Đế chế' hơn nửa tỷ người
Nếu là một "quốc gia" Facebook sẽ đông dân chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ, gấp đôi dân số Mỹ, và tỷ lệ tăng 700.000 người/ngày. Họ nói 75 ngôn ngữ, dành 700 tỷ phút mỗi tháng để vi vu trên diễn đàn và trung bình cứ mỗi "công dân" lại có 130 bạn trong danh sách người quen.
Ông chủ của đế chế đó chính là tỷ phú trẻ nhất hành tinh - Mark Zuckerberg với tài sản trị giá 6,9 tỷ USD, con số này vẫn đang liên tục gia tăng tỷ lệ thuận với thành công của Facebook trong tương lai. Nhưng đó không phải lý do để Mark được bầu chọn là nhân vật của năm 2010, mà vì khả năng kết nối nửa tỷ người vào một cộng đồng duy nhất - cộng đồng Facebook - với tỷ lệ cứ 12 người thì có 1 người tham gia.
Goldman Sachs vừa đưa ra con số 50 tỷ USD để định giá Facebook. 50 tỷ USD ư!… có vẻ đã có thêm một "quả bong bóng cực đại" ở Thung lũng Sillicon, bởi chẳng có biện pháp định giá tài chính nào có thể tính ra một con số như thế, doanh thu của Facebook hiện mới chỉ là 2 tỷ USD/năm.
Thế nhưng không ít người cho cái giá đó là hợp lý. Người ta nói rằng Facebook không chỉ mang đến cách mới để làm những điều cũ mà mang đến một tư duy mới cho mọi việc. Với lý do như thế thì có lẽ 50 tỷ USD vẫn là một cái giá quá hời. Giới đầu tư còn cho rằng, tiềm năng của Facebook chính là tương lai của Internet, và mạng xã hội có khả năng sẽ gắn bó chặt chẽ với toàn mạng Internet, như cuộc sống của từng người. Những bước tiếp theo mới thực sự là đột phá khi Facebook hướng tới việc biến mình trở thành nền tảng của Internet.
Hiện giờ thì nguồn thu chính của Facebook là nhờ quảng cáo. Những thương hiệu "bom tấn" như Nike, Vitaminwater và Louis Vuitton… đã không thể bỏ qua cộng đồng này. Thậm chí, Facebook còn có thể làm hơn thế, họ sẵn sàng làm hài lòng mọi khách hàng nhờ khả năng phân nhóm thành viên và họ thực hiện điều đó tốt hơn bất cứ dịch vụ nào, kể cả Google.
Đại gia Google bắt đầu lo sợ. Bởi nếu Google là thế giới của sự cá nhân hóa đầy lý thú, thì trong thế giới của Facebook là mối liên hệ ấm áp giữa người với người, đem đến thứ mà mọi người muốn. Thực tế, đây là điều đã diễn ra chứ không chỉ là lý thuyết. Chẳng hạn, game chỉ là một trong những lợi thế của mạng này, nhưng chúng đơn giản và có tính giao lưu cao. Chính điều này khiến các trang web khác đang bắt đầu "cắm" dịch vụ của họ vào Facebook.
Đúng, có lẽ 50 tỷ USD là quá rẻ vì Mark đang muốn Facebook trở thành "một Google thứ hai", khiến mọi người ở mọi lứa tuổi đều cảm thấy sự hữu dụng của mạng xã hội này trong cuộc sống thường nhật.
Đâu cần học hết đại học
Mark Zuckerberg được mệnh danh là "Bill Gates mới". Cùng học Harvard, cùng bỏ học, thành lập công ty và cùng trở thành tỷ phú. Anh đã làm được nhiều việc, tuy nhiên, việc anh cho là mình chưa làm được là quay lại Harvard để hoàn thành nốt chương trình đại học.
Sinh ngày 14/5/1984, Mark Zukerberg là con trai duy nhất trong một gia đình gốc Do Thái. Cậu bé 12 tuổi suốt ngày chúi đầu vào máy tính, tự học lập trình, tự tạo ra một mạng kết nối trong gia đình và viết được một số game máy tính. Những năm cuối trung học ở trường Phillips Exeter Academy, Zukerberg và bạn học đã mày mò xây dựng thành công Synapse Media Player- một phần mềm cho phép nhận biết sở thích nghe nhạc của từng người. Sau đó, cả American Online và Microsoft đã đề nghị mua với giá 1 triệu USD và gửi tới Mark lời mời làm việc hấp dẫn, song anh từ chối và quyết định gửi đơn đến trường Harvard.
Năm 2002, Zukerberg theo học ngành tâm lý tại Harvard. Nhưng tên tuổi của anh lại nổi lên qua các dự án máy tính mới mẻ và những hành động "hacker" táo bạo, điển hình là vụ "đột nhập" vào kho tư liệu của trường để lấy hàng nghìn ảnh sinh viên, tải lên trang web Facemash.com vừa thiết kế để các bạn học vào bình chọn "ai đẹp hơn ai?, để chứng minh rằng có thể làm được Danh bạ sinh viên trực tuyến, một dự định đã bị Harvard từ chối do nghĩ là bất khả thi. Sau đó Mark bị ra hội đồng kỷ luật vì tội vi phạm quyền riêng tư và sở hữu trí tuệ.
Mặc dù đã xin lỗi, nhưng Mark vẫn thuyết phục mọi người rằng, những thông tin như thế cần được phổ biến và dùng miễn phí.
Nhiều người nghĩ "hacker" gắn với hành động tiêu cực, còn Mark cho rằng, "văn hóa hacker" là sử dụng tri thức và nỗ lực khám phá để tạo ra một điều gì đó" to lớn hơn, phổ biến hơn, tốt hơn và nhanh hơn". Chính ý nghĩ ấy là cơ sở dẫn tới sự ra đời của mạng xã hội trực tuyến Facebook.
Mọi chuyện bắt đầu khi năm 2004, Bill Gates đến Harvard để nói chuyện với các sinh viên. Bill Gates đã khuyến khích các sinh viên thực hiện dự án nào đó mà mình đam mê, thậm chí tạm ngưng việc học để theo đuổi ước mơ của mình như ông đã từng làm. Bill Gates đã trở thành nguồn cảm hứng để Mark và người bạn cùng học Moskovitz quyết định bỏ Harvard đến Thung lũng Sillicon để toàn tâm toàn ý cho Facebook.
Quyết định này được coi là bản lĩnh nhưng mạo hiểm, bởi Mark sẽ phải bắt đầu với 2 bàn tay trắng: không nghề nghiệp, không tiền, không nhà cửa... 12,7 triệu USD là số tiền đầu tiên mà Facebook thuyết phục được một nhà đầu tư bỏ ra.
Năm 2005, Facebook (đã bỏ "the") mở rộng kết nối ra các trường trung học cơ sở và ở nước ngoài. Với nỗ lực không mệt mỏi và niềm đam mê, Mark đã biến Facebook trở thành một hiện tượng xã hội.
Trước sự phát triển chóng mặt của Facebook, cuối năm 2006, Viacom, Yahoo… bắt đầu nhòm ngó và tìm cách mua lại Facebook. Tầm nhìn chiến lược của Mark một lần nữa thể hiện khi anh thuyết phục Ban quản trị từ chối bán với giá 1 tỷ USD cho Yahoo. Bởi con số này trở nên nhỏ nhoi khi tháng 10/2007, Microsoft đã chi 240 triệu USD mua 1,6% cổ phần của Facebook. Trị giá của Facebook nhờ vậy nhảy vọt lên 15 tỷ USD.
Giờ đây Mark đã có một tài sản khổng lồ song, người ta vẫn thấy tỷ phú mặc áo dài tay có khóa kéo, với quần kaki rộng lùng thùng, chân đi dép quai hậu. Mark vẫn ăn sáng với thìa nhựa, ngũ cốc đựng trong túi giấy, ở trong căn hộ đi thuê có đúng 2 chiếc ghế và một cái bàn và nằm nệm dưới sàn nhà. Hàng ngày, thay vì đi xe hơi đắt tiền, Mark cuốc bộ hoặc đi xe đạp tới công sở.
Bảo Châu