| Gián điệp Harold Nicholson đã trở thành nhân vật chính trong phim The Recuit |
Chuyện độc nhất vô nhị
Bằng chứng là ngày 29/1 vừa qua, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã bắt giữ Nathan James Nicholson, 24 tuổi, con trai của Harold, với cáo buộc hoạt động gián điệp cho Nga sau hơn một năm theo dõi
.
Trong cáo trạng của Viện công tố liên bang Mỹ có ghi, Harold và Nathan bị buộc tội sử dụng các cuộc thăm tù để trao đổi thư từ, mật mã và các thông tin mật để bán cho SVR trong 3 năm qua, theo kế hoạch mà Harold ngấm ngầm vạch ra trong nhà tù.
Theo Cơ quan Phản gián Mỹ, chính Harold ở trong tù đã tiếp tục chỉ đạo con mình tiếp xúc với SVR. Ông ta đã đưa cho Nathan mật mã, số điện thoại để bắt liên lạc với các đại diện của tình báo Nga. Thậm chí, Harold còn viết thư động viên con: “Con đã đủ can đảm để bước vào một thế giới mới mà con chưa từng biết tới, nó tuy mạo hiểm nhưng đầy thú vị”.
Tuân lời cha, Nathan, một cựu lính dù Mỹ trước khi học kỹ sư cơ khí tại Đại học Lane, đã nhiều lần gặp gỡ trực tiếp các đại diện của SVR tại San Francisco, Mexico, Peru và lần mới nhất là tại đảo Cyprus tháng 12/2008. Nathan bắt đầu bị nghi ngờ từ hơn một năm trước. Cơ quan Phản gián Mỹ đã theo dõi, thậm chí còn sao chép được cả sổ tay của Nathan ghi lại các cuộc tiếp xúc với giới ngoại giao Nga cùng những mật mã được sử dụng.
Theo cáo trạng, Nathan bị cáo buộc đã đi nhận “tiền hưu” cho cha từ 2006-2008 và có thể đã cung cấp cho SVR các tin tức giá trị về việc làm thế nào mà tình báo Mỹ có thể khám phá ra ổ gián điệp này năm 1996 và tình báo Mỹ biết tới đâu về việc do thám của Nga. Với những việc làm trên, Nathan cũng nhận được hơn 35.000 USD thù lao.
Bình luận về vụ này, ông David Miller, Trưởng Văn phòng FBI tại Oregon khẳng định: “Tôi tin rằng đây là lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ có một nhân vật hai lần bị buộc tội vì hoạt động gián điệp. Đặc biệt, Harold khi đang ngồi tù vẫn có thể tiếp tục cộng tác với tình báo Nga nhờ sự giúp đỡ của gia đình”.
Thực ra, vụ án gián điệp này có thể coi là trường hợp độc nhất, vô nhị không chỉ đối với Mỹ, mà còn với toàn bộ lịch sử hoạt động tình báo thế giới.
“Siêu điệp viên” Harold Nicholson?
Vào giữa thập niên 1990, Harold Nicholson đã trở thành nhân vật trung tâm của một trong những vụ bê bối gián điệp ầm ĩ nhất tại Mỹ. Chính vụ bê bối này đã trở thành đề tài hấp dẫn cho bộ phim The Recruit (2003) của Hollywood, trong đó ngôi sao Al Pacino thủ vai Harold.
Thời đó, Harold Nicholson là cựu quân nhân và là một trong những nhân viên tình báo trẻ nhất lên làm trưởng một nhiệm sở của CIA. Ông đã làm việc cho CIA 15 năm, tham gia nhiều sứ mạng tại Philippines, Thái Lan, Nhật Bản và Romania. Năm 1992, ông được bổ nhiệm làm Phó chỉ huy bộ phận tình báo của CIA tại Malaysia với nhiệm vụ chiêu mộ một nhân viên của SVR. Tuy nhiên, mọi chuyện diễn ra ngược lại: Harold cộng tác với tình báo Nga.
Trở về Mỹ năm 1994, Harold đảm trách vị trí huấn luyện nghiệp vụ tại “The Farm”, trung tâm huấn luyện hàng đầu của CIA ở Williamsburg (bang West Virginia), làm việc trực tiếp với các điệp viên trẻ của Mỹ. Nhờ đó, Harold có thể biết được rất nhiều thông tin về những nhân viên trẻ của CIA đang được đào tạo chuẩn bị cho các hoạt động tình báo. Trong thời gian cộng tác với SVR, Harold đã kịp bán cho phía Nga rất nhiều thông tin về mạng lưới tình báo của CIA tại Mátxcơva với số tiền hơn 300.000 USD và một khoản “lương hưu” hứa hẹn về sau. Ông ta chỉ bắt đầu bị nghi ngờ từ năm 1995 vì không qua được bài kiểm tra trên máy phát hiện nói dối trước khi bị bắt tháng 11/1996. Khi bị bắt, Harold khai rằng ông làm gián điệp để có tiền nuôi ba con, trong đó có Nathan (lúc đó 12 tuổi) vì vợ chồng ông đã ly hôn. Vì những tổn thất lớn gây ra cho nước Mỹ, Harold đã phải nhận bản án 23 năm tù năm 1997.
Tuy nhiên, sự việc chưa dừng ở đó. Ngày 29/1, khi Nathan bị bắt, CIA mới vỡ lẽ rằng trong vòng lao lý, Harold Nicholson vẫn tiếp tục làm gián điệp cho SVR. Nếu bị Tòa án tuyên đủ các tội danh đã cáo buộc, cha con nhà Nicholson rất có thể sẽ phải đương đầu với bản án tối đa lên tới 100 năm tù.
Hoàng Minh (Theo IHT, NYTimes, AP)