Kinh tế thế giới nổi bật tuần (3-9/12): Nga nói về thương vụ S-400 với Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc đau đầu vì khủng hoảng Evergrande, Anh-Mỹ căng thẳng

Kinh tế thế giới

Các container được xếp lên tàu tại cảng Oakland ở California, Mỹ. Trên khắp thế giới, các cảng biển đang bị tắc nghẽn do nhu cầu hàng hóa tăng nhanh trong bối cảnh phần lớn nền kinh tế toàn cầu hồi phục sau đại dịch. (Nguồn: Getty)

Kỳ vọng kinh tế thế giới phục hồi hoàn toàn vào năm 2022

Ngân hàng đầu tư JP Morgan của Mỹ ngày 8/12 đã đưa ra dự báo rằng năm 2022 sẽ đánh dấu sự kết thúc của đại dịch Covid-19 và chứng kiến sự phục hồi kinh tế toàn cầu.

Theo báo cáo, vaccine và các phương pháp điều trị mới sẽ giúp “dập” dần đại dịch và dẫn đến sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ theo chu kỳ, hoạt động di chuyển sôi động trở lại và sự giải phóng nhu cầu bị dồn nén của người tiêu dùng.

Marko Kolanovic, Trưởng bộ phận Chiến lược Thị trường Toàn cầu, đồng Trưởng bộ phận Nghiên cứu Toàn cầu của JP Morgan, cho biết ngân hàng này kỳ vọng chỉ số S&P 500 của thị trường chứng khoán Mỹ sẽ tăng gần 8% lên 5050 điểm, thị trường chứng khoán ở các nền kinh tế mới nổi tăng 18% và lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm sẽ tăng lên 2,25% vào cuối năm 2022.

Ông Kolanovic nhấn mạnh: “Chúng tôi tin rằng năm 2022 sẽ là năm kinh tế toàn cầu phục hồi hoàn toàn, đại dịch chấm dứt và các điều kiện kinh tế và thị trường trở lại trạng thái trước khi virus SARS-CoV-2 bùng phát”. (Reuters)

Nhóm 67 nước đạt thỏa thuận về tạo thuận lợi thương mại

Ngày 2/12, nhóm 67 quốc gia, gồm Mỹ, Trung Quốc và các thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã đạt được thỏa thuận tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về tạo thuận lợi cho thương mại trong lĩnh vực dịch vụ.

Các nước trên, chỉ chiếm hơn 1/3 tổng số thành viên WTO nhưng chiếm 90% thương mại dịch vụ toàn cầu, đã ký kết thỏa thuận sau 4 năm đàm phán.

Tổng Giám đốc WTO, Ngozi Okonjo-Iweala, ước tính rằng thỏa thuận này sẽ làm giảm các chi phí liên quan đến thương mại dịch vụ tới 150 tỷ USD mỗi năm. (Reuters)

Kinh tế Mỹ

* Mỹ có thể điều chỉnh thời gian mở kho dự trữ dầu nếu giá giảm. Phát biểu tại Hội nghị Reuters Next, Thứ trưởng Bộ Năng lượng Mỹ David Turk cho biết nhiều quốc gia tiêu thụ năng lượng khác đã đồng ý giải phóng kho dự trữ chiến lược cùng Mỹ để điều chỉnh giá cũng như điều chỉnh thời gian nếu cần thiết.

Tháng trước, Mỹ thông báo giải phóng 50 triệu thùng dầu từ kho dự trữ dầu mỏ chiến lược của nước này, kết hợp cùng với các đợt xả kho có quy mô nhỏ hơn từ Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Anh nhằm góp phần giảm giá năng lượng. (Reuters)

* Theo dữ liệu của Bộ Lao động Mỹ, số lượng lao động tự do ở Mỹ đã tăng thêm 500.000 người, lên 9,44 triệu người kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19.

Dữ liệu của Cục điều tra dân số Mỹ cũng cho thấy trong 10 tháng đầu năm nay, các doanh nhân ở Mỹ đăng ký mã số thuế liên bang cho 4,54 triệu doanh nghiệp mới, tăng 56% so với cùng kỳ năm 2019. Trong tháng 9, số lao động xin nghỉ việc ở Mỹ đạt mức kỷ lục mới, 4,4 triệu người. (WSJ)

Tin liên quan
Kinh tế toàn cầu 2022: Kịch bản tốt nhất và xấu nhất dưới sức ép của ‘bom tấn’ Omicron

Kinh tế Trung Quốc

* Khi tập đoàn bất động sản Evergrande của Trung Quốc chuẩn bị cho một cuộc tái cơ cấu quy mô, chính phủ nước này đang nỗ lực hạn chế những tác động từ cuộc khủng hoảng của tập đoàn này đến nền kinh tế.

Với số nợ trên 300 tỷ USD, Evergrande đứng bên bờ vực vỡ nợ trong những tháng qua, nhưng đã tránh được nhờ các khoản thanh toán vào phút chót. Tuy nhiên, Bloomberg đưa tin tập đoàn này đã bỏ lỡ 30 ngày ân hạn thanh toán số lợi suất trái phiếu trị giá 82,5 triệu USD, trong khi cơ quan xếp hạng tín nhiệm S&P Global Ratings cho rằng nguy cơ vỡ nợ hiện là không tránh khỏi.

Sau khi Evergrande tuần trước cảnh báo không thể thực hiện nghĩa vụ tài chính, chính quyền Quảng Đông, nơi tập đoàn đặt trụ sở, đã triệu tập Chủ tịch Hui Ka Yan, và cho biết sẽ cử nhóm làm việc đến tập đoàn.

Các nhà phân tích cho rằng thời điểm đó đánh dấu sự khởi đầu chính thức của một cuộc tái cơ cấu nợ của Evergrande, một quy trình sẽ mất nhiều năm. (AFP)

* Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) đã thông báo cắt giảm tỷ lệ dự trữ lần thứ hai trong năm nay để thúc đẩy nền kinh tế, vì các nhà lãnh đạo quốc gia ưu tiên sự ổn định trước cuộc họp chính trị quan trọng vào năm tới.

PBOC sẽ cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc (RRR) đối với các ngân hàng thương mại lớn 0,5 điểm phần trăm, giải phóng thanh khoản dài hạn trị giá 1,2 nghìn tỷ Nhân dân tệ (188 tỷ USD) vào hệ thống liên ngân hàng vào ngày 15/12 nhằm hỗ trợ nền kinh tế đối mặt với những khó khăn ngày càng tăng. (Reuters)

* Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva đã có cuộc họp trực tuyến với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và thảo luận về nhiều vấn đề, từ lạm phát đến sự phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Theo bà Georgieva, kinh tế Trung Quốc đã phục hồi mạnh, nhưng động lực tăng trưởng đã chậm lại đáng kể. Do Trung Quốc là động lực quan trọng cho tăng trưởng của toàn cầu, việc thực hiện các biện pháp quyết liệt nhằm thúc đẩy tăng trưởng chất lượng cao không chỉ là cần thiết với nước này mà cho cả thế giới.

Hồi tháng 10/2021, IMF đã hạ dự báo tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc do chi tiêu công giảm nhanh, xuống mức 8% trong năm nay và 5,6% trong năm tới. (TTXVN)

Nga có kế hoạch chuyển thêm một đợt các hệ thống tên lửa S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ theo hợp đồng mua bán ký năm 2017. (Nguồn: theprint)

Kinh tế châu Âu

* EU công bố kế hoạch hạ tầng Global Gateway trị giá tới 300 tỷ Euro (khoảng 340 tỷ USD) trong giai đoạn năm 2021-2027 để đầu tư cho các dự án hạ tầng hiện tại bên ngoài EU. Đây sẽ là các dự án hạ tầng như cáp quang, hành lang giao thông sạch và hệ thống truyền tải điện sạch…

Global Gateway không đề cập Trung Quốc, nhưng Chủ tịch Ủy ban châu Âu von der Leyen mô tả đây là sáng kiến “thay thế thực sự” cho Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. (EC)

* Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde muốn dừng Chương trình Mua tài sản khẩn cấp và kiềm chế lãi suất tăng, tỏ ra lạc quan vào tình trạng lạm phát tại Eurozone, khẳng định sẽ giảm vào năm 2022. Các nhà hoạch định chính sách bảo thủ cảnh báo ECB không đưa ra các cam kết dài hạn vào cuộc họp ngày 16/12 trong bối cảnh lạm phát gia tăng và sự quay trở lại của làn sóng Covid-19 mới. (Financial Times)

* Châu Âu và Mỹ sẵn sàng phối hợp trước thềm cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Biden và Tổng thống Nga Putin, chuẩn bị trừng phạt tài chính với Nga nếu Moscow tấn công Ukraine. Người phát ngôn chính phủ Anh cũng khẳng định London sẽ tiếp tục sử dụng mọi công cụ kinh tế và ngoại giao trong khả năng để ngăn ngừa hành vi gây hấn của Nga đối với Ukraine. (Politico)

* Một tòa án của Nga ngày 7/12 thông báo đã phạt Google của Alphabet 5 triệu Ruble (67.190 USD). Đây là án phạt mới nhất trong chuỗi mức phạt dành cho gã khổng lồ công nghệ vì không xóa nội dung mà chính phủ nước này cho là bất hợp pháp.

Nga đã gia tăng áp lực lên các công ty công nghệ nước ngoài trong một chiến dịch nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn các hoạt động cung cấp thông tin trên mạng Internet. Google từng tiết lộ công ty này đã trả hơn 32 triệu Ruble tiền phạt. (Reuters)

* Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Hy Lạp ANT1, khi được hỏi liệu Nga có kế hoạch cung cấp thêm các hệ thống S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ hay không, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga có kế hoạch chuyển thêm một đợt các hệ thống tên lửa S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Đối với câu hỏi lợi ích cụ thể của Moscow trong thương vụ này bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ, ông Peskov nêu rõ: "Chính sách của chúng tôi là mở cửa hợp tác với nhiều nước, đặc biệt là với các đối tác. Kiểu hợp tác giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ không nên trở thành mối đe dọa với bất kỳ quốc gia nào, đặc biệt là Hy Lạp, vì S-400 không phải dùng để tấn công mà là để phòng thủ. Hoàn toàn là phòng thủ".

Moscow và Ankara đã ký kết thỏa thuận hồi năm 2017 về việc chuyển giao hệ thống phòng không S-400 do Nga sản xuất cho Thổ Nhĩ Kỳ, qua đó trở thành thành viên đầu tiên của NATO mua hệ thống phòng không của Nga. (AFP)

* Trong chuyến thăm và làm việc tại Mỹ, Bộ trưởng Thương mại Anh Anne-Marie Trevelyan cảnh báo London sẽ trả đũa nếu Mỹ từ chối dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với thép và nhôm của Anh, được áp đặt từ thời cựu Tổng thống Donald Trump.

Theo bà Trevelyan, London đã sẵn sàng tăng thuế trả đũa hiện có đối với các mặt hàng cao cấp của Mỹ bao gồm rượu whisky, mỹ phẩm và quần áo nếu chính quyền từ chối hủy các biện pháp trừng phạt. (TTXVN)

Kinh tế Nhật Bản được dự báo tăng trưởng 1,8% trong năm 2021 và 3,4% trong năm 2022. (Nguồn: Reuters)

Kinh tế Nhật Bản và Hàn Quốc

* Ngày 3/12, OECD cho biết, đà phục hồi kinh tế Nhật Bản có thể bị chững lại do sự xuất hiện của biến chủng Omicron. Theo đó, nền kinh tế Nhật Bản được dự báo tăng trưởng 1,8% trong năm 2021 và 3,4% trong năm 2022.

OECD cũng đề xuất Nhật Bản cần tăng cường ứng dụng công nghệ - thông tin, số hoá nền kinh tế để nâng cao hơn nữa năng suất lao động, đảm bảo ổn định tài khóa. (The Japan Times)

* Ngày 8/12, Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc cho hay, chính sách kinh tế năm 2022 của nước này sẽ chú trọng hỗ trợ các công ty nhỏ bị ảnh hưởng bởi đại dịch và giúp nền kinh tế phục hồi hoàn toàn. Theo đó, năm 2022, chính phủ sẽ nỗ lực hỗ trợ nền kinh tế phục hồi hoàn toàn và “bước vào” lộ trình tăng trưởng mới.

Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch công bố triển vọng kinh tế được điều chỉnh cho năm 2022 và chính sách kinh tế vào cuối tháng 12/2021. Bộ trưởng Hong dự đoán nền kinh tế Hàn Quốc có thể tăng 3% trong năm 2022 sau ước tính tăng 4,2% trong năm 2021. (Yonhap)

Kinh tế ASEAN và các nền kinh tế mới nổi

* Theo Ban thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Hiệp định Thương mại điện tử ASEAN đã có hiệu lực từ ngày 2/12 sau khi nhận được Văn kiện phê chuẩn của Indonesia.

Việc thực thi Hiệp định được kỳ vọng góp phần phục hồi kinh tế khu vực hậu đại dịch Covid-19. Nền kinh tế Internet của ASEAN ước tính đạt 170 tỷ USD tổng giá trị hàng hóa vào cuối năm 2021 và hơn 360 tỷ USD vào năm 2025, vượt xa dự báo 300 tỷ USD trước đó theo báo cáo năm 2021 về nền kinh tế điện tử Đông Nam Á của Google, Temasek và Bain & & Company. (TTXVN)

* Thái Lan thúc đẩy các sản phẩm sinh học, tuần hoàn và xanh (BCG) nhằm nâng cao giá trị xuất khẩu thương mại của các sản phẩm BCG lên 517 triệu Baht (15,2 triệu USD) vào năm 2022. Bộ Thương mại Thái Lan đặt mục tiêu vào năm 2022 sẽ phát triển và nâng cấp hơn 1.600 nhà xuất khẩu nước này trở thành nhà xuất khẩu các sản phẩm BCG. (TTXVN)

* Báo cáo của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s và Fitch ngày 4/12 nhấn mạnh rủi ro xếp hạng tín dụng của Indonesia, nguyên nhân chủ yếu do nguồn thu ngân sách nhà nước thấp, ảnh hưởng đến khả năng đảm bảo các nguồn tài trợ mới cho Indonesia. Theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới, hệ số nợ trên nguồn thu của Indonesia ở mức 14% vào năm 2019, cao gần gấp ba lần mức trung bình của thế giới là 5,7%.

Moody’s hiện xếp hạng Baa2 với triển vọng ổn định đối với Indonesia. Fitch xếp hạng tiền gửi ngoại tệ dài hạn của Indonesia ở mức BBB với triển vọng ổn định. (TTXVN)

Kinh tế toàn cầu 2022: Kịch bản tốt nhất và xấu nhất dưới sức ép của ‘bom tấn’ Omicron

Trước sự xuất hiện của Omicron, các chính phủ đã lập tức phản ứng bằng cách áp đặt lại các hạn chế đi lại. Con ...