Tổng thống Obama và Đại diện Thương mại Mỹ Michael Froman tại một cuộc họp về TPP, 10/2014. (Nguồn: USTR) |
Ngày 2/3, Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ (USTR) đã công bố Chương trình Chính sách thương mại của Tổng thống năm 2016, trong đó, những mục tiêu về Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định đối tác thương mại và đầu tư xuyên Đại Tây Dương (TTIP) và Hiệp định về thương mại dịch vụ (TISA) là nội dung nổi bật.
Riêng TPP được đặc biệt ưu ái trong Chương trình Chính sách thương mại Mỹ của năm 2016 với hơn 1/3 trong tổng số 61 trang nội dung. Tuy nhiên khung thời gian để Chính phủ trình Quốc hội thông qua TPP vẫn chưa được đưa ra cụ thể. Nhân dịp này, Đại diện thương mại Mỹ Michael Froman lặp lại tuyên bố trước đó rằng, Chính quyền của Tổng thống Obama sẽ tham vấn với Lãnh đạo Quốc hội và các Ủy ban liên quan của Quốc hội để tìm thời điểm phù hợp cho việc trình dự luật triển khai TPP.
Thông cáo báo chí của USTR khẳng định, 2016 sẽ là "năm lịch sử" đối với Chính sách thương mại Mỹ, với nhiều nội dung quan trọng mà chính quyền sẽ phối hợp chặt chẽ với Quốc hội để thực thi chính sách thương mại, dựa trên các nguyên tắc đã được lưỡng đảng thông qua.
Tuy nhiên, đến nay, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Quốc hội vẫn duy trì quan điểm không muốn bỏ phiếu về TPP trước cuộc bầu cử tháng 11/2016. Trong khi đó, các Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện và Ủy ban Tài chính và Ngân sách hạ viện đều đã nêu lên một số điểm trong TPP cần được điều chỉnh như thuốc lá, sinh dược và dịch vụ tài chính, trước khi có cuộc bỏ phiếu.
Chương trình Chính sách thương mại 2016 của Tổng thống đã không đề cập tới cách thức để giải quyết những vấn đề này, thay vào đó khẳng định triển khai TPP là cách duy nhất để thực hiện kế hoạch bảo vệ mạnh mẽ quyền sở hữu trí tuệ, cũng như bảo đảm quyền của người lao động, bảo vệ môi trường.
Cũng theo thông cáo của USTR, Mexico sẽ là một trong những nước được Mỹ ưu tiên thúc đẩy quyền của người lao động trong năm 2016. Trước đó, thành viên cao cấp của Ủy ban Tài chính và Ngân sách hạ viện Sander Levin đã chỉ trích TPP không đưa ra kế hoạch hành động trong vấn đề lao động với Mexico mặc dù đã có các kế hoạch trong lĩnh vực này với Việt Nam, Malaysia và Brunei. USTR cũng cam kết sẽ tiếp tục giám sát việc tuân thủ của Peru trong các cam kết về môi trường trong thỏa thuận thương mại tự do Mỹ - Peru.
Chương trình Chính sách thương mại của Tổng thống Obama năm nay cũng đề cập đến việc Mỹ sẽ tiếp tục theo đuổi các cuộc đàm phán tại Tổ chức thương mại thế giới (WTO) trong năm 2016, nhằm giải quyết các vấn đề còn tồn đọng trong vòng đàm phán Doha cũng như khả năng khởi động vòng đàm phán mới.