Khâm Thiên - Kí ức người ở lại

Những ngày giữa tháng 12, trong cái se lạnh của tiết trời Hà Nội, tôi gặp ông Nguyễn Văn Cầu - nhân chứng của trận “Điện Biên phủ trên không” 45 năm trước...
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
tin nhap 20171222092646 Tưởng niệm các nạn nhân bị bom Mỹ sát hại ở Khâm Thiên
tin nhap 20171222092646 “Chiến thắng Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không – trí tuệ và bản lĩnh VN”

Ông tiếp tôi trong căn nhà ấm áp, giản dị, treo nhiều tấm ảnh đã cũ ở ngõ Sân Quần, Khâm Thiên. Ngoài 80 tuổi, nhưng ông Cầu vẫn khá minh mẫn. Ánh mắt đượm buồn, ông nói: “Tôi không thể nào quên được những ngày tháng ác liệt ấy”.

Cơn ác mộng

Kí ức như ùa về, ông Cầu kể, đó là ngày 26/12/1972, cái lạnh cắt da cắt thịt, chín giờ tối, ông phải đi trực chiến tại nhà máy in Hà Nội, ở nhà chỉ có vợ và con. Khoảng 22 giờ 45 phút, đèn điện bỗng nhiên vụt tắt, cả bầu trời tối đen như mực. Những tiếng nổ đinh tai nhức óc vang lên, kéo theo những đám cháy lớn. Ông chạy bộ về nhà, trước mắt là cảnh tượng kinh hoàng: cả khu phố Khâm Thiên bị san phẳng…

tin nhap 20171222092646
Ông Nguyễn Văn Cầu mất đi 5 người thân trong trận bom tháng 12/1972.

“Cứ thế, tôi tìm đường về nhà nhưng biết tìm vợ con ở đâu khi nhà cửa chỉ còn là những đống đổ nát? Không thấy vợ con đâu, lòng tôi đau như xát muối khi những tiếng khóc, sự hoảng loạn của kẻ sống tìm người thân cứ rên rỉ bên tai”, ông Cầu xót xa kể lại.

Sau đó, nuôi hy vọng vợ con còn sống, ông lại trở về nhà máy để tiếp tục làm nhiệm vụ trực chiến. Cả đêm ấy, ông như người không hồn, thao thức chỉ mong trời nhanh sáng để về nhà tìm vợ con. Ban đêm, cảnh tượng phố Khâm Thiên ngày ấy đã hoang tàn, ban ngày nhìn sự tàn phá của B52 càng khốc liệt hơn.

Ông Cầu chậm rãi kể: “Dường như khi ấy, tôi không thể khóc được nữa, đau, đau lắm, đứng ở đầu phố có thể nhìn rõ cuối phố. Điều đáng sợ đã đến, dù không muốn tin, nhưng sự thật là hầm trú ẩn chứa gần 50 người, trong đó có vợ và con tôi, em trai tôi, hai đứa cháu của chị gái tôi đều đã chết. Nhiều người không tìm thấy xác, vợ tôi chỉ còn nửa thân…”.

Nói đến đây, ông nấc lên thành tiếng: “Con tôi và nhiều người trong hầm đã bị tan vào đất đá. Trong đời người, còn cú sốc nào lớn hơn, còn nỗi đau nào sâu hơn thế? Một lúc tôi vừa mất vợ, mất con, mất em, mất cháu, nỗi đau chồng chất nỗi đau”.

Lau vội dòng nước mắt chảy trên má, ông Cầu kể tiếp, khi ấy ông như kẻ chết đi sống lại. Những người còn sống sót trong trận mưa bom kinh hoàng ấy hoảng loạn tìm người thân. Người đào, người bới, những niềm hy vọng bị tắt ngấm khi lần lượt xác người được tìm ra hoặc có nhiều người còn không thấy xác.

Hòa trong tiếng máy bay phản lực Mỹ vẫn tiếp tục ném bom xuống ngoại thành Hà Nội là tiếng khóc tập thể. Người chết đau một, người sống đau mười, với ông Cầu, ngày ấy như một cơn ác mộng.

Cùng chung nỗi đau với gia đình ông Cầu, trong cái đêm 26/12/1972 khủng khiếp ấy, toàn bộ sáu khối phố Khâm Thiên gần như bị san bằng, xóa sạch. Gần 2.000 ngôi nhà bị sập, trong đó có tới 534 nhà bị phá hủy hoàn toàn. Gần 300 người bị giết, trong đó chủ yếu là phụ nữ và trẻ em… Để rồi, ngày 26/12 (ngày 21/11 âm lịch) trở thành ngày giỗ chung của hàng trăm gia đình ở phố Khâm Thiên.

Nay, tôi không cầm được lòng khi đọc lại những câu thơ của nhà thơ Lưu Quang Vũ tái hiện lại Khâm Thiên ngày ấy:

“… phố Khâm Thiên ầm ầm

đổ sụp/tiếng người la khủng khiếp xé đêm dài… /… tiếng xẻng cuốc bới người trong gạch vụn/phố đông đúc thành bãi bằng đổ nát”...

Vượt lên bi kịch của chiến tranh

Giữa nhịp sống tấp nập hôm nay có những khoảng lặng đầy thiêng liêng của hồi ức về tháng 12 rực lửa bầu trời Hà Nội năm xưa. Ai đó nói, không thể sống mãi với quá khứ, nhưng có nỗi đau không phải cố chôn sâu là có thể quên. 45 năm đã trôi qua, với cựu chiến binh, cán bộ hưu trí Nguyễn Văn Cầu, mọi chuyện cứ như ngày hôm qua. “Chưa bao giờ tôi bị cú sốc lớn như thế, nhưng tôi hiểu trong chiến tranh luôn có mất mát, đau thương”, ông Cầu tâm niệm.

Đời người với “hỉ, nộ, ái, ố”, vẫn còn đó những cơn ác mộng về mỗi đêm của ông, vẫn còn đó những nỗi đau chưa lành sẹo. Dừng đôi chút, ông Cầu nói: “Biết thế, nhưng tôi thấy mình không thể vật vã, u sầu mãi với nỗi đau mà phải biết nén đau thương. Mình vẫn phải sống, phải vươn lên, phải xây dựng gia đình và nuôi dạy con cái trưởng thành để đền đáp sự hy sinh của những người đã khuất”.

Ông Cầu tâm sự: “Khi ấy, ba đứa con tôi đều còn rất bé, đứa lớn mới hơn chục tuổi, một đứa lên bảy, một đứa khoảng một tuổi. Tôi phải đi một bước nữa để có người trông nom gia đình, dạy dỗ các con để tôi yên tâm công tác. Rồi tôi có thêm hai con với người vợ mới”. Giờ các con ông đều đã trưởng thành và thành đạt ở những lĩnh vực khác nhau, bù đắp phần nào cho những mất mát trong quá khứ. Ông còn khoe đã có bốn đứa chắt rồi…

Trong câu chuyện với tôi, cựu chiến binh, người cán bộ hưu trí ấy vẫn run run khi kể về ngày xưa. “Năm năm, mười năm sau, nếu thế hệ chúng tôi không còn, ai sẽ kể lại quá khứ cho thế hệ trẻ? Tôi chỉ mong thanh niên phải biết ghi nhớ những ngày tháng chiến đấu hào hùng, kiên cường của quân dân ta, phấn đấu học tập để xây dựng quê hương, đất nước”, ông Cầu trăn trở.

Ngày nay, phố Khâm Thiên đã “thay áo mới”, rộn ràng, tấp nập. Nhưng con phố của một thời đạn bom ấy vẫn khắc ghi trong kí ức của những người ở lại – một Khâm Thiên đau thương và dũng cảm. Tôi hiểu, bản hùng ca “Điện Biên Phủ trên không” còn vang mãi và có những trang sử ghi bằng máu và nước mắt như thế... 

tin nhap 20171222092646
"Chuyến đi giữa kí ức và tương lai"

Là đầu đề bài viết của nhà bình luận Massimo Gaggi trên tờ Corriere della Sera (Italy) về chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống ...

tin nhap 20171222092646
Nhà thơ Phạm Tiến Duật và "Những vòng tròn đồng tâm"

Tâm của "Những vòng tròn đồng tâm" ấy, là Trường Sơn chống Mỹ. Trong 14 năm tại ngũ của mình (1965-1977), thi sĩ đã có ...

tin nhap 20171222092646
Trường Sa trong ký ức

Đã gần tròn 20 năm sau ngày bộ đội PK-KQ đặt chân lên quần đảo Trường Sa. Rất nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ ...

Yến Nguyệt

Đọc thêm

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 21/12/2025: Tuổi Hợi nguồn thu ổn định

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 21/12/2025: Tuổi Hợi nguồn thu ổn định

Xem tử vi 21/12 - tử vi 12 con giáp hôm nay 21/12/2025 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 21/12/2025: Bạch Dương năng lượng dồi dào

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 21/12/2025: Bạch Dương năng lượng dồi dào

Tử vi hôm nay 21/12/2025 của 12 cung hoàng đạo – Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 21/12/2025, Lịch vạn niên ngày 21 tháng 12 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 21/12/2025, Lịch vạn niên ngày 21 tháng 12 năm 2025

Lịch âm 21/12. Lịch âm hôm nay 21/12/2025? Âm lịch 21/12. Lịch vạn niên 21/12/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Triều Tiên kêu gọi chống lại 'sự chèn ép của phương Tây' do Mỹ dẫn đầu, dẫn chứng Washington vi phạm nguyên tắc của LHQ

Triều Tiên kêu gọi chống lại 'sự chèn ép của phương Tây' do Mỹ dẫn đầu, dẫn chứng Washington vi phạm nguyên tắc của LHQ

Triều Tiên ngày 20/12 đã kêu gọi đứng lên chống lại 'sự chèn ép của phương Tây' do Mỹ và các đồng minh dẫn đầu.
Thủ tướng giao loạt nhiệm vụ cho các bộ, ngành để phát triển kinh tế tư nhân

Thủ tướng giao loạt nhiệm vụ cho các bộ, ngành để phát triển kinh tế tư nhân

Thủ tướng Phạm Minh Chính triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân chủ trì Phiên họp lần thứ 3 của ...
Ireland coi Việt Nam là đối tác kinh tế năng động và giàu tiềm năng nhất tại ASEAN

Ireland coi Việt Nam là đối tác kinh tế năng động và giàu tiềm năng nhất tại ASEAN

Việt Nam là một trong những đối tác kinh tế năng động và giàu tiềm năng nhất của Ireland tại khu vực ASEAN.
Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2026 của học sinh

Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2026 của học sinh

Nhiều địa phương đã công bố lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2026 cho học sinh, với thời gian nghỉ kéo dài hơn khung tối thiểu.
Bộ GD&ĐT nói về tình hình sắp xếp, tổ chức các cơ sở mầm non, phổ thông

Bộ GD&ĐT nói về tình hình sắp xếp, tổ chức các cơ sở mầm non, phổ thông

Bộ GD&ĐT nhấn mạnh việc sắp xếp trường học không chỉ là giảm số lượng mà phải nâng cao chất lượng giáo dục và đảm bảo quyền học tập của học sinh.
Cập nhật lịch nghỉ Tết Dương lịch 2026 của sinh viên

Cập nhật lịch nghỉ Tết Dương lịch 2026 của sinh viên

Hầu hết các đại học cho sinh viên nghỉ Tết dương lịch 1 ngày, nhưng cũng có những trường cho nghỉ kéo dài 4 ngày và học bù trước hoặc sau Tết.
Đại học Kinh tế quốc dân công bố phương thức tuyển sinh năm 2026, dự kiến tăng học phí

Đại học Kinh tế quốc dân công bố phương thức tuyển sinh năm 2026, dự kiến tăng học phí

Đại học Kinh tế Quốc dân dự kiến duy trì ổn định phương thức và tổ hợp tuyển sinh năm 2026, với chỉ tiêu khoảng 9.000 sinh viên.
Giờ ra chơi của học sinh tiểu học – Không gian giáo dục thầm lặng nhưng sâu sắc

Giờ ra chơi của học sinh tiểu học – Không gian giáo dục thầm lặng nhưng sâu sắc

Với học sinh tiểu học, giờ ra chơi không chỉ là lúc rời khỏi lớp học, mà là khoảnh khắc sân trường bỗng trở thành thế giới riêng của tuổi thơ.
Những thay đổi quan trọng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026

Những thay đổi quan trọng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026

Bộ GD&ĐT công bố dự thảo Thông tư sửa đổi quy chế thi tốt nghiệp THPT 2026 với nhiều điểm mới về tổ chức và trách nhiệm.
Bảo hiểm y tế bổ sung: Giải pháp cần thiết cho nhu cầu của người dân

Bảo hiểm y tế bổ sung: Giải pháp cần thiết cho nhu cầu của người dân

Triển khai bảo hiểm y tế bổ sung nhằm giảm áp lực tài chính và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân trong khám chữa bệnh.
Hoạt động đời sống thường ngày 'âm thầm' hỗ trợ người Nhật sống lâu và khỏe

Hoạt động đời sống thường ngày 'âm thầm' hỗ trợ người Nhật sống lâu và khỏe

Theo chuyên gia thần kinh Mỹ, người Nhật có sức khỏe bền bỉ, tuổi thọ cao nhờ duy trì nhịp sống ổn định, chẩu phần ăn nhỏ, vận động hằng ngày...
Giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, hãy làm điều này mỗi ngày

Giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, hãy làm điều này mỗi ngày

Nghe nhạc thường xuyên có thể giúp giảm gần 40% nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, đồng thời cải thiện nhiều chức năng nhận thức khác ở người cao tuổi.
Bổ sung chất xơ vào bữa sáng giúp cải thiện hệ tiêu hóa, ổn định đường huyết cả ngày

Bổ sung chất xơ vào bữa sáng giúp cải thiện hệ tiêu hóa, ổn định đường huyết cả ngày

Ưu tiên nạp nhiều chất xơ vào bữa sáng giúp làm chậm hấp thu carbohydrate, kiểm soát sự thèm ăn, cho đường huyết ổn định cả ngày.
Vì sao đột quỵ ở người trẻ đang gia tăng?

Vì sao đột quỵ ở người trẻ đang gia tăng?

Đột quỵ thường được xem là căn bệnh của người cao tuổi nhưng thực tế cho thấy tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ đang ngày càng tăng.
Rau lang hữu ích cho ‘công cuộc’ cải thiện số đo cân nặng

Rau lang hữu ích cho ‘công cuộc’ cải thiện số đo cân nặng

Chuyên gia gợi ý, rau khoai lang vào bữa ăn hằng ngày để tăng lượng acid chlorogenic, kích hoạt GLP-1, điều hòa đường huyết, kiểm soát thèm ăn.
Phiên bản di động