| Tổng thống Nga Putin và Thủ tướng Ấn Độ đến dự tiệc tối thân mật tại tại dinh thự của ông Modi ở New Delhi. (Nguồn: Sputnik) |
Truyền thông quốc tế đưa tin, trong chuyến thăm 2 ngày tới Ấn Độ, Thủ tướng Nga được đón tiếp bằng nghi thức danh dự với 21 loạt đại bác tại Phủ Tổng thống Rashtrapati Bhavan. Hai bên dự kiến công bố một loạt thỏa thuận, thông qua Chương trình mở rộng hợp tác kinh tế Nga-Ấn Độ, tạo khuôn khổ toàn diện nhằm đạt được mục tiêu kim ngạch song phương 100 tỷ USD vào năm 2030.
Cân bằng tinh tế
Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Ấn Độ đang phải chịu sức ép ngày càng lớn từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đã áp đặt thuế quan trừng phạt đối với hàng hóa Ấn Độ với lý do New Delhi mua dầu thô Nga với giá ưu đãi. Đầu năm nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thuế thương mại bổ sung 25% lên Ấn Độ - nâng tổng mức thuế lên 50% đối với hàng hóa Ấn Độ xuất khẩu sang Mỹ - vì nước này vẫn tiếp tục mua dầu của Nga.
Tuy nhiên, đối mặt với những tình hình đầy bất ổn, lãnh đạo hai nước định vị quan hệ song phương như một điểm tựa ổn định. Trong khi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi ca ngợi mối quan hệ giữa hai nước là "vững chắc như một ngôi sao", Tổng thống Nga Vladimir Putin lại dành nhiều lời khen ngợi cho người đồng cấp Ấn Độ vì đã chống lại "áp lực bên ngoài" và trân trọng mối quan hệ chung.
Và, trong một tín hiệu quan trọng gửi đến phương Tây, Tổng thống Putin nói: "Nga sẵn sàng cung cấp nhiên liệu liên tục cho Ấn Độ".
Trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông Ấn Độ trước chuyến thăm, Tổng thống Putin đã đặt câu hỏi về logic đằng sau những lời chỉ trích của Washington. "Bản thân Mỹ vẫn mua nhiên liệu hạt nhân từ chúng tôi cho các nhà máy điện hạt nhân của chính họ", ông nói và cho biết thêm rằng, nếu Mỹ có quyền mua nhiên liệu của Nga, Ấn Độ nên được hưởng "quyền tương tự".
Người đứng đầu chính phủ Ấn Độ Narendra Modi đã đăng trên mạng xã hội rằng, ông "rất vui mừng được chào đón người bạn của tôi, Tổng thống Putin, đến Ấn Độ", gọi mối quan hệ của họ là "một mối quan hệ đã được thử thách theo thời gian và mang lại lợi ích to lớn cho người dân chúng ta".
Sau khi ôm nhau trên đường băng, hai người cùng nhau lái xe đến dự một bữa tối riêng tư tại dinh thự của ông Modi.
Các nhà phân tích cho rằng, hơn cả những thỏa thuận, mối quan hệ thân thiện giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Ấn Độ là một thông điệp gửi đi rằng, những nỗ lực của phương Tây nhằm cô lập Nga vì cuộc xung đột ở Ukraine không thành công.
Chuyến thăm nêu bật hành động cân bằng tinh tế của Ấn Độ giữa Moscow và Washington. Nhập khẩu dầu của Ấn Độ từ Nga đã tăng từ chỉ 2,5% tổng lượng dầu thô mua trước năm 2022 lên gần 36% hiện nay, khiến Ấn Độ trở thành nước mua dầu thô lớn thứ hai thế giới của Nga.
Các nhà máy lọc dầu Ấn Độ đã tiết kiệm được khoảng 12,20 USD mỗi thùng nhờ mua dầu thô Nga với giá ưu đãi. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã áp thuế 50% đối với hàng hóa Ấn Độ để phản ứng và các lệnh trừng phạt gần đây của Mỹ đối với các nhà sản xuất dầu lớn của Nga đã bắt đầu buộc các nhà máy lọc dầu Ấn Độ phải giảm lượng dầu mua vào. Mới đây, nhà máy lọc dầu tư nhân lớn nhất Ấn Độ Reliance đã tuyên bố sẽ ngừng xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ được sản xuất từ dầu thô Nga.
Khẳng định mục tiêu đạt kim ngạch 100 tỷ USD
Theo lịch trình hoạt động tại Ấn Độ, Tổng thống Putin và Thủ tướng Modi đã dự phiên toàn thể Diễn đàn Doanh nghiệp Ấn Độ-Nga tại New Delhi, do Liên đoàn Phòng Thương mại và công nghiệp Ấn Độ (FICCI) và Quỹ Roscongress (Nga) đồng tổ chức.
Sự kiện quy tụ đông đảo lãnh đạo doanh nghiệp hai nước nhằm thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, tài chính và đầu tư.
Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Modi cảm ơn Tổng thống Putin đã dẫn đầu một phái đoàn đông đảo doanh nghiệp Nga tới Ấn Độ, khẳng định “lòng tin lẫn nhau là nền tảng lớn nhất của quan hệ đối tác Ấn Độ - Nga”, tạo động lực cho các sáng kiến hợp tác mới.
Ông nêu bật những cơ hội rộng mở trong các lĩnh vực quốc phòng, không gian và hạt nhân dân sự, đặc biệt là sau khi Chính phủ Ấn Độ đẩy mạnh cải cách, mở cửa cho đầu tư tư nhân.
Nhà lãnh đạo Ấn Độ cho biết New Delhi sẽ cho phép khu vực tư nhân tham gia lĩnh vực năng lượng hạt nhân dân sự, coi đây không chỉ là cải cách hành chính mà còn là “cải cách tư duy”, nhằm phục vụ mục tiêu xây dựng một Ấn Độ phát triển. Ông cũng đề xuất nhiều sáng kiến nâng cao kết nối chiến lược, trong đó có Hành lang Vận tải quốc tế Bắc - Nam (INSTC), Tuyến đường biển phía Bắc và Hành lang Chennai - Vladivostok, nhằm rút ngắn thời gian vận tải, giảm chi phí và mở rộng thị trường cho doanh nghiệp hai nước.
Với lợi thế công nghệ số, Thủ tướng Modi đề nghị Ấn Độ và Nga xây dựng “hành lang thương mại ảo”, kết nối hệ thống hải quan và logistics để tăng tốc thông quan, giảm thủ tục và tạo dòng chảy thương mại liền mạch.
Về thương mại song phương, hai nhà lãnh đạo tái khẳng định mục tiêu đạt kim ngạch 100 tỷ USD vào năm 2030. Thủ tướng Modi bày tỏ tin tưởng mục tiêu này có thể hoàn thành sớm hơn nhờ tiềm năng hợp tác hiện có và động lực từ những cuộc hội đàm cấp cao. Ông nhấn mạnh tốc độ “chuyển đổi chưa từng có” của nền kinh tế Ấn Độ trong 11 năm qua, hướng tới việc trở thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới, cùng các chương trình cải cách trọng tâm như GST và đơn giản hóa quy trình tuân thủ nhằm cải thiện môi trường đầu tư.
Về phần mình, Tổng thống Putin đánh giá cao vai trò của Diễn đàn Doanh nghiệp Ấn Độ-Nga trong việc kết nối cộng đồng doanh nghiệp hai nước và khởi động các thỏa thuận mới. Ông khẳng định phái đoàn Nga sang Ấn Độ lần này không chỉ tập trung vào lĩnh vực năng lượng, mà còn nhằm thúc đẩy hợp tác nhiều mặt, phù hợp với tiềm năng của một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới.
Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh, Moscow đang nghiên cứu kinh nghiệm của New Delhi trong các lĩnh vực sản xuất, công nghiệp nhẹ, công nghệ thông tin và dược phẩm để hỗ trợ chương trình thay thế nhập khẩu và phát triển các sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
Tổng thống Putin cho biết hai bên đã thông qua Chương trình mở rộng hợp tác kinh tế Nga - Ấn Độ, tạo khuôn khổ toàn diện nhằm đạt được mục tiêu kim ngạch 100 tỷ USD vào năm 2030. Ông kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp hai nước mở rộng thương mại hai chiều và sớm xây dựng cơ cấu trao đổi cân bằng hơn.
Thừa nhận thặng dư thương mại hiện nghiêng mạnh về Nga, Tổng thống Putin cam kết Moscow “sẵn sàng tăng nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ từ Ấn Độ” để thu hẹp chênh lệch, đồng thời hoan nghênh các dự án thúc đẩy xuất khẩu của New Delhi theo chương trình hỗ trợ mới của Chính phủ Ấn Độ. Ông cho rằng việc tăng nhập khẩu từ quốc gia Nam Á sẽ góp phần củng cố nền kinh tế Nga và mở ra lợi ích chung cho cả hai bên.
Diễn đàn Doanh nghiệp Ấn Độ-Nga là dịp khẳng định quyết tâm của New Delhi và Moscow mở rộng quan hệ kinh tế nhiều mặt, tạo lập nền tảng cho những dự án hợp tác mới có tầm nhìn dài hạn và lợi ích song phương.