Đại sứ Gideon Behar: Việt Nam có thể ứng dụng mô hình tái chế nước thải của Israel

Đại sứ, Đặc phái viên về Biến đổi khí hậu và bền vững của Israel Gideon Behar chia sẻ với phóng viên TG&VN như vậy về vấn đề quản lý nguồn nước của Việt Nam.

Israel là quốc gia có nguồn nước rất hạn chế. Ông có thể chia sẻ về mô hình tiết kiệm nước của Israel?

Israel sở hữu mô hình quản lý nước rất thú vị. Mô hình của chúng tôi dựa trên trạm xử lý bốn chiều. Trạm đầu tiên là khu vực khử muối. Chúng tôi khử 70% lượng muối trong nguồn nước uống lấy từ biển. Sau khi khử muối, nước được chuyển tới các thành phố và trộn với nước khoáng, nước ngầm nhằm cải thiện chất lượng và cuối cùng, sẽ được người dân sử dụng.

Đặc biệt, Israel tái chế nước sau khi sử dụng. Quốc gia chúng tôi hiện xử lý và tinh lọc 95% tổng lượng nước thải. Đây là kỷ lục thế giới.

Lượng nước tái chế nói trên được dùng để tưới tiêu nông nghiệp. Chúng tôi tinh lọc nước thải với tiêu chuẩn rất cao, cùng quy định nghiêm ngặt và hệ thống đường ống chặt chẽ. Nếu không có lượng nước thải tinh lọc này, lượng nước sử dụng cho nông nghiệp ở Israel rất ít.

Ở Israel, nguồn nước rất hạn chế và người dân phải trả tiền để mua các loại nước với giá bằng nhau. Cơ sở hạ tầng sản xuất nước ở Israel rất bảo đảm và không bị rò rỉ hay thất thoát nước quá nhiều. Chỉ khoảng 3% lượng nước ở Isreal bị thất thoát và đây cũng là con số kỷ lục của thế giới.

Chính phủ và người dân Israel có nhận thức và ý thức rất cao về tiết kiệm nước. Chúng tôi cố gắng tiết kiệm trong mọi hoàn cảnh, không mở vòi nước hay tắm quá lâu. Do vậy, lượng nước sử dụng trên đầu người của Israel luôn ở mức thấp nhất trong số các quốc gia phát triển.

Ngày 10/4, nội các Israel nhất trí thông qua kế hoạch giảm thiểu khí nhà kính và tăng hiệu quả năng lượng nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế. Israel đã làm gì để giảm hiệu ứng nhà kính và thiệt hại cho môi trường, thưa ông?

Israel đang thông qua đạo luật cuối cùng về giảm khí thải nhà kính. Chúng tôi phấn đấu đạt phát thải bằng 0 vào năm 2050, giống như Việt Nam. Israel giảm 30% lượng khí thải vào năm 2030 và tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng mặt trời.

Song song với đó, Isreal tiến tới sử dụng xe điện. Đất nước đang dần đóng cửa tất cả cơ sở sản xuất than hiện có. Trong 2 năm tới, chúng tôi hy vọng sẽ không sản xuất năng lượng từ than, thay vào đó là khí gas tự nhiên và năng lượng mặt trời. Đất nước cũng phấn đấu loại bỏ hoàn toàn khí đốt vào năm 2050.

Thời gian tới, chúng tôi dự kiến ký kết thỏa thuận mua năng lượng mặt trời từ nước láng giềng Jordan. Đây là đất nước có diện tích rộng hơn và có nhiều không gian để xây hệ thống năng lượng mặt trời.

Theo ông, tình hình nguồn nước ở Việt Nam hiện tại thế nào? Việt Nam có thể áp dụng phương pháp của Israel không?

Tôi cho rằng, Việt Nam nên lưu tâm đến vấn đề nước. Chúng tôi nhận thấy, chất lượng và số lượng nước của Việt Nam đang suy giảm, đặc biệt là ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Theo quan điểm cá nhân, Việt Nam có thể ứng dụng mô hình tái chế nước thải của Israel. Việc xử lý và tái chế nước thải rất quan trọng. Chúng ta không nên "đổ" nước thải ra môi trường tự nhiên, sông suối, ao hồ hay biển. Nước thải không phải là rác, Israel coi nước thải như nguồn tài nguyên! Vì vậy, nó có thể sử dụng để phục vụ lợi ích cho con người.

Tôi nghĩ rằng, mô hình tái chế nước thải của Israel có thể được áp dụng cho đất nước Đông Nam Á. Điều mà Việt Nam đang làm và có thể chú trọng là hạn chế thất thoát nước.

Như tôi đã đề cập, Isreal chỉ để thất thoát 3% lượng nước do rò rỉ. Con số này của Việt Nam cao hơn nhiều. Tuy nhiên, giải pháp lại rất đơn giản, liên quan tới quy định của Chính phủ. Chẳng hạn, Việt Nam có thể giảm áp lực nước vào thời điểm buổi đêm khuya, khi người dân không sử dụng nhước nhiều.

Ngoài ra, Việt Nam có thể áp dụng hệ thống và phương pháp để phát hiện thất thoát nước. Đơn cử như lắp đặt cảm biến trong đường ống, hoặc dùng vệ tinh, máy bay không người lái để phát hiện rò rỉ và thất thoát nước của hệ thống.

Đặc biệt, theo tôi, phương pháp trồng lúa bằng công nghệ tưới nhỏ giọt của Israel sẽ rất thú vị dành cho Việt Nam. Công ty Netafim của Israel đã phát triển nhiều giống lúa khác nhau phù hợp với phương pháp tưới nhỏ giọt.

Phương pháp trồng lúa bằng công nghệ tưới nhỏ giọt giúp Việt Nam tiết kiệm một lượng lớn nước, đồng thời hỗ trợ Việt Nam giảm phát thải khí methane khi trồng lúa, từ đó, giúp đất nước đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Ông đánh giá tiềm năng hợp tác về nước giữa Israel-Việt Nam như thế nào?

Việt Nam và Isreal có rất nhiều tiềm năng hợp tác về nước. Đại sứ quán Israel tại Việt Nam đã tổ chức nhiều hội thảo trực tiếp và trực tuyến cho doanh nghiệp hai nước để học hỏi lẫn nhau và ứng dụng công nghệ Israel tại Việt Nam.

Hiện tại, có nhiều công ty Israel làm việc ở Việt Nam và chuyển giao bí quyết, công nghệ. Cơ quan Hợp tác phát triển quốc tế Israel (MASHAV) cũng hoạt động rất tích cực ở Việt Nam.

Trong khi đó, có nhiều chuyên gia Việt Nam đã tới Israel để đào tạo hoặc tham quan thực địa nhằm xem xét lợi ích mà mô hình nước của Israel đem lại.

Mới đây nhất, Việt Nam và Israel đã thông qua Hiệp định thương mại tự do (VIFTA). Tôi hy vọng, FTA này tạo điều kiện cho Israel đầu tư vào Việt Nam và đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, kinh doanh và thương mại giữa hai nước.

Trong tương lai, hai nước có kế hoạch nối đường bay trực tiếp, điều này sẽ giúp doanh nghiệp hai bên di chuyển và gặp nhau dễ dàng hơn, mở ra nhiều cơ hội mới cho hợp tác song phương.

Israel coi trọng quan hệ với Việt Nam. Việt Nam là một quốc gia thân thiện. Năm nay, hai nước kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Chúng tôi kỳ vọng thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trên mọi khía cạnh như năng lượng tái tạo, nông nghiệp, đổi mới, nguồn nước hay bất kỳ lĩnh vực nào hội tụ lợi ích chung. Tôi tin rằng, hai nước cùng nhau hợp tác tốt, phát triển và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

Xin cảm ơn ông!