Claire Xuân và Thế giới Ngũ vị tại Việt Nam

Lý do nào khiến chị trở thành một nghệ sĩ thị giác?

Giống như nhiều nghệ sĩ thị giác, nó không thực sự là một lựa chọn mà là mục tiêu cuộc sống của tôi. Tôi nhớ bản thân luôn muốn trở thành một nghệ sĩ như vậy. Khi còn nhỏ, tôi say mê vẽ và chơi với màu sắc. Tôi đã học các loại hình nghệ thuật khác nhau ở trường và bắt đầu thực hành nhiếp ảnh từ 34 năm trước. Tôi đã làm công việc hiện tại hơn 30 năm và hy vọng sẽ tiếp tục theo đuổi nó.

Là người Pháp gốc Việt nhưng gặp chị ai cũng có thể nhận ra dung nhan Việt Nam trong chị nhiều hơn. Chị có thể chia sẻ một chút về gia đình của mình tại Việt Nam?

Thực tế, tôi chưa bao giờ gặp ông nội người Việt – người đã sống ở Hà Nội hơn một thế kỷ trước và đã sinh ra cha tôi. Cha tôi đã cưới một phụ nữ Pháp nhưng thật không may, ông đã qua đời khi tôi mới 1 tuổi. Bởi vậy, tôi ước gì mình có thể khám phá Việt Nam cùng ông.

Vậy chị thường nghĩ gì về quê hương và nguồn gốc của mình?

Tôi luôn bị thu hút bởi Việt Nam và tôi đã rất ngạc nhiên khi lần đầu tiên phát hiện ra vẻ đẹp của đất nước này vào năm 1996. Nó thực sự khiến tôi rất cảm động. Dù sinh ra và lớn lên ở Pháp, nhưng tôi rất muốn quay trở lại đất nước của cha tôi và gặp gỡ mọi người. Cho dù không nói được tiếng Việt nhưng tôi lại thích thú khi mọi người nghĩ tôi là người Việt Nam.

Năm 2005, chị tổ chức triển lãm “Ngũ hành” tại Việt Nam và lần này là ASAÉS – Thế giới ngũ vị. Đâu là niềm cảm hứng của ý tưởng này?

ASAÉS tái hiện năm hương vị: vị đắng (Amer), vị ngọt (Sucré), vị chua (Acide), vị cay (Epicé) và vị mặn (Salé). Triển lãm mang tới một hành trình khám phá vẻ đẹp thị giác và các mùi hương độc đáo chiết xuất từ những nguyên liệu thực vật tự nhiên như hoa, quả, thảo mộc, gỗ quý. Những hương liệu đó không chỉ được sử dụng trong nghệ thuật ẩm thực, trong ngành sản xuất nước hoa mà cả trong các thực hành tín ngưỡng, đặc biệt là tập tục hương khói của người phương Đông.

Có thể nói, ASAÉS là một hành trình nghệ thuật đánh thức giác quan vừa thi vị vừa mang tính tương tác. Hành trình ấy mang đến một một triển lãm độc đáo và một chuyến du hành bằng khứu giác, nơi hương và vị, di sản thiên nhiên của nhiều nền văn hóa khác nhau được tôn vinh. ASAÉS khơi gợi trí tưởng tượng, óc quan sát cũng như ký ức của người xem triển lãm thuộc mọi lứa tuổi, mọi nền văn hóa và vùng miền khác nhau.

Với “Ngũ hành”, chị đã từng nói không một nước nào có đầy đủ Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ như Việt Nam. Còn với “Thế giới ngũ vị”, Việt Nam cũng là hương vị đặc biệt?

Tôi quan tâm đến những triết lý phương Đông, thuyết ngũ hành của châu Á và muốn thể hiện phong cách nhiếp ảnh của mình thông qua việc phát triển nó song hành với những giá trị văn hoá và truyền thống. Triển lãm này là tổng hợp những chuyến viễn du của tôi tới các miền quê ở Việt Nam, Lào, Trung Quốc, Nhật Bản, Morocco và miền Nam nước Pháp. Đa phần tôi chụp phong cảnh, cây cỏ, hoa lá...

Đặc biệt, ở Việt Nam, tôi được thỏa sức sáng tạo với những trái cacao với sắc màu rực rỡ. Người xem có thể nhận được trải nghiệm văn hoá và cả tính di sản trong những tác phẩm này.

Nghe nói chị còn đang thực hiện cuốn sách ASAÉS và sẽ trở lại Việt Nam để giới thiệu tới công chúng?

Thật vậy! Tôi có ý định sẽ quay lại Việt Nam khi nó hoàn thành vào khoảng năm 2021. Trong thời gian đó, tôi sẽ tiếp tục khám phá đất nước và thiên nhiên tuyệt đẹp của ông cha mình.

Xin cảm ơn chị!