Khi đồng USD không còn là ‘cây gậy’ quyền lực và 'quái vật' tiềm tàng lớn nhất bắt đầu rùng mình vươn dậy

Hạ Nhi
BRICS là thuật ngữ viết tắt của “Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi”. Thuật ngữ này có thể bắt nguồn từ báo cáo của Goldman Sachs năm 2001 về nền kinh tế của các nước đang phát triển. Ban đầu, phương Tây cho rằng liên minh kinh tế non trẻ này chẳng qua là một màn trình diễn phô trương.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Đồng tiền BRICS mới sẽ ảnh hưởng đến đồng đô la Mỹ như thế nào? Ảnh minh họa. (Nguồn: Nasdaq)
BRICS sẽ ảnh hưởng đến đồng USD như thế nào? Ảnh minh họa. (Nguồn: Nasdaq)

Theo bài viết trên trang National Interest, theo thời gian, khối BRICS đã chuyển đổi từ lý thuyết đơn thuần trong suy nghĩ của những người ở Phố Wall hồi đầu thế kỷ XXI để dần phát triển thành một “con dao tài chính” nhắm vào trung tâm của hệ thống kinh tế do Mỹ dẫn dắt.

"Trái tim đang đập" của nền kinh tế toàn cầu

Mỹ đã giành được vị trí trung tâm thương mại quốc tế vào giữa thế kỷ XX. Sau Thế chiến I, Mỹ trở thành chủ nợ ròng cho phần còn lại của các cường quốc đã kiệt quệ trên thế giới. Một lần nữa, vào cuối Thế chiến II, như Peter Hitchens ghi lại trong cuốn “Chiến thắng giả tạo: Ảo tưởng về Thế chiến II”, Washington đã dành nhiều thời gian để xóa bỏ vị thế thống trị một thời của London trong nền kinh tế thế giới.

Tin liên quan
Mỹ cam kết sát cánh cùng Pháp trong vấn đề Ukraine, Kiev cải thiện tình hình ở mặt trận phía Bắc, gặp khó ở phía Đông Mỹ cam kết sát cánh cùng Pháp trong vấn đề Ukraine, Kiev cải thiện tình hình ở mặt trận phía Bắc, gặp khó ở phía Đông

Từ đó, Mỹ duy trì vị thế thống trị kinh tế liên tục trong suốt thế kỷ XX bằng cách cô lập và kiềm chế đối thủ chính của mình trong Chiến tranh Lạnh là Liên Xô. Bị cô lập về mặt kinh tế với phần còn lại của thế giới, Liên Xô không thể cạnh tranh lâu dài với Mỹ. Hơn nữa, trong thời kỳ này, Mỹ đã bảo đảm được vị trí của đồng USD trở thành đồng tiền dự trữ chính.

Khi dầu mỏ được giao dịch bằng đồng USD, đồng bạc xanh của Mỹ thậm chí càng mạnh hơn trước. Vì Ngân hàng Dự trữ Liên bang (FED) có thể tự in tiền bất cứ khi nào họ cần, điều mà họ luôn làm, Mỹ có thể tự tài trợ cho chính họ theo những cách mà không quốc gia nào trên thế giới có thể làm.

Mỹ là nền kinh tế công nghiệp hóa duy nhất vẫn đứng vững sau Thế chiến II. Khi phần còn lại của thế giới phục hồi, Mỹ đi trước các đối thủ cạnh tranh kinh tế tiềm năng của họ từ 15-20 năm. Tất cả những yếu tố này đã tạo ra một vòng phản hồi tích cực, bảo đảm rằng chừng nào Mỹ vẫn là cường quốc kinh tế thống trị hệ thống toàn cầu, thâm hụt sẽ không thành vấn đề. Mỹ có thể chi tiêu hào phóng như họ muốn. Washington cũng có thể sử dụng vị trí quyền lực thống trị hệ thống tài chính thế giới của họ để tạo ra các vũ khí tài chính có sức tàn phá lớn, chẳng hạn như các biện pháp trừng phạt, nhằm gây tổn hại cho các quốc gia cạnh tranh hay mâu thuẫn với Mỹ.

Cơ quan chính sách đối ngoại của Mỹ đã quen với điều này. Các biện pháp trừng phạt chống lại Venezuela, Iran hay Triều Tiên, đã cho thấy tác dụng. Ý tưởng của Washington là sử dụng đòn bẩy kinh tế để làm nghèo các đối thủ của Mỹ, thay vì mạo hiểm gây chiến trực tiếp với họ.

Lạm dụng vị thế thống trị

Tuy nhiên, tính hiệu quả của các biện pháp trừng phạt theo thời gian đã bị nghi ngờ một cách có cơ sở. Washington cho rằng họ có thể trừng phạt các cường quốc khác, chẳng hạn như Nga.

Mọi thứ chỉ bắt đầu trở nên tồi tệ hơn đối với Nga khi xung đột ở Ukraine bùng phát vào năm 2022. Tuy vậy, điều bất ngờ đã xảy ra. Sau khi cú sốc ban đầu do các lệnh trừng phạt của phương Tây qua đi, nền kinh tế Nga không những sống sót mà còn bắt đầu phát triển mạnh, ngay cả khi phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Đồng thời, nền kinh tế Mỹ phải trải qua thời kỳ hỗn loạn của chính họ. Đại dịch COVID-19 và các đợt phong tỏa toàn cầu sau đó đã phá vỡ chuỗi cung ứng mong manh. Hơn nữa, cả chính quyền cựu Tổng thống Trump và Tổng thống đương nhiệm Biden đều tăng chi tiêu ngân sách một cách “vô trách nhiệm”, đầu tiên là để chống lại sự suy thoái kinh tế do các lệnh phong tỏa gây ra, sau đó là để kích thích nền kinh tế đang ốm yếu (nhưng không có tác dụng).

Kết quả là lạm phát tăng vọt và lãi suất cũng vậy. Giá cả trở nên không thể chấp nhận được. Những người Mỹ thuộc tầng lớp trung lưu - trụ cột của nền kinh tế Mỹ - rơi vào tình trạng khó khăn nghiêm trọng.

Nhìn vào những xu hướng này, phần còn lại của thế giới, đặc biệt là các quốc gia ở Nam bán cầu, bắt đầu nghĩ rằng nền kinh tế Mỹ không thể tiếp tục phát triển. Nga và Trung Quốc, cảm thấy bị đe dọa bởi việc Mỹ sẵn sàng sử dụng đòn bẩy kinh tế của họ một cách bừa bãi, đã quyết định biến BRICS thành một thứ gì đó không chỉ là một thuật ngữ viết tắt nghe có vẻ hay ho.

Thách thức nhãn tiền

Các đối thủ phương Tây cho rằng dù điều gì xảy ra, khối BRICS do Trung Quốc và Nga dẫn đầu sẽ không bao giờ có thể thách thức trật tự kinh tế do Mỹ thống trị.

Tuy vậy, nền kinh tế Mỹ có vẻ không còn mạnh như trước đây. Thêm vào đó, nhiều quốc gia khác ở Nam bán cầu lo ngại rằng, đồng USD được vũ khí hóa có thể được sử dụng để chống lại họ và họ đang tìm kiếm giải pháp phòng ngừa điều đó.

Người ta cho rằng có lý do giải thích nguyên nhân tại sao nợ công và thâm hụt ngoài tầm kiểm soát của Mỹ lại quan trọng.

Với mức thâm hụt 1,5 nghìn tỷ USD, nợ công 35 nghìn tỷ USD và 1 nghìn tỷ USD tiền lãi phải trả trong năm nay, nếu đồng USD không còn là đồng tiền dự trữ chính của thế giới và đột nhiên xuất hiện một đối thủ thực sự của đồng bạc xanh, toàn bộ hệ thống tài chính Mỹ sẽ sụp đổ.

Chiến thắng cuối cùng cho Trung Quốc, Nga và rất nhiều đối thủ khác của Mỹ sẽ là làm tê liệt nền kinh tế Mỹ bằng cách xóa bỏ sự thống trị của đồng USD. Một khi đồng USD bị lật đổ, theo thời gian, việc in và chi tiêu đồng tiền của chính Mỹ trong mỗi năm tài chính trở nên bất khả thi.

"Quái vật" tiềm tàng

Theo bài viết, Đô đốc Hải quân Mỹ Mike Mullen có câu nói nổi tiếng rằng nợ công của Mỹ là mối đe dọa an ninh quốc gia lớn nhất mà nước Mỹ phải đối mặt. Ông ấy đã đúng.

Với việc phải gánh khoản nợ công khổng lồ và không ngừng chồng chất thêm trong khi sử dụng vị thế thống trị của đồng USD như một “cây gậy” chống lại các cường quốc khác, Washington đã tạo ra các điều kiện cần để biến khối BRICS nhỏ bé thành một "quái vật" thực sự đối với toàn bộ khu vực trong vài thập kỷ tới.

Khi điều đó xảy ra, cuộc sống ở Mỹ sẽ nhanh chóng trở nên ảm đạm và nước Mỹ từ siêu cường chỉ sau một đêm sẽ trở thành một cường quốc tầm trung đang đến hồi suy vong. Đó là những rủi ro khi khối kinh tế BRICS do Trung Quốc và Nga dẫn đầu đang dần gắn kết với nhau.

Giá vàng hôm nay 20/5/2024: Giá vàng có thể tăng lên mức 2.500 USD/ounce, bắt đầu 'thắt dây an toàn' và 'chạy đua'

Giá vàng hôm nay 20/5/2024: Giá vàng có thể tăng lên mức 2.500 USD/ounce, bắt đầu 'thắt dây an toàn' và 'chạy đua'

Giá vàng hôm nay 20/5/2024 ghi nhận tín hiệu lạc quan, có thể bằng hoặc vượt mức cao nhất mọi thời đại. Chiến lược gia ...

BRICS+ tổng lực 'tấn công' đồng USD - Giấc mơ viển vông hay trò chơi quyền lực?

BRICS+ tổng lực 'tấn công' đồng USD - Giấc mơ viển vông hay trò chơi quyền lực?

Đồng USD cho đến nay vẫn là loại tiền tệ được sử dụng rộng rãi nhất, chiến dịch của BRICS+ nhằm "phế ngôi vua" của ...

Ba Lan sẽ có hành động lớn nhất gần biên giới với Nga và Belarus, chi hơn nửa tỷ USD 'rước' vũ khí tầm xa của Mỹ

Ba Lan sẽ có hành động lớn nhất gần biên giới với Nga và Belarus, chi hơn nửa tỷ USD 'rước' vũ khí tầm xa của Mỹ

Ba Lan có kế hoạch tăng cường giám sát chống thiết bị bay không người lái (UAV) và phòng thủ quân sự trên mặt đất ...

Giá tiêu hôm nay 4/6/2024, tiếp tục tăng ‘siêu’ mạnh, đà đi lên vượt mọi dự báo lạc quan nhất, đâu là động lực?

Giá tiêu hôm nay 4/6/2024, tiếp tục tăng ‘siêu’ mạnh, đà đi lên vượt mọi dự báo lạc quan nhất, đâu là động lực?

Giá tiêu hôm nay 4/6/2024 tại thị trường trong nước tăng “siêu” mạnh ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 137.000 - ...

Vòng xoáy bạo lực cùng biến đổi khí hậu 'cuốn sạch' quyền con người ở Sahel, UNHCR kêu gọi khẩn

Vòng xoáy bạo lực cùng biến đổi khí hậu 'cuốn sạch' quyền con người ở Sahel, UNHCR kêu gọi khẩn

Ngày 7/6, Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR) kêu gọi cộng đồng quốc tế hành động ngay lập tức để ngăn ...

Đọc thêm

Hơn 120 núi lửa hoạt động tại Indonesia, 15 triệu người sống trong khu vực nguy hiểm

Hơn 120 núi lửa hoạt động tại Indonesia, 15 triệu người sống trong khu vực nguy hiểm

Trong tổng số khoảng 500 ngọn núi lửa trên toàn Indonesia, có 127 núi lửa trong trạng thái hoạt động và một số được xếp vào nhóm có mức độ ...
Sẵn sàng cho chương trình nghệ thuật đặt biệt: Mệnh lệnh từ trái tim

Sẵn sàng cho chương trình nghệ thuật đặt biệt: Mệnh lệnh từ trái tim

'Mệnh lệnh từ trái tim' - chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam sẽ diễn ra vào tối ...
Vạch dự án 10 năm trị giá hơn 112 tỷ USD, Mỹ tham vọng định hình Dải Gaza hậu xung đột

Vạch dự án 10 năm trị giá hơn 112 tỷ USD, Mỹ tham vọng định hình Dải Gaza hậu xung đột

Tờ Wall Street Journal ngày 20/12 đưa tin Mỹ xây dựng một kế hoạch tái thiết Gaza thành một đô thị công nghệ cao, hiện đại.
Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Lễ kỷ niệm 260 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du diễn ra tối 20/12 tại Hà Tĩnh.
Giá vàng hôm nay 21/12/2025 neo sát đỉnh lịch sử, đồng USD củng cố sức mạnh, giá bạc sẽ còn gây bất ngờ trong năm 2026?

Giá vàng hôm nay 21/12/2025 neo sát đỉnh lịch sử, đồng USD củng cố sức mạnh, giá bạc sẽ còn gây bất ngờ trong năm 2026?

Giá vàng hôm nay 21/12/2025 tiến sát đỉnh lịch sử, đồng USD củng cố sức mạnh, giá bạc sẽ còn gây bất ngờ trong năm 2026?
Ngoại trưởng Ấn Độ: Không cường quốc nào đủ sức chi phối thế giới tuyệt đối

Ngoại trưởng Ấn Độ: Không cường quốc nào đủ sức chi phối thế giới tuyệt đối

Ngày 20/12, Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar cho rằng quan hệ của New Delhi với các cường quốc lớn đang ngày càng phức tạp.
Giá heo hơi hôm nay 20/12: Miền Bắc, Trung tăng mạnh, miền Nam đi ngang

Giá heo hơi hôm nay 20/12: Miền Bắc, Trung tăng mạnh, miền Nam đi ngang

Giá heo hơi hôm nay 20/12, miền Bắc và miền Trung ghi nhận mức tăng mạnh từ 1.000 – 2.000 đồng/kg, thiết lập mặt bằng giá mới, khu vực miền Nam đi ngang.
Giá nông sản hôm nay 20/12/2025: Giá cà phê đã được 'hãm phanh' giảm? Việt Nam vào top 15 nước có quy mô thương mại lớn nhất thế giới

Giá nông sản hôm nay 20/12/2025: Giá cà phê đã được 'hãm phanh' giảm? Việt Nam vào top 15 nước có quy mô thương mại lớn nhất thế giới

Báo Thế giới và Việt Nam cập nhật giá nông sản hôm nay 20/12/2025, giá cà phê, giá tiêu, giá ca cao, giá gạo xuất khẩu... giao dịch trên thị trường quốc tế và trong ...
Tuần lễ OCOP và kết nối cung cầu: Đặc sản ba miền, kích cầu mua sắm cuối năm

Tuần lễ OCOP và kết nối cung cầu: Đặc sản ba miền, kích cầu mua sắm cuối năm

Sáng 19/12, Tuần lễ sản phẩm OCOP và Kết nối cung cầu chính thức khai mạc tại phường Vũng Tàu, quy tụ khoảng 400 doanh nghiệp với hơn 3.000 đặc sản vùng miền. Sự kiện ...
Giá nông sản hôm nay 19/12/2025: Giá cà phê bao giờ tăng trở lại? Thuế đối ứng của Mỹ đã tác động thế nào tới doanh nghiệp xuất khẩu?

Giá nông sản hôm nay 19/12/2025: Giá cà phê bao giờ tăng trở lại? Thuế đối ứng của Mỹ đã tác động thế nào tới doanh nghiệp xuất khẩu?

Báo Thế giới và Việt Nam cập nhật giá nông sản hôm nay 19/12/2025, giá cà phê, giá tiêu, giá ca cao, giá gạo xuất khẩu... giao dịch trên thị trường quốc tế và trong ...
Chào mừng Đại hội XIV của Đảng: Bắc Ninh khởi công 4 dự án, công trình lớn

Chào mừng Đại hội XIV của Đảng: Bắc Ninh khởi công 4 dự án, công trình lớn

Ngày 19/12, tỉnh Bắc Ninh đồng loạt khởi công 4 dự án, công trình quy mô lớn chào mừng Đại hội XIV của Đảng, mở ra động lực mới cho phát triển.
Giá heo hơi hôm nay 19/12: Miền Bắc và Trung biến động, miền Nam trầm lắng

Giá heo hơi hôm nay 19/12: Miền Bắc và Trung biến động, miền Nam trầm lắng

Giá heo hơi hôm nay 19/12, liên tục ghi nhận biến động ở khu vực miền Bắc và miền Trung, trong khi thị trường miền Nam có vẻ trầm lắng hơn.
Việt Nam tỏa sáng tại Giải thưởng Bất động sản châu Á PropertyGuru 2025

Việt Nam tỏa sáng tại Giải thưởng Bất động sản châu Á PropertyGuru 2025

Tại đêm Chung kết Giải thưởng Bất động sản châu Á PropertyGuru lần thứ 20, các chủ đầu tư đến từ Việt Nam đã xuất sắc giành 14 danh hiệu 'Best in Asia'.
Giá nhà cao tạo áp lực, người trẻ chuyển hướng chiến lược

Giá nhà cao tạo áp lực, người trẻ chuyển hướng chiến lược

Giá bất động sản duy trì ở mức cao đang tạo ra sức ép lớn lên khả năng sở hữu nhà của người trẻ.
Thị trường bất động sản năm 2025 mang gam màu sáng

Thị trường bất động sản năm 2025 mang gam màu sáng

Tại VRES 2025 ngày 9/12, chuyên gia nhận định nếu năm 2022 thị trường chao đảo vì lãi suất tăng thì 2025 lại cho thấy gam màu tươi sáng hơn.
Vietnam Land chính thức trở thành đối tác phân phối chiến lược của Charmora City

Vietnam Land chính thức trở thành đối tác phân phối chiến lược của Charmora City

Ngày 10/11, Công ty CP DV Môi Giới Vietnam Land và Naman Realty đã chính thức ký kết trở thành đối tác phân phối dự án Charmora City.
Động lực tăng trưởng của vùng đô thị vệ tinh phía Đông TP. Hồ Chí Minh

Động lực tăng trưởng của vùng đô thị vệ tinh phía Đông TP. Hồ Chí Minh

Thị trường bất động sản giáp ranh phía Đông TP. Hồ Chí Minh đang bước vào giai đoạn chuyển động rõ nét.
Tại sao Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ là đòn bẩy đưa Vinhomes Green Paradise trở thành 'đảo tỷ phú'?

Tại sao Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ là đòn bẩy đưa Vinhomes Green Paradise trở thành 'đảo tỷ phú'?

Thị trường bất động sản biển tại TP.HCM đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ. Mọi bàn luận đều xoay quanh Cần Giờ - địa phương đang được định hướng trở thành đô thị biển ...
ADB 'bắt tay' BIDV rót 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững và chống biến đổi khí hậu

ADB 'bắt tay' BIDV rót 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững và chống biến đổi khí hậu

Ngày 19/12, ADB và BIDV đã ký kết gói tài chính hợp vốn trị giá 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững, chống biến đổi khí hậu.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/12: Đồng USD tiếp tục tăng sau báo cáo lạm phát của Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/12: Đồng USD tiếp tục tăng sau báo cáo lạm phát của Mỹ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/12 ghi nhận đà tăng mạnh so với ngày hôm qua.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/12: Đồng USD tăng trở lại sau chuỗi ngày suy giảm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/12: Đồng USD tăng trở lại sau chuỗi ngày suy giảm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/12 ghi nhận đà tăng trở lại sau chuỗi ngày suy giảm.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 17/12: USD tiếp tục giảm sau khi Mỹ công bố số liệu việc làm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 17/12: USD tiếp tục giảm sau khi Mỹ công bố số liệu việc làm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 17/12 ghi nhận đà giảm so với ngày hôm qua.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 16/12: USD giảm nhẹ khi số liệu kinh tế Mỹ sắp được công bố

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 16/12: USD giảm nhẹ khi số liệu kinh tế Mỹ sắp được công bố

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 16/12 ghi nhận đà giảm nhẹ trong bối cảnh các số liệu kinh tế Mỹ sắp được công bố.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/12: Đồng USD tiếp đà giảm, giới đầu tư thận trọng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/12: Đồng USD tiếp đà giảm, giới đầu tư thận trọng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/12 tiếp tục chịu sức ép giảm giá do tâm lý thận trọng của giới đầu tư trước các chính sách của Fed.
Phiên bản di động