Bà Park Geun-hye đã bị đình chỉ chức tổng thống sau khi Quốc hội Hàn Quốc chính thức thông qua quyết định sẽ luận tội bà với số phiếu thuận áp đảo 234/56 hôm 9/10. Bà Park tạm thời chuyển giao quyền điều hành đất nước cho Thủ tướng Hwang Kyo-ahn trong thời gian chờ Tòa án Hiến pháp xem xét kết quả bỏ phiếu trên.
Số phận của bà Park lúc này nằm trong tay 9 thẩm phán tại Tòa án Hiến pháp. Họ sẽ có 180 ngày để ra phán quyết về việc quyết định luận tội của Quốc hội với bà Park là đúng hay sai. Giới quan sát đánh giá cơ hội Tòa án Hiến pháp giúp bà Park cứu vãn chiếc ghế tổng thống trong tình cảnh hiện nay là rất thấp. Nếu Tòa án phê chuẩn quyết định của Quốc hội, bà Park sẽ chính thức từ chức và trong vòng 60 ngày sau khi bà từ chức, Hàn Quốc sẽ tổ chức cuộc bầu cử tổng thống mới.
Trong lúc này, dư luận Hàn Quốc và quốc tế bắt đầu quan sát những gương mặt sáng giá được cho là có khả năng thay thế vị trí của bà Park tại Nhà Xanh (Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc). Sau đây là những ứng cử viên nổi bật.
Ông Ban Ki-moon
Là một nhà ngoại giao chuyên nghiệp, Tổng Thư ký Liên hợp quốc sắp mãn nhiệm Ban Ki-moon được mong chờ là Tổng thống Hàn Quốc trong tương lai. Giới quan sát nhận định ông là niềm hy vọng lớn nhất của phe bảo thủ trong việc giành chiến thắng để trở lại Nhà Xanh sau khi bà Park buộc phải từ chức do bê bối chính trị.
| Tổng Thư ký Liên hợp quốc sắp mãn nhiệm Ban Ki-moon. (Nguồn: AP) |
Trong rất nhiều lần được hỏi, ông Ban Ki-moon chưa bao giờ chính thức khẳng định sẽ tranh cử chức Tổng thống Hàn Quốc nhưng cho biết “mọi lựa chọn vẫn để ngỏ”.
Trả lời phỏng vấn báo chí trong chuyến thăm Hàn Quốc vào tháng 5 vừa qua, ông cho biết sẽ cân nhắc xem có thể đóng góp gì cho đất nước sau khi trở về vào tháng 1/2017. Các phương tiện truyền thông địa phương cho rằng điều này ám chỉ ông Ban Ki-moon sẽ tranh cử Tổng thống Hàn Quốc vào năm tới. Nếu chạy đua vào Nhà Xanh, ông Ban Ki-moon có thể sẽ là gương mặt đại diện cho đảng Saenuri của bà Park Geun-hye.
Những người ủng hộ cho rằng ông Ban Ki-moon là một nhà ngoại giao có uy tín và được biết đến trên bình diện quốc tế. Họ nhận định ông sẽ giải quyết vấn đề vũ khí hạt nhân của CHND Triều Tiên tốt hơn so với bà Park vốn có quan điểm cứng rắn với Triều Tiên. Những người không ủng hộ lại nói ông thiếu kinh nghiệm đối với những vấn đề trong nước.
Nhà ngoại giao 72 tuổi từng là Ngoại trưởng Hàn Quốc từ năm 2004 đến năm 2006. Ông trở thành Tổng Thư ký LHQ từ tháng 10/2006 và sẽ mãn nhiệm vào cuối năm nay sau hai nhiệm kỳ.
Ông Lee Jae-Myung
Ban đầu ông Lee Jae-Myung, thành viên của đảng Dân chủ đối lập, chưa nhận được nhiều sự chú ý. Nhưng gần đây, tỉ lệ ủng hộ dành cho ông đã tăng nhanh chóng trong bối cảnh người dân giận dữ với bà Park vì vụ bê bối chính trị liên quan đến người bạn thân của bà.
Chính trị gia 52 tuổi, được mệnh danh là “Donald Trump của Hàn Quốc”, ủng hộ rất hăng hái việc luận tội bà Park. Ông cảnh báo Tòa án Hiến pháp rằng nếu quyết định luận tội bà Park của Quốc hội bị đảo ngược, đây sẽ là sự phản bội đối với nhân dân Hàn Quốc.
| Ông Lee Jae-Myung được mệnh danh là “Donald Trump của Hàn Quốc”. (Nguồn: Bloomberg) |
Ông Lee Jae-myung là một luật sư tự do trước khi tham gia chính trị. Ông được bầu làm Thị trưởng thành phố Seongnam vào năm 2010 và đang tiếp tục nhiệm kỳ thứ 2. Ông Lee giành được nhiều khen ngợi về sự nhạy bén với công việc quản lý hành chính và giúp thành phố phục hồi kinh tế, tài chính.
Giống với Tổng thống đắc cử Donald Trump của Mỹ, ông Lee Jae-myung cũng dùng mạng xã hội như Facebook và Twitter để tiếp cận người ủng hộ. Ông Lee nhấn mạnh vào vấn đề bất bình đẳng thu nhập ở Hàn Quốc đồng thời khuyến cáo cử tri không nên mắc sai lầm như người dân Mỹ khi lựa chọn bà Hillary Clinton thay vì ông Bernie Sanders trong cuộc đua với đảng Cộng hòa. Ông Lee Jae-myung từng tuyên bố muốn trở thành một “Bernie Sanders thành công”.
Ông Lee cho rằng chính quyền cần có các chính sách mạnh mẽ hơn để giảm khoảng cách giàu - nghèo ngày càng mở rộng; ủng hộ việc mạnh tay với nhóm Chaebol - những tập đoàn gia đình trị lớn, đang thống trị nền kinh tế Hàn Quốc. Những tập đoàn này từ lâu đã bị cáo buộc gây thiệt hại cho các đối thủ cạnh tranh và hối lộ các chính trị gia nhằm có được sự ưu ái. Thông điệp này đã giúp ông Lee Jae-myung nhận được nhiều ủng hộ trong những tuần gần đây. Những người ủng hộ miêu tả ông như một nhà cải cách đầy đam mê.
Ông Moon Jae-in
Tuy từng thất bại trước bà Park trong cuộc đua giành chiếc ghế Tổng thống Hàn Quốc năm 2012 nhưng hiện nay cựu Chủ tịch Đảng Dân chủ Moon Jae-in là một ứng cử viên sáng giá.
Ông Moon Jae-in đang dẫn đầu về tỉ lệ ủng hộ trong các cuộc thăm dò dư luận hiện nay với 23,5%. Do đó, cuộc bầu chọn ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ có thể là cuộc đua giữa ông Moon Jae-in và ông Lee Jae-Myung, người giành được 16,6% ủng hộ.
| Ông Moon Jae-in nhận được nhiều sự ủng hộ nhất trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây. (Nguồn: alchetron.com) |
Ông Moon cũng là một cựu luật sư về nhân quyền và từng là Chánh văn phòng Nội các dưới thời cố Tổng thống Roh Moo Hyun. Ông kêu gọi đấu tranh chống lại bất bình đăng trong thu nhập, tăng cường hệ thống an sinh xã hội và thúc đẩy cải cách kinh tế để hạn chế quyền lực của các Chaebol và tạo ra một sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp nhỏ hơn.
Ông Moon được cho là một lựa chọn an toàn đối với đảng Dân chủ. Trong cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc bốn năm trước, ông giành 48% số phiếu ủng hộ, thua khá sát bà Park với 51,5%.
Trong những năm qua, phe bảo thủ đã công kích ông Moon về việc noi theo cựu Tổng thống Roh Moo-hyun, người được biết đến với cách tiếp cận hòa giải với CHDCND Triều Tiên. Chính sách này đã bị chỉ trích sau khi Bình Nhưỡng mở rộng chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, ông Moon vẫn khẳng đinh rằng Seoul nên đối thoại thay vì trừng phạt nhằm thuyết phục Triều Tiên từ bỏ tham vọng hạt nhân của nước này.
Một số ứng cử viên nổi bật khác
Ahn Cheol-soo, một chính khách xuất thân từ thương gia, là cựu Chủ tịch đảng Vì Nhân dân, đảng đối lập lớn thứ hai của Hàn Quốc. Ông Ahn Cheol-soo kêu gọi cải cách kinh tế nhằm tạo thêm nhiều việc làm và cũng là người có chủ trương mềm dẻo hơn trong vấn đề hạt nhân Triều Tiên.
Park Won-soon, Thị trưởng thành phố Seoul và là một người chỉ trích mạnh bà Park, có thể biến cuộc bầu chọn ứng cử viên của Đảng Dân chủ thành một cuộc đua của 3 đối thủ.
Một ứng cử viên khác được nhắc đến là ông Yoo Seong-min, người thuộc nhóm các nghị sỹ đảng Saenuri không ủng hộ Tổng thống Park Geun-hye.