| Bé Rosalia Lombardo như đang "ngủ" suốt 89 năm qua trong cỗ quan tài |
Có thể khẳng định thi thể Rosalia Lombardo hiện được quàn trong khu hầm mộ Capuchin nổi tiếng ở thành phố Palermo (Italy), là một trong những xác ướp được bảo quản tốt nhất trên thế giới. Người ta gọi bé là “Người đẹp đang ngủ” (Sleeping Beauty) vì cái xác ướp nhỏ bé này vẫn tươi nguyên dù đã qua đời vì bệnh viêm phổi vào ngày 6/12/1920.
Giờ đây, Tiến sĩ Dario Piombino-Mascali, chuyên gia nhân chủng học người Italy của Viện Nghiên cứu Xác ướp và Người băng ở Bolzano, đã khám phá ra công thức bí mật giữ cho thi thể “Người đẹp đang ngủ” vẫn tươi nguyên.
Tiến sĩ Piombino-Mascali đã tìm gặp những người họ hàng còn sống của chuyên gia ướp xác Alfredo Salafia, người đã ướp xác bé Rosalia Lombardo. Theo tạp chí National Geographic, Rosalia Lombardo có thể là khách hàng trẻ nhất của Salafia. Không chỉ có Rosalia, Giáo chủ Michaelangelo Celesia của Palermo qua đời tháng 4/1904, thi thể của ông cũng được Salafia ướp. Tháng 1/1909, khi kiểm tra xác ướp, các nhân chứng tuyên bố rằng sắc thái và hình dạng được bảo quản tốt đến mức trông như Giáo chủ đang ngủ. Ông Salafia cũng ướp xác cho Thượng nghị sĩ Giacomo Armo, Signora Maria Pareti và Bá tước Francavilla.
Những tưởng công thức ướp xác kỳ diệu kia đã theo ông Salafia xuống mồ năm 1933 khi ông ở tuổi 61, song may mắn thay, những giấy tờ viết tay của ông hồi đó vẫn được những người họ hàng giữ lại, trong đó có cả công thức các chất hóa học ông đã tiêm vào thi thể của Rosalia. Đó là formalin (dung dịch formaldehyde), các muối kẽm, cồn, salicylic acid và glycerin.
Formalin - ngày nay được các chuyên gia ướp xác sử dụng rộng rãi - là hỗn hợp dung dịch formaldehyde và nước, có khả năng tiêu diệt vi khuẩn. Salafia là một trong những người đầu tiên sử dụng chất này để ướp xác. Cùng với môi trường khô ráo trong hầm mộ, cồn làm khô thi thể của Rosalia, trong khi glycerin lại giữ cho thi thể cô bé không mất nước quá nhiều. Salicylic acid có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của nấm.
Tuy nhiên, theo bà Melissa Johnson Williams, Giám đốc điều hành Hiệp hội những chuyên gia ướp xác của Mỹ, chính các muối kẽm mới là chất chủ yếu bảo quản thi thể Rosalia nguyên trạng như thế sau 89 năm. Bà Williams khẳng định, “Kẽm làm thi thể của Rosalia trở nên cứng như đá, khiến các mô không thể phân hủy. Nếu bạn đưa thi thể cô bé ra khỏi cỗ quan tài và dựng đứng trên mặt đất, nó sẽ không đổ”. Bà cũng cho biết ở Mỹ ngày nay không còn sử dụng kẽm trong ướp xác.
Trong bài viết Sicily Crypts (tạm dịch Những hầm mộ ở Sicily) đăng trên tạp chí National Geographic, Tiến sĩ Piombino-Mascali đã gọi nhà ướp xác tự học Alfredo Salafia là “nghệ sĩ”, đồng thời cũng thừa nhận: “Ông ấy (Salafia) đã nâng nghệ thuật ướp xác lên mức cao nhất của nghề này”.
Hoàng Minh