Luật nhập cư lao động lành nghề của Đức: Bài toán thách thức về nhân lực (Kỳ I)

Nguyễn Hữu Tráng
TGVN. Việc nước Đức thiếu hụt lao động ngành nghề trong nhiều lĩnh vực có thể mở ra cơ hội cho lao động Việt Nam mong muốn sinh sống, học tập và làm việc tại Đức.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
luat nhap cu lao dong lanh nghe cua duc bai toan thach thuc ve nhan luc ky i Không kích ở Idlib: NATO lên án Chính phủ Syria tấn công 'bừa bãi', Đức gọi là 'tội ác chiến tranh'
luat nhap cu lao dong lanh nghe cua duc bai toan thach thuc ve nhan luc ky i Festival văn hóa sắc màu các dân tộc Việt Nam tại Đức
luat nhap cu lao dong lanh nghe cua duc bai toan thach thuc ve nhan luc ky i
Luật nhập cư lao động lành nghề do Quốc hội Đức thông qua sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/3/2020. (Nguồn: Pixabay)

Sau khi được Quốc hội Đức thông qua ngày 15/8/2019, Luật nhập cư lao động lành nghề sẽ có hiệu lực từ ngày 1/3/2020, trừ một số điều khoản sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2024 hoặc sau khi được công bố (Điều 54).

Về hình thức, Luật này sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung của Luật về cư trú của người nước ngoài sửa đổi năm 2008, Luật xã hội sửa đổi năm 1997, Luật về xác định chuyên môn ngành nghề sửa đổi năm 2017, Nghị định về Quy chế bác sĩ liên bang sửa đổi năm 2016, Luật về hành nghề nha khoa sửa đổi lần cuối năm 2016, Luật về ngành nghề điều dưỡng sửa đổi năm 2017, Luật về chăm sóc sức khỏe người già sửa đổi năm 2017, Luật tỵ nạn sửa đổi năm 2008 và hàng loạt những văn bản quy phạm pháp luật khác.

Về nội dung, Luật được thông qua ngày 15/8/2019 có nhiều thay đổi được coi là đột phá, nhằm xử lý vấn đề thiếu hụt lao động trầm trọng thông qua tiếp nhận lao động nước ngoài.

Sức ép lớn

Gần 30 năm sau ngày thống nhất (1990), nước Đức lại đứng trước những thách thức lớn, không đến từ bên ngoài mà xuất phát từ chính sự phát triển của xã hội Đức. Sau thống nhất, đã xuất hiện làn sóng di cư của người Đông Đức đang ở độ tuổi lao động sang phía Tây tìm việc làm với mức lương cao hơn. Sự phát triển lệch của kinh tế Đức khiến các bang phía Đông nhiều thập kỷ sau đó vẫn chưa khôi phục hoàn toàn; nền kinh tế chưa thể chuyển đổi triệt để từ kinh tế kế hoạch tập trung sang “kinh tế thị trường xã hội”. Khoảng cách thu nhập lớn khiến hàng năm, số người lao động giảm liên tục, có lúc tới 30%.

Ở các bang phía Tây, sau khi Thế chiến II kết thúc, nước Đức trở lại giai đoạn phát triển kinh tế, nhiều trẻ em được sinh ra trong giai đoạn “Baby Boom” và giờ đây, họ đang bước sang tuổi hưu trí. Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế Prognos, năm 2025, thị trường lao động Đức sẽ thiếu hụt khoảng 2,9 triệu lao động lành nghề và đến 2031, con số này sẽ lên tới 3,6 triệu. Theo tài liệu nghiên cứu này, tăng trưởng kinh tế Đức đến năm 2025 là 1,6%/năm; tình trạng thiếu hụt lao động sẽ ngày càng trầm trọng do mức gia tăng dân số chậm. Năm 2017, cứ một người nghỉ hưu có ba người làm việc; con số này ở năm 2045 sẽ chỉ còn từ một đến hai người. Giới nghiên cứu cho rằng tình trạng này sẽ là thách thức số một của kinh tế Đức hiện nay, nhất là đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Riêng trong ngành nghề thủ công, Hiệp hội Thủ công Đức (ZDH) cho biết hàng năm thiếu đến 20.000/150.000 suất học nghề, do không đủ số học sinh tốt nghiệp phổ thông đăng ký học nghề, trong khi xu hướng học đại học có chiều hướng gia tăng. Theo nghiên cứu của Viện Bertelsmann Stiftung, trong 40 năm tới, Đức sẽ cần mỗi năm ít nhất 260.000 người nhập cư mới giải quyết được tình trạng thiếu lao động, 146.000 từ các nước ngoài EU và 114.000 từ thành viên EU, cụ thể như sau: đến 2035, mỗi năm nước Đức cần 98.000 người nhập cư từ các nước ngoài EU; đến năm 2050, mỗi năm nước Đức cần thêm 170.000 người; đến năm 2060, mỗi năm nước Đức cần thêm 200.000 người.

Trong các ngành nghề y tế như hộ lý, y tá, điều dưỡng viên tại các cơ sở y tế, nhà dưỡng lão, tình trạng thiếu hụt lại càng trầm trọng. Theo Công đoàn Đức Ver.di, hiện toàn nước Đức thiếu khoảng 700.000 điều dưỡng cùng 40.000 người tại nhiều vị trí khác. Đến 2030, riêng ngành này cần đến 200.000 lao động, song không ai biết số lao động này đến từ đâu. Từ năm 2018, Chính phủ Đức đã thông qua Đề án hỗ trợ cho ngành điều dưỡng 660 triệu euro và bổ sung them 330 triệu Euro từ năm 2019, song đó chỉ là “muối bỏ biển”.

Từ sau bầu cử Liên bang 2017, tình trạng thiếu hụt lao động trong ngành điều dưỡng trở thành chủ đề nóng nhất mọi diễn đàn Đức. Chính phủ Đức cũng nhanh chóng đưa ra nhiều biện pháp, song chưa được như ý muốn và cần các giải pháp quyết liệt, hiệu quả hơn.

luat nhap cu lao dong lanh nghe cua duc bai toan thach thuc ve nhan luc ky i
Tình trạng thiếu hụt điều dưỡng viên đang trở thành vấn đề nan giải của cả nước Đức. (Nguồn: DW)

Loay hoay tìm người

Đến nửa cuối năm 2017 con số người cần được chăm sóc y tế và tại các trung tâm dưỡng lão là 2,9 triệu người, và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới, do tỷ lệ tăng dân số bất hợp lý nói trên. Theo nghiên cứu của Viện Kinh tế Đức ở Köln, năm 2050, dân số Đức sẽ giảm từ 83 triệu hiện nay xuống còn 72 triệu; số người trên 80 tuổi và dưới 20 (chưa đến độ tuổi lao động đầy đủ) khá cao. Năm 2020, tỷ lệ người dân ở lứa tuổi lao động giảm 1,7 triệu người so với năm 2004. Tỷ lệ sinh thấp, số người già cần chăm sóc y tế và số thanh niên chưa đến độ tuổi lao động cao cùng với số người đang ở độ tuổi lao động giảm là nguyên nhân dẫn đến tình trạng đáng báo động hiện nay.

Bên cạnh đó, ở Đức có 2,8 triệu người thất nghiệp (tỷ lệ là 3,1%, so với Mỹ 3,5% và Pháp 8,4%), khá đông người tỵ nạn từ Trung Đông, châu Phi. Nhưng cả hai đối tượng này, vì những lý do khác nhau, đã không tjể lấp khoảng trống thiếu hụt lao động lành nghề. Trong thời kỳ khủng hoảng tị nạn (2015-18) Đức đã hy vọng những thanh niên từ châu Phi, Trung Đông có thể học nghề và lao động, song thực tế lại không như mong muốn.

Giữa năm 2019, Bộ trưởng Y tế Jens Spahn đã đi Kosovo, ký với người đồng cấp Uran Ismajli Thỏa thuận hợp tác trên lĩnh vực y tế, theo đó lao động Kosovo sang Đức làm việc tại các cơ sở y tế sẽ thuận lợi hơn về thủ tục, thủ tục công nhận chứng chỉ bằng cấp được đơn giản hóa. Đổi lại, Đức sẽ giúp Kosovo xây dựng hệ thống y tế mới, cũng như đào tạo nguồn nhân lực y tế. Việc này không hề đơn giản do về lâu dài, bản thân các nước Đông Âu cũng cần nhiều lao động cho nhu cầu trong nước.

Ngoài Kosovo, Bộ trưởng Y tế Spahn còn tìm kiếm sự hợp tác với Mexico, nơi có hệ thống đào tạo y tế tốt; hiện 100 điều dưỡng viên Mexico đang làm việc ở Đức. Tunisia và Philippines cũng được cân nhắc hợp tác. Đầu tháng 11/2019 trong chuyến thăm Ấn Độ, Thủ tướng Angela Merkel cũng trao đổi với Ấn Độ về khả năng hợp tác lao động, lấy Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức làm nơi kết nối để tuyển dụng lao động Ấn đưa sang Đức.

Với Việt Nam, trong các chuyến thăm của Bộ trưởng Kinh tế Đức Peter Altmaier đầu năm, cũng như chuyến thăm của Thủ hiến bang Thüringen, Bộ trưởng Kinh tế các bang Mecklenburg-Vorpommern, Rheinland-Pfalz, Sachsen, Sachsen-Anhalt, phía Đức đều bày tỏ sự quan tâm đối tới việc duy trì quan hệ hợp tác lao động với Việt Nam, xuất phát từ kinh nghiệm tốt đẹp trước kia với Cộng hòa Dân chủ Đức và từ sự hội nhập tốt của cộng đồng Việt Nam đang sinh sống ở Đức.

(Còn tiếp)

luat nhap cu lao dong lanh nghe cua duc bai toan thach thuc ve nhan luc ky i Cháy chợ của người Việt ở Cheb (CH. Czech) gần biên giới với Đức

TGVN. Vụ hỏa hoạn bùng phát lúc 1 giờ sáng ngày 25/2 (giờ địa phương) đã phá hủy dãy quầy khoảng hơn 10 gian hàng ...

luat nhap cu lao dong lanh nghe cua duc bai toan thach thuc ve nhan luc ky i Đại sứ quán Việt Nam tại Algeria thăm hỏi gia đình gốc Việt tại Algeria

TGVN. Ngày 22/2, đoàn cán bộ của Đại sứ quán Việt Nam tại Algeria do Đại sứ Nguyễn Thành Vinh dẫn đầu đã đến đến thăm ...

luat nhap cu lao dong lanh nghe cua duc bai toan thach thuc ve nhan luc ky i Người Việt Nam tại Ba Lan chung tay cùng cả nước ngăn chặn virus Covid-19

TGVN. Ngày 17/2, thông qua Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (UBNN về NVNONN), Bộ Ngoại giao, lô hàng đợt ...

Nguyễn Hữu Tráng

Xem nhiều

Đọc thêm

Tăng cường hợp tác giáo dục Việt Nam-Venezuela

Tăng cường hợp tác giáo dục Việt Nam-Venezuela

Hợp tác giáo dục góp phần thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa nhân dân hai nước Venezuela-Việt Nam.
Chuyển đổi số: Quá trình quan trọng góp phần nâng cao chất lượng báo chí trong kỷ nguyên mới

Chuyển đổi số: Quá trình quan trọng góp phần nâng cao chất lượng báo chí trong kỷ nguyên mới

Báo chí trong kỷ nguyên mới phải sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của công chúng, theo kịp công cuộc chuyển đổi số của đất ...
Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng đến mục tiêu công bằng, văn minh và mang tính cộng đồng.
8 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược 2024

8 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược 2024

Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược thường niên lần thứ 30 (Vietnam Medipharm) 2024 tại Hà Nội sẽ diễn ra từ 5-7/12.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm ...
Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Rạng sáng ngày 22/11, nhiều tỉnh của Ukraine đã đồng loạt phát báo động phòng không kéo dài nhiều giờ liên quan đến khả năng bị tấn công bằng tên ...
Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024 đã tạo sự kết nối tình cảm giữa thầy với trò, giữa nhà trường với học sinh.
Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy phải trở nên tự tin, tự chủ và tự cập nhật bản thân, để AI chỉ là một trợ lý thông thái...
Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

50 năm qua là hành trình tự hào và cũng là nền tảng vững chắc để Trường Tiểu học Dịch Vọng A tiếp tục vươn xa.
Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, chủ trương là không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức của nhà giáo.
Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Người thầy phải chú trọng giáo dục học sinh về đạo đức, lối sống, sự bao dung và trách nhiệm xã hội.
Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

Hơn 50 sinh viên Việt Nam đón nhận cơ hội học tập tại xứ sở chuột túi Australia

52 sinh viên Việt Nam chuẩn bị lên đường sang học tập tại các trường đại học của Australia theo chương trình Học bổng chính phủ nước này.
Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng đến mục tiêu công bằng, văn minh và mang tính cộng đồng.
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Bộ Công an ban hành Thông tư 65/2024, theo đó, người có giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm thì phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm.
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh ...
Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Tăng cường hợp tác quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh
Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Số liệu của APCO cho thấy, Australia tạo ra nhiều rác thải nhựa bình quân đầu người hơn mọi quốc gia khác trên thế giới, ngoại trừ Singapore.
Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Chiến dịch 'JUMBO VAPE - Chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết' nhằm tuyên truyền phòng chống bệnh sốt xuất huyết trên toàn quốc vừa được phát động.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

'Điểm mặt' những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên tránh xa

Có những loại đồ uống mà người bị tiểu đường nên hạn chế sử dụng như nước ngọt có ga, cà phê có đường.
Phiên bản di động