 |
| Hai bệnh nhân đầu tiên ở Việt Nam được điều trị ung thư tuyến tiền liệt bằng phương pháp cấy hạt phóng xạ đã được xuất viện. (Ảnh: BV Bạch Mai) |
Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến ngày càng tăng và tỷ lệ tử vong cũng rất cao. Theo dữ liệu Globocan 2012, hằng năm ước tính có khoảng 1275 ca mới mắc, nhưng có tới 872 ca tử vong. Tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới là 3,4/100.000 dân, tỷ lệ chế là 2,4/100.000 dân. Ung thư tiền liệt tuyến đứng thứ 10 về tỉ lệ mắc.
Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt khá cao, điều trị còn nhiều khó khăn song cho đến nay chưa có cơ sở y tế nào tại Việt Nam triển khai áp dụng kỹ thuật điều trị ung thư tuyến tiền liệt bằng phương pháp cấy hạt phóng xạ.
Cấy hạt phóng xạ điều trị ung thư tuyến tiền liệt là phương pháp xạ trị đưa các hạt phóng xạ I-125 kích thước nhỏ 4,5x0,8 mm, phát tia gamma năng lượng thấp (35 keV), vào trong tổ chức khối u, có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư tại chỗ mà không hoặc ảnh hưởng rất ít tới mô lành xung quanh.
Ưu điểm nổi bật của kỹ thuật này là tạo ra liều hấp thụ bức xạ cao tại khối u, trong khi cơ quan và tế bào lành chỉ phải chịu liều bức xạ rất thấp. Các hạt phóng xạ có thời gian bán rã không quá ngắn và không quá dài (chẳng hạn với I-125 là 60 ngày) nên có thể để lại các hạt phóng xạ trong lòng tuyến tiền liệt mà không cần lấy ra sau khi cấy hạt phóng xạ vào. Với thời gian chiếu xạ tại mô bệnh kéo dài khoảng 6 tháng là vừa đủ cho việc điều trị.
 |
| Cấy hạt phóng xạ điều trị ung thư tuyến tiền liệt cho bệnh nhân. (Ảnh: BV Bạch Mai) |
Thay vì phải điều trị từ 6-8 tuần như các phương pháp xạ trị chiếu ngoài, thì những bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt chỉ cần điều trị một lần, và sinh hoạt bình thường sau 1-2 ngày nghỉ ngơi.
Đây là một kỹ thuật hiện đại trong điều trị ung thư. Tuy nhiên, để triển khai được kỹ thuật rất phức tạp này, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều chuyên khoa sâu như, chuyên khoa: ung bướu, y học hạt nhân, chẩn đoán hình ảnh, thận – tiết niệu, ngoại tiết niệu, gây mê hồi sức… cùng hệ thống máy móc hiện đại: thiết bị cấy hạt phóng xạ, hệ thống máy siêu âm mô phỏng với phần mềm lập kế hoạch xạ trị chuyên dụng… Bệnh viện Bạch Mai cũng là bệnh viện đa khoa đầu tiên của cả nước, là nơi đầu tiên ở Việt Nam triển khai thành công kỹ thuật này.
Hiện nay, các phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt đang được áp dụng gồm: Phẫu thuật, cắt lạnh, nội tiết, hóa chất, xạ trị và mới đây là phương pháp cấy hạt phóng xạ.
Tùy theo phân độ nguy cơ và tình trạng bệnh nhân cụ thể mà áp dụng một hoặc phối hợp các phương pháp này, trong đó, chủ yếu được chỉ định là phẫu thuật. Tuy nhiên, phương pháp cấy hạt phóng xạ chỉ cần thực hiện một lần duy nhất được đánh giá có hiệu quả cao nhất.
GS. TS Mai Trọng Khoa, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Giám đốc Trung tâm Y học Hạt nhân và Ung bướu cho biết: “Với những bệnh nhân phát hiện ung thư tuyến tiền liệt ở giai đoạn sớm và khu trú, thì cấy hạt phóng xạ là một phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả, tăng thời gian sống thêm, tăng chất lượng cuộc sống. Kỹ thuật này đã được ứng dụng thường quy tại Hoa Kỳ và một số nước châu Âu, châu Á mang lại hiệu quả điều trị cao. Tỷ lệ sống thêm không mắc bệnh đạt 97%”.
Cũng theo GS Mai Trọng Khoa, tại Mỹ, hiện một ca thực hiện điều trị ung thư tuyến tiền liệt bằng phương pháp cấy hạt phóng xạ khoảng 15.000-20.000USD; ở Thái Lan khoảng 12.000 USD.
Phi Vũ
