Xu hướng sản xuất tại chỗ lên ngôi, Trung Quốc hết thời là 'công xưởng thế giới'

Nga Đỗ
Cyrille Coutansais, tác giả cuốn La (re)localisation du Monde đã đưa ra kết luận này sau khi nghiên cứu về hiện tượng tái dịch chuyển các hoạt động kinh tế toàn cầu.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Trong cuốn sách vừa ra mắt vào tháng 5/2021, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hàng hải (CESM) Cyrille Coutansais, chuyên gia về kinh tế hàng hải, giảng dạy tại trường Khoa học Chính trị Paris-Sciences Po, đã ghi nhận hai điểm then chốt.

Làn sóng ngầm rút vốn khỏi Trung Quốc

Trước hết, hiện tượng tái chuyển dịch các hoạt động công nghiệp từ Trung Quốc được ghi nhận từ đầu những năm 2000. Đợt sóng ngầm này đã dâng cao vào quãng thời gian 2012-2013, khi xung đột tranh chấp chủ quyền biển đảo giữa Bắc Kinh và Tokyo bùng phát.

Kế tiếp là chính sách của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump từ 2017 nhằm kêu gọi và khuyến khích các thương hiệu Mỹ “quay lại quê hương” để tạo việc làm “trên đất Mỹ cho người Mỹ”.

Xu hướng sản xuất tại chỗ lên ngôi, Trung Quốc hết thời là 'công xưởng thế giới'
Theo chuyên gia kinh tế hàng hải, việc đưa các công xưởng trở về nguyên quán hay chuyển từ thị trường to lớn là Trung Quốc đến một nơi khác đã trở thành điều cấp bách, do thái độ của người tiêu dùng. (Nguồn: Getty)

Riêng tại Pháp, từ năm 2012, dưới thời Tổng thống François Hollande, Bộ trưởng đặc trách Công nghiệp Arnaud Montebourg đã đưa ra khẩu hiệu “Made in France” (Sản xuất tại Pháp).

Từ đó tới nay, thương hiệu trang sức Pháp nổi tiếng Mauboussin đã chia tay với châu Á, đưa về châu Âu toàn bộ các hoạt động của mình, trong đó có 70% các sản phẩm làm ra được thực hiện trên đất Pháp.

Một ví dụ tiêu biểu khác là hãng xe Solex của Pháp hồi năm 1988 đã đóng cửa nhà máy tại Saint Quentin - vùng Aisne thuộc miền Đông Bắc nước Pháp để định cư tại Quảng Đông và tận dụng nguồn nhân công rẻ Trung Quốc.

Gần 30 năm sau, cũng tập đoàn nổi tiếng này với những chiếc xe đạp đã trở về Pháp và mở nhà máy ở Saint Lo, nhưng những chiếc xe đạp cổ điển được thay thế bằng xe đạp điện.

Nhà máy ở Saint Lo vùng Manche (Tây Bắc nước Pháp) đã tuyển dụng 55 công nhân, sản xuất ba kiểu xe Solex khác nhau. Năm 2016, doanh thu của tập đoàn lên tới 11 triệu Euro.

Đại dịch Covid-19 chỉ là yếu tố gần và rõ rệt nhất, thôi thúc các nước công nghiệp phát triển và đẩy mạnh chiến lược “hồi hương” một số hoạt động công nghiệp, hoặc đi tìm những bãi đáp mới, tránh để tất cả trứng vào “một giỏ” là Trung Quốc.

Điểm nổi bật thứ hai là việc “tái dịch chuyển” các hoạt động kinh tế cả trong lĩnh vực công nghiệp lẫn và dịch vụ không chỉ là một khẩu hiệu suông.

Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hàng hải Pháp Cyrille Coutansais giải thích: “Giờ đây có thể tính đến khả năng tái dịch chuyển các cơ sở trở lại về các nước công nghiệp phát triển nhờ những phát minh, công nghệ mới.

Những công nghệ mới này đã bước vào giai đoạn chín muồi, hoạt động có hiệu quả. Ở đây tôi muốn nói đến công nghệ robot, đến trí thông minh nhân tạo càng lúc càng tiến bộ và tinh vi, hay đến máy in 3 chiều”.

Hiện tại vẫn còn một số lĩnh vực các nước chậm phát triển chiếm lợi thế, bởi vì công nghệ robot chưa thay thế được hết tất cả công việc của công nhân trong mọi ngành nghề. Điển hình là trong ngành dệt may.

Tuy nhiên, đối với những ngành công nghiệp như xe hơi hay máy bay, phụ tùng sản xuất tại châu Âu hay tại một nước chậm phát triển, giá cả không có nhiều sự khác biệt.

Xu hướng sản xuất, tiêu thụ tại chỗ gia tăng

Theo quan điểm của chuyên gia kinh tế hàng hải Cyrille Coutansais, việc đưa các công xưởng trở về nguyên quán hay chuyển từ thị trường to lớn là Trung Quốc đến một nơi khác đã trở thành điều cấp bách, do thái độ của người tiêu dùng.

Chuyên gia này nói: “Internet đã làm thay đổi toàn bộ cung cách của người tiêu dùng. Người tiêu dùng có rất nhiều thông tin về mặt hàng mà họ muốn mua vào, ví dụ như sản phẩm được sản xuất từ đâu, món hàng đó có tôn trọng các chuẩn mực về lao động, về an toàn, môi trường hay không…

Tại châu Âu, những đòi hỏi về các tiêu chí này ngày càng cao. Do đó, mua hàng giá rẻ không nhất thiết là một ưu tiên đối với tất cả mọi người.

Điểm thứ hai, người ta có thể mua hàng ở bất kỳ nơi nào trên thế giới và thời gian giao hàng càng lúc càng được thu hẹp lại. Nói một cách dễ hiểu, khi đặt mua hàng, không mấy ai còn kiên nhẫn đợi chờ.

Điều đó có nghĩa là nếu khách hàng phải đợi quá lâu thì họ sẽ chuyển sang một nhà cung cấp khác. Do vậy, tốt hơn hết là sản xuất tại chỗ để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của khách hàng”.

Tác giả cuốn La (re)localisation du Monde sử dụng mô hình nền “kinh tế lego” để giải thích thêm vì sao Trung Quốc không còn hấp dẫn như 10, 15 năm về trước, khi mà nhờ các phương tiện vận chuyển đường biển, nước này đã trở thành "xưởng lắp ráp" của thế giới.

Cụ thể, mô hình đó từng rất có lợi. Chẳng hạn như đặt mua một số phụ tùng của Trung Quốc, số khác của Brazil hay Hàn Quốc rồi chở tất cả về Trung Quốc để lắp ráp vì nơi đây có nhân công rẻ. Nhờ thế mà Trung Quốc mới được mệnh danh là "công xưởng của thế giới".

Tin liên quan
Đông Nam Á có thể thay thế Trung Quốc trở thành Đông Nam Á có thể thay thế Trung Quốc trở thành 'công xưởng thế giới'?

Thế rồi những thành phẩm đó sẽ được đóng thùng, xuất khẩu ra khắp 5 châu. Nhưng giờ đây, nhân công tại nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới không còn rẻ nữa để tiếp tục thu hút các hãng nước ngoài mở thêm chi nhánh tại đây.

Thêm vào đó, Trung Quốc nói riêng và châu Á nói chung ngày nay đã tập trung quá nhiều vào một số lĩnh vực, mà tiêu biểu nhất là ngành công nghệ chip điện tử. Hơn một chục năm trước, người ta còn thấy một vài tập đoàn của châu Âu, Mỹ, nhưng giờ đây, cả thế giới chỉ trông cậy vào môt vài đại tập đoàn như TSMC của vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc), hay Samsung của Hàn Quốc.

Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang đánh mất "lá bài chủ" quan trọng nhất để thu hút đầu tư nước ngoài. Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hàng hải của Pháp khẳng định: “Thời kỳ Trung Quốc là công xưởng của thế giới đã chấm dứt”.

Ông nói tiếp: “Từ vài năm trở lại đây, Trung Quốc đã không còn là 'công xưởng' thế giới. Khá nhiều lĩnh vực giảm bớt hoạt động tại nước này để phát triển ở những nơi khác. Ví dụ trong ngành dệt may, điểm đến giờ đây là Bangladesh hay Pakistan chứ người ta không còn tiếp tục mở thêm nhà máy tại Trung Quốc nữa”.

Bên cạnh đó, từ sau căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc về tranh chấp chủ quyền biển đảo, Tokyo đã mạnh mẽ khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp di dời cơ sở sang Việt Nam, Ấn Độ… Các quốc gia này có nhân công rẻ hơn, đồng thời Tokyo cũng bớt lệ thuộc vào Bắc Kinh.

Hiện tượng này có trở nên rõ rệt hơn nữa sau đại dịch Covid-19 hay không? Theo chuyên gia Coutansais, thế giới đang có khuynh hướng “sản xuất nơi nào để phục vụ thị trường nơi đó”.

Các nhà máy ở châu Á để phục vụ người tiêu thụ châu Á, các hãng xưởng ở Mỹ để đáp ứng nhu cầu của thị trường của châu Mỹ, trong khi nhà máy tại châu Âu, xung quanh Địa Trung Hải thì phục vụ khách hàng của châu Âu.

Trong bối cảnh này, việc đưa các nhà máy đến gần với người tiêu dùng là xu hướng chung”.

TIN LIÊN QUAN
Hội tụ lợi thế, Việt Nam có tiềm năng trở thành một công xưởng của thế giới
Bất chấp lệnh cấm của ông Trump, công ty Mỹ vẫn muốn 'bắt tay' với Trung Quốc
Trung Quốc hắt hơi, cả thế giới bắt đầu cảm lạnh
Thâm Quyến – Từ làng chài cổ đến công xưởng của thế giới
(theo RFI)

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi hôm nay 22/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên đã nâng cấp quan hệ Việt Nam-Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Hai Chủ tịch Quốc hội đã trao đổi thực chất, hiệu quả về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội trong thời ...
Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn nhân dịp Việt Nam trúng cử thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031.
Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Tòa nhà hành chính Quốc hội Campuchia là công trình được Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trao tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Campuchia.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

TS. Nguyễn Văn Thân thông tin, Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc 2024 đã thu hút hơn 500 đại biểu từ hai quốc gia.
Khát vọng về 'chân trời tăng trưởng và phát triển mới' cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam-Hàn Quốc

Khát vọng về 'chân trời tăng trưởng và phát triển mới' cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam-Hàn Quốc

Chiều nay (21/11), Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc năm 2024 đã diễn ra tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Hà Nội.
Giới thiệu hình ảnh, tiềm năng của Bình Định với nhà đầu tư, doanh nghiệp Thái Lan

Giới thiệu hình ảnh, tiềm năng của Bình Định với nhà đầu tư, doanh nghiệp Thái Lan

Từ 21-23/11, tại TP. Quy Nhơn, UBND tỉnh Bình Định tổ chức sự kiện Gặp gỡ các doanh nghiệp Thái Lan.
Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giới phân tích dự báo sản lượng cà phê vụ 2024 - 2025 của Việt Nam có thể giảm 10-15% so với vụ 2023 - 2024. Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê ...
Thu hút vốn FDI xanh: Lợi thế nhiều, thách thức lớn

Thu hút vốn FDI xanh: Lợi thế nhiều, thách thức lớn

Baoquocte.vn. Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) xanh đang hòa mình cùng làn sóng phát triển kinh tế xanh của đất nước.
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11 ghi nhận đồng USD tăng giá so với các đồng tiền chính, neo ở mức đỉnh trong một năm.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11: USD neo đỉnh một năm, EUR, Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11: USD neo đỉnh một năm, EUR, Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11 ghi nhận USD tăng lên mức cao nhất trong một năm so với các loại tiền tệ chính.
Phiên bản di động