Giờ G đã điểm, liệu Mỹ-Trung có sẵn sàng cho thỏa thuận thương mại giai đoạn hai?

Diệu Linh
Chuyên gia kinh tế Stephen Bartholomeusz nhận định trên tờ Sydney Morning Herald, thỏa thuận giai đoạn hai, nếu có, sẽ tương tự thỏa thuận giai đoạn một.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Giờ G đã điểm, liệu Mỹ-Trung có sẵn sàng cho thỏa thuận thương mại giai đoạn hai?
Khả năng cao là thỏa thuận thương mại giai đoạn một sẽ khó được thực thi. (Nguồn: Getty)

Chỉ còn hơn một tuần nữa, thỏa thuận thương mại giai đoạn một giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ kết thúc. Tuy nhiên, bất chấp các thất bại rõ ràng của cuộc chiến thương mại do cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng nhằm đạt được mục tiêu cân bằng cán cân thương mại cho nền kinh tế lớn nhất thế giới, di sản của biện pháp thuế quan "ăn miếng, trả miếng", vốn đã gắn chặt với "thỏa thuận ngừng bắn", sẽ vẫn tiếp tục tồn tại.

Khó hoàn thành mục tiêu

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ký thỏa thuận thương mại giai đoạn một vào tháng 1/2020. Theo đó, Trung Quốc hứa sẽ tăng cường mua thêm 200 tỷ USD hàng hóa của Mỹ, trong năm 2020 và 2021, so với mức của năm 2017.

Khi thỏa thuận hết hạn vào ngày 31/12 tới đây, nhiều khả năng các cam kết sẽ không được thực hiện đầy đủ. Theo báo cáo của Viện Kinh tế Quốc tế Petersen, đến hết tháng 10/2021, Trung Quốc mới chỉ mua được khoảng 60% lượng hàng có xuất xứ từ Mỹ như mục tiêu của cam kết.

Rõ ràng thâm hụt thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã không được cải thiện, bất chấp đây được xem là động lực chính cho việc Tổng thống Trump khơi mào cuộc chiến thương mại với Trung Quốc lúc ban đầu.

Ngược lại, ước tính của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tại New York cho thấy, các công ty và người tiêu dùng Mỹ đã phải "trả giá" hơn 100 tỷ USD mỗi năm vì cuộc chiến thương mại.

Tin liên quan
Mỹ tính làm gì nếu Trung Quốc không tuân thủ thỏa thuận thương mại 2020? Mỹ tính làm gì nếu Trung Quốc không tuân thủ thỏa thuận thương mại 2020?

Đại dịch Covid-19 bất ngờ bùng phát, đẩy thế giới vào tình trạng bế tắc và gây ra sự tàn phá đối với chuỗi cung ứng và nền thương mại toàn cầu.

Đại dịch đã tạo ra nhu cầu tiêu dùng rất lớn ở Mỹ, có nghĩa là nhu cầu đối với các dòng sản phẩm mà Trung Quốc chiếm ưu thế là vô cùng lớn. Trong khi đó, chi phí vận chuyển đã không ngừng tăng cao, trong bối cảnh chuỗi cung ứng trở nên hỗn loạn.

Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất bị gián đoạn tại Mỹ và cách tiếp cận "Zero Covid-19" của Trung Quốc đối với đại dịch đã kết hợp lại, gây hạn chế hàng xuất khẩu từ Mỹ sang Trung Quốc.

Tuy nhiên, cần phải lưu ý, ngay cả khi không có đại dịch, Trung Quốc cũng sẽ không bao giờ thực hiện đầy đủ cam kết mua nhiều hàng hóa của Mỹ hơn.

Đơn giản là vì nước này không cần thêm một khối lượng lớn nông sản, hàng năng lượng hay hàng hóa sản xuất theo nội dung của thỏa thuận. Nếu Trung Quốc tăng mua hàng của Mỹ, họ sẽ buộc phải cắt giảm lượng hàng nhập khẩu từ các đối tác thương mại khác và sẽ tạo ra các "xích mích" với bên thứ ba, chẳng hạn như Liên minh châu Âu (EU).

Mỹ cũng không có khả năng tăng cung ứng các sản phẩm được đề cập trong thỏa thuận, theo khung thời gian quy định. Bản thân các mục tiêu của thỏa thuận đã là phi thực tế. Trong một số trường hợp, gần như là không có khả năng ngay từ ban đầu.

Trung Quốc đã mở cửa nhiều hơn thị trường tài chính và một số lĩnh vực nhạy cảm khác cho các nhà đầu tư và công ty nước ngoài.

Bắc Kinh cũng đã sửa đổi luật về bằng sáng chế, cam kết không buộc các công ty nước ngoài phải chuyển giao công nghệ (mặc dù việc này vẫn đang diễn ra) và hứa bảo vệ nhiều hơn trong vấn đề sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, hai năm qua, sự kiểm soát và định hướng của Nhà nước với nền kinh tế đã bị thắt chặt, giữa bối cảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chuyển đổi triết lý quản trị từ "chủ nghĩa tư bản với các đặc điểm xã hội chủ nghĩa" sang "sự thịnh vượng chung".

Triết lý này đã giảm sự liên quan đến chủ nghĩa tư bản xuống và thay vào đó là nâng cao hơn chủ nghĩa xã hội và sự can thiệp, cũng như kiểm soát của Nhà nước.

Liệu có triển vọng cho thỏa thuận giai đoạn hai?

Giờ đây, vấn đề đối với chính quyền của Tổng thống Mỹ đương nhiệm, khi thỏa thuận giai đoạn một sắp kết thúc, không chỉ là việc Trung Quốc đã không đáp ứng các điều khoản của thỏa thuận mà còn chưa thể chắc chắn được liệu thỏa thuận giai đoạn hai có hình thái như thế nào.

Thỏa thuận này, nếu có, sẽ phải đối mặt với trạng thái chính trị khó xử trong mối quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Các biện pháp thuế quan của ông Trump đã trở nên phổ biến với phần lớn những người dân Mỹ bình thường và cả hai Đảng lớn tại Mỹ.

Trong khi, mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc cũng đang ngày một xấu đi, bao gồm cả việc Mỹ và các quốc gia phương Tây mở rộng đáng kể phạm vi trừng phạt đối với các cá nhân và công ty Trung Quốc liên quan tới vấn đề an ninh và nhân quyền.

Điều đó đã dẫn đến một số tách biệt về thị trường và nền kinh tế hai nước.

Và ở một mức độ nào đó, việc Mỹ thắt chặt quan hệ với các đồng minh truyền thống dưới thời Tổng thống Joe Biden cũng đã làm sâu sắc thêm "mâu thuẫn" giữa hai bên.

Bối cảnh phức tạp này có nghĩa là Tổng thống Mỹ hiện thời sẽ không thể đơn giản là cắt giảm các biện pháp thuế quan khởi xướng bởi cựu Tổng thống Trump, ngay cả khi ông Biden muốn vậy.

Mặc dù thừa nhận các công ty và người tiêu dùng Mỹ đang phải trả những khoản chi phí "đắt đỏ" vì biện pháp thuế quan "ăn miếng trả miếng" với Trung Quốc, ông Biden cũng không muốn chính quyền của mình bị coi là đòn bẩy trong mối quan hệ với quốc gia lớn nhất châu Á.

Tin liên quan
Mỹ theo dõi sát sao thỏa thuận thương mại với Trung Quốc Mỹ theo dõi sát sao thỏa thuận thương mại với Trung Quốc

Trong một môi trường ít chính trị hóa hơn, nơi mà sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc ít gay gắt hơn, thì hành động thực dụng nên có là giảm thuế quan, qua đó giảm chi phí cho nền kinh tế Mỹ và trong quá trình này, giảm áp lực lạm phát hiện tại.

Nhưng điều đó sẽ không xảy ra, mặc dù Nhà Trắng đang cố gắng phát triển một quy trình "loại trừ" để giảm hoặc loại bỏ tác hại lớn nhất của thuế quan, ngay cả khi Mỹ khẳng định Trung Quốc sẽ phải chịu trách nhiệm về việc đáp ứng các cam kết của mình trong thỏa thuận giai đoạn một.

Tổng thống Biden cũng có thể xem xét tăng một số loại thuế quan, như một sự trừng phạt đối với việc Bắc Kinh không đáp ứng các nghĩa vụ của mình (điều này đã được đề cập trong thỏa thuận giai đoạn một). Nhưng điều đó nên được sử dụng như một mối đe dọa, hơn là một lựa chọn thực tế.

Trong thời gian gần đây, đã có nhiều cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo hai nước, với mục tiêu cố gắng phát triển một mối quan hệ thương mại và kinh tế mới, thay thế mối quan hệ "căng thẳng" mà ông Biden được kế thừa.

Nhưng khả năng là bất kỳ sự thay đổi nào cũng sẽ được thúc đẩy bởi những lợi ích được nhận thấy, đối với mỗi nền kinh tế của hai nước.

Do đó, thỏa thuận giai đoạn hai, nếu có, sẽ tương tự thỏa thuận giai đoạn một, với việc Trung Quốc hứa sẽ khắc phục những thiếu sót trong các cam kết của mình và người Mỹ chỉ sở hữu "mối đe dọa suông" về việc sẽ áp mức thuế ngày càng cao hơn.

Mỹ-Trung sẽ 'phá băng' quan hệ như thế nào?

Mỹ-Trung sẽ 'phá băng' quan hệ như thế nào?

Gần đây, giữa Mỹ và Trung Quốc xuất hiện một số dấu hiệu “phá băng” quan hệ, hai nước đều đã áp dụng một loạt ...thỏa thuận giai đoạn hai, nếu có, sẽ tương tự như thỏa thuận giai đoạn một

Quan hệ Mỹ-Trung: 'Tia nắng mùa Xuân' sẽ đến hay 'đợt rét nàng Bân' sắp về?

Quan hệ Mỹ-Trung: 'Tia nắng mùa Xuân' sẽ đến hay 'đợt rét nàng Bân' sắp về?

Theo tờ Liên hợp buổi sáng ngày 6/10, so với sự căng thẳng trong những tháng qua, quan hệ Mỹ-Trung hiện nay có thể miễn ...

(theo Sydney Morning Herald)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Xem nhiều

Đọc thêm

Giá cà phê hôm nay 14/11/2024: Giá cà phê kéo dài đợt tăng giá, trong nước mức cao mới đã trở lại, xuất khẩu toàn cầu tăng nhưng là không tăng?

Giá cà phê hôm nay 14/11/2024: Giá cà phê kéo dài đợt tăng giá, trong nước mức cao mới đã trở lại, xuất khẩu toàn cầu tăng nhưng là không tăng?

Giá cà phê hôm nay 14/11/2024: Giá cà phê kéo dài đợt tăng giá, trong nước mức giá cao mới đã trở lại, xuất khẩu toàn cầu tăng nhưng thật ...
Top 10 thương hiệu ô tô bán chạy nhất tháng 10/2024: VinFast nắm giữ ngôi vương

Top 10 thương hiệu ô tô bán chạy nhất tháng 10/2024: VinFast nắm giữ ngôi vương

Top 10 thương hiệu ô tô bán chạy nhất tháng 10/2024, VinFast nắm giữ ngôi vương với 11.000 chiếc được bán ra, xếp thứ 2 là Toyota.
Kinh tế thế giới nổi bật (8-14/11): Nga-Iran bắt tay đối phó trừng phạt, Mỹ gây khó châu Âu, Trung Quốc lần đầu phát hành nợ bằng USD

Kinh tế thế giới nổi bật (8-14/11): Nga-Iran bắt tay đối phó trừng phạt, Mỹ gây khó châu Âu, Trung Quốc lần đầu phát hành nợ bằng USD

Nga-Iran chính thức kết nối mạng lưới liên ngân hàng, Mỹ sẽ gây bất lợi cho châu Âu, Đức tiếp tục trì trệ… là những tin kinh tế thế giới ...
Thăm Iran, lãnh đạo IAEA kỳ vọng gì về chương trình hạt nhân của Tehran?

Thăm Iran, lãnh đạo IAEA kỳ vọng gì về chương trình hạt nhân của Tehran?

Ngày 13/11, Tổng giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế đến thủ đô Tehran để hội đàm với các quan chức cấp cao Iran về chương trình ...
Dự kiến tổ chức bầu cử đầu năm 2025, chính trường Đức đứng trước thay đổi lớn

Dự kiến tổ chức bầu cử đầu năm 2025, chính trường Đức đứng trước thay đổi lớn

Thủ tướng Đức Olaf Scholz kêu gọi các chính đảng trong cơ quan lập pháp tiếp tục hợp tác thông qua các dự luật quan trọng trước cuộc bầu cử ...
Hội nghị thượng đỉnh G20: Vượt qua lời hứa, đến lúc thực thi

Hội nghị thượng đỉnh G20: Vượt qua lời hứa, đến lúc thực thi

Chưa đầy một tuần nữa, cả thế giới sẽ chuyển sự chú ý sang Brazil, nơi các nhà lãnh đạo G20 nhóm họp.
Giá cà phê hôm nay 14/11/2024: Giá cà phê kéo dài đợt tăng giá, trong nước mức cao mới đã trở lại, xuất khẩu toàn cầu tăng nhưng là không tăng?

Giá cà phê hôm nay 14/11/2024: Giá cà phê kéo dài đợt tăng giá, trong nước mức cao mới đã trở lại, xuất khẩu toàn cầu tăng nhưng là không tăng?

Giá cà phê hôm nay 14/11/2024: Giá cà phê kéo dài đợt tăng giá, trong nước mức giá cao mới đã trở lại, xuất khẩu toàn cầu tăng nhưng thật sự không tăng?
Giá xăng dầu hôm nay 14/11: Thế giới chốt phiên tăng nhẹ; xăng trong nước chiều nay nhiều khả năng sẽ giảm

Giá xăng dầu hôm nay 14/11: Thế giới chốt phiên tăng nhẹ; xăng trong nước chiều nay nhiều khả năng sẽ giảm

Giá xăng dầu hôm nay 14/11, giá dầu thế giới chốt phiên ngày 13/11 với mức tăng nhẹ. Chiều nay, nhiều khả năng giá xăng dầu trong nước sẽ giảm.
Việt Nam mở cửa, kết nối, cân bằng trong hợp tác APEC

Việt Nam mở cửa, kết nối, cân bằng trong hợp tác APEC

Trong APEC, Việt Nam có thể vừa hợp tác vừa cạnh tranh, thúc đẩy hội nhập đồng thời củng cố sức mạnh nội sinh cho sự phát triển bền vững.
Giá heo hơi hôm nay 14/11: Tăng tại khu vực miền Bắc và Bắc Trung Bộ; Tiếp tục làm chặt quy trình nhập khẩu thịt để bảo vệ người tiêu dùng

Giá heo hơi hôm nay 14/11: Tăng tại khu vực miền Bắc và Bắc Trung Bộ; Tiếp tục làm chặt quy trình nhập khẩu thịt để bảo vệ người tiêu dùng

Giá heo hơi hôm nay trở lại đà tăng tại khu vực miền Bắc và Bắc Trung Bộ, thị trường phía Nam điều chỉnh trái chiều. Theo khảo sát mới nhất, giá heo hơi toàn ...
Việt Nam cùng APEC tăng trưởng và thịnh vượng trong kỷ nguyên vươn mình

Việt Nam cùng APEC tăng trưởng và thịnh vượng trong kỷ nguyên vươn mình

Việt Nam có thể học hỏi từ thành tựu của các thành viên APEC khác, đặc biệt là trong ngành bán dẫn.
Giá tiêu hôm nay 14/11/2024: Nhận định thời điểm xuất khẩu tiêu Việt tăng, kỳ vọng lớn từ thị trường tỷ dân

Giá tiêu hôm nay 14/11/2024: Nhận định thời điểm xuất khẩu tiêu Việt tăng, kỳ vọng lớn từ thị trường tỷ dân

Giá tiêu hôm nay 14/11/2024 tại thị trường trong nước giảm mạnh ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.000 đồng/kg.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Có hiện tượng đầu cơ ‘thổi giá’, đấu giá đất Hà Nội hạ nhiệt, danh sách 8 dự án tại TPHCM được gỡ vướng pháp lý

Bất động sản mới nhất: Có hiện tượng đầu cơ ‘thổi giá’, đấu giá đất Hà Nội hạ nhiệt, danh sách 8 dự án tại TPHCM được gỡ vướng pháp lý

Thị trường quý III/2024 vẫn xảy ra tình trạng biến động giá cục bộ, đấu giá đất tại Hà Nội hạ nhiệt… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Giá chung cư tăng mạnh, cục bộ lên tới 40% theo quý, thủ tục chuyển đất trồng hoa màu sang đất thổ cư… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Đất nền Vành đai 4 hút nhà đầu tư, nguyên tắc đóng góp khi xây lại nhà chung cư… là những tin bất động sản mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11: USD neo đỉnh một năm, EUR, Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11: USD neo đỉnh một năm, EUR, Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11 ghi nhận USD tăng lên mức cao nhất trong một năm so với các loại tiền tệ chính.
Nhà đầu tư chứng khoán hồ hởi khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, vẫn có lý do đảo ngược đà tăng

Nhà đầu tư chứng khoán hồ hởi khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, vẫn có lý do đảo ngược đà tăng

Các chỉ số chứng khoán của Mỹ đã lập đỉnh mới, khi các nhà đầu tư kỳ vọng các chính sách của ông Trump.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/11: USD tăng vọt, Nhân dân tệ và EUR 'dắt tay nhau' đi xuống

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/11: USD tăng vọt, Nhân dân tệ và EUR 'dắt tay nhau' đi xuống

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/11 ghi nhận đồng USD đã tăng lên mức cao nhất trong hơn 6 tháng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 12/11: USD bật nhảy, EUR bị đè nặng bởi nỗi lo từ Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 12/11: USD bật nhảy, EUR bị đè nặng bởi nỗi lo từ Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 12/11 ghi nhận đồng USD tăng, trong khi đồng EUR giảm xuống mức thấp nhất trong gần 7 tháng.
Lần thứ 8 BIDV được vinh danh ‘Thương hiệu quốc gia’

Lần thứ 8 BIDV được vinh danh ‘Thương hiệu quốc gia’

Thương hiệu BIDV có hệ sinh thái gồm hơn 1.100 chi nhánh, phòng giao dịch, các đơn vị thành viên, hiện diện thương mại tại 5 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 11/11: USD có tiềm năng 'phi' tới mốc 106

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 11/11: USD có tiềm năng 'phi' tới mốc 106

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 11/11 duy trì ở mức cao khi kết quả của cuộc bầu cử Mỹ ngã ngũ.
Phiên bản di động