| Tưởng niệm các nạn nhân trong vụ máy bay Ukraine bị Iran bắn rơi tại Bắc Vancouver, British Columbia, Canada ngày 14/1/2020. (Nguồn: Reuters) |
Gần 3 năm sau khi chiếc máy bay chở khách của hãng hàng không quốc tế Ukraine (chuyến bay PS752) bị Iran bắn hạ, Canada, Thụy Điển, Ukraine và Vương quốc Anh ngày 28/12 đã khởi động một quy trình buộc Iran phải chịu trách nhiệm về việc này.
Trong tuyên bố chung ngày 28/12, các Bộ trưởng đại diện cho Canada và 3 quốc gia đồng minh kêu gọi Tehran giải quyết tranh cãi về trách nhiệm giải trình và bồi thường thiệt hại cho việc bắn rơi máy bay qua trọng tài theo quy định của Công ước Montreal 1971.
4 quốc gia cũng như Iran đều là các bên ký kết Công ước Montreal 1971 - vốn yêu cầu các quốc gia phải ngăn chặn và trừng trị các hành vi tấn công trong hàng không dân dụng. Nếu các nước không thể giải quyết tranh chấp trong vòng 6 tháng, Iran có thể bị đưa ra Tòa án Công lý Quốc tế.
Các quốc gia trên đã thành lập Nhóm phối hợp và ứng phó quốc tế để theo đuổi các khoản bồi thường từ Iran và cho biết các cuộc đàm phán trực tiếp với Iran đã đổ vỡ vào đầu năm nay, và những nỗ lực nhằm giải quyết vấn đề thông qua đàm phán là "vô ích".
Iran nói Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) vô tình bắn hạ chiếc máy bay Boeing 737 trên và cho rằng radar bị lệch và lỗi của lực lượng phòng không tại thời điểm căng thẳng leo thang giữa Tehran và Washington.
Tất cả 176 người trên máy bay, trong đó có 55 công dân Canada, 30 thường trú nhân Canada và 53 người khác đến Canada quá cảnh ở Kiev, đã thiệt mạng vào ngày 8/1/2020, khi máy bay trúng 2 tên lửa sau khi cất cánh.