Cuộc sống của người Việt tại Ukraine: Tình người trong cơn hoạn nạn

Những đêm không ngủ

Sinh sống gần 35 năm ở Ukraine, ông Hồ Sỹ Trúc cùng nhiều người Việt đã chứng kiến bao cuộc biến động của đất nước này, từ các cuộc bạo loạn nổ ra tại Kiev rồi nội chiến kéo dài chia cắt vùng miền Đông Ukraine... Rất nhiều lần họ phải đối diện với nguy cơ chiến tranh và xung đột hiện tại là hiện thực mà họ phải bình tĩnh chấp nhận.

Trường học đóng cửa và không còn những buổi học bình yên cùng sinh viên và các em nhỏ, những cô giáo dạy tiếng Việt như Hà Thị Vân Anh, Đỗ Thị Hoa Lý... cũng đã trải qua những đêm mất ngủ.

Giờ đây, điệp khúc hàng ngày của các cô là chuẩn bị nhu yếu phẩm, nghe còi báo động để sẵn sàng xuống hầm trú ẩn, trao đổi thông tin và trả lời tin nhắn dồn dập từ quê hương, từ người thân và bạn bè khắp nơi trên thế giới... Họ vô cùng xúc động trước sự quan tâm và tấm lòng của cả cộng đồng hướng về mình.

Những ngày qua, Đại sứ quán Việt Nam tại Ukraine thường xuyên liên hệ, chủ động trao đổi với cộng đồng người Việt để nắm tình hình, cử cán bộ trực đường dây nóng bảo hộ công dân 24/24, sẵn sàng tiếp nhận thông tin và kịp thời hỗ trợ bà con.

Trước tình hình chiến tranh lan rộng, Đại sứ quán đã chỉ đạo, giao cho Ban Chấp hành Hội người Việt Nam thành phố Kiev thực hiện các bước lập danh sách bà con muốn về Việt Nam, sau đó tìm hiểu và hướng dẫn cho bà con các phương án về nước.

Hiện tại, Hội người Việt Nam thành phố Kiev đã nhận được danh sách đăng ký nguyện vọng về Việt Nam của khoảng 320 người, chủ yếu là trẻ em, người già, người mắc bệnh nặng, phụ nữ mang thai, phụ nữ và những người cần trợ giúp.

Mới đây, Ban Chấp hành Hội cùng Đại sứ quán họp và tìm hiểu để đưa bà con tập trung đi đến cửa khẩu Lviv, sau đó sang Ba Lan bay về Việt Nam. Hội đã có thông báo kịp thời để bà con đi đến cửa khẩu Lviv - Ba Lan bằng phương tiện tự túc, hoặc thuê theo nhóm để dễ cơ động và đảm bảo an ninh trong hoàn cảnh đang có xung đột.

Sự tiên phong của các hội đoàn

Không chỉ tại Ukraine, ngay khi cuộc xung đột Nga - Ukraine chính thức nổ ra, Hội người Việt tại Ba Lan đã tổ chức cuộc họp gấp để tìm cách trợ giúp cho người Việt. Sau cuộc họp, chủ trương này đã được thông báo ngay cho các thành viên trong Hội và các tổ chức hội đoàn bên Ukraine.

Giữa diễn biến căng thẳng tại Ukraine, Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan cũng đã tổ chức một cuộc họp chung với cộng đồng người Việt để bàn cách phối hợp thực hiện trợ giúp cho bà con ở Ukraine. Tại đây, Hội đã đưa ra nhiều phương án dự phòng để có thể tiếp nhận bà con người Việt từ Ukraine sang.

Ông Trần Anh Tuấn, Chủ tịch Hội người Việt tại Ba Lan chia sẻ: “Chúng tôi đang chuẩn bị công tác đón tiếp đoàn người Việt đầu tiên đến từ Kharkov, đồng thời kết hợp với chính quyền địa phương chung tay trợ giúp vật chất, những dụng cụ thiết yếu cho người tị nạn Ukraine tại các địa điểm tiếp nhận nằm dọc theo biên giới Ukraine - Ba Lan. Đặc biệt, người Việt khi sang lánh nạn có sự giúp đỡ của cộng đồng mình cũng sẽ góp phần giảm đi áp lực cho chính phủ sở tại”.

Ở Hungary, Ban thường vụ Hiệp hội người Việt Nam cũng đã họp cùng với Ban lãnh đạo Đại sứ quán Việt Nam bàn về việc hỗ trợ, giúp đỡ người Việt Nam từ Ukraine sang lánh nạn. Tại cuộc họp này, Hiệp hội đã nhanh chóng thành lập Ban công tác hỗ trợ giúp đỡ người Việt.

Phó Chủ tịch thường trực Phùng Kim San cho biết: “Chúng tôi đang tổ chức vận động bà con cộng đồng với tinh thần tương thân tương ái tham gia quyên góp tài chính giúp đỡ người lánh nạn khi cần thiết. Bên cạnh đó, Hiệp hội còn thành lập đội công tác cứu trợ: chuẩn bị các phương tiện kỹ thuật đưa đón, chuẩn bị thuê các nơi ở phù hợp dành cho người Việt từ Ukraine sang”.

Chung tinh thần tương thân tương ái, Phó Chủ tịch thường trực Hội người Việt tại Romania Phạm Duy Hưng cũng thông tin, Hội cùng các tổ chức hội đoàn đã quyết định thành lập tổ công tác hỗ trợ và kêu gọi bà con tích cực giúp đỡ người Việt Nam từ Ukraine sang lánh nạn.

Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài hiện đã thiết lập kênh thông tin với các hội đoàn tại Ukraine nhằm cập nhật thông tin, tìm hiểu tình hình và hướng dẫn bà con các biện pháp an toàn cần thiết.

Nghĩa cử của người Việt

Trên khắp các trang mạng xã hội, dường như người Việt ở các nước cùng sát cánh với bà con tại Ukraine. Đặc biệt, khi một số nước ra quyết định mở biên giới đón người lánh nạn chiến tranh, nhiều kiều bào từ Ba Lan, Romania, Hungary đến Czech, Slovakia... đã nhanh chóng thông tin sẵn sàng trợ giúp khi bà con di tản sang đây. Mỗi thông tin trợ giúp từ bà con gửi về đều được cộng đồng hồi âm, chia sẻ và tư vấn nhiệt tình.

Anh Trần Ngọc Tùng, quản trị trang Cộng đồng người Việt Nam tại Romania cho biết, cộng đồng đã sẵn sàng hỗ trợ bằng nhiều cách như phiên dịch cho bà con bắt xe tàu về thủ đô Bucharest, tìm, thuê nhà và hỗ trợ tìm việc cho bà con nếu cần. Anh còn cung cấp địa chỉ hướng dẫn người Việt có thể đến thẳng cửa hàng kinh doanh của mình tại Bucharest.

Tại Ba Lan, một nhóm sinh viên khoảng hơn 10 người cũng sẵn sàng phiên dịch qua điện thoại để làm thủ tục ở cửa khẩu giúp người Việt. Sinh sống giáp biên giới Ukraine, chị Nguyễn Mây, một người Việt tại Czech cho biết, gia đình chị sẵn sàng giúp đỡ hai đến ba gia đình tị nạn từ Ukraine, thậm chí có thể sắp xếp cả chỗ ở và việc làm tạm thời.

Thời điểm này, anh Phan Châu Thành, quản trị trang Uwaga - Người Việt ở Ba Lan, đang cùng những người bạn Việt tích cực kêu gọi ủng hộ và trở thành các tình nguyện viên trợ giúp người tị nạn ở cửa khẩu biên giới Zosin - Uscilug. Anh cho biết: “Hiện có rất nhiều người tham gia trợ giúp người tị nạn Ukraine, gồm đủ các quốc tịch: Ba Lan, Czech, Ấn Độ, Việt Nam, Nga... Mọi người chủ yếu phóng xe lên đó, chờ đón những người tị nạn không quen biết để chở về các thành phố hoặc đưa về nhà. Có những người chờ cả đêm để tới lượt đón người”.

Tại đây, nhóm anh Thành dựng một chiếc lều vải với các nhu yếu phẩm cần thiết để phục vụ tại chỗ cho người tị nạn. Họ còn tranh thủ nấu các món ăn nóng, để cho người Ba Lan và Ukraine đi phát cho bà con sau những chặng đường gian nan tới biên giới.

Trên nhóm Tương trợ người Việt tại Ukraine, một người Việt cũng nhắn nhủ: “Gia đình tôi ở Hungary sát với biên giới Ukraine sẵn sàng hỗ trợ 2-5 gia đình đến từ Ukraine. Hiện tại, tôi đã liên lạc với bạn bè bên này, mọi người có thể sang không quan trọng bao nhiêu người, bởi chúng ta còn cả một cộng đồng người Việt tại đây nên các bạn ở Ukraine cứ yên tâm nhé”.