Giảm “gian lận thi cử”: gốc rễ nằm ở phụ huynh?

Làm giảng viên Đại học hơn 20 năm, tôi không thấy xa lạ gì với sự chênh lệch giữa điểm thi tuyển đầu vào và kiến thức có thật trong đầu sinh viên.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận điểm số rung động đến đạo đức
giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận thi cử: Sẽ tạo sản phẩm lỗi trong tương lai?

Năm 2016, khi tiếp nhận sinh viên năm đầu tiên thi theo hình thức 2 trong 1, tôi thực sự hoảng sợ khi có em đỗ vào khoa với số điểm cao lại có khoảng trống lớn về kiến thức và kỹ năng.

Có em không biết công thức hóa học của những kim loại quen thuộc như đồng, sắt khiến tôi rất băn khoăn. Có em còn cho rằng Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ, Nguyễn Huệ đều là vua của triều đình nhà Nguyễn. Khi tôi hỏi nhà Trần có ai dù không phải là vua mà lại là anh hùng dân tộc, thì đa số các em đều lúng túng. Thậm chí có em còn không biết mặt trời mọc ở hướng Đông…

Tiết kiệm đồng lẻ để lãng phí những khoản tiền lớn

Thực tế, bệnh thành tích của người dân nói chung vẫn còn rất cao. Gia đình vẫn coi thành tích của con em như chất men ngọt ngào, thi vị cho cuộc sống của mình. Thậm chí, nhiều người còn cho rằng đó là nguyên liệu để xây dựng giá trị cho cả gia đình. Nếu điều kiện không cho phép, nghĩa là các con không đủ khả năng đem lại thành tích. Để rồi, cha mẹ coi việc chạy chọt để làm đẹp thành tích là đương nhiên, là việc phải làm để hoàn thành trách nhiệm nuôi dạy con của mình.

Thường xuyên tương tác với phụ huynh, tôi nhận thấy không ít người cho rằng, nếu con học giỏi, khỏi phải chạy là kịch bản đẹp. Còn trong trường hợp con học dốt thì cha mẹ nên tự hào vì đã “chạy” xong cho con. 

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh
TS. Vũ Thu Hương tương tác với học sinh trong một tiết giảng dạy. (Ảnh: NVCC)

Vì thế, kỳ thi lớn như THPT Quốc gia đặt tại các tỉnh sẽ tạo cơ hội cho chuyện tiêu cực xảy ra. Nguyên do một phần xuất phát từ việc người dân vẫn có suy nghĩ “phép vua thua lệ làng”, “một người làm quan, cả họ được nhờ”…

Chính vì vậy, thường thì khi có ai đó làm trong ngành giáo dục, những người họ hàng thân thiết sẽ tìm mọi cách nhờ vả, thậm chí chạy tiền. Đôi khi các mối quan hệ quá khăng khít và quan trọng khiến người ta dễ làm liều để có thể trả ơn ai đó, lấy lòng ai đó hoặc đơn giản chỉ để ghi điểm trong mắt họ hàng. Từ đó, việc tiêu cực rất dễ dàng xảy ra.

Bản thân tôi cũng đã nhận được không ít lời nhờ vả chạy chọt. Dĩ nhiên, tôi không thể chạy được và cũng không biết đến một đường dây chạy chọt nào. Tuy vậy, mọi người vẫn ra sức nhờ vả và khi nhận được lời từ chối thì thái độ của họ rất khó chịu.

Có thể nói, chính phụ huynh chúng ta đang góp phần biến các kỳ thi nghiêm túc thành… có vấn đề. Chính vì vậy, để một kỳ thi đặc biệt quan trọng tại nơi “làng xã” là một cách làm mang chỉ số rủi ro vô cùng lớn.

Có nhiều người thắc mắc rằng, liệu kỳ thi 2 trong 1 có đạt được mục đích tiết kiệm như kỳ vọng hay không? Theo tôi, mục đích này hoàn toàn không đạt được. Lý do vì chúng ta chỉ tính toán trong phạm vi một hoạt động duy nhất là kỳ thi có vẻ chi phí cho phương thức thi 2 trong 1 là ít tốn kém.

Tuy nhiên, tính toán sâu và rộng hơn, ta sẽ thấy rõ ràng là chi phí cho một sinh viên học tập trong 4 đến 5 năm là vô cùng lớn. Nếu ta cung cấp kinh phí để đào tạo một sinh viên không xứng đáng, chắc chắn chúng ta đã lãng phí một khoản tiền không nhỏ.

Đó là chưa kể, nếu một sinh viên như vậy ra trường mà làm việc không tốt, bạn trẻ đó sẽ gây ra những lãng phí khác còn lớn hơn nhiều. Thành ra, chúng ta đã tiết kiệm những đồng tiền lẻ để lãng phí những khoản tiền lớn hơn. Do vậy, theo tôi, chắc chắn chúng ta phải tính toán lại, chính xác và dài hơi hơn. Nếu chúng ta vẫn giữ tâm lý “chạy chọt cho con là thương con, là cho con tương lai tốt nhất”, sẽ rất khó để có được kỳ thi minh bạch và sự công bằng.

Hơn nữa, mục tiêu của 2 kỳ thi này hoàn toàn khác nhau. Kỳ thi tốt nghiệp THPT có mục đích là kiểm chứng lại việc học của một học sinh trong suốt 12 năm. Kỳ thi tuyển sinh đại học và cao đẳng lại có mục tiêu là tìm kiếm tài năng, người có năng lực thực sự. Với hai mục tiêu hoàn toàn khác nhau, việc lồng ghép rất dễ gây ra sự mâu thuẫn và tạo ra nhiều kẽ hở. Thậm chí việc này tạo lỗ hổng lớn cho các bất cập xảy ra và tiêu cực chỉ là một trong các bất cập đó.

Cái gốc nằm ở phụ huynh

Theo nghiên cứu của tôi về tâm lý con người Việt Nam, cũng như các điều kiện của đất nước, tôi có một số đề xuất:

Thứ nhất, tổ chức hai kỳ thi riêng rẽ. Thi tốt nghiệp THPT do các tỉnh tiến hành. Điều này hoàn toàn không thể xóa bỏ để thay bằng hình thức xét tốt nghiệp vì lý do chúng ta đã bỏ thi tốt nghiệp cấp THCS. Nếu bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT, chắc chắn các em sẽ không học các môn nằm ngoài kỳ thi tuyển sinh đại học và cao đẳng.

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh
Để kỳ thi THPT Quốc gia an toàn, minh bạch và công bằng giữa các thí sinh phải xuất phát từ quan niệm của phụ huynh. (Nguồn: Tiền phong)

Thứ hai, tổ chức thi tốt nghiệp THPT với 4 môn: Toán (tự luận), Văn (tự luận), tổ hợp tự nhiên và xã hội (trắc nghiệm). Cũng có thể tổ chức thi với 4 môn gồm có: Toán (bắt buộc), Văn (bắt buộc), một môn tự nhiên và một môn xã hội (do bộ GD&ĐT lựa chọn tùy theo từng năm). Kỳ thi này nên để các tỉnh tổ chức để giảm thiểu chi phí. Tiêu cực nếu có sẽ không quá ảnh hưởng đến chất lượng sinh viên đại học. 

Thứ ba, thi đại học và cao đẳng nên chuyển về cho các trường tự tổ chức. Các trường tự lên phương án tuyển sinh. Chúng ta hoàn toàn có thể xét tuyển dựa trên học bạ và điểm thi tốt nghiệp hoặc các phương án khác. Thậm chí, trường đại học nào muốn tổ chức thi cả vấn đáp cho chất lượng cũng có thể tiến hành.

Chất lượng đầu vào tốt, đẳng cấp của trường đại học đó chắc chắn sẽ được khẳng định. Chất lượng nhân lực đến từ các trường sẽ quyết định vị thế của trường trong mắt các thí sinh và xã hội. Thị trường việc làm sẽ đánh giá và áp lực đó sẽ khiến các trường phải lựa chọn phương án thi phù hợp.

Nhưng cũng phải nói thêm rằng, những kỳ vọng, căn bệnh sính đại học, khát khao thành tích có lẽ đã ăn sâu, bám rễ trong tư tưởng của phụ huynh. Cha mẹ là số phận của con cái. Cha mẹ chính là người tạo ra con cái, tạo ra cả quan niệm sống, hình thành các thói quen, hành vi của con. Không thể có chuyện con em gây ra mà không có lỗi của phụ huynh trong đó. Chính vì vậy, những người làm cha mẹ có các quan niệm sai lầm về thành tích, về sự thành đạt đều có thể tạo ra những đứa con thất bại hoặc tiêu cực trong tương lai.

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận điểm số rung động đến đạo đức

Chia sẻ với báo TG&VN, PGS. TS Chu Cẩm Thơ, Phó Trưởng Ban Nghiên cứu, Đánh giá giáo dục - Viện Khoa học giáo dục ...

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận thi cử: Sẽ tạo sản phẩm lỗi trong tương lai?

Tiền mua điểm cao liệu có thể mua cho con được một tương lai tốt nhất? Có nên không khi chúng ta ép con trẻ ...

giam gian lan thi cu goc re nam o phu huynh Gian lận thi cử ở Hà Giang: Khi cha mẹ đẩy con mình vào bi kịch

Sẽ có hàng trăm sinh viên ngồi nhầm lớp nếu sự gian lận ở kỳ thi Trung học phổ thông năm 2018 tại Hà Giang ...

TS. Vũ Thu Hương (nguyên Giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội)

Xem nhiều

Đọc thêm

Quảng bá văn hóa Việt Nam tại các lễ hội quốc tế ở Ấn Độ

Quảng bá văn hóa Việt Nam tại các lễ hội quốc tế ở Ấn Độ

Hai đoàn nghệ thuật của Việt Nam, với sự hỗ trợ của Trung tâm Văn hóa Swami Vivekananda, đã tỏa sáng ở hai lễ hội văn hóa quốc tế danh ...
Bí thư Tỉnh uỷ Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương

Bí thư Tỉnh uỷ Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương

Bộ Chính trị điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng ban Tuyên giáo ...
Đoàn đại biểu Đảng Cánh tả Đức thăm làm việc tại Việt Nam

Đoàn đại biểu Đảng Cánh tả Đức thăm làm việc tại Việt Nam

Đảng và Nhà nước Việt Nam coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược với CHLB Đức, một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam tại ...
Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024 đã tạo sự kết nối tình cảm giữa thầy với trò, giữa nhà trường với học sinh.
Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy phải trở nên tự tin, tự chủ và tự cập nhật bản thân, để AI chỉ là một trợ lý thông thái...
Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

50 năm qua là hành trình tự hào và cũng là nền tảng vững chắc để Trường Tiểu học Dịch Vọng A tiếp tục vươn xa.
Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, chủ trương là không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức của nhà giáo.
Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Người thầy phải chú trọng giáo dục học sinh về đạo đức, lối sống, sự bao dung và trách nhiệm xã hội.
Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

52 sinh viên Việt Nam chuẩn bị lên đường sang học tập tại các trường đại học của Australia theo chương trình Học bổng chính phủ nước này.
Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng đến mục tiêu công bằng, văn minh và mang tính cộng đồng.
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Bộ Công an ban hành Thông tư 65/2024, theo đó, người có giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm thì phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm.
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh ...
Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Tăng cường hợp tác quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh
Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Số liệu của APCO cho thấy, Australia tạo ra nhiều rác thải nhựa bình quân đầu người hơn mọi quốc gia khác trên thế giới, ngoại trừ Singapore.
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía Tây Australia.
Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Chiến dịch 'JUMBO VAPE - Chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết' nhằm tuyên truyền phòng chống bệnh sốt xuất huyết trên toàn quốc vừa được phát động.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
Phiên bản di động