| Marta Rojas Rodriguez khi còn là phóng viên trẻ. (Nguồn: Cubadebate) |
Không phải ngẫu nhiên mà Đại sứ Cuba tại Việt Nam Herminio López Díaz lại gọi Marta Rojas Rodriguez là một trong những biểu tượng sống của tình bạn và mối quan hệ Việt Nam - Cuba...
Phóng viên chuyên Việt Nam
Năm 1953, khi là sinh viên báo chí vừa tốt nghiệp ra trường, Marta Rojas Rodriguez đã có cơ hội thử lòng với các sự kiện xung quanh cuộc tấn công vào trại lính Moncada do Chủ tịch Fidel Castro lãnh đạo. Đến năm 1965, bà đã trở thành một trong những nhà báo đầu tiên của Mỹ Latin đến với các vùng giải phóng miền Nam Việt Nam cùng với nhà báo Raul Valdes Vivo.
Trong những năm kháng chiến từ 1965-1967, bà Marta Rojas Rodriguez đã được gặp gỡ và phỏng vấn nhiều nhà lãnh đạo Việt Nam như Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Chủ tịch Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam Nguyễn Hữu Thọ, Phó tư lệnh Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Định, Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Bình... Với bà, những cuộc gặp gỡ đầy may mắn này đã mang lại những ấn tượng đặc biệt về tính cách, khí chất anh hùng của người Việt.
Là một nữ phóng viên năng nổ và giàu nhiệt huyết, Marta Rojas Rodriguez đã viết rất nhiều bài báo, đặc biệt là các cuốn sách như:“Miền Nam Việt Nam, Vũ khí chiến lược là nhân dân”, “Bối cảnh Việt Nam”… Bà cũng đã cùng đạo diễn nổi tiếng của Cuba Santiago Alvarez viết kịch bản cho một số phim tài liệu về Việt Nam. Sau khi kết thúc chiến tranh, bà Marta Rojas Rodriguez xuất bản cuốn sách“Bối cảnh Việt Nam”, tham dự lễ hội mừng chiến thắng tại Hà Nội và được cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng trao tặng Huân chương Hữu nghị.
Marta Rojas Rodriguez còn là một trong những thành viên sáng lập Ủy ban Cuba đoàn kết với miền Nam Việt Nam vào năm 1963 với tinh thần của lãnh tụ Fidel Castro "Vì Việt Nam, chúng ta sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình" do nữ Anh hùng Moncada Melba Hernandez làm Chủ tịch đầu tiên. Bà cũng tham gia đưa tin về một số cuộc trao đổi Việt Nam – Hoa Kỳ về hòa bình ở Paris với danh nghĩa là thành viên của Ủy ban.
| Bà Marta Rojas Rodriguez nhận quà tặng của Phó Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Đôn Tuấn Phong tại chuyến thăm Việt Nam vừa qua (Ảnh: L.A) |
Thời gian sau này khi tham gia vào Hội hữu nghị Cuba – Việt Nam, Marta Rojas Rodriguez luôn dành tình cảm tốt đẹp cho đất nước, văn hóa và con người Việt. Năm 2005, bà cùng nhà báo Cuba Raul Valdes Vivo viết cuốn sách mới mang tên "Những mẩu chuyện về Việt Nam anh hùng". Năm 2011, báo Granma - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba cũng đã đăng bài viết ca ngợi cuốn Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm của bà. Trong bài viết này, bà đã trích đăng nhiều đoạn trong cuốn nhật ký Đặng Thuỳ Trâm và bình luận: “Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm là một cuốn sách vô cùng xúc động, tình cảm và rất con người. Có thể nói đây là một trong những cuốn sách ấn tượng nhất trong thể loại nhật ký được viết trong thế kỷ XX”.
Nữ nhà báo nước ngoài cuối cùng gặp Bác Hồ
Điều đặc biệt nhất là Marta Rojas Rodriguez chính là nữ nhà báo nước ngoài cuối cùng vinh dự được gặp Bác Hồ tại căn nhà sàn ở Phủ Chủ tịch. Cuộc gặp gỡ ấy là dấu ấn không phai mờ trong cuộc đời của bà nên dù đã kể lại nhiều lần về kỷ niệm này, bà vẫn không khỏi xúc động.
Đó là một ngày vào tháng 7/1969, Marta Rojas Rodriguez từ Vĩnh Linh (Quảng Trị) trở ra Hà Nội trong khoảng thời gian không quân Mỹ đang ném bom, đánh phá ác liệt vùng Khu IV cũ. Marta Rojas Rodriguez kể rằng, khi được sắp xếp gặp Người, bà đã hồi hộp suốt đêm không thể ngủ. Sáng hôm sau, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra tận cửa đón bà và nhắc: "Đừng gọi tôi là Chủ tịch, cứ gọi là Bác Hồ như mọi người Việt Nam". Khi nghe bà kể về chuyến đi thăm vùng Giải phóng miền Nam, Bác đã nói: "Nếu cộng tất cả nỗi đau của từng đồng bào miền Nam lại sẽ thành nỗi đau của tôi". Điều làm bà nhớ nhất là khi hỏi về cuộc đời riêng, Người đã nói: "Tôi dành trọn cả cuộc đời cho đất nước tôi".
Nữ nhà báo của Cuba đã không ngờ rằng chưa đầy hai tháng sau cuộc gặp gỡ thân tình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã yên giấc ngàn thu. Khi về nước, không chỉ viết báo về Người, Ủy ban Cuba đoàn kết với miền Nam còn truyền đi một áp phích rất đẹp có hình Bác Hồ cùng với câu nói "Tôi dành trọn cả cuộc đời cho đất nước tôi" trên khắp Cuba và một số nước Mỹ Latin. Bà cho biết, hình ảnh Bác Hồ cùng câu nói đó đã dẫn đầu hàng vạn cuộc mít tinh tuần hành ủng hộ Việt Nam trong suốt thời gian sau đó.
Những năm gần đây, với tư cách là Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Cuba – Việt Nam, Marta Rojas Rodriguez vẫn sang thăm Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác và tăng cường tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Chuyến thăm vừa qua của bà (từ ngày 13 -19/4) nhằm cụ thể hóa những thỏa thuận trong bản ghi nhớ giữa Viện sách Cuba và Cục Xuất bản Việt Nam, hợp tác với Hội Nhà văn Việt Nam, đồng thời trao tặng bộ sách 13 tập về người anh hùng dân tộc Jose Marti cho Việt Nam.
Marta Rojas Rodriguez tâm sự, bà luôn biết ơn tình cảm bền bỉ, sự giúp đỡ và ủng hộ nhiệt thành của Việt Nam dành cho Cuba trong suốt thời gian qua. Bà rất cảm kích về những chia sẻ đầy ân tình, xúc động của Việt Nam khi cử đoàn đại biểu sang thăm viếng ở thời điểm cố Chủ tịch Cuba Fidel Castro vừa qua đời.