| Đồng chí Nguyễn Đức Chung, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội trình bày tham luận tại Đại hội XII. |
Hoàn thiện thể chế là điều kiện tiên quyết
Thay mặt Đoàn đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội, đồng chí Nguyễn Đức Chung, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội trình bày tham luận tại Đại hội XII với chủ đề “Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trên địa bàn Thủ đô trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng”.
Ông Nguyễn Đức Chung cho rằng, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) là một nội dung lớn và quan trọng trong đường lối đổi mới của Đảng ta. Với vị thế là Thủ đô - trái tim của cả nước, được Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo, tập trung đầu tư về mọi mặt, Hà Nội có trách nhiệm cao trong việc chủ động nhận thức, tiên phong thực hiện, vận dụng sáng tạo, từng bước tháo gỡ khó khăn vướng mắc, phát huy các tiềm năng thế mạnh, huy động các nguồn lực trong và ngoài nước để xây dựng thành công kinh tế thị trường định hướng XHCN trên địa bàn Thủ đô.
Trong suốt 30 năm thực hiện đường lối đổi mới của Trung ương Đảng, thành phố Hà Nội ngày càng hoàn thiện nhận thức và tư duy đổi mới về kinh tế thị trường định hướng XHCN phù hợp với điều kiện đặc thù của Thủ đô. Nhờ sự vận dụng sáng tạo đường lối phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN phù hợp với đặc thù của Thủ đô, cơ cấu kinh tế của Hà Nội có sự chuyển biến tích cực, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được cải thiện đồng bộ và hiện đại hơn; GDP có sự tăng trưởng vượt bậc sau 30 năm đổi mới: GDP tăng từ 4,48% giai đoạn đầu đổi mới (1986-1990) lên 9,3% giai đoạn 2009-2015; GDP đầu người năm 2015 tăng gấp 6,4 lần so với năm 1990. Bên cạnh các chỉ tiêu về kinh tế, nhiều chỉ tiêu về văn hoá - xã hội, giáo dục đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân… tiếp tục trong nhóm các địa phương đứng đầu cả nước. Công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị có nhiều tiến bộ, diện mạo Thủ đô ngày càng đổi mới, khang trang, văn minh, hiện đại. Tình hình chính trị xã hội ổn định, quốc phòng an ninh được củng cố, văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, đối với công cuộc đổi mới, đối với sự nghiệp xây dựng phát triển Thủ đô và đất nước được củng cố. Vị thế, uy tín Thủ đô ngày càng được nâng cao đối với nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế.
Theo ông Nguyễn Đức Chung, để phát triển thành công kinh tế thị trường định hướng XHCN trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc hoàn thiện thể chế là điều kiện tiên quyết, hết sức quan trọng. Để làm được điều này, Hà Nội cho rằng, thời gian tới cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung như: Thứ nhất, rà soát lại mô hình tổng quát phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN của nước ta cho phù hợp với yêu cầu hội nhập sâu rộng của đất nước trong thời gian tới. Thứ hai, tiến hành rà soát và có lộ trình điều chỉnh, bổ sung các chính sách, pháp luật và văn bản hướng dẫn có liên quan về phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN, nhất là về chế độ sở hữu, phân phối và lưu thông hàng hoá. Thứ ba, bên cạnh việc vận dụng thống nhất, đồng bộ và hiệu quả thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN trong cả nước, cần tính đến các đặc thù của từng vùng, từng địa phương.
Nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng lực cạnh tranh
Thể hiện sự nhất trí cao với những mục tiêu và giải pháp nhằm tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh được đề ra trong các Văn kiện trình Đại hội XII, Nguyễn Thành Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh năm nội dung chính yếu trong việc định hình các giải pháp về nâng cao chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh.
Thứ nhất, hoàn thiện thể chế là nội dung cốt lõi nhất để thúc đẩy nâng cao chất lượng tăng trưởng. Trong thiết kế thể chế rất cần chú trọng vào hình thành các động lực, phù hợp với điều kiện từng vùng, miền, tạo không gian chủ động cho các địa phương. Quá trình hoàn thiện thể chế cần tạo đột phá trong cải cách hành chính và tài chính công; quy định minh bạch ba cơ chế về phân quyền, phân cấp và ủy quyền cho địa phương; đồng thời tạo cơ chế để tăng cường hiệu lực kiểm tra, thanh tra của Chính phủ đối với chính quyền địa phương.
Thứ hai, chú trọng đặc thù ở những đô thị, phát huy vai trò động lực của các đô thị đặc biệt để nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng lực cạnh tranh. Thành phố đề xuất tiếp tục nghiên cứu về đổi mới tổ chức hoạt động của chính quyền đô thị trong khuôn khổ tổ chức hệ thống chính quyền địa phương theo hướng mở rộng tính tự chủ và chịu trách nhiệm đối với nhiệm vụ được giao.
Thứ ba, nâng cao năng suất lao động, tích tụ và lan tỏa tri thức là tác nhân quan trọng nâng cao chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh.
Thứ tư, sử dụng hội nhập quốc tế như động lực để nâng cao chất lượng và năng lực cạnh tranh.
Thứ năm, nâng cao chất lượng tăng trưởng phải nhằm đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân.
Phát triển kinh tế biển, đảo là một đại chiến lược
Trong tham luận "Phát triển kinh tế biển, đảo gắn với bảo vệ chủ quyền quốc gia", đồng chí Lê Viết Chữ, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi khẳng định, phát triển kinh tế biển, đảo gắn với bảo vệ chủ quyền quốc gia trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế là một đại chiến lược của đất nước, vừa cấp bách, vừa lâu dài.
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đề ra trong Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020 thể hiện trong Dự thảo Văn kiện trình Đại hội XII của Đảng, tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị Trung ương có chủ trương đầu tư xây dựng, hiện đại hóa các cảng biển gắn với nâng cấp hệ thống giao thông ven biển. Về lâu dài cần, đầu tư xây dựng đường cao tốc dọc bờ biển để phục vụ phát triển kinh tế biển kết hợp với đảm bảo an ninh quốc phòng; có chính sách hỗ trợ các tỉnh ven biển phát triển, hiện đại hóa đội tàu công suất lớn để nâng cao hiệu quả khai thác dài ngày trên biển; đồng thời có chính sách đặc thù hỗ trợ ngư dân khai thác, đánh bắt hải sản ở ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa.
Ngư dân giàu mạnh tức là nâng cao tiềm lực quốc phòng, bảo vệ chủ quyền biển đảo. Hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp đầu tư sản xuất, kinh doanh, chế biến, bảo quản thủy sản nhằm gia tăng giá trị sản xuất, chế biến các sản phẩm từ biển, thúc đẩy hoạt động đánh bắt, nuôi trồng thủy sản; sớm có chủ trương đưa khí vào bờ để tạo điều kiện đẩy mạnh tiến độ phát triển Khu kinh tế Dung Quất.
Bên cạnh đó, cần tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng trên các đảo và vùng ven biển, đảm bảo an sinh xã hội để người dân ra định cư lâu dài trên các đảo, nhất là những đảo có vị trí chiến lược về quốc phòng để vừa phát triển kinh tế, vừa góp phần bảo vệ an ninh, chủ quyền vùng biển đảo. Ưu tiên đầu tư vốn cho các công trình phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng. Đầu tư trang thiết bị, kỹ thuật hiện đại để ngăn ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo đảm an ninh trật tự vùng biển, bảo vệ ngư dân sản xuất trên biển; đồng thời sẵn sàng tác chiến thắng lợi trong mọi tình huống, bảo vệ chủ quyền biển, đảo quốc gia.