Ấn Độ: Cách mạng giao thông từ xe tuk tuk điện

Ấn Độ hiện đang là quốc gia sở hữu số lượng phương tiện chạy bằng điện lớn thứ hai trên thế giới, chỉ đứng sau Trung Quốc, với hàng trăm triệu xe máy và xe đạp điện được người dân sử dụng thay cho các phương tiện chạy xăng dầu thông thường.Thời gian gần đây, xe tuk tuk – một trong những phương tiện công cộng phổ biến tại Ấn Độ cũng được thay thế bằng động cơ chạy điện.

Rẻ, tiện lợi

Cứ mỗi khi đến giờ cao điểm buổi sáng, nhà ga Nawada ở thủ đô New Delhi lại trở nên náo nhiệt với hàng chục xe tuk tuk điện chen chúc nhau qua cánh cổng hẹp để đi vào khu vực bên trong nhà ga. Đến nơi, mỗi chiếc xe thường trả bốn, năm hành khách và ngay lập tức nhồi nhét thêm người để cho chuyến hành trình tiếp theo.

Cảnh tượng này đã trở nên khá quen thuộc tại các nhà ga của các thành phố lớn Ấn Độ khi sự lựa chọn các phương tiện công cộng còn khá hạn chế và hầu hết người dân lao động đều ở mức nghèo. Những chiếc xe tuk tuk điện hiện là phương tiện di chuyển của khoảng 60 triệu người dân Ấn Độ để đi lại hàng ngày.

Tuk tuk đã trở thành phương tiện giao thông công cộng phổ biến tại các thành phố lớn của Ấn Độ như New Delhi, Mumbai… Hành khách chỉ cần trả 10 Rupee (khoảng 3.000 đồng) cho một chuyến xe. So với những chiếc tuk tuk chạy xăng, dầu trước đây, chi phí cho một chuyến xe tuk tuk điện rẻ hơn từ ba đến 10 lần. Các tài xế cũng có thể kiếm sống tốt nhờ lái xe tuk tuk bởi phần lớn đều không biết chữ và không kiếm được công việc nào khác.

Tuy vậy, gần như một nửa số xe này đều hoạt động bất hợp pháp, các lái xe hầu hết đều không có bằng lái. Những vụ tai nạn liên quan đến tuk tuk xảy ra như cơm bữa. Các tài xế thường xuyên đi ngược chiều giao thông, đánh võng, vượt ẩu. Để tiện lợi cho việc đón trả khách, những chiếc xe này thường không có cửa khiến nhiều hành khách bị văng khỏi xe mỗi khi di chuyển.

Ngoài ra, rất nhiều xe tuk tuk điện tại Ấn Độ đều sử dụng các loại phụ tùng không đảm bảo, phần lớn có xuất xứ từ Trung Quốc. Nhiều xe vẫn còn sử dụng loại ắc quy axit – chì tỏa nhiệt cao, đặt ngay dưới băng ghế của hành khách. Thậm chí, nhiều tài xế còn ăn trộm điện để sạc điện cho xe.

Ô nhiễm khói bụi cũng là một trong những điều đáng lo ngại đối với những hành khách di chuyển trên phương tiện giao thông này. Tại các thành phố lớn của Ấn Độ, đặc biệt là New Dehli, nơi luôn đắm chìm trong khói bụi, việc ngồi trên chiếc xe tuk tuk không có cửa kín cũng gây tổn hại đặc biệt tới sức khỏe. Thế nhưng, nhiều người dân Ấn Độ vẫn thường bỏ ngoài tai những nguy hiểm mà tuk tuk có thể gây ra để đổi lấy sự tiện lợi hàng ngày.

Cuộc cách mạng xe điện

Nếu như trước đây, các con phố tại Ấn Độ luôn được bao phủ bởi những chiếc xe tuk tuk chạy xăng, dầu với hai màu vàng - xanh lá cây đặc trưng thì giờ phần lớn đã được thay thế bởi các xe tuk tuk điện.

Xuất hiện lần đầu vào khoảng 10 năm trước khi các nhà sản xuất nhỏ của Ấn Độ nhập phụ tùng từ Trung Quốc để lắp ráp, những chiếc xe tuk tuk điện chủ yếu được sử dụng cho việc chuyên chở hàng hóa. Sau đó, chính nhờ sự tiện lợi và giá rẻ, xe tuk tuk điện được sử dụng phổ biến hơn và nhanh chóng trở thành phương tiện giao thông công cộng chính thay thế cho xe tuk tuk chạy bằng xăng, dầu.

Sau khi được Quốc hội Ấn Độ hợp pháp hóa vào năm 2015, nhiều công ty xe điện tại Ấn Độ bắt đầu tham gia trực tiếp sản xuất thay vì nhập phụ tùng kém chất lượng từ Trung Quốc về lắp ráp như trước đây. Các nhà sản xuất cũng thay thế ắc quy axit – chì lỗi thời, có nguy cơ gây ô nhiễm cao bằng các ắc quy lithium-ion hiện đại hơn, giá thành cao hơn,

SmartE – một công ty khởi nghiệp (startup) của Ấn Độ hiện đang sở hữu hệ thống xe tuk tuk điện lớn nhất cả nước với khoảng 1.000 chiếc. Công ty này thường cho phép các tài xế thuê xe tuk tuk điện chạy pin lithium-ion, sạc và bảo trì tại bãi đỗ riêng của công ty.

SmartE cũng đang có tham vọng tiêu chuẩn hóa toàn bộ hệ sinh thái xe tuk tuk điện của Ấn Độ. Goldie Srivastava, Giám đốc điều hành SmartE đánh giá, các phương tiện ba bánh đang dẫn đầu cuộc cách mạng phương tiện giao thông điện tại Ấn Độ.

Trong nỗ lực giảm ô nhiễm khói bụi, Chính phủ Ấn Độ đang thúc ép các nhà sản xuất xe máy và các công ty tuk tuk chạy xăng chuyển sang xe điện, với những ưu đãi như giảm thuế và hỗ trợ tài chính, cung cấp pin và trạm sạc. Dự kiến, năm 2023, tất cả các xe ba bánh mới được bán ra thị trường phải chạy điện và xe hai bánh đáp ứng mục tiêu đó vào năm 2025.