Bà Theresa May sẽ có chuyến công du đầu tiên trên cương vị Thủ tướng Anh tới Nam Phi, Nigeria và Kenya trong ba ngày. Đầu tiên, nhà lãnh đạo này sẽ dừng chân ở Cape Town (Nam Phi) ngày 28/8 và hội đàm với Tổng thống Cyril Ramaphosa, đồng thời dự lễ tưởng niệm 600 người Nam Phi thiệt mạng trong thảm họa đắm tàu SS Mendi năm 1917. Hai ngày sau đó, bà May sẽ có chuyến thăm Abuja, Lagos, Nigeria và tiếp theo là Kenya, trước khi trở về London.
Về phần mình, ngày 29/8 – 31/8, Thủ tướng Đức Angela Merkel cùng đoàn tháp tùng gồm nhiều đại biểu trong lĩnh vực kinh tế cũng sẽ công du ba nước Tây Phi là Senegal, Ghana và Nigeria. Việc lãnh đạo Đức, Anh liên tục công du châu Phi cho thấy khu vực này, với tiềm năng hợp tác kinh tế lớn cùng vị trí địa chính trị quan trọng, đang dần trở thành một trọng tâm trong chính sách đối ngoại của EU.
| Thủ tướng Đức Angela Merkel (phải) và người đồng cấp Anh Theresa May sẽ thực hiện chuyến công du tới châu Phi trong vài ngày tới. (Nguồn: AP) |
Cụ thể, Nam Phi, điểm dừng chân quan trọng trong hành trình của bà May tới châu Phi, có nhiều nét tương đồng về thể chế chính trị so với Anh, với thị trường 57 triệu dân cùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú. London luôn nằm trong nhóm những nhà đầu tư lớn nhất vào Pretoria, với kim ngạch thương mại song phương đạt mức 11,6 tỷ USD năm 2017. Anh cũng là đối tác lớn thứ hai của Nam Phi tại EU, với xuất khẩu năm ngoái đặt mức 3,2 tỷ USD.
So với Nam Phi, hợp tác của Anh với Nigeria và Kenya còn tương đối nhỏ, song đây là hai quốc gia đang phát triển, vị trí tiếp giáp biển thuận lợi cho các hoạt động giao dịch thương mại, cùng thị trường lớn chưa được khai thác và nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú như dầu mỏ, khí đốt, sắt, than… London thời hậu Brexit đang rất cần những thỏa thuận thương mại mới và Thủ tướng May, tháp tùng bởi nhiều đại biểu trong lĩnh vực kinh tế, sẽ hướng đến thực hiện mục tiêu này. Bà May cũng được cho là sẽ thảo luận với Tổng thống Nigeria Muhammadu Buhari và Tổng thống Kenya Uhuru Kenyatta về vấn đề người di cư, cũng như đẩy mạnh các chiến dịch hợp tác chống khủng bố đối với lực lượng Boko Haram tại Tây Phi và al-Shabaab tại Somalia.
Tương tự như bà May, Thủ tướng Đức Angela Merkel cùng đoàn tháp tùng sẽ hướng tới đẩy mạnh các hoạt động hợp tác kinh tế với Senegal, Ghana và Nigeria.
Tuy nhiên, khác với Thủ tướng Theresa May, bà Merkel coi vấn đề người di cư là một trọng tâm trong chuyến công du của mình, nhất là khi Berlin đang đau đầu trong việc tìm giải pháp hợp lý cho tình trạng này. Trong chuyến thăm Berlin ngày 15/8, Tổng thống Niger Mahmadou Issoufou đã khẳng định sẽ hỗ trợ Đức trong vấn đề người di cư, bằng cách tiếp tục phát triển nền kinh tế, tạo công ăn việc làm, qua đó giải quyết tận gốc rễ cuộc khủng hoảng đang khiến châu Âu đau đầu. Ông cũng cho biết sẽ tiếp tục các chiến dịch chống khủng bố tại Mali và Chad. Tuy nhiên, đổi lại, Đức cần tăng cường hỗ trợ kinh tế và đầu tư vào nền kinh tế của Niger để biến những nỗ lực này thành hiện thực.
Song cam kết từ một quốc gia là chưa đủ và Berlin cần nhiều hơn những gì Niger đã làm nhằm giải quyết tình trạng khủng hoảng di cư. Với tiềm năng kinh tế, thị trường rộng lớn cùng vị trí địa chính trị then chốt, châu Phi đang và sẽ tiếp tục trở thành một trọng tâm trong chiến lược của các nước châu Âu thời gian tới.