Điện Kremlin đang lên kế hoạch chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại một nước "trung lập" ở châu Âu trong vài tháng tới. Đây là cách tiếp cận từng được Nga sử dụng trong lịch sử nhằm đạt được thỏa thuận và tiến tới bước phát triển tốt hơn mối quan hệ Nga-Mỹ.
Cơ hội quan trọng để cải thiện quan hệ
Một quan chức Chính phủ Nga cho biết: "Cuộc họp đầu tiên sẽ không diễn ra ở Nga hay Mỹ mà ở một nước trung lập thứ 3. Chắc chắn, sẽ không phải là Anh hay Đức bởi hai nước này đều có thái độ thù địch với Nga. Địa điểm họp cũng không thể là Pháp vì nước này đang chuẩn bị cho tổng tuyển cử".
| Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Nguồn: News Track) |
Địa điểm được lựa chọn có thể là Iceland. Lựa chọn Iceland là nơi diễn ra cuộc họp thượng đỉnh làm gợi lại những ký ức của cuộc đàm phán diễn ra hồi năm 1986 tại thủ đô Reykjavik giữa Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và lãnh đạo Xô-viết Mikhail Gorbachev, đặt nền tảng cho hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân được ký 1 năm sau đó.
Phó Tổng thống Mỹ được đề cử Mike Pence ngày 15/1 cho biết, việc cải thiện quan hệ và làm việc với Nga để chống khủng bố là ưu tiên hàng đầu của chính quyền Mỹ sắp tới. Trao đổi với hãng truyền thông Fox, ông Pence nói: "Chúng tôi đang có mối quan hệ không tốt với Nga. Điều này thực sự là một thất bại trong chính sách ngoại giao của chính quyền Mỹ cũ. Và ông Trump đã quyết định tìm hiểu xem có cơ hội nào để cải thiện mối quan hệ này".
Điện Kremlin coi cuộc họp thượng đỉnh Putin-Trump là một cơ hội đặc biệt quan trọng để cải thiện mối quan hệ giữa hai nước, vốn bị phá hủy bởi các cuộc khủng hoảng tại Ukraine và Syria.
Quan chức chính quyền của ông Trump và quan chức cấp cao trong Chính phủ Nga hy vọng cuộc họp thượng đỉnh sẽ diễn ra trước mùa hè năm 2017, song Điện Kremlin cho biết họ không muốn thúc ép ông Trump. Các nhà quan sát của Nga cho biết cuộc họp thượng đỉnh có nhiều khả năng gắn với chuyến thăm dự kiến của ông Trump đến Anh (có thể là vào tháng 2/2017 hoặc tháng 5/2017). Andrei Kortunov, Tổng Giám đốc Hội đồng các vấn đề quốc tế của Nga - cho biết ông Trump có thể sẽ đi thăm vài nước khác nữa ở châu Âu và sẽ gặp ông Putin trong dịp này ở một nơi nào đó.
Các quan chức Nga không trực tiếp ám chỉ cuộc họp thượng đỉnh tại Reykjavik năm 1986 mà đề cập đến cuộc họp đầu tiên giữa ông Putin và ông George W. Bush tại Slovenia hồi năm 2001 như một hình mẫu trong việc khởi động mối quan hệ chính thức giữa hai Tổng thống. Tại cuộc họp thượng đỉnh hồi tháng 6/2001, ông Putin đã gây được ấn tượng với Tổng thống Mỹ George W. Bush. Ông Bush khi đó đã gọi Tổng thống Putin là một người "đáng tin cậy" và nói ông ta "có thể hiểu được ông Putin".
| Văn phòng của Tổng thống Putin cho biết ông Putin sẽ gọi điện chúc mừng ông Trump sau lễ tuyên thệ nhậm chức và cuộc gọi đó sẽ là bước khởi đầu chuẩn bị cho các điều tiếp theo. (Nguồn: Reuters) |
Không nên vội vàng
Việc tình báo Mỹ buộc tội Nga tấn công vào mạng của đảng Dân chủ và gây ảnh hưởng đến bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua khiến ông Trump không thể hiện sự quá thân thiết với Nga. Trong khi đó, Điện Kremlin cũng phải giữ một khoảng cách an toàn với ông Trump.
John Brennan, Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) sắp mãn nhiệm, đã đưa ra cảnh báo cho Tổng thống Mỹ sắp tới, đó là không nên vội vàng, vồn vã với Nga. Ông nói rằng ông Trump không hoàn toàn hiểu mối đe dọa Nga gây ra cho an ninh quốc phòng Mỹ, và nói với ông Trump rằng cần cân nhắc kĩ lời nói của mình khi nắm giữ cương vị Tổng thống Mỹ, cũng như nên có chính sách cẩn trọng hơn đối với Nga. Các quan chức Nga cho biết họ chưa hề có cuộc thảo luận nào với đội ngũ phụ tá của ông Trump, song các nhà ngoại giao tại Moscow cho biết đại sứ Nga tại Washington đã có tiếp xúc với đội ngũ giúp việc cho ông Trump.
Một quan chức Chính phủ Nga giấu tên cho biết Moscow chưa bao giờ lạc quan rằng có thể cải thiện mối quan hệ Nga - Mỹ một cách nhanh chóng khi ông Trump lên cầm quyền. Ông này nêu rõ quan điểm: "Nga không ngờ vực nhưng thấy cần phải cẩn trọng". Văn phòng của Tổng thống Putin cho biết ông Putin sẽ gọi điện chúc mừng ông Trump sau lễ tuyên thệ nhậm chức và cuộc gọi đó sẽ là bước khởi đầu chuẩn bị cho các điều tiếp theo. Đại diện Văn phòng Tổng thống Nga nói: "Nội dung mà ông Putin sẽ nói với ông Trump còn tùy thuộc vào tâm trạng của ông ngày hôm đó".