Châu Phi trong câu chuyện nước lớn

Phương Linh
Bên cạnh châu Á-Thái Bình Dương, châu Phi đang dần trở nên quan trọng hơn trong mắt các ‘ông lớn’ của thế giới, dù đó là Trung Quốc, Mỹ hay Nga.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(04.04) Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương (phải) cùng Chủ tịch Liên minh châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat cắt băng khánh thành Trung tâm Phòng chống Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Abba, Ethiopia ngày 11/1/2023. (Nguồn: Tân Hoa xã)
Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương (phải) cùng Chủ tịch Liên minh châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat cắt băng khánh thành Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Abba, Ethiopia ngày 11/1/2023. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Trong suốt ba thập kỷ qua, các Ngoại trưởng Trung Quốc luôn chọn châu Phi là điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu năm của mình. Điều này một lần nữa được chứng minh khi tháng Giêng vừa qua, tân Ngoại trưởng Tần Cương đã có chuyến công du nước ngoài đầu năm mới tới Ethiopia, Gabon, Angola, Benin và Ai Cập.

Trong chuyến thăm, ông đã công bố nhiều khoản đầu tư của Trung Quốc vào châu Phi, bao gồm cả Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh châu Phi mới ở Ethiopia do nước này tài trợ và xây dựng. Đáng chú ý, ban đầu Mỹ cũng định tham gia xây dựng trung tâm này, song đã rút lui do lo ngại về khả năng Trung Quốc thu thập thông tin tình báo.

Ông Tần Cương cũng cam kết hỗ trợ các nỗ lực tái thiết trên khắp vùng Tigray của Ethiopia, nơi gần đây đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn sau hai năm tranh chấp. Ngoài ra, Trung Quốc thể hiện sự quan tâm với châu Phi bằng vô số giao dịch và khoản đầu tư, đáng chú ý nhất là các dự án cơ sở hạ tầng và khai thác.

Sự hiện diện mạnh mẽ, rộng khắp của Trung Quốc ở châu Phi đã thu hút sự chú ý của các bên vốn không thực sự quan tâm tới khu vực này. Gần đây, Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo Hội nghị thượng đỉnh Nga - châu Phi lần thứ hai sẽ diễn ra tại St. Petersburg mùa Hè này, sau khi hội nghị đầu tiên năm 2019 có sự góp mặt của nguyên thủ 43 nước châu Phi.

Ông chủ Điện Kremlin nêu rõ: “Chúng tôi quyết tâm tiếp tục xây dựng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với những người bạn châu Phi và chúng tôi sẵn lòng cùng nhau định hình chương trình nghị sự toàn cầu”.

Trong suốt ba thập kỷ qua, các Ngoại trưởng Trung Quốc luôn chọn châu Phi là điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu năm mới của mình.

Tất nhiên, chính quyền Mỹ nhanh chóng nhận thấy điều này và Tổng thống Joe Biden đang dành sự chú ý nhiều hơn tới các nước châu Phi. Tháng 12/2022, Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Mỹ-châu Phi diễn ra tại Washington D.C và một tháng sau, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen thăm Senegal, Zambia và Nam Phi. Đầu tháng Ba, Ngoại trưởng Antony Blinken công du Ethiopia và Niger. Phó Tổng thống Kamala Harris vừa kết thúc chuyến công du Ghana, Zambia và Tanzania.

Đáng chú ý, Washington và Bắc Kinh đều cố hết sức để khẳng định rằng sự quan tâm của họ không bị chi phối bởi đối phương. Phát biểu tại Ethiopia, ông Tần Cương cho biết: “Châu Phi nên là một pháo đài lớn cho hợp tác quốc tế, không phải đấu trường cho sự cạnh tranh của các thế lực mạnh”. Trong khi đó, trong chuyến thăm Senegal, bà Yellen cũng khẳng định: “Đây không phải là sự cạnh tranh với Trung Quốc mà chúng tôi muốn cam kết sâu đậm hơn với châu Phi”.

Sẽ là không hợp lý nếu nói rằng việc sự quan tâm của Mỹ với khu vực này không liên quan gì đến cạnh tranh chiến lược hiện nay. Tuy nhiên, ngay cả khi nhiều nước châu Phi đang phải đối mặt với vô số thách thức kinh tế, Washington cũng nên thận trọng trong việc đánh giá về vai trò của khu vực, đặc biệt trong tương lai.

(04.04) Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris cùng phu quân tại Sân bay Quốc tế Kotaka, Ghana ngày 26/3 trong khuôn khổ chuyến công du châu Phi vừa qua. (Nguồn: AFP/Getty Images)
Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris cùng phu quân tại Sân bay quốc tế Kotaka, Ghana ngày 26/3 trong khuôn khổ chuyến công du châu Phi. (Nguồn: AFP/Getty Images)

Dự báo của Liên hợp quốc cho thấy dân số thế giới sẽ tăng từ con số 7,7 tỷ hiện nay lên 11,2 tỷ vào năm 2100, với phần lớn sự gia tăng đến từ châu Phi. Đến năm 2030, thanh niên châu Phi dự kiến sẽ chiếm 42% thanh niên toàn cầu. Đến năm 2050, chi tiêu của người tiêu dùng và doanh nghiệp dự kiến sẽ đạt khoảng 16.100 USD. Đó là chưa kể tới nguồn tài nguyên khoáng sản dồi dào tại đây.

Điều này mang lại cơ hội to lớn cho doanh nghiệp toàn cầu và lãnh đạo châu Phi có thể vạch ra một tương lai kinh tế rõ ràng hơn cho mình.

Tuy nhiên, nếu Mỹ hay Trung Quốc mô tả việc tiếp cận với châu Phi được mô tả là “cạnh tranh chiến lược” hoặc “đầu tư chiến lược”, người dân nơi đây có thể nghĩ rằng: “Một lần nữa, đó không phải là về chúng tôi, mà là về bọn họ”.

Trong bối cảnh đó, điều các nước lớn nên làm là lắng nghe, thấu hiểu và giúp đỡ những nhà lãnh đạo, doanh nhân trẻ tại đây theo đuổi ước vọng, hoài bão phát triển…, qua đó thúc đẩy sự phát triển của lục địa nói chung và lợi ích của mình nói riêng.

Tổng thống Pháp tuyên bố: Kỷ nguyên can thiệp của Paris ở châu Phi đã qua

Tổng thống Pháp tuyên bố: Kỷ nguyên can thiệp của Paris ở châu Phi đã qua

Ngày 2/3, bắt đầu công du châu Phi, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhắc lại rằng, Paris không có ý định quay trở lại chính ...

Ngoại trưởng Mỹ đến châu Phi, mang theo 'tâm tư' về Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ đến châu Phi, mang theo 'tâm tư' về Trung Quốc

Ngày 10/3, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Ngoại trưởng nước này Antony Blinken sẽ tới Ethiopia và Niger vào tuần tới.

Phó Tổng thống Mỹ thăm châu Phi: Hứa hẹn đầu tiên

Phó Tổng thống Mỹ thăm châu Phi: Hứa hẹn đầu tiên

Ngày 26/3, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris khẳng định, Mỹ sẽ tăng cường đầu tư cho châu Phi để giúp khu vực này tăng ...

‘Bạn đồng hành’ mới của Phó Tổng thống Mỹ trong chuyến công du châu Phi

‘Bạn đồng hành’ mới của Phó Tổng thống Mỹ trong chuyến công du châu Phi

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris tiết lộ “bạn đồng hành” mới trong chuyến công du châu Phi là danh sách phát 25 bản nhạc ...

Khẳng định lời hứa về quốc phòng, Ấn Độ tỏ rõ ý định muốn 'dấn thân' vào châu Phi

Khẳng định lời hứa về quốc phòng, Ấn Độ tỏ rõ ý định muốn 'dấn thân' vào châu Phi

Ngày 28/3, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh đã nhắc lại cam kết của New Delhi hỗ trợ các quốc gia đối tác ...

(theo Wilson Institute)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Xem nhiều

Đọc thêm

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện ...
Việt Nam-Cuba: Làm sâu sắc quan hệ thông qua kênh hợp tác nghị viện

Việt Nam-Cuba: Làm sâu sắc quan hệ thông qua kênh hợp tác nghị viện

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, Việt Nam mong muốn tiếp tục tăng cường hợp tác với Quốc hội Cuba với những nội dung, cơ chế hợp ...
Từ sắc phục sari tới món cà ri: Trải nghiệm đất nước Ấn Độ thu nhỏ tại Việt Nam

Từ sắc phục sari tới món cà ri: Trải nghiệm đất nước Ấn Độ thu nhỏ tại Việt Nam

Ngày 2/11, Đại sứ quán Ấn Độ tại Hà Nội tổ chức "Hội chợ Ấn Độ - lễ hội tôn vinh sự đa dạng của Ấn Độ".
Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Nhân vật Hello Kitty, do công ty Nhật Bản Sanrio sở hữu, đã trở thành một biểu tượng văn hóa toàn cầu. Kể từ khi ra đời đã tạo ra ...
Bộ Ngoại giao tổ chức công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 tại Thành phố Hồ Chí Minh

Bộ Ngoại giao tổ chức công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 tại Thành phố Hồ Chí Minh

Ngày 1/11 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Ngoại giao phối hợp với Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) tổ chức Hội thảo công bố Hồ sơ Di ...
Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh sẽ chỉ kéo dài 9 ngày, từ 25/1 đến hết 2/2 (Dương lịch), dự kiến ít hơn ...
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Canada nêu quan điểm về việc Ukraine dùng vũ khí tầm xa tấn công lãnh thổ Nga; Na Uy cấp tiền giúp Kiev bảo trì F-16

Canada nêu quan điểm về việc Ukraine dùng vũ khí tầm xa tấn công lãnh thổ Nga; Na Uy cấp tiền giúp Kiev bảo trì F-16

Ngoại trưởng Canada tuyên bố Ukraine nên được phép sử dụng vũ khí tầm xa để tấn công các mục tiêu quân sự nằm sâu bên trong lãnh thổ Nga.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Hội nghị thượng đỉnh EU-GCC: Muộn còn hơn không

Hội nghị thượng đỉnh EU-GCC: Muộn còn hơn không

Việc EU và GCC họp thượng đỉnh đầu tiên sau 35 năm thiết lập quan hệ có thể muộn, song là cần thiết trong bối cảnh hiện nay.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Theo Will Fee - nhà nghiên cứu của Tập đoàn Yuri có trụ sở tại Tokyo và là tác giả bài viết trên tờ Nikkei Asia có tiêu đề 'các nhà tuyển dụng Nhật Bản ...
Phiên bản di động