Nhỏ Bình thường Lớn

Điểm mới trong quan hệ Việt - Mỹ

Lần đầu tiên, kể từ khi chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1995, Việt Nam và Mỹ đã bàn bạc cụ thể các biện pháp để nâng quan hệ lên thành đối tác chiến lược. Đây là một nội dung quan trọng, một điểm mới rất đáng chú ý tại cuộc Đối thoại Chính trị - An ninh – Quốc phòng Việt – Mỹ lần thứ 4 tại Washington vừa qua.
Thứ trưởng thường trực Phạm Bình Minh và Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Quốc Cường tại Đối thoại Việt - Mỹ lần thứ 4.

Nâng tầm quan hệ

Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, người cả 4 lần đều tham gia chủ trì Đối thoại Việt – Mỹ, cho biết nâng tầm quan hệ là một trong 4 nội dung quan trọng của cuộc Đối thoại thường niên trên. Hai bên cùng tìm ý tưởng và những bước đi tiếp theo để có thể đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới. Thứ trưởng nhận định, sau khi chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1995, quan hệ Việt – Mỹ đã và đang phát triển nhanh, mạnh trên nhiều lĩnh vực từ chính trị, kinh tế đến các lĩnh vực khác như giáo dục, khoa học kỹ thuật…

Trên thực tế, thời gian qua đã chứng kiến sự hợp tác ngày càng mở rộng trong nhiều lĩnh vực giữa hai nước. Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton – người trong chuyến thăm Việt Nam năm 2010 đã đề nghị Hà Nội và Washington đưa quan hệ theo hướng xây dựng đối tác chiến lược - cho rằng mối quan hệ hợp tác giữa hai nước có bước phát triển vượt bậc mà 10 năm trước “không thể tưởng tượng được”. Riêng trong lĩnh vực hợp tác kinh tế, kim ngạch thương mại song phương từ chỗ không đáng kể đã đạt 15 tỉ USD vào năm 2010. Mỹ trở thành nước có nhiều hạng mục đầu tư lớn tại Việt Nam. Số lượng thanh thiếu niên Việt Nam du học tại Mỹ ngày một đông. Các chương trình trao đổi văn hóa, xã hội ngày càng nhiều. Chính khách hai nước gặp gỡ thường xuyên hơn. Niềm tin giữa hai bên cũng ngày càng được củng cố thông qua các cuộc đối thoại…

Trong triển khai chính sách đối ngoại mới, chính quyền của Tổng thống Barack Obama coi trọng hơn khu vực châu Á – Thái Bình Dương do vai trò ngày càng quan trọng của khu vực này, đồng thời coi trọng và tranh thủ nhiều hơn vai trò của Đông Nam Á và ASEAN, tăng cường quan hệ với cả ASEAN cũng như quan hệ và hợp tác với từng nước thành viên. Trong bối cảnh như vậy, quan hệ Việt – Mỹ tiếp tục được duy trì và hợp tác vẫn đang là dòng chảy chính bên cạnh những tồn tại, nhất là những vấn đề liên quan tới dân chủ, nhân quyền, tôn giáo.

Cần duy trì an ninh ở Biển Đông

Tại cuộc Đối thoại được đánh giá là “thẳng thắn, thực chất, hiệu quả” trên, Việt Nam và Mỹ cũng đã trao đổi những vấn đề an ninh của khu vực, trong đó Biển Đông là một trong những vấn đề được quan tâm. Bởi những vụ việc xảy ra gần đây tại khu vực này không chỉ gây quan ngại cho Việt Nam mà còn đối với nhiều nước trên thế giới, trong đó có Mỹ. Phía Mỹ tái khẳng định những sự kiện bất ổn trong những tháng gần đây không thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực, gây quan ngại về an ninh hàng hải, đặc biệt về tự do hàng hải, phát triển kinh tế, thương mại hợp pháp và tôn trọng luật pháp quốc tế.

Hai bên nhất trí rằng việc duy trì hòa bình, ổn định, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông là phù hợp với lợi ích chung của cộng đồng quốc tế; mọi tranh chấp về lãnh thổ ở Biển Đông phải được giải quyết thông qua con đường ngoại giao và hợp tác, không gây sức ép hay sử dụng vũ lực. Hai bên cho rằng các tuyên bố lãnh thổ và lãnh hải cần phải phù hợp với những nguyên tắc được thừa nhận của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước về Luật biển của Liên hợp quốc năm 1982. Hai bên tái khẳng định tầm quan trọng của Tuyên bố 2002 về ứng xử của các bên ở Biển Đông giữa ASEAN và Trung Quốc và khuyến khích các bên đạt được thỏa thuận về bộ quy tắc ứng xử đầy đủ.

Việt Lan