Chủ tịch Quốc hội khai mạc Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2021

Tham dự Diễn đàn có các Ủy viên Bộ Chính trị: Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh; Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng; Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; các Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Khắc Định, Nguyễn Đức Hải, Thượng tướng Trần Quang Phương…

Cùng dự còn có các Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, lãnh đạo các cơ quan của Quốc hội, các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương; đại diện một số đại sứ quán tại Việt Nam; các vị khách quốc tế và các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, nhà kinh tế...

Diễn đàn được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, ngoài điểm cầu Trung tâm Hội nghị quốc tế, diễn đàn kết nối trực tuyến tới 57 điểm cầu ở các địa phương, 3 điểm cầu quốc tế (Hoa Kỳ, Pháp, Thái Lan) và kết nối trực tuyến tới một số chuyên gia…

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, gần 2 năm qua, đại dịch Covid-19 đã gây thiệt hại nặng nề cả về kinh tế, xã hội trên phạm vi toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Năm 2020, Việt Nam đã kiểm soát tốt dịch bệnh và duy trì được tăng trưởng kinh tế với tốc độ 2,91%, là một trong số những quốc gia có tốc độ tăng trưởng dương cao nhất thế giới.

Năm 2021, với nhiều giải pháp đồng bộ để thực hiện nhiệm vụ kép, phòng chống dịch Covid-19 và phục hồi kinh tế nên 6 tháng đầu năm, Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng 5,96%. Tuy nhiên, dịch bệnh bùng phát lần thứ tư với chủng mới Delta đã gây thiệt hại nặng nề cho cả kinh tế và các lĩnh vực xã hội, quý III tăng trưởng kinh tế âm 6,7% nên 9 tháng năm 2021, tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 1,42% và dự kiến cả năm vẫn đạt tăng trưởng dương nhưng không đạt được mục tiêu mà Đảng và Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu của năm 2021 mà còn cho cả nhiệm kỳ 5 năm tới.

Để đối phó với dịch bệnh, khắc phục những thiệt hại, phục hồi và phát triển bền vững kinh tế, xã hội, các nước trên thế giới đã tung ra nhiều gói chính sách hỗ trợ về tài khóa và tiền tệ khác nhau về quy mô, tùy vào mức độ diễn biến của dịch bệnh, cũng như khả năng về nguồn lực nhất là chính sách tài khóa tiền tệ của từng nước.

Trong 2 năm qua, để ứng phó với dịch bệnh hỗ trợ cho kinh tế và xã hội, Việt Nam cũng đã sử dụng và khá đồng bộ các chính sách tài khóa và tiền tệ cũng như các chính sách vĩ mô khác. Tổng quy mô các gói hỗ trợ về tài khóa tiền tệ của Việt Nam theo tính toán của các chuyên gia, trong 2 năm (2020 và 2021) ước độ khoảng 4%, thấp hơn một chút so với mức bình quân của các nước trên thế giới. Đối với các nước đang có thu nhập thấp hoặc trung bình thấp, cỡ khoảng 4,3%, Việt Nam là khoảng 4% GDP của năm 2020. Trong đó gói về tài khóa là khoảng 2,9 %, về tiền tệ là khoảng 1,1%.

Theo Chủ tịch Quốc hội, Quốc hội cũng đã ban hành Nghị quyết, quyết định các khung khổ chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội, về tài chính ngân sách, vay và trả nợ công, đầu tư công và kế hoạch tái cơ cấu nền kinh tế của giai đoạn 2021-2025. Đây là một trong những nhiệm kỳ mà tất cả các khuôn khổ quyết định cho phát triển kinh tế 5 năm, thậm chí là tầm nhìn dài hơn đã được Trung ương có chủ trương và Quốc hội đã ban hành toàn bộ các nghị quyết về khung khổ này.

Đồng thời trong Nghị quyết của Kỳ họp thứ hai, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết giao Chính phủ xây dựng và triển khai theo thẩm quyền về chương trình tổng thể về phòng, chống dịch Covid-19 theo phương châm là “thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát có hiệu quả”; đồng thời xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình tổng thể về phục hồi và phát triển kinh tế. Nghị quyết của Quốc hội cũng giao Chính phủ xây dựng các gói chính sách về tài khóa và tiền tệ để hỗ trợ cho hai chương trình này để phục vụ cho mục tiêu là phòng, chống dịch Covid-19 trong thời gian tới cũng như phục hồi và phát triển kinh tế để trình Quốc hội xem xét và quyết định sớm.

Dự kiến trong tháng 12 này nếu chuẩn bị được hoàn tất đầy đủ, phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, quyết định và đề nghị với Quốc hội cho tổ chức một kỳ họp bất thường vào cuối năm nay để xem xét vấn đề rất quan trọng, rất cấp bách này, cùng với những vấn đề rất cấp bách khác liên quan đến quốc kế dân sinh.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2021 là cơ hội để Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, các đối tác phát triển của Việt Nam, các vị đại biểu Quốc hội qua các thời kỳ, nhân dân, cử tri và cộng đồng doanh nghiệp trong cả nước hiến kế các giải pháp tổng thể để phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội một cách bền vững; những chính sách cụ thể về huy động, phân bổ và sử dụng các nguồn lực thuộc chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ với quy mô, liệu lượng hợp lý nhất cũng như sự phối hợp giữa các chính sách này để duy trì tăng cường các động lực tăng trưởng, vừa bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa đáp ứng mục tiêu dài hạn của phát triển bền vững hướng tới thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tăng trưởng xanh và chuyển đổi số.

Chủ tịch Quốc hội nhắc lại những nội dung trọng tâm của Diễn đàn là cập nhật, đánh giá về bối cảnh, tình hình phòng, chống dịch bệnh hiện nay trên toàn thế giới, cập nhật những vấn đề mới nhất; những phân tích, đánh giá và dự báo xu hướng và tác động của dịch bệnh và trực trạng của nền kinh tế thế giới hiện nay cũng như xu hướng trong thời gian tới; kinh nghiệm quốc tế kể cả trong phòng, chống dịch Covid-19và phục hồi, phát triển kinh tế cũng như gợi ý những hàm ý chính sách cho Việt Nam.

Các diễn giả cũng sẽ trao đổi, giải đáp câu hỏi sẽ huy động nguồn lực từ đâu, nhất là trong điều kiện thị trường vốn trung và dài hạn của Việt Nam còn đang hạn chế; phân bổ các nguồn lực vào các nội dung mục tiêu cụ thể nào trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế và hoàn cảnh thực tế của Việt Nam; giải đáp được câu hỏi về năng lực hấp thụ vốn của nền kinh tế nhất là trong điều kiện còn những điểm nghẽn, vướng mắc nhất là trong khâu tổ chức thực hiện (ví dụ như trong cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, giải ngân đầu tư công...); giải quyết những điểm nghẽn của nền kinh tế để tăng cường năng lực hấp thụ vốn; bảo đảm đúng mục đích cũng như yêu cầu công khai, minh bạch, phòng-chống lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm khi đề ra và tổ chức thực hiện các nhóm chính sách và các giải pháp này.

Diễn đàn có ý nghĩa quan trọng nhằm góp phần làm rõ thêm các luận cứ khoa học và thực tiễn cũng như kinh nghiệm quốc tế để Quốc hội, Chính phủ xem xét, giải quyết các gói chính sách, giải pháp về tài chính, tiền tệ, vừa đáp ứng được yêu cầu phòng, chống dịch vừa hỗ trợ mục tiêu phục hồi phát triển kinh tế, xã hội nhằm cụ thể hóa chủ trương đã được nêu tại Văn kiện Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII và Nghị quyết kỳ họp thứ 2, khóa XV, không chỉ góp phần hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế, xã hội của năm 2022 mà còn cho cả nhiệm kỳ 5 năm theo những mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể, theo những quan điểm, định hướng phát triển cụ thể và Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã đề ra.

Cho biết là diễn đàn mở, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Quốc hội, các cơ quan hữu quan muốn lắng nghe ý kiến tâm huyết, cởi mở đến từ những người thực thi chính sách, tham gia hoạch định, quyết định, thực thi chính sách.

Theo Chủ tịch Quốc hội, chủ đề của diễn đàn có 2 chữ P, tức là Phục hồi và Phát triển. Nên phát triển ở đây, không phải là bằng mọi giá, mà phải phát triển bền vững. Chúng ta vừa phải chú ý đến những giải pháp cấp bách trước mắt để duy trì các động cơ tăng trưởng, các động lực tăng trưởng, để kiểm soát dịch bệnh, hỗ trợ cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế. Nhưng những giải pháp ngắn hạn và trung hạn, phải luôn luôn bám vào mục tiêu dài hạn trong việc tái cơ cấu lại nền kinh tế, đảm bảo cho nền kinh tế phát triển nhanh, nhưng bền vững. Không chỉ có vấn đề về kinh tế mà cả vấn đề về xã hội, môi trường và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát. Do đó, nhiệm vụ của Quốc hội của Chính phủ là rất nặng nề trong nghiên cứu để thiết kế các chính sách này.

Nhấn mạnh mối quan hệ mật thiết giữa 2 chữ C - Chính sách và Cuộc sống, Chủ tịch Quốc hội nói: “Nếu các chính sách, nhất là chính sách vĩ mô mà không xuất phát từ hơi thở, thực tiễn cuộc sống thì bản thân chính sách đó sẽ bị sai lệch đi. Nếu thực tiễn cuộc sống không được phản ánh vào trong chính sách thì bản thân chính sách không đi vào cuộc sống trôi chảy và hiệu quả được”.

Trong phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Diễn đàn sẽ kết nối, gắn kết giữa các lĩnh vực sẽ được xem xét, quyết định với ý kiến của đông đảo giới khoa học, chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà quản lý, nhân dân, cử tri… Bất cứ cá nhân nào muốn tham gia đều có thể thông qua các điểm cầu, tương tác với website chính thức của Diễn đàn do Ban tổ chức thiết lập.