Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam

Các đại biểu dự Lễ kỷ niệm. (Ảnh: Tuấn Anh)

Dự lễ kỷ niệm có các Ủy viên Bộ Chính trị: Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa dự sự kiện.

Bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao, nguyên Trưởng Phái đoàn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris tham dự.

Cùng dự có các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và ngành Ngoại giao; đại diện gia đình thành viên hai đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam cùng gia đình; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các cơ quan đối ngoại, cơ quan tham gia đàm phán, thực thi Hiệp định Paris; một số đại biểu quốc tế đã trực tiếp và gián tiếp góp phần vào thắng lợi của Việt Nam trong đàm phán và ký kết Hiệp định Paris; các chuyên gia, nhà nghiên cứu lịch sử.

Bí thư Đoàn thanh niên Bộ Ngoại giao Nguyễn Đồng Anh bày tỏ niềm xúc động, trân trọng và tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc. (Ảnh: Tuấn Anh)

Thay mặt tuổi trẻ ngành Ngoại giao phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Bí thư Đoàn thanh niên Bộ Ngoại giao Nguyễn Đồng Anh bày tỏ niềm xúc động, trân trọng và tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc. Anh cho biết, tuổi trẻ Ngoại giao ý thức sâu sắc về trách nhiệm của mình, phải ra sức gìn giữ và phát huy cho bằng được những thành quả cách mạng vĩ đại đó.

Theo đó, tuổi trẻ Ngoại giao luôn xung kích, tình nguyện, nỗ lực cống hiến bằng sức trẻ và nhiệt huyết, không ngại khó ngại khổ, xung phong đi công tác tại các địa bàn khó khăn, tích cực triển khai thắng lợi các nhiệm vụ đối ngoại, nhất là mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác, ngoại giao vaccine, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa, bảo vệ độc lập, chủ quyền và nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo hộ công dân và công tác người Việt Nam ở nước ngoài…

Trong bối cảnh và nhiệm vụ mới, đặt ra nhiều yêu cầu mới đối với các cán bộ ngoại giao trẻ, nhưng cốt lõi vẫn phải bắt đầu từ việc rèn luyện bản lĩnh chính trị, tư tưởng, tu dưỡng đạo đức, phong cách sống, tinh thần cống hiến, có tình yêu quê hương đất nước, con người, văn hoá Việt Nam, và luôn nuôi dưỡng những khát vọng cao đẹp của tuổi trẻ.

Kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris không chỉ khơi dậy niềm tự hào dân tộc, ôn lại và giáo dục truyền thống vẻ vang của ngoại giao cách mạng Việt Nam, mà còn giúp thế hệ trẻ Ngoại giao ngày nay nghiên cứu sâu sắc, vận dụng sáng tạo các bài học lịch sử rút ra từ Hội nghị Paris; để sống, học tập và làm việc sao cho xứng đáng với thế hệ cha anh.

Bí thư Đoàn thanh niên Bộ cho biết, thế hệ trẻ Ngoại giao hôm nay luôn ghi nhớ và mãi mãi biết ơn công lao của thế hệ cha anh, quyết tâm và xin hứa không ngừng nỗ lực học tập, rèn luyện bản lĩnh để tiếp bước những thế hệ đi trước, trở thành người lính trên tuyến đầu, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ; tiên phong xây dựng ngành ngoại giao chuyên nghiệp, toàn diện, hiện đại, đóng góp hết sức mình vào thực hiện khát vọng, tầm nhìn và mục tiêu phát triển đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng như ước nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

Bà Hélène Luc, Thượng nghị sĩ danh sự, Chủ tịch danh dự Hội Hữu nghị Pháp-Việt phát biểu tại Lễ kỷ niệm. (Ảnh: Tuấn Anh)

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, bà Hélène Luc, Thượng nghị sĩ ddanh sự, Chủ tịch danh dự Hội Hữu nghị Pháp-Việt khẳng định, dù 50 năm đã trôi qua kể từ ngày ký Hiệp định Paris 27/1/1973, nhưng những tình cảm và niềm vui trong bà vẫn vẹn nguyên.

Theo bà, toàn thể thế giới đã hân hoan chào đón thắng lợi của dân tộc Việt Nam, chiến thắng đúc kết từ tinh thần anh dũng của nhân dân và từ sự hỗ trợ của Liên Xô và Trung Quốc cũng như sự ủng hộ của các lực lượng yêu chuộng hòa bình trên thế giới.

Bà Hélène Luc hồi tưởng: “Tôi còn nhớ rõ khuôn mặt của Bộ trưởng Xuân Thủy và nụ cười đã đi vào lịch sử của ông, nụ cười của ông Lê Đức Thọ thoáng chút lo âu. Ông là người phụ trách liên lạc giữa Hà Nội và thành phố Choisy-le-Roy (nơi ở của hai đoàn đàm phán). Tôi cũng nhớ rõ khuôn mặt xinh đẹp của bà Nguyễn Thị Bình. Họ đã chinh phục trái tim nhân dân Pháp bằng lòng quả cảm, tính kiên trì và trí tuệ của mình”.

Bà cũng điểm lại sự phối hợp chí tình, khăng khít giữa đoàn đàm phán của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam với Đảng Cộng sản Pháp: “Cụ thể cần đảm bảo các điều kiện ăn ở, làm việc tốt nhất cho các đoàn đàm phán với các thành viên đang phải sống xa gia đình. Hơn nữa, cần phát động phong trào đoàn kết để ủng hộ đoàn đàm phán. Điều này không chỉ nhằm khích lệ tinh thần của đoàn, mà còn chỉ rõ cho người Mỹ thấy sự ủng hộ, không chỉ của Pháp, mà còn của cả châu Âu, châu Mỹ và toàn thế giới cho nhân dân Việt Nam”.

Bà nhấn mạnh sự ủng hộ của chính trị gia và nhân dân nước Pháp dành cho phái đoàn Việt Nam trong đàm phán Hiệp định Paris. Chính Tướng Charles De Gaulle, người từng chịu trách nhiệm khi để nổ ra chiến tranh Đông Dương năm 1954, đã cảnh báo Tổng thống Mỹ: “Các ông đừng phiêu lưu trong cuộc chiến này, sẽ chẳng bao giờ thắng được đâu!”. Ông cũng đã dành sự hỗ trợ quý báu dành cho Phái đoàn Việt Nam về chính trị với sự tham gia của Vụ trưởng Vụ Á-Úc, Bộ Ngoại giao Froment Maurice và Bộ trưởng Ngoại giao Maurice Schumann và sự ủng hộ về vật chất và an ninh cho phái đoàn.

Năm 1968, tại Pháp đã diễn ra nhiều cuộc biểu tình lớn của nhân dân yêu chuộng hòa bình ủng hộ Việt Nam, đặc biệt là ngày chống chủ nghĩa thực dân 17-18/1 quy tụ 60.000 người tại khu Latinh (quận 5-6 tại Paris). Trong tất cả các cuộc biểu tình, khẩu hiệu “Hồ Chí Minh sẽ thắng, Hòa bình cho Việt Nam” đều được hô vang. Nhà sử học-văn hóa Jean Francois Sirinelli đã nói “Chiến tranh Việt Nam là một sự kiện quốc tế có tiếng vang trên toàn thế giới xét về tính chất và độ dài của cuộc chiến”.

Vào ngày 27/1/1973, khi thông báo được chờ đợi vang lên trên các phương tiện truyền thông, Hội đồng Thành phố Choisy-le-Roy đã nhóm họp. Thị trưởng Louis Luc báo tin vui và tuyên bố: “Xin vinh danh những chiến sĩ Việt Nam anh dũng cũng như tất cả những người đã ủng hộ họ. Tôi thấy rằng chúng tôi nợ dân tộc Việt Nam của các bạn, một dân tộc từ lâu bị áp bức dưới danh nghĩa nước Pháp, sắp tới chúng tôi sẽ giúp Việt Nam tái thiết”.

Và những ngày sau đó, Choisy-le-Roy kết nghĩa với Đống Đa, quận bị tàn phá gần như hoàn toàn trong các trận oanh tạc, và chỉ vài tháng sau, một trại trẻ mồ côi và một trường học đã được xây lại.

Ngày 2/9/1978, ngày Hà Nội hân hoan đón mừng Bắc Nam sum họp, phái đoàn Thành phố Choisy-le-Roy do Thị trưởng Louis Luc dẫn đầu đã tới tại Hà Nội, và có cuộc hội ngộ đầy cảm xúc với Bộ trưởng Xuân Thủy và ông Lê Đức Thọ. Tướng Giáp ôm lấy chúng tôi nói: “Mỹ có 543.000 quân ta có 86.000 quân, nhưng chúng ta chiến thắng vì chúng ta có chính nghĩa”.

Ông Hà Đăng phát biểu tại lễ kỷ niệm. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Bày tỏ sự cảm động khi tham dự và phát biểu tại Lễ kỷ niệm, đồng chí Hà Đăng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, thành viên đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam (CMLTCHMNVN), chỉ ra rằng trong bốn bên tham gia ký Hiệp định Paris thì phía Việt Nam có đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (VNDCCH) và Chính phủ CMLTCHMNVN.

Việc phía Hoa Kỳ đặt bút ký Hiệp định Paris cùng với của bà Nguyễn Thị Bình, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao CMLTCHMNVN, đã đặt vị trí Bộ trưởng Bộ Ngoại giao của bà Nguyễn Thị Bình ngang hàng với Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ William P. Rogers và điều đó cũng là sự công nhận của Hoa Kỳ với Chính phủ CMLTCHMNVN, công nhận sự độc lập, tự chủ của dân tộc Việt Nam.

Nhấn mạnh việc ký Hiệp định Paris là thắng lợi lớn của ngoại giao cách mạng Việt Nam, đồng chí Hà Đăng bày tỏ sự cảm động vì Lễ kỷ niệm được tổ chức ngày hôm nay cũng là sự vinh danh xứng đáng những đóng góp to lớn của ngành ngoại giao, “tuy hai là một, tuy một là hai” theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dù là đoàn VNDCCH hay đoàn Chính phủ CMLTCHMNVN đối với đất nước.

“Nhân dịp này, tôi xin bày tỏ tấm lòng, niềm tự hào về đất nước của chúng ta, về sự độc lập, tự chủ của chúng ta, về sự nghiệp ngoại giao chính nghĩa của chúng ta”, ông Hà Đăng chia sẻ.

Tại lễ kỷ niệm, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng đã tặng hoa cho thành viên đoàn đàm phán tham dự buổi lễ, bao gồm: nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam (CPCMLT), nguyên Trưởng đoàn đàm phán của CPCMLT tại Hội nghị Paris Nguyễn Thị Bình; nguyên Trưởng Ban Thông tin-Văn hoá Trung ương, nguyên Tổng biên tập báo Nhân dân và Tạp chí Cộng sản, nguyên thành viên Đoàn đàm phán của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam Hà Đăng; nguyên Phó ban Đối ngoại Trung ương, nguyên thành viên Đoàn Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam Phạm Văn Chương; nguyên Vụ trưởng, nguyên thành viên Đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Huỳnh Văn Trình; nguyên Vụ trưởng, nguyên cán bộ phiên dịch của Đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Phạm Ngạc.

Nguyên Bộ trưởng Ngoại giao, nguyên Trưởng phái đoàn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam Nguyễn Thị Bình tại Lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris, ngày 17/1/2023. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Xúc động phát biểu tại sự kiện, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao, nguyên Trưởng phái đoàn Chính phủ CMLTCHMNVN tại Hội nghị Paris Nguyễn Thị Bình cho biết, bà rất vinh dự đến dự Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày ký Hiệp định Paris lập lại hòa bình ở Việt Nam.

Bà nhớ lại cuối 1968, bà đã nhận được chỉ thị của Đảng tham gia đàm phán ở Paris. Bà bày tỏ niềm xúc động và lòng cảm ơn tới các đồng chí Lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã giao cho bà trọng trách lớn là tham gia cuộc đàm phán ở Paris. Trải qua hơn bốn năm đàm phán, bà đã hoàn thành nhiệm vụ là một trong bốn người ký vào Hiệp định Paris.

“Hiệp định Paris là một thắng lợi mang tính quyết định đưa đến giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, là kết quả của gần 20 năm chiến tranh ác liệt, chiến đấu gian khổ của cả dân tộc. Nhân Lễ kỷ niệm này, tôi xin tri ân các chiến sĩ, đồng bào, đã hy sinh vì sự nghiệp thống nhất đất nước.

Hiệp định Paris là thắng lợi về mặt quân sự, chính trị và ngoại giao của Việt Nam, đồng thời là thắng lợi của phong trào thế giới ủng hộ Việt Nam. Đó là kết quả của sự đoàn kết ủng hộ hết sức mạnh mẽ của của thế giới, đem lại sức mạnh cho Việt Nam ở trên chiến trường cũng như tại bàn đàm phán. Tôi xin thay mặt cho nhân dân Việt Nam gửi đến đại biểu đại diện phong trào thế giới ủng hộ Việt Nam lời cảm ơn chân thành”, bà Nguyễn Thị Bình nói.

Nguyên Trưởng đoàn đàm phán của CPCMLT cũng cho rằng, yếu tố quyết định dẫn tới thắng lợi của Hiệp định Paris là sự lãnh đạo tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí Lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Bà bày tỏ sự tin tưởng rằng với sự lãnh đạo sáng suốt, truyền thống chiến đấu của dân tộc Việt Nam, Việt Nam sẽ phát triển mạnh và bền vững.

“Tham dự sự kiện hôm nay tôi rất vui và hạnh phúc, dù tuổi già sức yếu nhưng vẫn cố gắng có mặt. Hiệp định Paris được ký kết là thành quả của cuộc cách mạng lớn lao, không có Hiệp định này thì không có giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, không có hòa bình cho dân tộc ta. Sau khi tham gia Đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, tôi lại tiếp tục vào miền Nam để tham gia Phái đoàn Liên hiệp quân sự bốn bên Trung ương thi hành Hiệp định Paris để chúng ta có được ngày hôm nay. Sự kiện này cũng củng cố lòng tin của các dân tộc đối với Việt Nam, giúp các dân tộc tự tin vào quyền tự quyết để giải phóng dân tộc mình”, nguyên Vụ trưởng, nguyên thành viên Đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Huỳnh Văn Trình chia sẻ với phóng viên Báo Thế giới & Việt Nam.

Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng tặng hoa cho các nhân chứng. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng, trong công cuộc phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc, kế thừa và vận dụng sáng tạo tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh, bản sắc văn hóa và ngoại giao của dân tộc cùng với những bài học lịch sử của Hội nghị Paris, Việt Nam nhất quán thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; từng bước xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại với ba trụ cột là đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân.

Từ một nước bị chiến tranh tàn phá nặng nề, Việt Nam đã trở thành một quốc gia có thu nhập trung bình, có vị thế và uy tín quốc tế ngày càng cao, có chính trị- xã hội ổn định, có nền kinh tế phát triển năng động, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững, đời sống nhân dân không ngừng cải thiện. Những thành tựu to lớn này càng minh chứng cho ý nghĩa lịch sử của Hiệp định Paris và giá trị của chân lý mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do. Đến ngày thắng lợi, nhân dân ta sẽ xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”.

Theo Bộ trưởng, thế giới đang trải qua những biến động lớn và rất phức tạp. Hòa bình, hợp tác và phát triển là nguyện vọng chung, tha thiết của các quốc gia, dân tộc và nhân loại tiến bộ trên thế giới.

"Đã từng trải qua nhiều hy sinh, mất mát trong các cuộc đấu tranh chống ngoại xâm, Việt Nam hết sức trân trọng giá trị của hòa bình, đề cao và tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, chân thành và thủy chung với bạn bè quốc tế, đóng góp hết sức mình vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác phát triển và tiến bộ xã hội trên thế giới", Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng khẳng định, phát huy truyền thống vẻ vang của ngoại giao cách mạng Việt Nam và tinh thần Hội nghị Paris, toàn ngành ngoại giao dưới sự lãnh đạo của Đảng quyết tâm xây dựng ngành ngoại giao Việt Nam chuyên nghiệp, toàn diện, hiện đại, đóng góp xứng đáng vào thực hiện khát vọng, tầm nhìn và mục tiêu phát triển đất nước mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.

6 bài học đối ngoại quý báu

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng, quá trình đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Paris là một pho sách vô cùng quý báu về trường phái đối ngoại và ngoại giao Việt Nam với nhiều bài học mãi mãi còn nguyên giá trị, trong đó có những bài học đã trở thành triết lý, quan điểm xuyên suốt đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta trong công cuộc đổi mới, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Trước hết, đó là bài học về kiên định độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, vì lợi ích quốc gia-dân tộc. Đây vừa là nguyên tắc nhất quán, vừa là bài học lớn của cách mạng Việt Nam nói chung và đấu tranh ngoại giao tại Hội nghị Paris nói riêng.

Thứ hai, bài học về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Sức mạnh dân tộc kết hợp với sự đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân thế giới đã tạo nên sức mạnh tổng hợp để nhân dân Việt Nam giành thắng lợi trong sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa của mình.

Thứ ba, bài học về kiên định mục tiêu, nguyên tắc, song cơ động, linh hoạt sách lược theo phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Mục tiêu và nguyên tắc của chúng ta là độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, tôn trọng chủ quyền quốc gia. Sách lược của chúng ta là “vừa đánh, vừa đàm”, sáng tạo, linh hoạt điều chỉnh tùy theo từng vấn đề, từng thời điểm, từng đối tác trên cơ sở kiên định mục tiêu chiến lược.

Thứ tư, bài học về phong cách, nghệ thuật đối ngoại và ngoại giao mang đậm tư tưởng, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh như bài học về nghiên cứu, đánh giá và dự báo tình hình, “biết mình, biết người”, “biết thời, biết thế”; về biết giành thắng lợi từng bước để đi đến thắng lợi cuối cùng; về tạo dựng và nắm bắt thời cơ để chuyển hóa thắng lợi trên chiến trường thành thắng lợi trên bàn đàm phán; về kết hợp tài tình giữa chiến lược và sách lược, giữa chính trị-quân sự và ngoại giao, giữa ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Đảng, đối ngoại nhân dân, giữa độc lập tự chủ và đoàn kết quốc tế, giữa các lực lượng ngoại giao của miền Bắc và miền Nam, tuy hai mà một, tuy một mà hai,...

Thứ năm, bài học về chủ động, tích cực xây dựng lực lượng ngoại giao, trong đó cán bộ là khâu then chốt. Từ Hội nghị Geveva năm 1954 đến Hội nghị Paris, đội ngũ cán bộ ngoại giao Việt Nam đã trưởng thành vượt bậc, có phẩm chất cách mạng, được trang bị kiến thức đối ngoại, phương pháp, kỹ năng và nghệ thuật đàm phán. Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn lựa, rèn luyện và tin tưởng giao trách nhiệm cho những cán bộ xuất sắc tham gia mặt trận ngoại giao, góp phần rất quan trọng làm nên thắng lợi tại Hội nghị Paris.

Thứ sáu, bài học bao trùm là sự lãnh đạo thống nhất, tuyệt đối của Đảng đối với sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta nói chung và mặt trận ngoại giao nói riêng. Trên cơ sở vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, phát huy truyền thống giữ nước của dân tộc và tư tưởng Hồ Chí Minh, đánh giá chính xác thực tiễn cách mạng trong nước và tình hình quốc tế, Đảng ta đã đề ra chủ trương, đường lối và sách lược cách mạng đúng đắn, mở ra mặt trận ngoại giao chủ động tiến công, phối hợp chặt chẽ và thống nhất với các mặt trận chính trị, quân sự, “vừa đánh, vừa đàm”, tạo nên sức mạnh tổng hợp để giành toàn thắng.

Bộ trưởng nói thêm, ngoài những bài học nổi bật nói trên, còn nhiều bài học phong phú từ Hội nghị Paris, nhất là các bài học về phong cách, phương pháp và nghệ thuật ngoại giao, cần tiếp tục được nghiên cứu, đánh giá và tổng kết để truyền lại cho các thế hệ ngày nay và mai sau.

Ngày 17/1/2023, Lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam. (Ảnh: Tuấn Anh)

Cũng theo Bộ trưởng, thắng lợi tại Hội nghị Paris bắt nguồn từ đường lối cách mạng đúng đắn và sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; từ khát vọng hòa bình cháy bỏng, truyền thống yêu nước nồng nàn, khối đại đoàn kết, bản sắc văn hóa và trí tuệ của dân tộc Việt Nam được hun đúc qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước.

“Hội nghị Paris đã đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc của ngoại giao cách mạng Việt Nam, đã tôi luyện nên những nhà ngoại giao xuất sắc trong thời đại Hồ Chí Minh, những con người đã trở thành những tấm gương sáng ngời về lòng yêu nước, về bản lĩnh chính trị, về phong cách và nghệ thuật ngoại giao, được bạn bè quốc tế quý mến như các đồng chí Lê Đức Thọ, Nguyễn Duy Trinh, Xuân Thủy, Nguyễn Thị Bình, Nguyễn Cơ Thạch và nhiều cán bộ ngoại giao ưu tú khác”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng cho rằng Lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris là dịp để tri ân và ghi nhớ sự cống hiến to lớn của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã trực tiếp chỉ đạo đàm phán, ký kết Hiệp định Paris, các thành viên đoàn đàm phán và đội ngũ cán bộ tham gia mặt trận đấu tranh ngoại giao và thực thi Hiệp định Paris; là sự ghi nhớ và biết ơn chân thành các nước xã hội chủ nghĩa, bạn bè quốc tế và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới đã sát cánh ủng hộ, giúp đỡ nhân dân Việt Nam trong suốt cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Các đại biểu dự Lễ kỷ niệm Hiệp định Paris làm lễ chào cờ. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn phát biểu tại Lễ kỷ niệm. (Ảnh: Tuấn Anh)

Phát biểu khai mạc Lễ kỷ niệm, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, độc lập, tự cường và toàn vẹn non sông là nguyên tắc bất biến, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Bên cạnh kiên cường bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia, ông cha ta luôn chú trọng hoạt động ngoại giao, tạo nên truyền thống và bản sắc riêng của nền ngoại giao Việt Nam đầy hào khí, hòa hiếu, trọng lẽ phải, chính nghĩa và công lý: "Đem đại nghĩa để thắng hung tàn; Lấy chí nhân mà thay cường bạo!"; "Dập tắt muôn đời lửa chiến tranh; Mở nền muôn thủa thái bình!". Đây là những tư tưởng, triết lý mãi trường tồn cùng dân tộc Việt Nam.

“Truyền thống và bản sắc tốt đẹp đó được bồi đắp, phát huy và tỏa sáng trong thời đại Hồ Chí Minh, hình thành nền ngoại giao cách mạng Việt Nam gắn liền với tư tưởng, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phối hợp chặt chẽ với các mặt trận chính trị và quân sự, mặt trận ngoại giao luôn đóng vai trò trọng yếu trong sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân ta, góp phần tạo nên những thắng lợi to lớn, làm rạng rỡ lịch sử dân tộc. Từ đàm phán bảo vệ nền độc lập sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945; đến đàm phán, ký kết Hiệp định Geneva năm 1954 và đỉnh cao là đàm phán, ký kết Hiệp định Paris năm 1973, tạo tiền đề để nhân dân ta thực hiện khát vọng hòa bình, độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và phát triển phồn vinh”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng nhấn mạnh, Hiệp định Paris được ký kết cách đây tròn nửa thế kỷ đã kết thúc thắng lợi cuộc đàm phán dài nhất, phức tạp nhất trong lịch sử ngoại giao Việt Nam để chấm dứt cuộc chiến tranh dài nhất trong thế kỷ 20. Thắng lợi này có ý nghĩa chiến lược, tạo nên cục diện mới để quân và dân ta tiến lên “đánh cho ngụy nhào” với đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, mở ra kỷ nguyên hòa bình, độc lập, thống nhất và phát triển ở Việt Nam.

Chiến thắng vĩ đại này là kết tinh thành quả đấu tranh kiên cường, bất khuất và hy sinh vô cùng to lớn của quân và dân ta trên mặt trận chính trị, quân sự và ngoại giao dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ Đồng khởi Bến Tre năm 1960, đến Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968, Tiến công chiến lược Xuân-Hè năm 1972 và chiến thắng vang dội 12 ngày đêm “Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không”. Ngoại giao đã trở thành một mặt trận tiến công, kết hợp nhuần nhuyễn và chuyển hóa hoàn toàn thắng lợi trên mặt trận chính trị, quân sự thành thắng lợi trên bàn đàm phán, thể hiện sáng ngời bản lĩnh, cốt cách và trí tuệ Việt Nam, thấm đượm tư tưởng, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, Hiệp định Paris không chỉ là thắng lợi của nhân dân Việt Nam, mà còn đi vào lịch sử cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập, tự do, tiến bộ và công lý.

Một tiết mục biểu diễn nghệ thuật tại Lễ kỷ niệm. (Ảnh: Tuấn Anh)

Quang cảnh khai mạc Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, ngày 17/1/2023. (Ảnh: Quỳnh Hương)

Các đại biểu dự Lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris. (Ảnh: Tuấn Anh)

Các đại biểu tham quan triển lãm ảnh về Hội nghị Paris. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Các đại biểu quốc tế tham dự Lễ kỷ niệm. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Lễ kỷ niệm có sự tham dự của các Lãnh đạo Đảng, Nhà nước: Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng; Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; các nguyên lãnh đạo Bộ Ngoại giao: nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cầm; nguyên Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh; nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao, nguyên Trưởng phái đoàn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris Nguyễn Thị Bình; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, địa phương; các thành viên, đại diện gia đình thành viên hai đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, đại biểu bạn bè quốc tế; đại diện một số Cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam; lãnh đạo Bộ Ngoại giao qua các thời kỳ; các cán bộ Bộ Ngoại giao.

Quang cảnh Lễ ký Hiệp định Paris, ngày 27/01/1973 tại Trung tâm các Hội nghị quốc tế ở thủ đô Paris, Pháp. (Nguồn: TTXVN)

Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh lập lại hòa bình ở Việt Nam là đỉnh cao thắng lợi của mặt trận ngoại giao nước ta thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, là mốc son trong trang sử vàng của nền ngoại giao cách mạng Việt Nam; đánh dấu bước trưởng thành tột bậc của nền ngoại giao cách mạng thời đại Hồ Chí Minh.

Việc ký kết Hiệp định Paris cũng là bước ngoặt lịch sử, khẳng định thắng lợi trên các mặt trận ngoại giao, chính trị, quân sự, kết hợp thành công sức mạnh của dân tộc với sức mạnh thời đại, tạo ra thế và lực mới cho cuộc chiến đấu của dân tộc ta, tạo thế xoay chuyển có lợi cho cách mạng, đi đến đại thắng mùa Xuân 1975.

Bà Nguyễn Thị Bình ký Hiệp định Paris. (Nguồn: Getty Images)

Hiệp định là văn bản pháp lý quốc tế đầu tiên, toàn diện nhất, đầy đủ nhất ghi nhận các quyền cơ bản của nhân dân Việt Nam; là sự công nhận chính thức của quốc tế đối với nền độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.

Thắng lợi của Hiệp định Paris là việc Mỹ rút khỏi Việt Nam đã góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng của nhân dân Lào và Campuchia; góp phần mở ra một giai đoạn mới ở khu vực Đông Nam Á-giai đoạn hòa bình, ổn định, khép lại quá khứ, hướng đến xây dựng cộng đồng ASEAN. Hiệp định Paris là sự minh chứng hùng hồn cho chân lý “đại nghĩa thắng hung tàn, chí nhân thay cường bạo”, củng cố niềm tin của nhân dân yêu chuộng hòa bình và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới vào sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa của mình. Bởi lẽ đó, Hiệp định Paris đã đi vào lịch sử của cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì độc lập, tự do; vì hòa bình, công lý.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris (27/1/1973-27/1/2023), Báo Thế giới và Việt Nam, Bộ Ngoại giao xuất bản Đặc san: “50 năm Hiệp định Paris: Những bài học quý giá”. Ấn phẩm đặc biệt được xuất bản bằng tiếng Việt với gần 200 trang, gồm bài viết của những người trực tiếp tham gia cuộc đàm phán lịch sử cùng nhiều học giả, nhà nghiên cứu ngoại giao, những nhà báo, bạn bè quốc tế đã ủng hộ hết mình cho cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam.

50 năm Hiệp định Paris: Bước ngoặt lịch sử, mốc son chói lọi của ngoại giao Việt Nam Sáng 16/1, tại Hà Nội, đã diễn ra Hội thảo khoa học với chủ đề “50 năm Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, ...

Đôi điều suy ngẫm về Hiệp định Paris Thời giờ thấm thoát thoi đưa, thế mà 50 năm đã qua kể từ ngày Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa ...

Hiệp định Paris dẫn đến hòa bình và thống nhất đất nước Thắng lợi của việc ký kết Hiệp định Paris với việc Mỹ phải rút quân hoàn toàn khỏi miền Nam là một bước tiến vô ...

Đóng góp của đối ngoại nhân dân trong quá trình đàm phán và ký kết Hiệp định Paris Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam là một mốc son sáng chói trong lịch sử ngoại ...

Kỷ niệm 50 năm Ngày ký kết Hiệp định Paris: ‘Việt cộng’ đến Paris Khi Việt Nam đang chiến tranh, trên thế giới, bên cạnh tên gọi chính thức là FNL (Front National de Libération - Mặt trận Dân ...