Ngày 12/11, Trưởng đoàn đàm phán của cả Mỹ và Mexico về Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) cùng lên tiếng cảnh báo về nguy cơ đối với kinh tế cả hai nước nếu Mỹ hủy bỏ hiệp định này.
Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh ông Donald Trump - người luôn chủ trương xem xét lại các thỏa thuận thương mại tự do, đắc cử Tổng thống Mỹ ngày 8/11.
Theo Trưởng đoàn đàm phán về NAFTA của Mỹ Carla Hills, nếu trường hợp này xảy ra sẽ có hơn 5 triệu người Mỹ mất việc làm và thậm chí có thể dẫn tới một cuộc suy thoái kinh tế. Bà Carla Hills nhấn mạnh, ông Donald Trum sẽ là một vị Tổng thống Mỹ tồi nếu không đánh giá kỹ lưỡng các tác động tiêu cực trước khi thực hiện cam kết tranh cử của mình.
| Hiệp định NAFTA bị cho là đã cướp mất việc làm của người lao động Mỹ. (Nguồn: Jacobinmag) |
Vị Trưởng phái đoàn đàm phán NAFTA của Mexico Herminio Blanco thì khẳng định, kinh tế Mỹ, đặc biệt là ngành công nghiệp ô tô Mỹ sẽ không thể cạnh tranh với thế giới nếu thiếu sự hợp tác của quốc gia láng giềng phía Nam. Hai chuyên gia này đều cho rằng, nền kinh tế Mexico và Mỹ đã có một mối quan hệ mật thiết, mà tác động tiêu cực đối với một bên cũng sẽ gây tổn hại cho bên kia.
Hiệp định thương mại NAFTA được Mỹ, Canada và Mexico thông qua cách đây 23 năm (năm 1993), có hiệu lực từ năm 1994, nhằm hình thành một thị trường chung rộng lớn, tăng sức cạnh tranh của khu vực này trên thị trường thế giới. Trong khi Mỹ và Canada là hai quốc gia có nền kinh tế phát triển cao, công nghệ hiện đại thì Mexico có nguồn lao động dồi dào, giá rẻ. Năm 2015, thương mại hai chiều giữa Mỹ và Mexico đạt khoảng 531 tỷ USD. 80% hàng hóa của Mexico xuất khẩu sang Mỹ. NAFTA đã trở thành nền tảng của chính sách kinh tế Mexico.
Tuy nhiên, trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, ông Donald Trump đã cảnh báo sẽ “khai tử” hoặc cho đàm phán lại thỏa thuận này, cũng như nhiều hiệp định thương mại khác. Ông Trump cũng dọa sẽ áp thuế 35% lên một số hàng hóa xuất khẩu của Mexico. Vì vậy, khi ông Trump chính thức đắc cử Tổng thống Mỹ, Mexico đã tuyên bố sẵn sàng ngồi với Chính phủ mới của ông Trump để bàn về “đổi mới” NAFTA chứ không đàm phán lại.
Tuy nhiên, trước quan ngại về các tuyên bố của ông Trump, ngay sau ngày nước Mỹ có Tổng thống đắc cử, ngày 9/11, đồng nội tệ Peso của Mexico đã rơi tự do và mất giá thêm 8%, xuống mức thấp kỷ lục trong vòng 25 năm qua - 20,74 Peso chỉ đổi được 1 USD.
| Ông Trump tuyên bố sẽ xây tường ngăn cách biên giới với Mexico, chặn người tị nạn. (Nguồn: Weibo) |
Chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 8/11 cũng khiến Mexico quan ngại về vấn đề người di cư. Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump từng đe dọa trục xuất toàn bộ người nhập cư trái phép, trong đó có khoảng 11 triệu người Mexico. Đó là lý do ngày 12/11, Chính phủ lên bang Mexico và Hội đồng điều phối doanh nghiệp nước này (CCE) đã ký các thỏa thuận về tạo điều kiện thuận lợi cho người di cư Mexico hồi hương. Theo đó, trong tất cả các lĩnh vực công và tư đều sẽ tạo điều kiện thuận lợi về hội nhập xã hội và việc làm cho các công dân này.
Bộ trưởng Nội vụ Mexico, ông Miguel Angel Osorio Chong, tái khẳng định cam kết của Chính phủ liên bang sẽ duy trì liên lạc chặt chẽ với tất cả các lĩnh vực xã hội của Mexico trong và ngoài nước. Theo ông Chong, thỏa thuận trên thể hiện sự đoàn kết quốc gia trong bối cảnh quan hệ quốc tế đang có nhiều biến đổi.