Diễn đàn Kinh tế thế giới về ASEAN (WEF ASEAN 2018) là dấu mốc ghi nhận những đóng góp cụ thể nhất của Việt Nam với tư cách là một thành viên tích cực, chủ động của một trong những diễn đàn toàn cầu uy tín và hoạt động hiệu quả. WEF ASEAN 2018 thu hút sự quan tâm của hầu hết lãnh đạo các nước lớn, các tổ chức quốc tế cũng như các tập đoàn, công ty hàng đầu thế giới. Đây còn là cơ hội rất tốt để các đại biểu tăng cường các hoạt động kết nối, mở rộng quan hệ đối tác.
Gợi mở các ý tưởng về cải cách kinh tế
Mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và WEF được khởi đầu từ năm 1989, đúng vào thời điểm quá trình đổi mới kinh tế bắt đầu. Đây là diễn đàn đối thoại quan trọng của lãnh đạo Chính phủ Việt Nam với các tập đoàn hàng đầu thế giới, giúp gợi mở các ý tưởng về cải cách kinh tế, đồng thời mang lại cho Việt Nam các cơ hội đầu tư và phát triển kinh tế trong nước.
Trong gần 30 năm qua, Lãnh đạo cấp cao của Việt Nam thường xuyên tham dự các Hội nghị thường niên của WEF tại Davos, Thụy Sỹ và Đông Á. 30 năm qua, Việt Nam luôn thể hiện sự năng động, tích cực đề xuất những ý tưởng mới, triển khai những kế hoạch hợp tác thiết thực. Dấu ấn nổi bật nhất của Việt Nam là đã phối hợp với WEF tổ chức Hội nghị WEF Đông Á năm 2010 và Hội nghị Diễn đàn Kinh tế thế giới khu vực Mekong (WEF Mekong) năm 2016.
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp gỡ các nhà đầu tư nước ngoài tại WEF ASEAN 2017 tại Thủ đô Phnom Pênh, Campuchia. |
Đóng góp vào nỗ lực chung của quốc tế
Hội nghị WEF Đông Á lần thứ 19 được Việt Nam đăng cai tổ chức năm 2010, tại TP. Hồ Chí Minh chính là tiền thân của Hội nghị WEF ASEAN hiện nay. Khi đó, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu rơi vào khủng khoảng năm 2008-2009, nước Chủ nhà Việt Nam đã bám sát chủ đề “Vai trò đang lên của châu Á trong phát triển toàn cầu”, với 20 phiên họp chính thức, xoay quanh bốn trục nội dung chính: Vai trò đang lên của châu Á; Những rủi ro toàn cầu; Lộ trình tăng trưởng xanh của châu Á; Năng lực cạnh tranh.
Hội nghị đã đề ra nhiều giải pháp mà các nền kinh tế sau này vận dụng để vượt qua khủng khoảng kinh tế. Chính bởi vậy, các thành viên tham dự WEF Đông Á 2010 đã đánh giá rất cao sáng kiến của Việt Nam đóng góp vào nỗ lực chung của quốc tế vượt qua khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008-2009. Qua hội nghị này, Việt Nam đã gây được dấu ấn mạnh mẽ đối với các lãnh đạo cấp cao và cộng đồng doanh nghiệp quốc tế tham dự hội nghị, đồng thời được Ban lãnh đạo WEF đánh giá rất cao.
Việc tổ chức thành công Hội nghị WEF Đông Á 2010 đã góp phần quảng bá tốt cho Việt Nam nhất là trong bối cảnh nền kinh tế thế giới trong quá trình phục hồi, các nhà đầu tư đang tìm kiếm các thị trường ổn định và có khả năng ứng phó tốt với các cuộc khủng hoảng.
Năm 2016, Việt Nam tiếp tục đề xuất sáng kiến tổ chức Hội nghị WEF-Mekong. Và lần đầu tiên, ngày 25/10/2016 tại Hà Nội, Hội nghị này được tổ chức nhằm quảng bá về Tiểu vùng Mekong với thế giới. Hội nghị đã thu hút khoảng 200 đại biểu gồm nhiều Bộ trưởng phụ trách kinh tế của các nước Mekong, đông đảo các doanh nghiệp, tập đoàn thành viên WEF và các nước Mekong cùng chuyên gia, học giả quốc tế. Với chủ đề “Phát triển khu vực Mekong: Đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và kết nối”, hội nghị có 5 phiên họp tập trung thảo luận nhiều vấn đề về phát triển và hội nhập của các nước Mekong như tầm nhìn, định hướng phát triển khu vực Mekong, huy động nguồn lực cho phát triển cơ sở hạ tầng, tạo thuận lợi thương mại, đầu tư, du lịch, thúc đẩy công nghiệp hóa và phát triển bền vững trong khu vực Mekong trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4…
| Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Trưởng ban Tổ chức Hội nghị WEF ASEAN chủ trì họp báo về WEF ASEAN 2018. (Nguồn: Tuấn Anh) |
Sự quan tâm của các thành viên WEF đối với tiềm năng phát triển của khu vực đã mở ra nhiều cơ hội thúc đẩy các tập đoàn hàng đầu tăng cường đầu tư vào khu vực, đồng thời thể hiện vai trò và đóng góp tích cực của Việt Nam vào phát triển và hội nhập trong khu vực Mekong.
Tuy nhiên, WEF Đông Á 2010 và WEF-Mekong 2016 chỉ là hai trong nhiều đóng góp cụ thể của Việt Nam, với tư cách là một thành viên tích cực chủ động của WEF trong vai trò là cầu nối.
Giai đoạn hợp tác mới
Hợp tác giữa Việt Nam và WEF đã được chuyển sang giai đoạn mới với việc ký kết Thỏa thuận hợp tác về “Phát triển nền kinh tế Việt Nam tự cường trước tương lai” (WEF Davos, Thụy Sỹ, tháng 1/2017). Đây là thỏa thuận đầu tiên WEF ký với một quốc gia trên thế giới và việc ký kết đó được triển khai rất cụ thể ngay trong năm 2017 và năm 2018.
Cho đến nay, hai bên đã tích cực triển khai Thỏa thuận, bao gồm 6 lĩnh vực: kinh tế và xã hội hóa, thương mại - đầu tư qua biên giới, cơ sở hạ tầng, sản xuất, nông nghiệp và an ninh lương thực, giáo dục và bình đẳng giới. WEF đã tích cực tư vấn giúp Việt Nam có chính sách thích hợp, tranh thủ được cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, vượt qua những thách thức đặt ra.
Về hợp tác trong một số lĩnh vực, hiện Việt Nam tích cực tham gia sáng kiến “Tầm nhìn mới trong nông nghiệp” của WEF. Từ năm 2016, Bộ trưởng Bộ Công thương đã tham gia Ban điều phối dự án “Tương lai của hệ thống sản xuất” của WEF và từ năm 2017 tham gia Nhóm Chiến lược khu vực ASEAN.
Trong khuôn khổ thỏa thuận hợp tác, các Bộ liên quan đã phối hợp với WEF triển khai các hoạt động hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế và xã hội số hóa, thương mại-đầu tư qua biên giới, cơ sở hạ tầng, sản xuất, nông nghiệp và an ninh lương thực…
Hiện Việt Nam có 10 tập đoàn/công ty lớn là thành viên của WEF là Viettel, FPT, VinGroup, VinaCapital, Vietcombank, Tập đoàn Đầu tư Sài Gòn (SIG), DatViet VAC, Tập đoàn Hoa Sen, Công ty Đầu tư Công nghiệp Việt Nam, Công ty cổ phần Xây dựng Kiến trúc AA.