| Nhóm nhạc K-Pop Blackpink đã chinh phục các thị trường ở châu Á và hơn thế nữa. (Nguồn: Galaxy) |
Từ lâu, Hàn Quốc đã được coi là một trong những quốc gia có nền giải trí phát triển, từ những nhóm nhạc K-Pop cho đến các bộ phim truyền hình dài tập ăn khách, tạo nên một làn sóng văn hóa Hàn Quốc được gọi là Hallyu.
Làn sóng này mới chỉ quét qua châu Á và chưa tạo được nhiều điểm nhấn trên thế giới. Có thể nói, nước này vẫn thiếu đi một sản phẩm văn hóa mang tính đột phá.
Hiện nay, với sự xuất hiện của các nhóm nhạc như BTS, Blackpink hay Squid Game - bộ phim truyền hình nổi tiếng trên Netflix và bộ phim từng đoạt giải Oscar như Parasite... tất cả đã đưa Hàn Quốc trở thành một “kinh đô văn hóa” mới của thế giới và có ảnh hưởng tới văn hóa toàn cầu.
Bước đi có tính toán
Để có được sức ảnh hưởng lớn như ngày hôm nay, giới nghệ thuật Hàn Quốc đã phải trải qua quá trình học hỏi kỹ càng từ những người đi trước, cụ thể là Mỹ. Nếu như nửa thế kỷ trước, Seoul nhìn vào Washington và Tokyo để học tập cách công nghiệp hóa đất nước, thì giờ đây, các nhà sản xuất phim xứ sở kim chi nhìn sang Hollywood và các trung tâm giải trí khác để phát triển ngành giải trí của nước mình bằng cách tô điểm thêm những nét văn hóa đặc trưng của Hàn Quốc.
Đặc biệt hơn, sau khi các dịch vụ streaming phim như Netflix giúp phá bỏ các rào cản về địa lý, nền giải trí Hàn Quốc đã đi đến khắp nơi trên thế giới, từng bước chuyển mình từ một nước chỉ quen sử dụng văn hóa phương Tây thành một “cường quốc” giải trí và xuất khẩu văn hóa lớn đúng nghĩa.
Năm 2019, Hàn Quốc khiến thế giới sững sờ khi ra mắt bộ phim đình đám Parasite và trở thành bộ phim tiếng nước ngoài đầu tiên giành giải Phim hay nhất tại Lễ trao giải Oscar. Hai năm sau, bộ phim Squid Game một lần nữa trở thành hiện tượng toàn cầu, kéo theo hàng loạt xu hướng mới trên mạng xã hội. Netflix đã giới thiệu 80 bộ phim và chương trình truyền hình do Hàn Quốc sản xuất trong vài năm qua.
Tiếp đà thành công
Thành công của Hàn Quốc không đến từ những nỗ lực trong một sớm một chiều. Trong nhiều năm qua, các nhóm nhạc và bộ phim Hàn Quốc đã khuấy đảo thị trường châu Á. Tuy vậy, những nhóm nhạc nổi tiếng một thời như Big Bang hay Girls’ Generation chưa thể vươn ra cấp độ toàn cầu. Duy nhất có trường hợp của bài hát Gangnam Style của Psy trở thành video đầu tiên đạt 1 tỷ lượt xem trên nền tảng Youtube, nhưng tên tuổi của Psy cũng dần lụi đi theo năm tháng.
Đến nay, mọi thứ đã dần thay đổi. Hàn Quốc đang sở hữu hai trong số các nhóm nhạc nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn nhất thế giới là BTS và Blackpink. Blackpink được mệnh danh là nhóm nhạc nữ thành công nhất mọi thời đại. BTS từng nhiều lần xuất hiện trong các chiến dịch và sự kiện của Liên hợp quốc.
Doanh thu từ các sản phẩm văn hóa của xứ sở kim chi chưa thể so sánh với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như chất bán dẫn, song đã mang lại cho quốc gia này tầm ảnh hưởng khó có thể đo lường được. Tháng Chín vừa qua, Từ điển tiếng Anh Oxford đã bổ sung thêm 26 từ mới có nguồn gốc từ tiếng Hàn, bao gồm Hallyu.
Phim truyền hình Hàn Quốc cũng có điểm khác biệt so với các bộ phim của Mỹ. Theo các nhà sản xuất, chính sách kiểm duyệt các cảnh bạo lực hoặc tình dục trên phim truyền hình của Hàn Quốc buộc họ suy nghĩ thấu đáo hơn, xây dựng nội dung và nhân vật có chiều sâu hơn.
Hầu hết phim bom tấn ở Hàn Quốc đều có cốt truyện dựa trên những vấn đề mà người dân thường gặp phải, chẳng hạn như bất bình đẳng thu nhập, nỗi tuyệt vọng và xung đột giai cấp. Các cảnh phim Hàn Quốc thường rất giàu cảm xúc. Anh hùng hay các nhân vật chính thường có xuất thân bình thường, không hoàn hảo. Các nhà làm phim cho biết họ muốn mọi nhân vật “có tính người”.
Ông Lim Myeong Mook, tác giả một cuốn sách về văn hóa trẻ Hàn Quốc, nhận định: “Một đặc điểm chủ đạo của nội dung văn hóa Hàn Quốc là tính chiến đấu. Nó nói đến những mong muốn vô vọng của con người như leo lên các nấc thang xã hội, cũng như sự tức giận và động lực tham gia các phong trào quần chúng của họ”.
Thời gian tới, nhằm tiếp tục tận dụng làn sóng này, các nhà sản xuất phim và âm nhạc Hàn Quốc đang ấp ủ nhiều dự án mới, với hy vọng sẽ tiếp tục tạo nên “chấn động” mới với ngành giải trí thế giới.
Một bộ phim mới do Netflix sản xuất mang tên Bulgasal, có nội dung về các hiện tượng siêu thường giống như các bộ phim nổi tiếng của Mỹ như X-Files hay Stranger Things đang được đầu tư kỹ lưỡng trước ngày ra mắt. Đạo diễn Jang Young Woo sẽ đưa thêm quan niệm về “nghiệp chướng” của người Hàn Quốc vào phim và kỳ vọng rằng bộ phim sẽ trở thành một hiện tượng và nhận được sự chú ý của cộng đồng quốc tế.