Mở nhà máy lọc dầu lớn nhất châu Phi, nước này tham vọng 'thay đổi cuộc chơi' ở khu vực

Aliko Dangote, người đàn ông giàu có nhất châu Phi, tham dự lễ khai trương nhà máy lọc dầu lớn nhất châu Phi ở Lagos, Nigeria, ngày 22/5. (Nguồn: AP)

Nhà máy lọc dầu Dangote, do tập đoàn cùng tên của người giàu có nhất châu Phi Aliko Dangote xây dựng, có kế hoạch xuất khẩu lượng xăng dầu dư thừa, biến nhà sản xuất dầu lớn nhất châu Phi này thành một trung tâm xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ. Ông Aliko Dangote cũng cho biết nhà máy có kế hoạch xuất khẩu dầu diesel. Cơ sở trị giá 19 tỷ USD được xây dựng tại trung tâm kinh tế Lagos của Nigeria là một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất thế giới và có công suất 650.000 thùng mỗi ngày.

Tổ hợp hóa dầu khổng lồ này là một trong những khoản đầu tư lớn nhất của Nigeria. Theo thống đốc ngân hàng trung ương Nigeria, nhà máy lọc dầu Dangote tiêu tốn 19 tỷ USD để xây dựng sau nhiều năm trì hoãn - cao hơn ước tính ban đầu là từ 12 tỷ đến 14 tỷ USD - và có khoản nợ tồn đọng khoảng 2,75 tỷ USD. Khu phức hợp này cũng có một nhà máy điện 435 megawatt, cảng nước sâu và nhà máy sản xuất phân bón.

Chính phủ của Tổng thống Buhari coi nhà máy lọc dầu là lời giải cho tình trạng thiếu nhiên liệu lặp đi lặp lại của Nigeria. Tình trạng thiếu nhiên liệu mới nhất đã ảnh hướng lớn đến đất nước và người dân trước thềm cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi hồi tháng Hai vừa qua. Nigeria đã chi 23,3 tỷ USD vào năm ngoái để nhập khẩu sản phẩm xăng dầu và tiêu thụ khoảng 33 triệu lít xăng mỗi ngày. Nhà máy lọc dầu của ông Dangote có kế hoạch sản xuất 53 triệu lít xăng mỗi ngày.

Một số nhà phân tích đã gọi nó là “nhân tố thay đổi cuộc chơi” đối với ngành dầu khí tự nhiên của Nigeria, vốn đã gặp khó khăn trong nhiều năm, trong khi những người khác nói rằng năng lực của nó có thể bị hạn chế do trộm cắp dầu. Hầu hết các nhà máy lọc dầu do nhà nước điều hành ở Nigeria được bảo trì kém và hoạt động dưới công suất rất nhiều. Quốc gia Tây Phi phải nhập khẩu các sản phẩm dầu mỏ tinh chế để sử dụng cho chính mình mặc dù là nhà sản xuất dầu lớn nhất châu Phi.

Nhà máy lọc dầu Dangote dự kiến bắt đầu lọc dầu thô vào tháng 6 nhưng công ty tư vấn nghiên cứu Energy Aspects có trụ sở tại London (Vương quốc Anh) cho biết việc vận hành là một quá trình phức tạp và dự kiến các hoạt động sẽ bắt đầu vào cuối năm nay, dự kiến đạt 50-70% vào năm tới, với quy trình so le của các đơn vị khác vào năm 2025.

Dangote cho biết nhà máy lọc dầu mới “sẽ cho phép chúng tôi đáp ứng không chỉ nhu cầu của đất nước chúng tôi mà còn trở thành một công ty đóng vai trò quan trọng trong thị trường toàn cầu và châu Phi”.