| Ukraine tăng cường triển khai máy bay không người lái Bayraktar TB2 nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ và được cho là đã có những hiệu quả ban đầu trước quân đội Nga. (Nguồn: The Drive) |
Một đoạn video lan truyền trên Twitter gần đây cho thấy một vụ nổ chấn động đã phá hủy nhanh chóng một mục tiêu được cho là một đoàn xe quân sự của Nga, bắn trúng một hệ thống tên lửa đất đối không.
Đoạn phim đen trắng được đăng tải trên tài khoản của các lực lượng vũ trang Ukraine là một trong số những đoạn phim xuất hiện trên mạng xã hội trong những ngày gần đây, cho thấy tác động của các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine đối với vũ khí hạng nặng của Nga.
"Nhân vật chính" của đoạn video này và những video khác đang lan truyền trên Twitter là Bayraktar TB2, một loại máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ mà quân đội Ukraine đã tăng cường triển khai để đối phó với các lực lượng Nga trong những ngày gần đây.
Mới đây, quân đội Ukraine cho biết máy bay Bayraktar từng phá huỷ một xe tăng và hai hệ thống tên lửa đất đối không chỉ trong một đêm.
Trong những video khác được chia sẻ trên Twitter, những chiếc máy bay Bayraktar được quân đội Ukraine sử dụng từ năm 2021 được cho là đang phá huỷ một đoàn xe chở nhiên liệu của Nga và một nhóm xe tải tiếp liệu.
Sức ảnh hưởng của Bayraktar
Những chiếc máy bay không người lái Bayraktar nhỏ và nhẹ (nhẹ hơn khoảng 7 lần so với máy bay không người lái Reaper của quân đội Mỹ). Sải cánh dài 12 mét cho phép chúng bay trên bầu trời tối đa 30 giờ mỗi lần.
Theo tài liệu quảng cáo từ công ty Baykar Technologies, mỗi chiếc máy bay không người lái có thể mang 4 tên lửa dẫn đường bằng laser.
Các nhà phân tích quân sự Mỹ và châu Âu đánh giá chiến dịch sử dụng máy bay không người lái của Ukraine đã đóng góp vào thành công ban đầu trong việc làm chậm bước tiến của Nga.
Các nhà phân tích nói thêm rằng quan trọng hơn là các đoạn video cũng đang trở thành một phần ngày càng nổi bật trong cuộc chiến truyền thông của Ukraine, tạo động lực quan trọng cho tinh thần nước này.
Dù vậy, họ vẫn lưu ý rằng, những chiếc máy bay không người lái này không có khả năng thay đổi tiến trình lâu dài của xung đột.
Ông Arda Mevlütoğlu, nhà phân tích hàng không và quân sự Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết: “Đoạn phim do quân đội Ukraine công bố cho thấy những khiếm khuyết nghiêm trọng trong lớp vỏ phòng không của Nga. Điều này gây ngạc nhiên cho nhiều nhà quan sát. Đoạn phim cũng rất hữu ích cho việc PR và chiến tranh tâm lý”.
Những máy bay không người lái quân sự đáng tin cậy và chính xác từng là sản phẩm độc quyền của quân đội Mỹ. Nhưng công nghệ này đã trở nên phổ biến hơn trong những năm gần đây và hiện là thiết bị hỗ trợ tại nhiều chiến trường trong thế kỷ XXI.
Hai năm gần đây, máy bay không người lái Bayraktar của Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ xuất hiện ở Ukraine, mà còn cả Ethiopia, Azerbaijan, Libya và Syria.
Năm ngoái, tại Ethiopia, một lực lượng nổi dậy đã tấn công thủ đô Addis Ababa trước khi bị chính phủ nước này đẩy lùi bằng máy bay không người lái Bayraktar .
Trong cuộc xung đột giữa Azerbaijan và Armenia vào năm 2020, các máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ đã chứng minh nó mang tính quyết định trong chiến thắng của Azerbaijan trước Armenia.
Đoạn video do các lực lượng vũ trang Ukraine chia sẻ cho thấy một trong những lợi thế chính của máy bay không người lái là có khả năng gây sát thương không cân xứng cho vũ khí hạng nặng của đối phương. Chúng có giá thành rẻ hơn nhiều so với các máy bay không người lái khác và có độ rủi ro thấp.
Ông Tony Osborne, Giám đốc văn phòng London của Aviation Week, một ấn phẩm chuyên về ngành hàng không vũ trụ, ước tính rằng các máy bay không người lái Bayraktar được bán cho Ukraine với giá vài triệu USD, nhưng hệ thống tên lửa đất đối không của Nga bị phá hủy trong video có thể trị giá tới 50 triệu USD.
Ông Osborne ước tính Ukraine có thể sở hữu khoảng 20 máy bay không người lái Bayraktar trong kho vũ khí.
Vào tháng 12/2021, Bloomberg từng đưa tin Ukraine đặt hàng Thổ Nhĩ Kỳ thêm 20 chiếc Bayraktar.
Lợi thế địa chính trị của Thổ Nhĩ Kỳ
Ông Galip Dalay, chuyên gia về chính trị Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Đông tại viện nghiên cứu các vấn đề quốc tế Chatham House ở London (Anh), nhận định rằng, đối với Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) thì việc bán máy bay không người lái cho Ukraine phù hợp với lợi ích quân sự của nước này, cụ thể là để duy trì sự cân bằng quyền lực ở khu vực Biển Đen.
Máy bay không người lái Bayraktar, do công ty tư nhân Baykar Technologies sản xuất, được xemi là một nhánh trong chính sách đối ngoại của Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Haluk Bayraktar, Giám đốc điều hành Baykar phát biểu tại một hội thảo hồi tháng 5/2021: “Các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, Israel đã từ chối bán các máy bay không người lái vũ trang cho Ukraine. Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia duy nhất chấp nhận bán cho Ukraine”.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã ủng hộ sự hiện diện của máy bay Bayraktar ở Syria, Libya và Azerbaijan, đây là các chiến trường nơi lực lượng ủy nhiệm của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đối đầu.
Chuyên gia Dalay nhấn mạnh: “Máy bay không người lái mang lại cho Thổ Nhĩ Kỳ một lợi thế địa chính trị”.
Trong các trường hợp khác, giống như Ethiopia, doanh số bán máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ có thể được thúc đẩy bởi các động lực kinh tế hơn là chính trị. Theo nhà phân tích Mevlütoğlu, Thổ Nhĩ Kỳ không có điều kiện chính trị nào đối với việc xuất khẩu máy bay không người lái, không giống như Mỹ.