Dịch giả, chuyên gia giáo dục và nhà hoạt động xã hội Tống Liên Anh: Để cái ĐẸP dẫn lối

Điều gây ấn tượng với nhiều người là chị luôn xuất hiện trong các sự kiện với phong thái và vẻ bề ngoài rất chỉn chu, tinh tế, thu hút sự chú ý. Hình ảnh này phần nào khác biệt so với hình dung thường thấy về một phụ nữ trong lĩnh vực giáo dục truyền thống…?

Với tôi, sự chỉn chu trong hình ảnh cá nhân không phải là điều gì tách biệt với công việc giáo dục, mà chính là một phần tự nhiên của sự trân trọng dành cho tri thức và cuộc sống. Khi yêu những điều đẹp đẽ trong tâm hồn và tư tưởng, tôi muốn lan tỏa vẻ đẹp ấy ra bên ngoài: trong cách tôi xuất hiện, trong cách tôi giao tiếp, làm việc, sống và yêu thương. Bởi lẽ, giáo dục không chỉ là truyền đạt kiến thức, mà còn là khơi gợi cảm hứng và đôi khi, cảm hứng ấy đến từ chính những điều thật giản dị trong đời sống hằng ngày.

Như vậy, có thể hiểu rằng đối với chị, giữa cái đẹp, tri thức và hành trình miệt mài thúc đẩy học tập suốt đời tại Việt Nam trong nhiều năm qua có mối liên kết chặt chẽ?

Hoàn toàn đúng. Cái đẹp không chỉ là thứ để thưởng ngoạn, mà còn là động lực mạnh mẽ thúc đẩy con người không ngừng học hỏi và khám phá. Khi ta yêu cái đẹp, ta khao khát hiểu sâu hơn về nó, trân trọng nó, thì chính điều đó nuôi dưỡng tinh thần học tập suốt đời. Điều này cũng đúng theo chiều ngược lại, càng không ngừng học tập, ta càng có khả năng phát hiện cái đẹp trong mọi khoảnh khắc của cuộc sống.

Trong nhiều năm nay tôi tích cực thúc đẩy phát triển văn hoá đọc, vì tôi tin rằng khi đọc sách, ta không chỉ lĩnh hội được tri thức mà còn có cơ hội gặp được cái đẹp trong từng câu chữ. Một cuốn sách hay sẽ mở ra cả một thế giới lung linh của tư duy, cảm xúc, của sự sáng tạo vô tận. Những người biết thưởng thức cái đẹp trong sách vở không chỉ học vì trách nhiệm hay mục tiêu thực dụng, mà học với niềm hứng khởi, với sự tò mò và say mê.

Tình yêu cái đẹp sẽ giúp chúng ta không ngừng học hỏi, không ngừng tìm tòi những điều mới mẻ. Học tập, khi được dẫn dắt bởi niềm yêu thích cái đẹp, không còn là nhiệm vụ khô khan mà trở thành một hành trình khám phá đầy cảm hứng.

Tình yêu đối với cái đẹp của chị đã được nuôi dưỡng và phát triển như thế nào?

Khi còn nhỏ xíu, tôi rất thích chơi bắn bi. Mà trẻ con thường chỉ mê những viên bi mới cóng, còn bỏ xó những viên bi bị rạn. Một lần, tôi vô tình đưa một viên bi rạn ra soi dưới ánh Mặt trời và phát hiện ra những vết nứt li ti tán sắc thành muôn vàn tia sáng lấp lánh huyền ảo, đẹp đến mê hoặc. Từ đó, tôi nhận ra chỉ cần ta để ý, thì ngay cả trong những khiếm khuyết, rạn vỡ, những thứ tưởng chừng như bỏ đi cũng có thể tìm thấy cái đẹp.

Lớn hơn một chút, biến cố đột ngột xảy ra với gia đình tôi, cuốn đi tất cả những êm ấm, sum vầy. Tôi chới với trong cơn bão lớn, rồi tìm thấy sự an ủi và niềm vui trong việc trồng hoa. Mỗi lần buồn bã, tôi lại trồng một cây hoa, chẳng mấy chốc mảnh đất hoang đầy cỏ dại um tùm trước nhà đã trở thành khu vườn rực rỡ. Mỗi bông hoa tôi trồng là một kỷ vật của nỗi buồn, nhưng rồi nó trở thành vẻ đẹp khiến mọi người dừng lại chiêm ngưỡng. Tôi hiểu ra, vẻ đẹp cũng có thể sinh sôi trong khổ đau và cả những phút giây tưởng chừng như tuyệt vọng nhất. Con người không chỉ có khả năng phát hiện cái đẹp mà còn có năng lực kiến tạo cái đẹp, bất chấp hoàn cảnh.

Phải chăng chính tình yêu cái đẹp mang đến nghị lực sống mạnh mẽ, giúp con người vững vàng trước những thử thách?

Chắc chắn là vậy. Khi nhìn thấy vẻ đẹp trong cuộc sống, ta sẽ có thêm động lực để tiếp tục. Tình yêu cái đẹp giúp tôi đi qua những tháng ngày gian khó, không phải bằng cách trốn tránh, mà bằng cách tìm ra ánh sáng giữa những thử thách. Tôi tin rằng những ai biết yêu cái đẹp đều mang trong mình một nghị lực bền bỉ. Họ không đầu hàng số phận, mà luôn tìm cách biến những điều tưởng chừng đơn điệu, thậm chí đau khổ, mất mát, thành điều gì đó có ý nghĩa và tươi sáng.

Tôi luôn tin rằng, khi yêu cái đẹp, ta sẽ không để khó khăn nhấn chìm mà sẽ luôn tìm ra lối đi, cách thức để tiếp tục, để vượt qua, để vươn tới một điều tốt đẹp hơn. Cuộc sống không ngừng thử thách mỗi chúng ta, nhưng nếu ta có thể tìm thấy cái đẹp ngay trong chính những thử thách ấy, ta sẽ không chỉ mạnh mẽ mà còn hạnh phúc hơn. Những ai biết tìm kiếm cái đẹp trong những điều nhỏ bé quanh mình sẽ không bao giờ ngừng học hỏi và không bao giờ cạn kiệt nguồn vui sống.

Nhân dịp Ngày quốc tế Phụ nữ (8/3), chị có lời nhắn nhủ nào dành cho phụ nữ?

Phụ nữ là hiện thân của cái đẹp nhưng đôi khi chính họ lại không nhìn nhận và trân quý vẻ đẹp ấy.

Tôi mong phụ nữ hãy yêu thương bản thân, không ngừng học hỏi và phát triển để ngày càng tỏa sáng. Đừng để những khó khăn và thử thách của đời sống làm lu mờ ánh sáng trong tâm hồn bạn. Như viên bi rạn vỡ lấp lánh khi gặp ánh Mặt trời, như bông hoa rực rỡ vươn lên từ mảnh đất khô cằn, vẻ đẹp chân thật và bền bỉ nhất chính là vẻ đẹp được tôi luyện qua thử thách. Chúc tất cả phụ nữ luôn tìm thấy niềm vui trong hành trình khám phá tri thức và thế giới xung quanh. Quan trọng hơn hết, hãy tìm ra và nâng niu vẻ đẹp trong chính mình!