Chốn về bình yên giữa miền trung du Huế

Không có tam quan đồ sộ hay tháp bảy tầng nguy nga, ngôi chùa mang tên Phổ Lại hiện lên mộc mạc mà vững chãi như một điểm tựa tinh thần của người Việt giữa miền Trung nắng gió.

Hoài niệm sắc màu Hội An Nâm Kar, Lâm Đồng – Núi lửa 'trẻ' giữa đại ngàn Tây Nguyên Du lịch Việt Nam - Thiên đường phiêu lưu mạo hiểm cho khách quốc tế Quảng bá du lịch Việt Nam, kết nối doanh nghiệp tại thị trường Ấn Độ TS Trịnh Lê Anh: Để ngoại giao văn hóa không chỉ là 'sân khấu' trình diễn bản sắc...

Quang cảnh chùa Phổ Lại. (Ảnh NVCC)

Cách trung tâm Huế khoảng 28km về phía Tây Bắc, chùa Phổ Lại ẩn mình trên sườn đồi, lưng tựa núi, mặt hướng hồ, giữa rừng tràm và ruộng lúa.

Người bền bỉ kiến lập mái chùa ấy là Đại đức Thích Trung Hiếu chọn cách đi chậm, đi chắc: gom từng viên gạch, dựng tường vì kèo, gieo hạt giống Phật pháp vào đời sống bình dị của bà con thôn dã.

Từ túp lều tre đến không gian thiền tự

Năm 2016, trên thửa đất còn hoang sơ, vị tu sĩ trẻ (sinh năm 1996) ở trong một túp lều tre làm chánh điện tạm. Từ không gian khiêm nhường ấy, từng viên gạch, từng mái ngói của Phổ Lại dần được sư thầy cùng bà con xây dựng với chánh điện rộng hơn hai trăm mét vuông, nhà bếp, nhà Tăng, tượng Phật, chuông đại hồng chung nặng nửa tấn. Tiếp đến là cổng chùa, thiền đường hai tầng, nhà khách, hồ sen và đồi Tịnh Tâm – nơi để trưng bày thư pháp, hiện vật xưa, tổ chức tọa đàm, thiền hành.

Không gian chùa được thiết kế mạch lạc, giản dị, ưu tiên chỗ cho sinh hoạt cộng đồng và tu tập. Đặc biệt, tường chắn lũ và nền móng vững chắc giúp chùa trở thành điểm tránh bão cho bà con mỗi mùa mưa lũ. Điểm nhấn nổi bật là tượng Quan Thế Âm bằng đá nguyên khối cao năm mét, đặt trên trục sườn đồi – mặt nước. Tượng hướng về xóm làng, như dang tay che chở. Trước tượng, hồ sen bung nở, tỏa hương thanh khiết, soi bóng núi và trời. Cảnh sắc ấy khiến bất kỳ ai một lần đặt chân tới đây cũng cảm thấy lòng chùng xuống, an yên như được gột rửa.

Kiến tạo niềm tin cộng đồng

Hành trình dựng chùa Phổ Lại đã trở thành câu chuyện gắn kết cộng đồng một cách chậm rãi và lay động.

Sư thầy Thích Trung Hiếu cho biết phường Phong Thái, nơi ngôi chùa tọa lạc, những năm gần đây dù đô thị hóa nhanh nhưng vẫn giữ cấu trúc làng - đồi - ruộng “rất Huế”. Địa hình trung du tạo cho Phổ Lại vừa là chốn tĩnh tu, vừa là điểm hẹn văn hóa. Mỗi mùa, Phật tử và du khách tìm đến thực tập chánh niệm, dự lễ hội, tham gia thiện nguyện.

Không gian chùa mở ra một nhịp sống khác: thong dong mà gắn bó, tĩnh lặng mà không tách rời đời sống dân sinh. Chùa duy trì lớp giáo lý, lễ Phật đản, các khóa thực tập chánh niệm định kỳ, đặc biệt hơn cả là “Đại lễ Quan Âm” hằng năm vào tháng Sáu âm lịch.

Vào những ngày lễ ấy, dòng người từ khắp nơi đổ về, tay cầm nén hương, lòng thành kính. Tiếng tụng kinh ngân vang, những ngọn hoa đăng lung linh thả trôi trên hồ, biến mặt nước thành dòng sông ánh sáng. Trẻ nhỏ cười rộn rã bên những gian hàng trò chơi dân gian, người lớn tham gia tọa đàm, thưởng thức Triển lãm thư pháp, tranh vẽ, thủ công. Bữa buffet chay “Gieo hạnh từ bi” miễn phí thu hút hàng trăm người, để lại dư vị ngọt lành trong ký ức.

Ngay từ những ngày đầu kiến lập, Đại đức Thích Trung Hiếu xác định phụng sự cộng đồng là một trong những sứ mệnh trọng tâm. Chùa Phổ Lại đã trở thành cầu nối hiệu quả, tập hợp các nhà hảo tâm trong và ngoài nước để thực hiện các hoạt động ý nghĩa.

Ở nơi đây, từ thiện không chỉ là sẻ chia vật chất mà còn là gieo niềm tin: Mái chùa là chốn để tựa nương khi đời sống còn nhiều bất trắc. Mỗi năm, hàng trăm suất quà được sư thầy trao đến tay hộ nghèo, trẻ em khó khăn. Trung thu, Tết thiếu nhi, Tết Nguyên đán, chùa đều có chương trình riêng. Đặc biệt, năm 2020, khi lũ lớn quét qua miền Trung, Phổ Lại đã huy động và trao hỗ trợ trên 464 triệu đồng cho bà con vùng lũ. Năm 2025, nhân dịp Đại lễ, chùa còn trao 25 suất học bổng cho học sinh nghèo hiếu học. Những phong bì nhỏ nhưng ấm tình làng nghĩa xóm, khích lệ những bước chân trẻ thơ tiếp tục đến trường.

Hiện con đường dẫn vào chùa sáng bừng nhờ 25 đèn năng lượng mặt trời – một công trình có ý nghĩa thiết thực, giúp vùng quê thêm an toàn. Với người dân, Phổ Lại còn là người bạn đồng hành trong hoạn nạn, là bàn tay chìa ra giữa gian nan.

Đại đức Thích Trung Hiếu – sư thầy trụ trì chùa Phổ Lại. (Ảnh NVCC)

Lan tỏa thông điệp nhân văn

Trong thời đại số, hình ảnh Phổ Lại còn hiện diện trên mạng xã hội, qua những video và bài viết dung dị mà thấm đẫm nhân văn.

Những video, bài viết như Cụ bà áo rách đi chùa lòng thành, Ba lợi ích xây chùa, Thư Covid-19 gửi nhân loại… thu hút đông đảo người theo dõi. Không cầu kỳ hay ồn ào, từng câu chữ, từng hình ảnh đều mang thông điệp nhân văn, khơi gợi sự biết ơn và lòng từ trong mỗi người.

Dưới sự dẫn dắt của Đại đức Thích Trung Hiếu, các nền tảng mạng xã hội đã trở thành “pháp đàn số hóa”, đưa hình ảnh ngôi chùa giữa đồi tràm đến gần hơn với người trẻ. Sự hiện diện số giúp câu chuyện sống đạo, kiên trì và nhân ái có thêm bạn đồng hành, nhất là với những người chưa từng đặt chân đến Huế nhưng quan tâm các giá trị tinh thần, văn hoá Việt.

Vị trụ trì trẻ của Phổ Lại không chỉ phụng sự qua công việc kiến lập và thiện nguyện, mà còn lấy thi ca, âm nhạc làm nhịp cầu chuyển tải giáo lý. Album Thiền ca chùa Phổ Lại với 12 ca khúc được cấp chứng nhận bản quyền, cùng nhiều nhạc phẩm khác như Đời Tăng lữ, Ca ngợi Phật, Em lên chùa đón Xuân, Vu Lan nhớ mẹ hiền, Đón gió Xuân thiền, đã vang lên trong không gian chùa cũng như trên các nền tảng âm nhạc. Ở mảng thi ca, nhiều bài thơ như Đi chùa, Nhớ về cha mẹ, Nhân nào quả nấy, Lũ về… đã được in trong các tuyển tập văn học. Trong khuôn viên chùa, những tác phẩm thư pháp và điêu khắc tượng Phật do chính trụ trì sáng tác cũng được trưng bày, làm nên một không gian nghệ thuật song hành cùng đời sống tu tập.

Đại đức Thích Trung Hiếu chia sẻ: “Chùa Phổ Lại không ồn ào phô diễn, chỉ lặng lẽ gìn giữ sự bình yên. Mỗi sáng, tiếng chuông vọng qua cánh rừng tan vào sương mỏng. Mỗi chiều, bóng tượng Quan Âm soi xuống triền đồi dịu bước chân lữ khách. Từ túp lều tre năm nào đến ngôi chùa hôm nay là một hành trình bền bỉ của bàn tay và trái tim. Ở đó, đạo gặp đời bằng sự giản dị và lòng từ được nuôi dưỡng bằng những việc làm cụ thể từng ngày”.

Theo Đại đức, hai câu đối trước chùa Phổ Lại ngắn gọn nhưng cô đọng tâm nguyện: “Xây chùa để xóm quy Tăng, học đạo từ bi đến. Dựng cổng cho làng hướng Phật, tu nhân hỷ xả vào”. Vì thế, mái chùa không chỉ là một công trình kiến trúc mà còn là minh chứng cho sức sống văn hóa – tinh thần bền bỉ của miền trung du Huế. Mỗi người khi tìm đến đều có thể nhận về cho mình một phần an yên, để rồi mang sự bình lặng ấy trở lại với cuộc sống đời thường.

Chùa Phổ Lại nguyên là Niệm Phật đường Phổ Lại, được thành lập theo Quyết định số 197/QĐ-UBND ngày 29/01/2016 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, với mục tiêu xây dựng một cơ sở tôn giáo phục vụ tín ngưỡng địa phương.

Năm 2016, Đại đức Thích Trung Hiếu được Ban Hộ tự và Phật tử địa phương cung thỉnh về đảm nhận vai trò trụ trì. Thời điểm ấy, nơi đây chỉ là vùng đồi heo hút, cơ sở vật chất gần như chưa có gì.

Sau gần 10 năm kiến tạo, chùa Phổ Lại đã hình thành các hạng mục chính như chánh điện (232m²), thiền đường (100m²), nhà Tăng, hồ sen, các công trình nghệ thuật và tượng đài Quan Âm uy nghi trên đồi cao. Khuôn viên đồi Tịnh Tâm đã trở thành nơi hành thiền, chiêm bái và tổ chức lễ hội tâm linh định kỳ cho Phật tử địa phương.

Sư thầy được tuyên dương công đức theo Quyết định số 153/QĐ-BTS do Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành phố Huế trao tặng.