Giảm “gian lận thi cử”: gốc rễ nằm ở phụ huynh?

Làm giảng viên Đại học hơn 20 năm, tôi không thấy xa lạ gì với sự chênh lệch giữa điểm thi tuyển đầu vào và kiến thức có thật trong đầu sinh viên.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận điểm số rung động đến đạo đức
giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận thi cử: Sẽ tạo sản phẩm lỗi trong tương lai?

Năm 2016, khi tiếp nhận sinh viên năm đầu tiên thi theo hình thức 2 trong 1, tôi thực sự hoảng sợ khi có em đỗ vào khoa với số điểm cao lại có khoảng trống lớn về kiến thức và kỹ năng.

Có em không biết công thức hóa học của những kim loại quen thuộc như đồng, sắt khiến tôi rất băn khoăn. Có em còn cho rằng Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ, Nguyễn Huệ đều là vua của triều đình nhà Nguyễn. Khi tôi hỏi nhà Trần có ai dù không phải là vua mà lại là anh hùng dân tộc, thì đa số các em đều lúng túng. Thậm chí có em còn không biết mặt trời mọc ở hướng Đông…

Tiết kiệm đồng lẻ để lãng phí những khoản tiền lớn

Thực tế, bệnh thành tích của người dân nói chung vẫn còn rất cao. Gia đình vẫn coi thành tích của con em như chất men ngọt ngào, thi vị cho cuộc sống của mình. Thậm chí, nhiều người còn cho rằng đó là nguyên liệu để xây dựng giá trị cho cả gia đình. Nếu điều kiện không cho phép, nghĩa là các con không đủ khả năng đem lại thành tích. Để rồi, cha mẹ coi việc chạy chọt để làm đẹp thành tích là đương nhiên, là việc phải làm để hoàn thành trách nhiệm nuôi dạy con của mình.

Thường xuyên tương tác với phụ huynh, tôi nhận thấy không ít người cho rằng, nếu con học giỏi, khỏi phải chạy là kịch bản đẹp. Còn trong trường hợp con học dốt thì cha mẹ nên tự hào vì đã “chạy” xong cho con. 

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh
TS. Vũ Thu Hương tương tác với học sinh trong một tiết giảng dạy. (Ảnh: NVCC)

Vì thế, kỳ thi lớn như THPT Quốc gia đặt tại các tỉnh sẽ tạo cơ hội cho chuyện tiêu cực xảy ra. Nguyên do một phần xuất phát từ việc người dân vẫn có suy nghĩ “phép vua thua lệ làng”, “một người làm quan, cả họ được nhờ”…

Chính vì vậy, thường thì khi có ai đó làm trong ngành giáo dục, những người họ hàng thân thiết sẽ tìm mọi cách nhờ vả, thậm chí chạy tiền. Đôi khi các mối quan hệ quá khăng khít và quan trọng khiến người ta dễ làm liều để có thể trả ơn ai đó, lấy lòng ai đó hoặc đơn giản chỉ để ghi điểm trong mắt họ hàng. Từ đó, việc tiêu cực rất dễ dàng xảy ra.

Bản thân tôi cũng đã nhận được không ít lời nhờ vả chạy chọt. Dĩ nhiên, tôi không thể chạy được và cũng không biết đến một đường dây chạy chọt nào. Tuy vậy, mọi người vẫn ra sức nhờ vả và khi nhận được lời từ chối thì thái độ của họ rất khó chịu.

Có thể nói, chính phụ huynh chúng ta đang góp phần biến các kỳ thi nghiêm túc thành… có vấn đề. Chính vì vậy, để một kỳ thi đặc biệt quan trọng tại nơi “làng xã” là một cách làm mang chỉ số rủi ro vô cùng lớn.

Có nhiều người thắc mắc rằng, liệu kỳ thi 2 trong 1 có đạt được mục đích tiết kiệm như kỳ vọng hay không? Theo tôi, mục đích này hoàn toàn không đạt được. Lý do vì chúng ta chỉ tính toán trong phạm vi một hoạt động duy nhất là kỳ thi có vẻ chi phí cho phương thức thi 2 trong 1 là ít tốn kém.

Tuy nhiên, tính toán sâu và rộng hơn, ta sẽ thấy rõ ràng là chi phí cho một sinh viên học tập trong 4 đến 5 năm là vô cùng lớn. Nếu ta cung cấp kinh phí để đào tạo một sinh viên không xứng đáng, chắc chắn chúng ta đã lãng phí một khoản tiền không nhỏ.

Đó là chưa kể, nếu một sinh viên như vậy ra trường mà làm việc không tốt, bạn trẻ đó sẽ gây ra những lãng phí khác còn lớn hơn nhiều. Thành ra, chúng ta đã tiết kiệm những đồng tiền lẻ để lãng phí những khoản tiền lớn hơn. Do vậy, theo tôi, chắc chắn chúng ta phải tính toán lại, chính xác và dài hơi hơn. Nếu chúng ta vẫn giữ tâm lý “chạy chọt cho con là thương con, là cho con tương lai tốt nhất”, sẽ rất khó để có được kỳ thi minh bạch và sự công bằng.

Hơn nữa, mục tiêu của 2 kỳ thi này hoàn toàn khác nhau. Kỳ thi tốt nghiệp THPT có mục đích là kiểm chứng lại việc học của một học sinh trong suốt 12 năm. Kỳ thi tuyển sinh đại học và cao đẳng lại có mục tiêu là tìm kiếm tài năng, người có năng lực thực sự. Với hai mục tiêu hoàn toàn khác nhau, việc lồng ghép rất dễ gây ra sự mâu thuẫn và tạo ra nhiều kẽ hở. Thậm chí việc này tạo lỗ hổng lớn cho các bất cập xảy ra và tiêu cực chỉ là một trong các bất cập đó.

Cái gốc nằm ở phụ huynh

Theo nghiên cứu của tôi về tâm lý con người Việt Nam, cũng như các điều kiện của đất nước, tôi có một số đề xuất:

Thứ nhất, tổ chức hai kỳ thi riêng rẽ. Thi tốt nghiệp THPT do các tỉnh tiến hành. Điều này hoàn toàn không thể xóa bỏ để thay bằng hình thức xét tốt nghiệp vì lý do chúng ta đã bỏ thi tốt nghiệp cấp THCS. Nếu bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT, chắc chắn các em sẽ không học các môn nằm ngoài kỳ thi tuyển sinh đại học và cao đẳng.

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh
Để kỳ thi THPT Quốc gia an toàn, minh bạch và công bằng giữa các thí sinh phải xuất phát từ quan niệm của phụ huynh. (Nguồn: Tiền phong)

Thứ hai, tổ chức thi tốt nghiệp THPT với 4 môn: Toán (tự luận), Văn (tự luận), tổ hợp tự nhiên và xã hội (trắc nghiệm). Cũng có thể tổ chức thi với 4 môn gồm có: Toán (bắt buộc), Văn (bắt buộc), một môn tự nhiên và một môn xã hội (do bộ GD&ĐT lựa chọn tùy theo từng năm). Kỳ thi này nên để các tỉnh tổ chức để giảm thiểu chi phí. Tiêu cực nếu có sẽ không quá ảnh hưởng đến chất lượng sinh viên đại học. 

Thứ ba, thi đại học và cao đẳng nên chuyển về cho các trường tự tổ chức. Các trường tự lên phương án tuyển sinh. Chúng ta hoàn toàn có thể xét tuyển dựa trên học bạ và điểm thi tốt nghiệp hoặc các phương án khác. Thậm chí, trường đại học nào muốn tổ chức thi cả vấn đáp cho chất lượng cũng có thể tiến hành.

Chất lượng đầu vào tốt, đẳng cấp của trường đại học đó chắc chắn sẽ được khẳng định. Chất lượng nhân lực đến từ các trường sẽ quyết định vị thế của trường trong mắt các thí sinh và xã hội. Thị trường việc làm sẽ đánh giá và áp lực đó sẽ khiến các trường phải lựa chọn phương án thi phù hợp.

Nhưng cũng phải nói thêm rằng, những kỳ vọng, căn bệnh sính đại học, khát khao thành tích có lẽ đã ăn sâu, bám rễ trong tư tưởng của phụ huynh. Cha mẹ là số phận của con cái. Cha mẹ chính là người tạo ra con cái, tạo ra cả quan niệm sống, hình thành các thói quen, hành vi của con. Không thể có chuyện con em gây ra mà không có lỗi của phụ huynh trong đó. Chính vì vậy, những người làm cha mẹ có các quan niệm sai lầm về thành tích, về sự thành đạt đều có thể tạo ra những đứa con thất bại hoặc tiêu cực trong tương lai.

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận điểm số rung động đến đạo đức

Chia sẻ với báo TG&VN, PGS. TS Chu Cẩm Thơ, Phó Trưởng Ban Nghiên cứu, Đánh giá giáo dục - Viện Khoa học giáo dục ...

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận thi cử: Sẽ tạo sản phẩm lỗi trong tương lai?

Tiền mua điểm cao liệu có thể mua cho con được một tương lai tốt nhất? Có nên không khi chúng ta ép con trẻ ...

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận thi cử ở Hà Giang: Khi cha mẹ đẩy con mình vào bi kịch

Sẽ có hàng trăm sinh viên ngồi nhầm lớp nếu sự gian lận ở kỳ thi Trung học phổ thông năm 2018 tại Hà Giang ...

TS. Vũ Thu Hương (nguyên Giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội)

Đọc thêm

Giá vàng hôm nay 31/12/2025 thế giới phục hồi nhanh, vàng trong nước tiếp tục 'rơi tự do'; Kỷ lục của vàng và bạc là cơn sốt mang tính thời điểm?

Giá vàng hôm nay 31/12/2025 thế giới phục hồi nhanh, vàng trong nước tiếp tục 'rơi tự do'; Kỷ lục của vàng và bạc là cơn sốt mang tính thời điểm?

Giá vàng hôm nay 31/12/2025 thế giới phục hồi nhanh, vàng trong nước tiếp tục 'rơi tự do'; Kỷ lục của vàng và bạc là cơn sốt mang tính thời ...
Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 31/12/2025, Lịch vạn niên ngày 31 tháng 12 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 31/12/2025, Lịch vạn niên ngày 31 tháng 12 năm 2025

Lịch âm 31/12. Lịch âm hôm nay 31/12/2025? Âm lịch 31/12. Lịch vạn niên 31/12/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 31/12/2025: Tuổi Mão tổn hao tiền của

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 31/12/2025: Tuổi Mão tổn hao tiền của

Xem tử vi 31/12 - tử vi 12 con giáp hôm nay 31/12/2025 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Tư ngày 31/12/2025: Cự Giải có bước tiến sự nghiệp

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Tư ngày 31/12/2025: Cự Giải có bước tiến sự nghiệp

Tử vi hôm nay 31/12/2025 của 12 cung hoàng đạo – Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Từ khát vọng quảng bá đặc sản quê hương đến hành trình khởi nghiệp trên không gian số

Từ khát vọng quảng bá đặc sản quê hương đến hành trình khởi nghiệp trên không gian số

Với mong muốn quảng bá ẩm thực địa phương, Vũ Thị Thu Thảo quyết định sáng lập thương hiệu Nem Bùi 2 Chị Em, kinh doanh nông sản địa phương ...
Hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục khẳng định vai trò là 'cánh tay nối dài' của Bộ Công Thương

Hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục khẳng định vai trò là 'cánh tay nối dài' của Bộ Công Thương

Chiều 30/12, tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị Tham tán thương mại năm 2025.
10 kết quả nổi bật trong lĩnh vực giáo dục năm 2025

10 kết quả nổi bật trong lĩnh vực giáo dục năm 2025

Năm 2025, giáo dục và đào tạo Việt Nam ghi nhận nhiều thành tựu nổi bật, từ chính sách đột phá đến các sự kiện quan trọng trong giáo dục phổ thông.
FLEX ký kết hợp tác chiến lược đưa giải pháp KidsDiary vào thị trường Việt Nam

FLEX ký kết hợp tác chiến lược đưa giải pháp KidsDiary vào thị trường Việt Nam

Vừa qua tại TP. Hồ Chí Minh, Công ty TNHH Giải pháp Chăm sóc Sức khỏe và Sắc đẹp Việt đã chính thức ký kết hợp tác chiến lược toàn diện với Công ty Cổ ...
Học sinh Hà Nội nghỉ Tết Dương lịch 2026 mấy ngày?

Học sinh Hà Nội nghỉ Tết Dương lịch 2026 mấy ngày?

Học sinh Hà Nội sẽ được nghỉ Tết Dương lịch 2026 tối đa 4 ngày liên tục.
Chủ động đưa trí tuệ nhân tạo vào trường phổ thông: Bước đi sớm của ngành Giáo dục

Chủ động đưa trí tuệ nhân tạo vào trường phổ thông: Bước đi sớm của ngành Giáo dục

Trriển khai thí điểm nội dung giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI) cho học sinh phổ thông sẽ chuẩn bị hành trang cho thế hệ trẻ vững vàng bước vào kỷ nguyên số.
Kỷ niệm 76 năm Ngày truyền thống học sinh, sinh viên Việt Nam: Lan tỏa tinh thần 'Tâm trong – Trí sáng – Hoài bão lớn'

Kỷ niệm 76 năm Ngày truyền thống học sinh, sinh viên Việt Nam: Lan tỏa tinh thần 'Tâm trong – Trí sáng – Hoài bão lớn'

Sáng 28/12, tại Hà Nội, Lễ khai mạc Chương trình kỷ niệm 76 năm Ngày truyền thống học sinh, sinh viên và Hội Sinh viên Việt Nam đã chính thức diễn ra.
HAVINA GROUP: Góp phần kiến tạo nguồn nhân lực việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế

HAVINA GROUP: Góp phần kiến tạo nguồn nhân lực việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế

Havina Group từng bước xây dựng và phát triển hệ sinh thái giáo dục và nghê nghiệp đa tầng, hướng tới mục tiêu kết nối giáo dục Việt Nam với các chuẩn mực quốc tế, ...
Từ khát vọng quảng bá đặc sản quê hương đến hành trình khởi nghiệp trên không gian số

Từ khát vọng quảng bá đặc sản quê hương đến hành trình khởi nghiệp trên không gian số

Với mong muốn quảng bá ẩm thực địa phương, Vũ Thị Thu Thảo quyết định sáng lập thương hiệu Nem Bùi 2 Chị Em, kinh doanh nông sản địa phương tại Bắc Ninh.
Người tiêu dùng trẻ Việt ưa chuộng chăm sóc da bằng công nghệ

Người tiêu dùng trẻ Việt ưa chuộng chăm sóc da bằng công nghệ

Sự kiện trải nghiệm 'Skin Power Boost Station' mang đến một không gian tương tác xoay quanh chăm sóc da bằng công nghệ - xu hướng được giới trẻ quan tâm.
Lịch chi trả lương hưu hàng tháng mới nhất tháng 1/2026

Lịch chi trả lương hưu hàng tháng mới nhất tháng 1/2026

Lịch chi trả lương hưu tháng 1/2026 ở các tỉnh/thành phố sẽ lùi lại so với bình thường do nghỉ Tết Dương lịch 4 ngày.
Huế khánh thành căn nhà đầu tiên trong 'Chiến dịch Quang Trung', bảo đảm an toàn, bền vững lâu dài cho gia đình

Huế khánh thành căn nhà đầu tiên trong 'Chiến dịch Quang Trung', bảo đảm an toàn, bền vững lâu dài cho gia đình

Ngày 30/12, UBND TP. Huế tổ chức khánh thành và bàn giao nhà ở đầu tiên trong 'Chiến dịch Quang Trung' cho gia đình ông Nguyễn Văn Đức.
Hà Nội: Chi tiết thời gian và địa điểm 5 điểm bắn pháo hoa giao thừa Tết Dương lịch 2026

Hà Nội: Chi tiết thời gian và địa điểm 5 điểm bắn pháo hoa giao thừa Tết Dương lịch 2026

Dịp Tết Dương lịch 2026, Hà Nội bắn pháo hoa trong thời gian 15 phút, tại 5 điểm ở 5 phường Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Từ Liêm, Tây Hồ và Hà Đông.
Hưởng ứng 'Chiến dịch Quang Trung', tỉnh Lào Cai phấn đấu hoàn thành xây dựng, sửa chữa nhà ở cho các hộ dân vùng lũ trước Tết Nguyên đán 2026

Hưởng ứng 'Chiến dịch Quang Trung', tỉnh Lào Cai phấn đấu hoàn thành xây dựng, sửa chữa nhà ở cho các hộ dân vùng lũ trước Tết Nguyên đán 2026

Trước những thiệt hại nặng nề do thiên tai, Lào Cai đang huy động tổng lực, triển khai đồng bộ giúp người dân vùng lũ sớm ổn định cuộc sống.
Bí quyết ăn uống tránh tăng cân dịp nghỉ lễ

Bí quyết ăn uống tránh tăng cân dịp nghỉ lễ

Trong dịp nghỉ lễ, dễ có xu hướng ăn vặt nhiều hơn, do đó uống đủ nước sẽ giúp duy trì cảm giác no, hạn chế thèm ăn.
Nghiên cứu mở ra cơ hội kéo dài độ tuổi sinh sản cho phụ nữ

Nghiên cứu mở ra cơ hội kéo dài độ tuổi sinh sản cho phụ nữ

Các nhà khoa học công bố phát hiện đột phá, mang hy vọng mới cho việc kéo dài tuổi sinh sản của phụ nữ và cơ hộ điều trị hiếm muộn sau tuổi 35.
Thực đơn bữa sáng 7 ngày kết hợp sữa chua Hy Lạp dành cho người bận rộn, cần kiểm soát cân nặng

Thực đơn bữa sáng 7 ngày kết hợp sữa chua Hy Lạp dành cho người bận rộn, cần kiểm soát cân nặng

Sữa chua Hy Lạp cung cấp lượng protein dồi dào cùng nhiều canxi, tốt cho xương khớp, cải thiện tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Chế độ ăn nhiều chất béo làm tăng nguy cơ ung thư gan

Chế độ ăn nhiều chất béo làm tăng nguy cơ ung thư gan

Nghiên cứu của MIT công bố trên tạp chí Cell cho thấy chế độ ăn nhiều chất béo làm tế bào gan thoái hóa, từ đó âm thầm làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Lựa chọn thực phẩm phù hợp cho bữa sáng tăng hiệu quả giảm cân

Lựa chọn thực phẩm phù hợp cho bữa sáng tăng hiệu quả giảm cân

Bữa sáng cân bằng dinh dưỡng, tỷ lệ phù hợp giúp ổn định đường trong máu, tăng khả năng đốt cháy chất béo, hỗ trợ kiểm soát ăn uống hiệu quả.
Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Luật Dân số mới của Việt Nam thể hiện sự chuyển dịch tư duy lập pháp, đặt con người làm trung tâm trong chiến lược phát triển quốc gia.
Phiên bản di động