| Người dân đi ngang qua một nhà máy lọc dầu ở Mumbai, Ấn Độ. (Nguồn: Getty Images) |
Lệnh trừng phạt bắt đầu có tác dụng
Theo dữ liệu từ Công ty theo dõi tình báo dầu mỏ Kpler, trong 9 tháng năm nay, Reliance đã nhập khẩu hơn 181 triệu thùng dầu từ Nga.
Công ty dầu khí Indian Oil Corporation cho biết sẽ tuân thủ mọi lệnh trừng phạt hiện hành.
| Các tàu chở dầu tập trung tại kho dự trữ dầu khí của Khu vực cảng Long Khẩu, thành phố Yên Đài, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. (Nguồn: Getty Images) |
Theo ông Clayton Seigle, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS), Ấn Độ đang đối mặt với tình thế khó khăn hơn khi phụ thuộc ngày càng lớn vào nguồn dầu giá rẻ từ Nga. Nếu phải cắt giảm nhập khẩu từ Moscow, New Delhi sẽ buộc phải tìm nguồn thay thế từ Trung Đông, Tây Phi và Mỹ.
Theo bà Yun Sun, Giám đốc Chương trình Trung Quốc tại Trung tâm nghiên cứu Stimson, trước sức ép từ Mỹ, Trung Quốc không hoàn toàn phớt lờ nhưng sẽ không đáp ứng mọi yêu cầu của nền kinh tế lớn nhất thế giới. Điều quan trọng là Bắc Kinh sẽ không từ bỏ Nga.
Có cách để "lách" trừng phạt
Theo trang CNN, ẩn sau tất cả những động thái địa chính trị này là “hạm đội bóng tối” của Nga, được thiết kế đặc biệt để vận chuyển dầu thô ra khỏi sự giám sát của phương Tây. Quy mô của mạng lưới này mở rộng nhanh chóng trong những năm gần đây. Tháng 5/2025, một báo cáo của S&P Global đã xác định, có 940 tàu riêng biệt tham gia vào đội tàu này, tăng 45% so với năm trước.
Liên minh châu Âu (EU), Vương quốc Anh và Mỹ đều đã triển khai các biện pháp mạnh tay để ngăn chặn mạng lưới này, đồng thời đưa hàng trăm tàu vào danh sách đen.
Các nhà phân tích của Kpler lưu ý, kể từ khi tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Nga vẫn duy trì hoạt động xuất khẩu dầu thô, bất chấp "những thách thức về hậu cần" do lệnh trừng phạt gây ra. Đây cũng là những thách thức trong nỗ lực cắt nguồn thu từ dầu mỏ Nga của Mỹ.
Ông Muyu Xu, nhà phân tích dầu mỏ cấp cao tại Kpler nhận định, sau các lệnh trừng phạt trước đây của phương Tây, các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ chỉ cần thích ứng bằng cách mua dầu thông qua "hạm đội bóng tối" hoặc các bên trung gian.
Theo ông Xu, quá trình tương tự có thể được áp dụng cho hoạt động xuất khẩu dầu của Nga sang Ấn Độ và Trung Quốc sau các lệnh trừng phạt mới nhất của nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Còn ông Seigle thì cho rằng, những giải pháp thay thế đó vẫn sẽ ảnh hưởng đến doanh thu của Moscow vì việc sử dụng "hạm đội bóng tối" để vận chuyển dầu sẽ tốn kém hơn. Hiệu quả của lệnh trừng phạt không phải là những gì các nhà buôn dầu mỏ ở Trung Quốc và Ấn Độ sẽ làm, mà là Mỹ thực thi mạnh tay đến đâu.