Nhỏ Bình thường Lớn

“Chúng tôi sẽ trở lại!”

Có những người Mỹ đang nỗ lực nối lại quan hệ bóng chày đầy đủ giữa Mỹ và Cuba dù biết việc này phức tạp không kém so với tái lập bang giao nhà nước.

"Chúng tôi sẽ trở lại" là câu nói quen thuộc của Lou Schwechheimer, Giám đốc dự án “Sáng kiến bóng chày Caribbean” (CBI) mỗi khi lên máy bay về Mỹ từ phi trường Havana.

Từ cuối năm 2014, sau tuyên bố của Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro về việc tái thiết quan hệ song phương, ông và nhiều cộng sự lập ra CBI với hy vọng khôi phục các giải bóng chày nhà nghề giữa hai nước, chậm nhất là năm 2017 sẽ diễn ra mùa giải đầu tiên. Tại Mỹ, CBI sở hữu nhiều câu lạc bộ và có vai trò quan trọng trong nhiều giải đấu.

chung toi se tro lai
Schwechheimer cùng một em bé Cuba chơi bóng chày ở Finca Vigía, Cuba.

Dành trọn tâm huyết

Lou Schwechheimer đã đứng ra tổ chức và duy trì các giải đấu nhỏ suốt mười năm để chờ đợi quan hệ bóng chày Mỹ - Cuba được nối lại. Ông còn mua bản quyền giải bóng chày nhà nghề Minor League Baseball để mang đến Havana. Cuối năm 2014, ông từ chức Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Câu lạc bộ bóng chày nổi tiếng Pawtucket Red Sox để tập trung cho công việc ở CBI.

Thậm chí Schwechheimer đã trở thành một thuyết khách đúng nghĩa. Ông có những bài hùng biện về dự án của mình với các cố vấn, học giả tại trường học cũ - Trường Hành chính Công Harvard Kennedy. Ngay sau đó, ông là diễn giả chính tại một hội nghị ở Havana với bài tham luận cho rằng giao lưu bóng chày là cơ hội cho kinh tế Cuba khởi sắc.

Bên cạnh việc cung ứng trang thiết bị, tổ chức các hội thảo và khóa đào tạo thì ông cũng cân nhắc việc mở văn phòng các câu lạc bộ thuộc CIB tại Cuba. Schwechheimer khẳng định: "Chúng tôi có nhiều nguồn lực tài chính, một trong số các đội có thể đến Havana vào thời điểm thích hợp".

Trong khi chờ “thời điểm thích hợp đó”, Schwechheimer và cộng sự liên tục đến Cuba để lắng nghe, giải thích và tìm kiếm đối tác liên doanh. Tuy nhiên, vì những vấn đề hợp tác mang tính kinh tế vẫn còn nhạy cảm nên nhóm CIB khẳng định sẽ “chu đáo, thận trọng và chỉ triển khai khi phía Cuba sẵn sàng. Chúng tôi sẽ không phải là người Mỹ xấu xí".

“CIB đã góp phần tăng cường quan hệ giữa hai nước. Bóng chày như một con đường tuyệt vời cho ngoại giao thể thao và tạo thiện cảm giữa hai dân tộc" (Trích Email từ Đại sứ quán Mỹ tại Cuba gửi cho CBI, theo The New York Times).

Phái đoàn kiên nhẫn

Tham gia dự án còn có một chuyên gia tài chính của bang Rhode Island, một giảng viên đại học về quản lý thể thao và một giám đốc điều hành một giải bóng chày nhà nghề. Bên cạnh đó còn có ba thành viên của Công ty tư vấn cao cấp Cohen Group gồm luật sư thạo tiếng Tây Ban Nha Tommy Goodman và hai nhà ngoại giao kỳ cựu. Đó là Marc Grossman (cựu Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ và Đặc sứ của Tổng thống tại Afghanistan và Pakistan) và Jeffrey Davidow (cựu Đại sứ Mỹ tại Mexico, Venezuela, Zambia, Trợ lý Ngoại trưởng về các vấn đề Tây bán cầu).

Cuối tháng 11 vừa qua, Schwechheimer và cộng sự đã có chuyến đi thứ năm đến Havana kéo dài một tháng. Trong mỗi lần đi lại trên đường phố Havana, các “đại sứ bóng chày” tranh thủ ngắm nhìn các công trình kiến trúc mang giá trị lịch sử độc đáo. Họ không quên câu thần chú của mình là "cam kết tôn trọng" khi mang đến bất cứ làn gió mới nào tới đảo quốc này.

Các nhà ngoại giao Marc Grossman và Jeffrey Davidow được tin tưởng bởi kinh nghiệm trên mặt trận quốc tế. Họ biết cần nghe những gì, nói lúc nào, làm thế nào để tháo gỡ một khó khăn. Ngoài ra, họ hiểu được giá trị của sự kiên nhẫn.

Đêm đầu tiên tại Havana, Schwechheimer mời một số bạn bè Cuba ăn tối. Ông cho biết muốn chia sẻ kế hoạch với bác sĩ Antonio Castro, con trai của cựu Chủ tịch Fidel Castro và là một trong những quan chức bóng chày cấp cao của Cuba. Tuy nhiên, đến phút chót, họ chưa thể có cơ hội bàn bạc với bác sĩ .

chung toi se tro lai
Schwechheimer (phải) cùng hai cựu Đại sứ Mỹ trên máy bay đến Cuba.

Schwechheimer không quá buồn vì điều này nằm trong dự đoán của hai nhà ngoại giao lão làng. Ê-kíp cũng đã kịp có nhiều cuộc thương thảo hiệu quả với các quan chức ở Bộ Văn hóa Thể thao và Liên đoàn Bóng chày Quốc gia. Trên tờ The NewYork Times, Giáo sư kinh tế tại Đại học Havana Juan A. Triana cho rằng “kế hoạch này cần được thực hiện từng bước, có thể là một, hai hoặc ba năm”.

Kết quả khai triển các ý tưởng còn tùy thuộc vào quá trình ấm lên thực chất của quan hệ hai nước. Schwechheimer luôn hành động với niềm tin rằng bóng chày là "mẫu số chung" trong phương trình quan hệ Mỹ - Cuba. Ông cũng tin vào những chỉ thị từ Bộ Ngoại giao Mỹ: “Hãy táo bạo và chủ động”.

Năm 2016 đã đến, Schwechheimer và cộng sự sẽ dành thêm nhiều tâm sức để thực hiện điều họ đã nói với các đối tác Cuba: “Chúng tôi sẽ trở lại!”.

Nguyên Bảo (Tổng hợp)