Xu hướng sản xuất tại chỗ lên ngôi, Trung Quốc hết thời là 'công xưởng thế giới'

Nga Đỗ
Cyrille Coutansais, tác giả cuốn La (re)localisation du Monde đã đưa ra kết luận này sau khi nghiên cứu về hiện tượng tái dịch chuyển các hoạt động kinh tế toàn cầu.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Trong cuốn sách vừa ra mắt vào tháng 5/2021, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hàng hải (CESM) Cyrille Coutansais, chuyên gia về kinh tế hàng hải, giảng dạy tại trường Khoa học Chính trị Paris-Sciences Po, đã ghi nhận hai điểm then chốt.

Làn sóng ngầm rút vốn khỏi Trung Quốc

Trước hết, hiện tượng tái chuyển dịch các hoạt động công nghiệp từ Trung Quốc được ghi nhận từ đầu những năm 2000. Đợt sóng ngầm này đã dâng cao vào quãng thời gian 2012-2013, khi xung đột tranh chấp chủ quyền biển đảo giữa Bắc Kinh và Tokyo bùng phát.

Kế tiếp là chính sách của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump từ 2017 nhằm kêu gọi và khuyến khích các thương hiệu Mỹ “quay lại quê hương” để tạo việc làm “trên đất Mỹ cho người Mỹ”.

Xu hướng sản xuất tại chỗ lên ngôi, Trung Quốc hết thời là 'công xưởng thế giới'
Theo chuyên gia kinh tế hàng hải, việc đưa các công xưởng trở về nguyên quán hay chuyển từ thị trường to lớn là Trung Quốc đến một nơi khác đã trở thành điều cấp bách, do thái độ của người tiêu dùng. (Nguồn: Getty)

Riêng tại Pháp, từ năm 2012, dưới thời Tổng thống François Hollande, Bộ trưởng đặc trách Công nghiệp Arnaud Montebourg đã đưa ra khẩu hiệu “Made in France” (Sản xuất tại Pháp).

Từ đó tới nay, thương hiệu trang sức Pháp nổi tiếng Mauboussin đã chia tay với châu Á, đưa về châu Âu toàn bộ các hoạt động của mình, trong đó có 70% các sản phẩm làm ra được thực hiện trên đất Pháp.

Một ví dụ tiêu biểu khác là hãng xe Solex của Pháp hồi năm 1988 đã đóng cửa nhà máy tại Saint Quentin - vùng Aisne thuộc miền Đông Bắc nước Pháp để định cư tại Quảng Đông và tận dụng nguồn nhân công rẻ Trung Quốc.

Gần 30 năm sau, cũng tập đoàn nổi tiếng này với những chiếc xe đạp đã trở về Pháp và mở nhà máy ở Saint Lo, nhưng những chiếc xe đạp cổ điển được thay thế bằng xe đạp điện.

Nhà máy ở Saint Lo vùng Manche (Tây Bắc nước Pháp) đã tuyển dụng 55 công nhân, sản xuất ba kiểu xe Solex khác nhau. Năm 2016, doanh thu của tập đoàn lên tới 11 triệu Euro.

Đại dịch Covid-19 chỉ là yếu tố gần và rõ rệt nhất, thôi thúc các nước công nghiệp phát triển và đẩy mạnh chiến lược “hồi hương” một số hoạt động công nghiệp, hoặc đi tìm những bãi đáp mới, tránh để tất cả trứng vào “một giỏ” là Trung Quốc.

Điểm nổi bật thứ hai là việc “tái dịch chuyển” các hoạt động kinh tế cả trong lĩnh vực công nghiệp lẫn và dịch vụ không chỉ là một khẩu hiệu suông.

Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hàng hải Pháp Cyrille Coutansais giải thích: “Giờ đây có thể tính đến khả năng tái dịch chuyển các cơ sở trở lại về các nước công nghiệp phát triển nhờ những phát minh, công nghệ mới.

Những công nghệ mới này đã bước vào giai đoạn chín muồi, hoạt động có hiệu quả. Ở đây tôi muốn nói đến công nghệ robot, đến trí thông minh nhân tạo càng lúc càng tiến bộ và tinh vi, hay đến máy in 3 chiều”.

Hiện tại vẫn còn một số lĩnh vực các nước chậm phát triển chiếm lợi thế, bởi vì công nghệ robot chưa thay thế được hết tất cả công việc của công nhân trong mọi ngành nghề. Điển hình là trong ngành dệt may.

Tuy nhiên, đối với những ngành công nghiệp như xe hơi hay máy bay, phụ tùng sản xuất tại châu Âu hay tại một nước chậm phát triển, giá cả không có nhiều sự khác biệt.

Xu hướng sản xuất, tiêu thụ tại chỗ gia tăng

Theo quan điểm của chuyên gia kinh tế hàng hải Cyrille Coutansais, việc đưa các công xưởng trở về nguyên quán hay chuyển từ thị trường to lớn là Trung Quốc đến một nơi khác đã trở thành điều cấp bách, do thái độ của người tiêu dùng.

Chuyên gia này nói: “Internet đã làm thay đổi toàn bộ cung cách của người tiêu dùng. Người tiêu dùng có rất nhiều thông tin về mặt hàng mà họ muốn mua vào, ví dụ như sản phẩm được sản xuất từ đâu, món hàng đó có tôn trọng các chuẩn mực về lao động, về an toàn, môi trường hay không…

Tại châu Âu, những đòi hỏi về các tiêu chí này ngày càng cao. Do đó, mua hàng giá rẻ không nhất thiết là một ưu tiên đối với tất cả mọi người.

Điểm thứ hai, người ta có thể mua hàng ở bất kỳ nơi nào trên thế giới và thời gian giao hàng càng lúc càng được thu hẹp lại. Nói một cách dễ hiểu, khi đặt mua hàng, không mấy ai còn kiên nhẫn đợi chờ.

Điều đó có nghĩa là nếu khách hàng phải đợi quá lâu thì họ sẽ chuyển sang một nhà cung cấp khác. Do vậy, tốt hơn hết là sản xuất tại chỗ để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của khách hàng”.

Tác giả cuốn La (re)localisation du Monde sử dụng mô hình nền “kinh tế lego” để giải thích thêm vì sao Trung Quốc không còn hấp dẫn như 10, 15 năm về trước, khi mà nhờ các phương tiện vận chuyển đường biển, nước này đã trở thành "xưởng lắp ráp" của thế giới.

Cụ thể, mô hình đó từng rất có lợi. Chẳng hạn như đặt mua một số phụ tùng của Trung Quốc, số khác của Brazil hay Hàn Quốc rồi chở tất cả về Trung Quốc để lắp ráp vì nơi đây có nhân công rẻ. Nhờ thế mà Trung Quốc mới được mệnh danh là "công xưởng của thế giới".

Tin liên quan
Đông Nam Á có thể thay thế Trung Quốc trở thành Đông Nam Á có thể thay thế Trung Quốc trở thành 'công xưởng thế giới'?

Thế rồi những thành phẩm đó sẽ được đóng thùng, xuất khẩu ra khắp 5 châu. Nhưng giờ đây, nhân công tại nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới không còn rẻ nữa để tiếp tục thu hút các hãng nước ngoài mở thêm chi nhánh tại đây.

Thêm vào đó, Trung Quốc nói riêng và châu Á nói chung ngày nay đã tập trung quá nhiều vào một số lĩnh vực, mà tiêu biểu nhất là ngành công nghệ chip điện tử. Hơn một chục năm trước, người ta còn thấy một vài tập đoàn của châu Âu, Mỹ, nhưng giờ đây, cả thế giới chỉ trông cậy vào môt vài đại tập đoàn như TSMC của vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc), hay Samsung của Hàn Quốc.

Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang đánh mất "lá bài chủ" quan trọng nhất để thu hút đầu tư nước ngoài. Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Hàng hải của Pháp khẳng định: “Thời kỳ Trung Quốc là công xưởng của thế giới đã chấm dứt”.

Ông nói tiếp: “Từ vài năm trở lại đây, Trung Quốc đã không còn là 'công xưởng' thế giới. Khá nhiều lĩnh vực giảm bớt hoạt động tại nước này để phát triển ở những nơi khác. Ví dụ trong ngành dệt may, điểm đến giờ đây là Bangladesh hay Pakistan chứ người ta không còn tiếp tục mở thêm nhà máy tại Trung Quốc nữa”.

Bên cạnh đó, từ sau căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc về tranh chấp chủ quyền biển đảo, Tokyo đã mạnh mẽ khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp di dời cơ sở sang Việt Nam, Ấn Độ… Các quốc gia này có nhân công rẻ hơn, đồng thời Tokyo cũng bớt lệ thuộc vào Bắc Kinh.

Hiện tượng này có trở nên rõ rệt hơn nữa sau đại dịch Covid-19 hay không? Theo chuyên gia Coutansais, thế giới đang có khuynh hướng “sản xuất nơi nào để phục vụ thị trường nơi đó”.

Các nhà máy ở châu Á để phục vụ người tiêu thụ châu Á, các hãng xưởng ở Mỹ để đáp ứng nhu cầu của thị trường của châu Mỹ, trong khi nhà máy tại châu Âu, xung quanh Địa Trung Hải thì phục vụ khách hàng của châu Âu.

Trong bối cảnh này, việc đưa các nhà máy đến gần với người tiêu dùng là xu hướng chung”.

TIN LIÊN QUAN
Hội tụ lợi thế, Việt Nam có tiềm năng trở thành một công xưởng của thế giới
Bất chấp lệnh cấm của ông Trump, công ty Mỹ vẫn muốn 'bắt tay' với Trung Quốc
Trung Quốc hắt hơi, cả thế giới bắt đầu cảm lạnh
Thâm Quyến – Từ làng chài cổ đến công xưởng của thế giới
(theo RFI)

Xem nhiều

Đọc thêm

Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh sẽ chỉ kéo dài 9 ngày, từ 25/1 đến hết 2/2 (Dương lịch), dự kiến ít hơn ...
Đại sứ quán Việt Nam tại Saudi Arabia quảng bá sản phẩm tại Triển lãm Halal Expo

Đại sứ quán Việt Nam tại Saudi Arabia quảng bá sản phẩm tại Triển lãm Halal Expo

Từ ngày 28-30/10, Đại sứ quán Việt Nam tại Saudi Arabia đã tham dự Triển lãm Halal Expo được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm Riyadh.
Người thắp lửa cho tranh truyền thống

Người thắp lửa cho tranh truyền thống

Những đề tài tranh mang hồn cốt dân gian dung dị trong tranh Đông Hồ, Hàng Trống... qua bàn tay của nghệ nhân Lương Minh Hòa đã mang một sắc ...
Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc 2024: Bản sắc và đoàn kết

Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc 2024: Bản sắc và đoàn kết

Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc có 8 tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hà Giang, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc và Bắc Giang ...
Nhật Bản và Hàn Quốc đối mặt với thời tiết khắc nghiệt

Nhật Bản và Hàn Quốc đối mặt với thời tiết khắc nghiệt

Thời tiết khắc nghiệt đang diễn ta tại Hàn Quốc và Nhật Bản. Mưa lớn gây gián đoạn dịch vụ tàu cao tốc ở Nhật Bản. Đảo Jeju (Hàn Quốc) ...
Bầu cử Mỹ 2024: Ai sẽ là Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ?

Bầu cử Mỹ 2024: Ai sẽ là Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ?

Hãy cùng Thế giới và Việt Nam điểm lại những nét chính của cuộc bầu cử có tầm ảnh hưởng bậc nhất thế giới và dự đoán ai sẽ là ...
Giá cà phê hôm nay 2/11/2024: Giá cà phê trong nước giảm mạnh, mất 14.000 đồng trong một tháng, thành tích chưa từng có của ngành cà phê Việt

Giá cà phê hôm nay 2/11/2024: Giá cà phê trong nước giảm mạnh, mất 14.000 đồng trong một tháng, thành tích chưa từng có của ngành cà phê Việt

Giá cà phê hôm nay 2/11/2024: Giá cà phê trong nước giảm mạnh, mất 14.000 đồng trong một tháng, thành tích chưa từng có của ngành cà phê Việt.
Giá xăng dầu hôm nay 2/11: Tăng nhẹ trước thông tin Iran có khả năng tấn công trả đũa Israel

Giá xăng dầu hôm nay 2/11: Tăng nhẹ trước thông tin Iran có khả năng tấn công trả đũa Israel

Giá xăng dầu hôm nay 2/11, giá dầu tăng nhẹ do có thông tin Iran đang chuẩn bị tấn công trả đũa Israel từ phía Iraq trong những ngày tới.
Giá heo hơi hôm nay 2/11: Tăng, giảm trái chiều tại 2 miền Nam, Bắc; nhập khẩu thịt và phụ phẩm động vật dùng làm thực phẩm tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay 2/11: Tăng, giảm trái chiều tại 2 miền Nam, Bắc; nhập khẩu thịt và phụ phẩm động vật dùng làm thực phẩm tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay điều chỉnh tăng, giảm trái chiều tại thị trường miền Bắc và miền Nam, giao dịch trong khoảng 58.000 - 64.000 đồng/kg.
Giá tiêu hôm nay 2/11/2024: Kim ngạch xuất khẩu tiêu Việt tăng ấn tượng, thị trường giảm trước áp lực bán ra

Giá tiêu hôm nay 2/11/2024: Kim ngạch xuất khẩu tiêu Việt tăng ấn tượng, thị trường giảm trước áp lực bán ra

Giá tiêu hôm nay 2/11/2024 tại thị trường trong nước lao dốc ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 141.000 - 142.500 đồng/kg.
Blockchain và AI giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình và duy trì lợi thế cạnh tranh

Blockchain và AI giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình và duy trì lợi thế cạnh tranh

Blockchain và AI không chỉ là xu hướng, mà đã trở thành những công cụ thiết yếu giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình và duy trì lợi thế cạnh tranh.
Đông Triều, Quảng Ninh trở thành thành phố: Bước tiến vượt bậc, mở kỷ nguyên phát triển mới

Đông Triều, Quảng Ninh trở thành thành phố: Bước tiến vượt bậc, mở kỷ nguyên phát triển mới

Từ một vùng quê thuần nông, ngày 1/11, Đông Triều chính thức vươn mình trở thành thành phố.
Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Giá chung cư tăng mạnh, cục bộ lên tới 40% theo quý, thủ tục chuyển đất trồng hoa màu sang đất thổ cư… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Đất nền Vành đai 4 hút nhà đầu tư, nguyên tắc đóng góp khi xây lại nhà chung cư… là những tin bất động sản mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Dư thừa căn hộ cao cấp, thiếu nhà ở vừa túi tiền đa số người dân, thủ tục mua bán căn hộ chung cư năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Giá chung cư Hà Nội chỉ tăng không giảm, hoàn tất thoái vốn khỏi pháp nhân chủ đầu tư 'siêu' dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Đề xuất biện pháp hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại để kiếm lời, kịch bản thị trường quý IV/2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà hiện đại

Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà hiện đại

Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES đã khẳng định vị thế là đơn vị dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà ở, thiết lập các tiêu chuẩn ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11 ghi nhận USD giảm so với Yen Nhật.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10 ghi nhận USD đã giảm giá so với các loại tiền tệ chính khác.
Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Từ ngày 21-24/10/2024 tại Bắc Kinh, Trung Quốc, đoàn công tác của Agribank do Phó Tổng giám đốc Đoàn Ngọc Lưu làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Sibos (SWIFT International Banking Operations Seminar) ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10 ghi nhận đồng USD đạt mức cao nhất trong 3 tháng so với đồng Yen.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10: Yen Nhật biến động mạnh nhất, USD vững vàng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10: Yen Nhật biến động mạnh nhất, USD vững vàng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10 ghi nhận đồng USD đã ổn định, đồng Yen Nhật chạm mức thấp nhất trong 3 tháng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/10: USD vững xu hướng tăng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/10: USD vững xu hướng tăng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/10 ghi nhận thị trường kỳ vọng đà tăng của đồng USD sẽ tiếp tục trong vài tuần tới.
Phiên bản di động