G7 gia tăng sức ép lên dầu Nga
Tại Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) diễn ra mới đây, lãnh đạo các quốc gia này đã đưa ra ý tưởng về vấn đề giới hạn giá đối với dầu của Nga nhằm siết chặt hơn nữa khả năng tài trợ của Điện Kremlin trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine và cố gắng bảo vệ người tiêu dùng trong bối cảnh giá năng lượng tăng cao.
Theo phác thảo, giới hạn về giá có thể được kích hoạt động thông qua một hệ thống để giảm hoặc cấm bảo hiểm hoặc tài trợ cho các chuyến hàng dầu của Nga trên một mức nhất định.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel tiết lộ, các nhà lãnh đạo G7 sẽ thảo luận về một cơ chế kỹ thuật có tác động đến giới hạn giá dầu thông qua các dịch vụ liên quan đến dầu mỏ và bảo hiểm.
Nói một cách dễ hiểu, nếu vấn đề giới hạn giá dầu Nga được thông qua, thì một tàu chở hàng đồng ý nhận lô hàng dầu từ Nga với giá cao hơn mức quy định của G7 sẽ không nhận được các dịch vụ bảo hiểm và tài chính cần thiết để giao dịch đó thành công.
Nhưng rõ ràng là, để ý tưởng này đi vào hiện thực và thành công, G7 sẽ phải thu hút các quốc gia ngoài nhóm tham gia, đặc biệt là những nước tiêu thụ lớn dầu thô của Nga như Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Bên cạnh đó, G7 cũng cần tìm các nhà sản xuất thay thế, để lấp đầy khoảng thiếu hụt từ Nga.
Timothy Ash, một nhà kinh tế và cộng sự tại tổ chức tư vấn Chatham House ở London nhận định: “Ý tưởng này sẽ là một thách thức và có vẻ như nó có thể thực thi được ở các nước phương Tây. Ý tưởng này cần thu hút được tất cả các nhà nhập khẩu dầu Nga chủ chốt, trong đó có Trung Quốc và Ấn Độ.
Cùng với đó, ý tưởng này có thể mang lại những hậu quả không mong muốn trên thị trường dầu mỏ toàn cầu".
Phần thưởng cho Moscow?
Benedict McAleenan, một đối tác quản lý tại Helmsley Energy và là thành viên cấp cao của Tổ chức tư vấn về Policy Exchange ở London (Anh) nhận thấy, về lý thuyết, kế hoạch của G7 là một giải pháp khá "lịch sự" vì nó sử dụng cách tiếp cận "đe dọa và phần thưởng".
Phần thưởng là cơ hội mua dầu của Nga thậm chí còn rẻ hơn. Như vậy, dầu của Nga sẽ trở nên hấp dẫn nhất trên thị trường và đột nhiên quốc gia này sẽ có nhiều khách hàng tìm đến.
Còn mối đe dọa là viễn cảnh Nga bị trừng phạt và không thể giao thương với các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU.
Câu hỏi đặt ra là liệu có tiền lệ nào cho một kịch bản như vậy không?
Ông McAleenan nói: “Các biện pháp trừng phạt dầu mỏ của Iran rất hiệu quả. Một ví dụ khác là về chương trình đổi dầu lấy lương thực vào năm 1995 đối với Iraq. Chương trình này do Mỹ đề xuất và là một câu trả lời cho những tranh cãi rằng những người dân Iraq bình thường đang bị ảnh hưởng xấu bởi lệnh cấm vận kinh tế quốc tế".
Vị chuyên gia này cho biết thêm, để kế hoạch mới của G7 thành công, cần phải có một liên minh khách hàng, giống như một công ty độc quyền có thể quyết định giá cả trên thị trường. Tuy nhiên, điều này cũng gây ra những hậu quả không mong muốn, chẳng hạn như thúc đẩy thị trường chợ đen hay sự kém hiệu quả của thị trường.
Về phía Nga, theo GS. Natasha Lindstaedt tại Đại học Essex (Anh), Moscow có nguồn thu lớn đến từ việc bán các sản phẩm năng lượng cho Trung Quốc, Ấn Độ và các nơi khác.
Phản ứng về kế hoạch của G7, Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak cũng cho rằng, việc giới hạn giá dầu sẽ dẫn đến sự khan hiếm trên thị trường dầu mỏ toàn cầu và khiến giá tăng cao đối với người tiêu dùng châu Âu.
Ông nhấn mạnh: “Đây là một nỗ lực khác nhằm can thiệp vào các cơ chế thị trường, điều này chỉ có thể dẫn đến sự mất cân bằng của thị trường”.
Điện Kremlin
Cơ quan thông tin năng lượng Mỹ (EIA) giả định, khoảng 80% lượng dầu thô Nga bị áp dụng lệnh cấm nhập khẩu của EU sẽ tìm được người mua thay thế, chủ yếu ở châu Á. Chừng nào các nước nhập khẩu dầu lớn không áp đặt các biện pháp trừng phạt, dầu của Nga sẽ tiếp tục tìm được người mua mới.
công ty kinh doanh và nghiên cứu năng lượng độc lập có trụ sở chính tại Oslo (Na Uy),