📞

Kinh tế thế giới nổi bật (9-15/8): CPI Mỹ tăng, Trung Quốc lần đầu vượt Hàn Quốc về lĩnh vực này, Lào thành lập thị trường ngoại hối tập trung

Hải An 13:36 | 15/08/2024
Khu vực Thái Bình Dương sẽ tăng trưởng 3,3% vào năm 2024, Nga tiếp tục cấm xuất khẩu xăng, Ukraine tăng tốc bán ngũ cốc, CPI Mỹ tăng, Trung Quốc lần đầu vượt Hàn Quốc trong lĩnh vực màn hình OLED, Lào thành lập thị trường ngoại hối tập trung… là những tin kinh tế thế giới nổi bật tuần qua.

Kinh tế thế giới

Màn hình OLED do Trung Quốc sản xuất. (Nguồn: Visionox Co Ltd)

ADB dự báo lạc quan về kinh tế khu vực Thái Bình Dương

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo nền kinh tế của khu vực Thái Bình Dương sẽ tăng trưởng 3,3% vào năm 2024 và 4% vào năm 2025.

Trong báo cáo Giám sát kinh tế Thái Bình Dương (PEM) mới công bố, ADB nêu rõ, tăng trưởng kinh tế khu vực được thúc đẩy nhờ sự phục hồi trong hoạt động khai thác tài nguyên ở Papua New Guinea, du lịch ổn định ở hầu hết các nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch và động lực từ các dự án cơ sở hạ tầng công cộng. Tuy nhiên, ADB cũng cảnh báo một số rủi ro như tình trạng thiếu hụt lao động, tài chính hạn hẹp, thiên tai và sự biến động về giá cả hàng hóa toàn cầu và chuỗi cung ứng.

ADB thực hiện PEM theo chu kỳ 2 năm một lần, đánh giá về các diễn biến kinh tế và các vấn đề chính sách của 14 nền kinh tế đang phát triển ở Thái Bình Dương.

Báo cáo mới xem xét nhiều khía cạnh khác nhau liên quan khả năng phục hồi ở Thái Bình Dương. Ngoài ra, báo cáo cũng tập trung vào hoạt động xây dựng cơ sở hạ tầng phục hồi, tăng cường khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng cường quản lý tài chính công.

Mỹ

* Theo báo cáo được Bộ Lao động Mỹ công bố ngày 14/8, mặc dù giá tiêu dùng của nước này đã tăng trở lại vào tháng 7/2024, song vẫn phù hợp với xu hướng lạm phát đang dần chậm lại và không làm thay đổi kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng tới.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ đã tăng 0,2% trong tháng 7, sau khi giảm 0,1% vào tháng 6. So với cùng kỳ năm ngoái, tính đến tháng 7/2024, CPI đã tăng 2,9%, sau khi tăng 3,0% vào tháng 6.

Theo nhà kinh tế trưởng Jeffrey Roach tại công ty môi giới tài chính LPL Financial, các nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách đều nhận thấy báo cáo trên của Bộ Lao động là tín hiệu tốt cho thị trường và nền kinh tế, giúp Fed có thể cắt giảm lãi suất nhưng vẫn duy trì chính sách tiền tệ hạn chế nói chung.

Trung Quốc

* Ngày 13/8, dữ liệu của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) cho thấy, các khoản tín dụng mới trong tháng 7/2024 giảm xuống mức thấp nhất trong 15 năm, trong khi các chỉ số quan trọng khác cho thấy tăng trưởng xuất khẩu và hoạt động sản xuất tạm thời giảm tốc.

Trước đó, các nhà kinh tế tham gia khảo sát của hãng tin Reuters dự đoán doanh số bán lẻ của Trung Quốc trong tháng 7/2024 có thể tăng 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái và so với mức tăng 2% trong tháng 6/2024, trong khi sản lượng công nghiệp dự kiến tăng chậm hơn chút ít và tăng trưởng đầu tư ổn định.

* Các công ty màn hình Trung Quốc đã vượt qua Hàn Quốc trên thị trường tấm nền diode phát quang hữu cơ (OLED) toàn cầu lần đầu tiên trong quý đầu tiên của năm nay.

Theo công ty nghiên cứu thị trường Omdia, các công ty màn hình Trung Quốc đã nắm giữ 49,7% thị phần OLED toàn cầu theo lô hàng trong 3 tháng đầu năm nay, bao gồm cả OLED cỡ vừa và nhỏ. Thị phần của Hàn Quốc đã giảm xuống còn 49%, đứng thứ hai.

Một năm trước, Hàn Quốc nắm giữ 62,3% thị phần so với 36,6% của Trung Quốc. Chỉ trong một năm, Trung Quốc đã thu hẹp khoảng cách hơn 20 điểm phần trăm và vượt qua Hàn Quốc. Trong thị trường OLED cỡ vừa và nhỏ, các công ty Trung Quốc đã đạt được vị trí hàng đầu với 50,5% thị phần, vượt qua 48,2% thị phần của Hàn Quốc.

Châu Âu

* Phòng Thương mại Trung Quốc tại Liên minh châu Âu (CCCEU), ngày 9/8 tái khẳng định quan điểm cho rằng việc Liên minh châu Âu (EU) áp thuế cao đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ cản trở các mục tiêu khí hậu cũng như khả năng cạnh tranh công nghiệp và gây ảnh hưởng tới quan hệ hợp tác Trung Quốc-EU trong ngành công nghiệp ô tô.

Theo CCCEU, việc chuyển hướng sang điện khí hoá ô tô đóng vai trò then chốt để EU đạt được các mục tiêu khí hậu của khối này. CCCEU lưu ý rằng áp đặt mức thuế quan cao đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ chỉ làm tăng giá bán xe điện, gây giảm nhu cầu của người tiêu dùng và do đó, cản trở tốc độ xanh hóa, cùng với mục tiêu trung hòa khí hậu của chính EU.

* Chính phủ Nga tiếp tục gia hạn lệnh cấm xuất khẩu xăng từ ngày 1/9, nhằm duy trì tình hình ổn định trên thị trường nhiên liệu trong mùa cao điểm nhu cầu và kế hoạch sửa chữa các nhà máy lọc dầu.

Lệnh cấm sẽ không áp dụng cho các hợp đồng liên chính phủ với những quốc gia thành viên của Liên minh Kinh tế Á-Âu, cho nhiên liệu để sử dụng cá nhân, cũng như nhiên liệu xuất khẩu trong khuôn khổ hỗ trợ nhân đạo quốc tế.

Theo số liệu của Bộ năng lượng ngày 9/8, hiện Nga đã dự trữ được 2,03 triệu tấn xăng, và mức cung cho thị trường trong nước tăng 5% so với năm ngoái.

* Ukraine đang đẩy mạnh xuất khẩu ngũ cốc trong mùa Hè này khi số liệu từ Hiệp hội thương nhân ngũ cốc Ukraine (UGA) cho thấy, trong tháng 7/2024, nước này đã tăng gấp đôi lượng xuất khẩu ngũ cốc so với cùng kỳ năm ngoái lên hơn 4,2 triệu tấn.

Kiev vẫn chưa công bố các điểm đến xuất khẩu của họ trong tháng 7/2024, nhưng trong mùa vụ trước đó nước này đã xuất khẩu hầu hết lúa mì sang Tây Ban Nha, Ai Cập và Indonesia, trong khi xuất khẩu ngô chủ yếu đến Tây Ban Nha và Trung Quốc.

* Theo một cuộc khảo sát của viện nghiên cứu kinh tế ZEW đối với 1.200 công ty tại Đức, 82% số công ty trong ngành thông tin cho phép nhân viên làm việc tại nhà ít nhất một lần một tuần. Đối với lĩnh vực sản xuất có đặc thù cần làm việc tại chỗ nhiều hơn thì tỷ lệ làm việc từ xa là 48%.

Trưởng nhóm nghiên cứu Daniel Erdsiek cho biết, tỷ lệ các công ty cho phép nhân viên làm việc tại nhà ít nhất một ngày mỗi tuần vẫn ở mức cao liên tục kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát và hiện vẫn không có dấu hiệu cho thấy các công ty sẽ từ bỏ chính sách làm việc này. Trong nghiên cứu cách đây 1 năm, tỷ lệ làm việc từ xa là 80% đối với các công ty trong ngành thông tin và 45% đối với các công ty sản xuất.

* Olympic Paris 2024 mang lại cú hích rất cần thiết cho nền kinh tế nước chủ nhà Pháp nhờ lượng khách du lịch tăng cao giúp thúc đẩy doanh số tại các khách sạn, quán bar, nhà hàng và bảo tàng.

Nền kinh tế lớn thứ hai của Khu vực đồng Euro kỳ vọng Olympic sẽ giúp thúc đẩy đà tăng trưởng trì trệ của nền kinh tế nước này. Cơ quan Thống kê Pháp dự báo doanh số vé xem các trận thi đấu Olympic, bản quyền truyền hình và các hoạt động du lịch sẽ tăng 0,3 điểm phần trăm.

Nhật Bản và Hàn Quốc

* Theo khảo sát hằng tháng của Reuters Tankan được công bố ngày 14/8, các nhà chế tạo Nhật Bản giảm niềm tin vào các điều kiện kinh doanh trong tháng 8/2024 và niềm tin của lĩnh vực dịch vụ tiếp tục giảm, khi nhu cầu của Trung Quốc yếu.

Chỉ số niềm tin của các nhà chế tạo giảm xuống mức +10 điểm trong tháng 8/2024, giảm một điểm so với tháng 7/2024. Các nhà chế tạo nhận định chỉ số này sẽ tiếp tục giảm xuống +5 điểm trong ba tháng tới.

Các nhà chế tạo trong nhiều lĩnh vực như hóa chất, thép và thiết bị điện tử đều cho biết nhu cầu của Trung Quốc yếu ảnh hưởng đến lòng tin kinh doanh của họ.

* Lạm phát bán buôn của Nhật Bản trong tháng 7/2024 tăng trưởng với tốc độ nhanh nhất trong 11 tháng tính trên cơ sở hàng năm, do đồng Yen yếu đẩy hóa đơn nhập khẩu hàng hóa - vốn đã ở mức cao - tăng lên.

Chỉ số giá hàng hóa doanh nghiệp (CGPI), thước đo mức giá mà các công ty tính phí hàng hóa và dịch vụ của nhau, trong tháng 7/2024 đã tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, phù hợp với dự báo trung bình của thị trường, theo số liệu của Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) cung cấp.

Chỉ số này ở mức 123,1 điểm, đạt mức cao kỷ lục trong tháng thứ 8 liên tiếp. Chỉ số này đã tăng tốc từ mức 2,9% của tháng 6/2024.

* Theo số liệu của Bộ Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc công bố hôm 14/8, tỷ lệ việc làm của những người từ 15 tuổi trở lên ở Hàn Quốc đạt 63,3% trong tháng 7 năm nay, tăng 0,1% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu mức cao nhất trong 30 tháng liên tiếp. Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp ghi nhận mức thấp lịch sử là 2,5%.

Tăng trưởng về số lượng người có việc làm cũng tăng mạnh so với tháng trước. Điều này cho thấy xu hướng tăng trưởng việc làm đang mạnh lên so với tháng 5 và tháng 6.

* Ngân hàng trung ương Hàn Quốc (BoK) và Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đã nhất trí gia hạn thỏa thuận hoán đổi tiền tệ song phương thêm ba năm nữa, cho phép trao đổi tiền tệ địa phương giữa ngân hàng trung ương hai nước lên tới khoảng 2 tỷ USD.

Thỏa thuận gia hạn sẽ có hiệu lực trong ba năm kể từ ngày 12/8/2024 và có thể được gia hạn theo thỏa thuận chung giữa hai bên.

ASEAN và các nền kinh tế mới nổi

* Tổng thống Indonesia Joko Widodo (Jokowi) nhấn mạnh, chính phủ nước này đang dành những ưu tiên đặc biệt đối với các doanh nghiệp trong nước muốn đầu tư vào thủ đô mới Nusantara Capital City (IKN), Đông Kalimantan.

Ông Jokowi nói rằng, Cơ quan IKN (OIKN) đã nhận được 472 thư bày tỏ ý định đầu tư từ các doanh nghiệp nội địa. Tuy nhiên, cần phải rà soát chặt chẽ các doanh nghiệp có đủ năng lực để tham gia các dự án tại thủ đô mới.

Theo ông Jokowi, sau lễ kỷ niệm Quốc khánh Indonesia ngày 17/8, chính phủ sẽ tiếp tục tiến hành các lễ động thổ nhiều dự án xây dựng khác nhau tại IKN. Trước đó, trong cuộc họp nội các toàn thể đầu tiên tại IKN hôm 12/8, ông Jokowi nói rằng tổng giá trị đầu tư vào IKN đã lên tới 56.200 tỷ Rp (khoảng 3,4 tỷ USD).

* Chính phủ Thái Lan đang chuẩn bị một gói khuyến khích mới, bao gồm miễn thuế doanh nghiệp trong 15 năm, để thu hút thêm nhà đầu tư trong các ngành mục tiêu đến khu vực Hành lang kinh tế phía Đông (EEC) của nước này.

Gói khuyến khích mới sẽ bao gồm các đặc quyền về thuế và phi thuế, như được miễn thuế doanh nghiệp từ 1-15 năm tùy theo điều kiện đầu tư. Các công ty không đủ điều kiện được miễn trừ vẫn có thể được khấu trừ thuế doanh nghiệp 50% trong thời gian từ 1 đến 10 năm, với điều kiện họ đã đầu tư vào khu vực EEC.

* Ngày 13/8, Singapore đã nâng dự báo tăng trưởng kinh tế năm nay, sau khi nền kinh tế tăng trưởng vượt dự báo trong quý II/2024 và nhờ sự lạc quan về sự phục hồi của lĩnh vực chế tạo.

Bộ Thương mại Singapore nhận định, tăng trưởng kinh tế đạt 2-3% trong năm nay, so với mức dự báo trước đó là 1-3%. Kinh tế nước này tăng trưởng 1,1% năm 2023 và 3,8% năm 2022.

Trong quý II/2024, kinh tế Singapore tăng trưởng 2,9%, so với mức ước tính 2,7% và mức tăng 3% trong quý I/2024.

* Ngân hàng nhà nước Lào vừa ký Biên bản ghi nhớ với các ngân hàng thương mại về việc thành lập thị trường ngoại hối tập trung, để người dân có thể tự mua-bán trao đổi ngoại tệ thông qua hệ thống ngân hàng, giúp thúc đẩy xã hội gia tăng trao đổi ngoại tệ trong hệ thống, phù hợp với hoạt động kinh doanh và có thể kiểm soát.

Trong giai đoạn thử nghiệm hệ thống, Hiệp hội Ngân hàng Lào sẽ phối hợp với các bộ phận liên quan của Ngân hàng nhà nước Lào, xây dựng kế hoạch tập huấn và cung cấp tài liệu sử dụng hệ thống, để các ngân hàng thương mại tham gia ký Biên bản ghi nhớ lần này nắm được và hiểu rõ việc tổ chức thực hiện.