Trở lại năm 2010, người dân tại thị trấn Rosarno, miền nam Italy ngày nào cũng thấy bóng dáng ông già Domenico Oppingisano mang những rổ trái cây đến bán ở một khu chợ. Mặc cho vẻ ngoài bình dị và hiền từ, cụ ông 80 tuổi có một thân thế hoàn toàn trái ngược: ông là người đứng đầu của băng mafia quyền lực nhất Italy - ‘Ndrangheta.
Vừa qua, cảnh sát ở bốn quốc gia châu Âu đã thực hiện các cuộc đột kích vào đế chế rửa tiền và buôn bán ma túy lớn của ‘Ndrangheta’, bắt giữ 90 người. Họ mô tả “Chiến dịch Pollino”, kéo dài hai năm, là “cuộc tấn công chống lại một trong những mạng lưới tội phạm lớn nhất trên thế giới.” Việc bắt giữ diễn ra một ngày sau khi “ông trùm” của mafia ở Sicily, được biết đến với tên Cosa Nostra, đã bị bắt cùng với 46 người khác ở vùng Palermo của Italy.
‘Ndrangheta là mục tiêu của cảnh sát chống tội phạm châu Âu từ rất lâu. Tuy nhiên, mặc cho việc bị theo dõi, tổ chức này vẫn thống trị việc buôn bán cocaine tại Italy và châu Âu, tạo liên kết với các nhóm tội phạm có tổ chức ở Mỹ Latin, New York, Thổ Nhĩ Kỳ và Albania...
| Vùng núi đảo thơ mộng Calabria (Italy) lại là nơi sản sinh ra tổ chức mafia lớn nhất châu Âu ‘Ndrangheta. (Nguồn: muvtravel.com) |
Kín kẽ chờ thời
Đầu những năm 1990, các nhà chức trách Italy đã theo dõi sát sao Cosa Nostra ở Sicily sau vụ hai công tố viên Giovanni Falcone và Paolo Borsellino bị giết hại. ‘Ndrangheta nhìn thấy một cơ hội kinh doanh mới. Chúng hoạt động ẩn dật nhưng liên tục mở rộng phạm vi của mình từ các ngôi làng miền núi Calabria, phía Nam Italy.
Các tài liệu của tòa án Italy mô tả buôn bán ma túy là “mỏ vàng” mà ‘Ndrangheta sử dụng để đầu tư vào nền kinh tế hợp pháp ở trong nước và nước ngoài.” Antonio Nicaso, người đã xuất bản khoảng 30 cuốn sách về tội phạm có tổ chức, trong đó có một số về ‘Ndrangheta, nói rằng chúng đã củng cố mối quan hệ với các nhà sản xuất và phân phối ma túy trên khắp Mỹ Latin: Peru, Colombia, Guyana và Brazil.
Nicaso nói với CNN rằng ‘Ndrangheta đã kiểm soát tất cả các tuyến đường buôn bán chính, bao gồm các cảng ở Brazil và Tây Phi. Băng đảng cũng thiết lập sự hiện diện tại các cảng châu Âu như Antwerp và Rotterdam. Một công ty bình phong ở Colombia đã giấu một lượng lớn cocaine khi xuất khẩu than sang châu Âu; một công ty khác cũng làm như vậy nhưng với gỗ từ Guyana.
Xuyên biên giới
‘Ndrangheta được thành lập vào thế kỷ 19, tên của chúng theo tiếng Hy Lạp có nghĩa là chủ nghĩa anh hùng.
Năm 2008, một báo cáo của Mỹ đã kết luận ‘Ndrangheta “duy trì các tài khoản ngân hàng ở Monte Carlo, Milan và hoạt động tại Colombia, Tây Ban Nha, Đức, Balkans, Canada và Úc”. ‘Ndrangheta đã rửa số tiền thu được một cách nhanh chóng thông qua các khoản đầu tư vào du lịch ở French Riviera, chuỗi nhà hàng và bất động sản ở Tây Ban Nha, hợp đồng công ở miền Bắc Italy. Và nó đã chuyển sang cộng đồng người Calabria lớn trên khắp châu Âu (và đặc biệt là ở Đức) để mở rộng.
Khai thác các mối quan hệ, các gia đình trong băng đảng đã sử dụng các quán rượu và quán cà phê từ Düssen (Đức) đến Nam London (Anh) làm bình phong cho các hoạt động rửa tiền và phân phối ma túy. Chỉ riêng các cuộc đột kích trong tuần trước, cảnh sát đã thu giữ 4.000 kg cocaine và 140 kg thuốc lắc, cộng với một khoản tiền mặt lớn.
Các nhà điều tra còn có bằng chứng cho thấy một tiệm kem ở thị trấn Bruggen, Đức đã được sử dụng để rửa tiền. Và một nhà hàng pizza gần Cologne đã trở thành một cơ sở hậu cần, trung tâm rửa tiền và là kho lưu trữ ma túy từ Mỹ Latin. Hai nhà hàng ở các ngôi làng tại Hà Lan cũng đóng một vai trò tương tự.
Không dễ bị lật đổ
Nicaso nói rằng việc thành lập một Đội điều tra chung ở châu Âu vào năm 2016 là một bước tiến lớn trong cuộc chiến chống tội phạm xuyên biên giới thông qua chia sẻ thông tin tình báo. Các nhà điều tra cũng đã cấy chip nghe lén trong điện thoại di động của Domenico Pelle (27 tuổi), một tội phạm cấp cao trong tổ chức. Một quan chức cảnh sát Italy đã mô tả nhóm này giống như một con tắc kè hoa, thay đổi cách thức hoạt động nhưng luôn giữ lại căn cứ vô hình của mình ở vùng núi Calabria. Chúng đã thâm nhập triệt để vào chính quyền địa phương và có khả năng biến cuộc bầu cử thành phố theo hướng có lợi cho ứng cử viên này hay ứng cử viên khác. Chúng mua, đe dọa hoặc thanh trừng bất cứ ai thách thức băng đảng của mình.
Làn sóng bắt giữ trong thập kỷ qua chắc chắn đã làm tổ chức tội phạm này bị hoảng sợ. Một cuộc càn quét vào năm 2010 đã bắt giữ khoảng 300 đối tượng tội phạm (bao gồm cả một số cảnh sát). Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Zora Hauser của Đại học Oxford nói với CNN rằng khả năng hoạt động của băng đảng cũng khó bị cản trở: “Việc bắt giữ số lượng lớn tội phạm đã làm suy yếu một số gia đình, nhưng một trong những điểm mạnh của ‘Ndrangheta là các gia tộc được hưởng lợi từ mức độ tự chủ cao. Sự suy yếu của một gia đình có thể dễ dàng chuyển thành sự củng cố của một gia đình khác.”