Hội nghị đặc biệt về Gaza: Tín hiệu tích cực

Lãnh đạo các nước tham dự hội nghị về viện trợ khẩn cấp cho Gaza tại thủ đô Amman của Jordan. (Nguồn: THX)

Nhiều nguyên thủ quốc gia, người đứng đầu chính phủ, các tổ chức nhân đạo và cứu trợ quốc tế đã tham dự hội nghị đặc biệt được tổ chức tại thủ đô Amman của Jordan vào ngày 11/6, theo lời mời của Quốc vương nước chủ nhà Abdullah II. Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi và Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres đồng chủ trì Hội nghị.

Đáng chú ý, Hội nghị diễn ra trong bối cảnh xung đột giữa phong trào Hamas và Israel đã bước sang tháng thứ tám và có những chuyển biến tích cực. Đặc biệt là việc Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ ngày 10/6 thông qua một nghị quyết ủng hộ đề xuất ngừng bắn ba giai đoạn do Tổng thống Mỹ Joe Biden đề xuất với 14 phiếu thuận, không có phiếu chống và chỉ 1 phiếu trắng. Đây là lần thứ 11 HĐBA LHQ bỏ phiếu về dự thảo nghị quyết liên quan đến cuộc xung đột ở Dải Gaza, nhưng trong đó, chỉ có ba lần nghị quyết được thông qua.

Theo đó, giai đoạn một của kế hoạch sẽ là thực thi “một lệnh ngừng bắn ngay lập tức, đầy đủ và hoàn toàn, cùng với việc thả các con tin, bao gồm cả phụ nữ, người già và người bị thương, trao trả hài cốt của một số con tin bị giết và trao đổi tù nhân Palestine”.

Kế hoạch này cũng kêu gọi “rút lực lượng Israel khỏi các khu vực đông dân cư ở Dải Gaza, đưa người dân Palestine trở về nhà ở tất cả các khu vực của Gaza, kể cả ở phía Bắc, cũng như phân phối viện trợ nhân đạo an toàn và hiệu quả tới tất cả người dân Palestine ở Dải Gaza”. Giai đoạn hai sẽ bao gồm “chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch, đổi lấy việc thả tất cả các con tin khác vẫn còn ở Dải Gaza và rút toàn bộ lực lượng Israel khỏi dải đất này”. Giai đoạn ba sẽ bắt đầu “một kế hoạch tái thiết lớn kéo dài nhiều năm cho Dải Gaza và trao trả hài cốt của các con tin cho gia đình họ”.

Phát biểu tại Hội nghị, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh thảm họa nhân đạo đang bủa vây cuộc sống của khoảng 2,3 triệu người Palestine tại Dải Gaza. Vì thế, “nỗi kinh hoàng này phải chấm dứt”. Phó Tổng thư ký LHQ phụ trách điều phối các vấn đề nhân đạo và cứu trợ khẩn cấp Martin Griffiths mô tả xung đột tại Dải Gaza là “vết nhơ của nhân loại” và kêu gọi các nước tài trợ 2,5 tỷ USD để đáp ứng nhu cầu nhân đạo của người dân Gaza từ nay cho đến cuối năm.

Trong khi đó, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas hoan nghênh việc thông qua nghị quyết và đề nghị HĐBA LHQ cùng cộng đồng quốc tế tiếp tục gây sức ép để Israel mở lại tất cả cửa khẩu trên bộ vào Gaza.

Cũng tại Hội nghị ở Amman, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, người đang công du tới khu vực đã công bố khoản viện trợ mới trị giá 404 triệu USD cho Palestine và hối thúc các nước đóng góp tài chính để giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Dải Gaza.

Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez tuyên bố, chính phủ của ông sẽ hỗ trợ thêm 16 triệu Euro cho Gaza trong khi Tổng thống đắc cử Indonesia Prabowo Subianto cho biết Jakarta sẵn sàng triển khai đội ngũ y tế, bệnh viện dã chiến và tàu bệnh viện đến đây.

Trong cuộc gặp với Thủ tướng Palestine Mohammad Mustafa ở Jordan, ông Blinken đánh giá cao những thông báo cải cách của chính quyền Palestine và tái khẳng định Washington ủng hộ việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập, với những bảo đảm an ninh cho Israel.

Liệu Israel và Hamas có tiếng nói chung cơ bản đối với kế hoạch ngừng bắn hay không vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Nhưng với kết quả của Hội nghị đặc biệt về Gaza và việc HĐBA LHQ thông qua nghị quyết cùng sự ủng hộ mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, chắc chắn sẽ tạo thêm áp lực buộc cả Israel và Hamas phải có những nhượng bộ để chấp thuận toàn bộ hoặc điều chỉnh để thực hiện từng phần đề xuất này.