Kinh tế thế giới: Kỳ vọng vào năm 2024!

Tăng trưởng toàn cầu có thể vẫn chậm hơn vào năm 2024, nhưng điều tồi tệ nhất có lẽ đã qua. Ảnh minh họa. (Nguồn: Economy Middle East)

Việc kinh tế toàn cầu tránh được đợt suy thoái mới, cùng với đó là những tín hiệu lạc quan như chi tiêu tiêu dùng tăng, sự phục hồi của sản xuất, tỷ lệ thất nghiệp tiếp tục giảm, lạm phát đang trên đà hạ nhiệt... thúc đẩy niềm tin về một triển vọng kinh tế toàn cầu tươi sáng vào năm 2024.

Khó khăn có thể đã qua…

Bối cảnh quốc tế năm 2023 với nhiều thách thức, từ xung đột địa chính trị, sức cầu giảm mạnh trong bối cảnh lạm phát, lãi suất cao, rủi ro an ninh năng lượng, an ninh lương thực… đến tài chính - tiền tệ gia tăng.

Dù vậy, năm qua đã ghi nhận ba điểm thuận. Một là, kinh tế thế giới (nhất là Mỹ, EU) không suy thoái như dự báo. Kinh tế toàn cầu năm 2023 tăng trưởng khoảng 3% từ mức 3,5% năm 2022 (theo IMF), trong đó thương mại tăng 0,8%, đầu tư FDI giảm khoảng 2%. Hai là, lạm phát toàn cầu giảm nhanh (từ mức bình quân 8,6% năm 2022 xuống khoảng 5,5% năm 2023), nên các nền kinh tế đang tạm dừng tăng lãi suất và người dân bắt đầu chi tiêu nhiều lên. Ba là, xu hướng xanh hóa, số hóa tiếp tục được đẩy mạnh.

Sau những kết quả khả quan này, thế giới kỳ vọng rất có thể thực tế năm 2024 sẽ tốt hơn mong đợi. Trong đó, các xu hướng kinh tế cơ bản đã hình thành có thể được coi là lý do để lạc quan về năm 2024.

Đầu tiên, nền kinh tế quốc tế đã chứng tỏ được khả năng phục hồi đáng chú ý. Kể từ năm 2020 đến nay, kinh tế toàn cầu đã vượt qua đại dịch Covid-19, xung đột quân sự ở châu Âu và sự hỗn loạn trong chuỗi cung ứng, những yếu tố vốn đã kết hợp lại gây ra lạm phát cao nhất và chu kỳ tăng lãi suất mạnh mẽ nhất trong nhiều thập kỷ.

Nhưng các nền kinh tế đã điều chỉnh để thích nghi tốt hơn dự kiến và tiếp tục như vậy trong suốt năm 2023.

Theo Fitch Ratings, trong quý III/2023, GDP toàn cầu cao hơn 9% so với trước đại dịch. Các doanh nghiệp đã tái cơ cấu hệ thống hậu cần, châu Âu đang ngày càng ít phụ thuộc vào khí đốt của Nga và mức thuế cao hơn không dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp tăng đột biến.

Ngay cả nền kinh tế Trung Quốc cũng đang tăng trưởng, bất chấp mọi dự báo bi quan được đưa ra trong quý đầu tiên của năm 2023. Kinh tế Nga “chấp” hàng loạt lệnh trừng phạt từ phương Tây không hề suy giảm, chậm rãi, nhưng chắc chắn thích nghi với điều kiện không còn mối ràng buộc kinh tế với phương Tây, đặc biệt là châu Âu.

Tất cả những điều này nói lên rằng, mọi lĩnh vực và khía cạnh của nền kinh tế toàn cầu, mọi khu vực hoạt động giao thương đều thể hiện khả năng phục hồi và phát triển bất chấp thách thức chưa từng có. Khả năng đó được kỳ vọng sẽ tạo nên một nền tảng vững chắc cho năm 2024.

Tiếp theo, “bóng ma” của cuộc khủng hoảng lạm phát đang xa dần. Nhìn chung, lạm phát đang có xu hướng giảm ở nhiều khu vực trên thế giới. Theo báo cáo Triển vọng Kinh tế thế giới của IMF, lạm phát cơ bản đang trên đà giảm từ mức 9,2% năm 2022 xuống còn 5,9% năm nay và có thể tiếp tục giảm xuống khoảng 4,8% năm 2024. Lạm phát lõi, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng, dự kiến giảm xuống 4,5%.

Nhà phân tích Goldman Sachs Research bày tỏ lạc quan về tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2023 khi cho rằng kết quả này đã vượt qua kỳ vọng của hầu hết các chuyên gia kinh tế và các cú sốc chuỗi cung ứng do đại dịch gây ra cũng đã dịu bớt.

Điển hình là Mỹ - nền kinh tế số một thế giới không những tránh được đợt suy thoái sâu rộng mà còn tăng trưởng ở mức ổn định. Chi tiêu tiêu dùng tăng mạnh, đầu tư tăng trưởng ổn định, với sự hỗ trợ hiệu quả của thị trường việc làm vững chắc và tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp kỷ lục (khoảng 3,9%) trong nhiều năm.

Điều đặc biệt là, xu hướng lạm phát hạ nhiệt ở nhiều quốc gia trên thế giới đang thúc đẩy các ngân hàng trung ương giảm lãi suất hoặc ít nhất là không tăng lãi suất như hầu hết các tháng trong năm 2023. Chi phí đi vay giảm là động lực thúc đẩy đầu tư và mua nhà.