| Bốn thành viên phi hành của chuyến bay AX-1. (Nguồn: Teslarati.com) |
Tên lửa Falcon 9 của Space X đã đưa tàu Crew Dragon rời bệ phóng ở Trung tâm vũ trụ Kennedy tại bang Florida (Mỹ) vào lúc 15h17 ngày 8/4 (giờ địa phương), mang theo bốn thành viên của Công ty Hàng không vũ trụ thương mại Axiom Space.
Chuyến bay mang tên AX-1 là chuyến bay đặc biệt do bốn thành viên của phi hành đoàn đều là nhân viên làm việc tại Axiom Space. Chuyến bay đánh dấu lần đầu tiên phi hành đoàn của một công ty tư nhân lên thăm ISS trên tàu vũ trụ do Mỹ sản xuất.
Công ty Axiom Space, có trụ sở tại thành phố Houston, bang Texas, chuyên tổ chức các chuyến bay lên vũ trụ, cung cấp các khóa đào tạo cần thiết và điều phối các chuyến bay lên ISS cho bất cứ ai có đủ khả năng.
Chỉ huy chuyến bay là ông Michael López-Alegría, cựu phi hành gia của cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), người đã từng thực hiện bốn chuyến bay vào vũ trụ, hiện là Phó Chủ tịch Công ty Axiom Space. Các thành viên đội bay gồm: cựu phi công không quân Israel Eytan Stibbe, nhà đầu tư người Canada Mark Pathy và nhà đầu tư bất động sản Mỹ Larry Connor.
Dịch vụ du lịch vũ trụ
Sau khi lên ISS, họ sống và sinh hoạt cùng với bảy phi hành gia chuyên nghiệp đã có mặt trên trạm vũ trụ từ trước, bao gồm ba người của NASA, một người Đức và ba người Nga.
Đây không phải là lần đầu tiên những người không phải là phi hành gia chuyên nghiệp đến thăm ISS. Trước đây, Nga đã từng bán suất bay trên tàu vũ trụ Soyuz cho một số người giàu có nhu cầu tìm cảm giác mạnh.
Việc hợp tác giữa Space X và Axiom Space được NASA đánh giá cao, coi đây là một bước quan trọng trong mục tiêu thương mại hóa vùng không gian được gọi là “Quỹ đạo Trái đất thấp”, qua đó, thúc đẩy những nỗ lực tham vọng tiến sâu hơn vào vũ trụ. Giá vé cho chuyến du hành kéo dài 10 ngày là 55 triệu USD/người.
Đối với nhóm bốn người nghiệp dư tham gia chuyến khám phá vũ trụ đầu tiên lên ISS của SpaceX, chi phí thực phẩm cho mỗi người tốn 2.000 USD/ngày.
Trong thời gian nghỉ ngơi, phi hành đoàn có cơ hội ngắm nhìn toàn cảnh Trái đất. Họ cũng có một bữa ăn cùng các phi hành gia khác trên ISS. Bữa ăn do đầu bếp nổi tiếng Jose Andrés chuẩn bị theo hương vị các món ăn truyền thống của Tây Ban Nha-quê hương của Chỉ huy López-Alegría.
Phi hành gia hay du khách?
Đây là câu hỏi đang đặt ra trong cộng đồng những người quan tâm đến du hành vũ trụ.
Chính phủ Mỹ có truyền thống trao tặng danh hiệu phi hành gia cho bất kỳ ai bay lên cao hơn 80km so với bề mặt Trái đất. Nhưng “phi hành gia thương mại” - một định danh tương đối mới do Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đưa ra, có thể không được công nhận dễ dàng như vậy.
FAA quyết định kết thúc toàn bộ chương trình “Đôi cánh phi hành gia thương mại” vào đúng ngày 1/1/2022.
FAA cho rằng, chỉ cần liệt kê tên của những người bay trên mốc 80km trên một trang web.
Liệu có công bằng hay không khi gọi những người trả tiền để bay lên vũ trụ là “phi hành gia” là câu hỏi mà nhiều nhà quan sát, kể cả các phi hành gia NASA đang cân nhắc. Còn đối với thành viên phi hành đoàn AX-1, họ dường như không thích được gọi là “khách du lịch”.
“Chuyến bay này rất khác với những gì bạn có thể đã nghe nói. Chúng tôi không phải là khách du lịch vũ trụ”, ông López-Alegría nói.
Thành viên phi hành đoàn AX-1 cũng cho rằng, du lịch vũ trụ có vai trò quan trọng, nhưng đó không phải là điều mà Axiom hướng tới.
Phi hành đoàn đã trải qua quá trình đào tạo chuyên sâu với các khóa huấn luyện tương tự như các phi hành gia chuyên nghiệp để có thể tham gia vào chuyến bay này.
Tuy vậy, thực tế là, ba khách hàng trả tiền cho chuyến bay này gồm Stibbe, Pathy và Connor không phải được chọn từ danh sách hàng nghìn người nộp đơn xin bay lên vũ trụ.
Mỗi thành viên trong phi hành đoàn đều có danh sách các dự án nghiên cứu mà họ dự kiến thực hiện riêng.
Trong đó, Larry Connor nghiên cứu về cách ánh sáng vũ trụ ảnh hưởng đến các tế bào lão hóa, những tế bào đã ngừng quá trình sao chép bình thường và có liên quan đến các bệnh về tuổi tác. Nghiên cứu được thực hiện với sự hợp tác của Bệnh viện Mayo và Bệnh viện Cleveland ở Mỹ.
Mark Pathy thực hiện các nghiên cứu y học tập trung vào sức khỏe trẻ em với sự hợp tác của một số bệnh viện ở Canada và một số sáng kiến nâng cao nhận thức về bảo tồn.
Còn Eytan Stibbe tiến hành một số nghiên cứu tập trung vào “các hoạt động giáo dục và nghệ thuật nhằm kết nối thế hệ trẻ ở Israel và trên toàn cầu”. Stibbe tham gia chuyến bay thay mặt cho Tổ chức Ramon - một tổ chức phi lợi nhuận về giáo dục không gian. Tổ chức được đặt tên theo phi hành gia đầu tiên của Israel - Ilan Ramon, người đã thiệt mạng trong thảm họa tàu con thoi Columbia năm 2003.