Trung Quốc gõ cửa Bồ Đào Nha

TIN LIÊN QUAN
	Trung Quốc yêu cầu Canada thả ngay lập tức Giám đốc tài chính Huawei
	Trung Quốc tích cực thúc đẩy thương lượng thương mại với Mỹ trong 90 ngày tới

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa có chuyến thăm chính thức Bồ Đào Nha trong hai ngày, từ 4 – 5/12. Đây là điểm dừng chân cuối cùng trong chuyến công du một loạt nước bao gồm Panama, Tây Ban Nha và tham dự Hội nghị thượng đỉnh G-20 tại Argentina.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, ông Tập Cận Bình có cuộc gặp với Tổng thống nước chủ nhà Marcelo Rebelo de Sousa và ký kết các thỏa thuận hợp tác. Bồ Đào Nha được cho là đích ngắm then chốt của Bắc Kinh tại châu Âu trong sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI).

Mắt xích quan trọng

Đối với ông Tập Cận Bình, chuyến thăm Bồ Đào Nha không đơn thuần là một nghi thức đáp lễ ngoại giao như thông lệ. Mục tiêu trong chuyến đi lần này là thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Bồ Đào Nha và Trung Quốc để cùng phát triển sáng kiến “Vành đai và Con đường”.

Tổng thống Bồ Đào Nha Marcelo Rebelo de Sousa chào đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Phu nhân hôm 4/12. (Nguồn: LUSA)

Bồ Đào Nha là mắt xích quan trọng trên cả đường biển lẫn đường bộ, nên có những lợi thế đặc biệt mà không quốc gia nào có được trong sáng kiến “Vành đai và Con đường”.

Trung Quốc đạt được thỏa thuận đưa cảng Sines, phía Tây Nam Bồ Đào Nha, vào khuôn khổ sáng kiến BRI. Đây không chỉ là một cảng biển lớn ở châu Âu mà quan trọng hơn là cửa ngõ giao thương của Bồ Đào Nha với các nước CPLP (cộng đồng các nước nói tiếng Bồ Đào Nha), bao gồm nhiều nước ở châu Phi như Angola, Mozambique hay xa hơn là Brazil ở châu Mỹ - La tinh.

Trước thềm chuyến thăm Lisbon, ông Tập Cận Bình đã hết lời ca ngợi mối quan hệ với Bồ Đào Nha là “tình bạn vượt thời gian và không gian” hay “kỷ nguyên vàng” trong quan hệ song phương.

Năm 2004, mối quan hệ Bồ Đào Nha và Trung Quốc đã được nâng lên tầm “đối tác chiến lược”. Kể từ đó đến nay, vốn đầu tư của Trung Quốc đổ vào Bồ Đào Nha lên đến 12 tỷ euro, bao phủ lên nhiều lĩnh vực như năng lượng, vận tải, bảo hiểm, y tế, dịch vụ tài chính, bất động sản và truyền thông.

“Chương trình thị thực vàng” được Bồ Đào Nha triển khai từ tháng 10/2012 đang cung cấp giấy phép cư trú cho những người nước ngoài đầu tư từ 500.000 euro trở lên tại nước này. Trung Quốc được xem là nước hưởng lợi chính khi gần 4.000 thị thực thường trú đã được trao cho công dân nước này.

Quan hệ đối tác Trung Quốc – Bồ Đào Nha ngày càng khăng khít khi mới đây hai nước đã công bố một số kế hoạch hợp tác mới, trong đó có dự án hợp tác xây dựng phòng thí nghiệm công nghệ STARlab. Dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào tháng 3/2019, phòng thí nghiệm sẽ tập trung phát triển các trạm quan sát đại dương, các vi vệ tinh có khả năng kết nối với cảm biến được đặt trên đất liền và đại dương, nhằm thu thập dữ liệu dùng trong nông nghiệp, ngư nghiệp và hải dương học.

Nhiều dự án khác cũng đã được hai nước xem xét trong chuyến thăm tới của Chủ tịch Tập Cận Bình.

Hoan nghênh trong thận trọng

Bắc Kinh đang đẩy mạnh đầu tư vào châu Âu nói chung và Bồ Đào Nha nói riêng, với làn sóng thâu tóm lớn chưa từng thấy thời gian gần đây.

Vừa qua, Tập đoàn Tam Điệp của Trung Quốc đã đề nghị mua 76,7% cổ phần tại Công ty Điện lực Energias de Portugal (EDP) của Bồ Đào Nha, hiện đang sở hữu một số công ty con trong lĩnh vực năng lượng tái tạo ở Tây Ban Nha, Brazil và Mỹ.

Cũng như với nhiều nước khác, Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ giữa Trung Quốc với Bồ Đào Nha như điểm chốt chặn trong mạng lưới mở rộng các liên kết thương mại.

Tuy nhiên, với ảnh hưởng ngày càng lớn tại châu Âu, Bắc Kinh dường như đã bắt đầu sử dụng sức mạnh tài chính để gây ảnh hưởng chính trị và đây là thực trạng khiến giới lãnh đạo ở Brussels, Berlin và Paris khó có thể ngồi yên.

Theo sáng kiến của Pháp và Đức, các nước Liên minh châu Âu (EU) cuối tuần trước đã nhất trí một khung quy tắc về đầu tư nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc.

Thế nhưng, chỉ có một vài thành viên chủ chốt của Chính phủ Bồ Đào Nha tỏ ra quan ngại về những rủi ro mà Trung Quốc mang lại, bởi quan hệ đối tác với Bắc Kinh được xem là một thành công đối với Lisbon. Mới đây, Bộ trưởng Kinh tế Pedro Siza Vieira khẳng định “đầu tư của Trung Quốc có ý nghĩa quan trọng trong những năm qua và chúng tôi hoan nghênh”.

Trong bối cảnh nhiều quốc gia thuộc Liên minh châu Âu đang có quan điểm khá thận trọng khi tiếp nhận nguồn vốn từ của Bắc Kinh, các nhà đầu tư Trung Quốc đang chuyển mục tiêu tới những nước có quy mô nền kinh tế nhỏ hơn tại Nam và Đông Âu như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Hungary… Ngay cả khi chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là “cơ hội vàng” cho Lisbon, Bồ Đào Nha cần thận trọng để có thể khai thác tối đa lợi ích đến từ “tình bạn vượt thời gian và không gian” với cường quốc châu Á.