Châu Phi trong câu chuyện nước lớn

Phương Linh
Bên cạnh châu Á-Thái Bình Dương, châu Phi đang dần trở nên quan trọng hơn trong mắt các ‘ông lớn’ của thế giới, dù đó là Trung Quốc, Mỹ hay Nga.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(04.04) Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương (phải) cùng Chủ tịch Liên minh châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat cắt băng khánh thành Trung tâm Phòng chống Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Abba, Ethiopia ngày 11/1/2023. (Nguồn: Tân Hoa xã)
Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương (phải) cùng Chủ tịch Liên minh châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat cắt băng khánh thành Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Abba, Ethiopia ngày 11/1/2023. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Trong suốt ba thập kỷ qua, các Ngoại trưởng Trung Quốc luôn chọn châu Phi là điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu năm của mình. Điều này một lần nữa được chứng minh khi tháng Giêng vừa qua, tân Ngoại trưởng Tần Cương đã có chuyến công du nước ngoài đầu năm mới tới Ethiopia, Gabon, Angola, Benin và Ai Cập.

Trong chuyến thăm, ông đã công bố nhiều khoản đầu tư của Trung Quốc vào châu Phi, bao gồm cả Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh châu Phi mới ở Ethiopia do nước này tài trợ và xây dựng. Đáng chú ý, ban đầu Mỹ cũng định tham gia xây dựng trung tâm này, song đã rút lui do lo ngại về khả năng Trung Quốc thu thập thông tin tình báo.

Ông Tần Cương cũng cam kết hỗ trợ các nỗ lực tái thiết trên khắp vùng Tigray của Ethiopia, nơi gần đây đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn sau hai năm tranh chấp. Ngoài ra, Trung Quốc thể hiện sự quan tâm với châu Phi bằng vô số giao dịch và khoản đầu tư, đáng chú ý nhất là các dự án cơ sở hạ tầng và khai thác.

Sự hiện diện mạnh mẽ, rộng khắp của Trung Quốc ở châu Phi đã thu hút sự chú ý của các bên vốn không thực sự quan tâm tới khu vực này. Gần đây, Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo Hội nghị thượng đỉnh Nga - châu Phi lần thứ hai sẽ diễn ra tại St. Petersburg mùa Hè này, sau khi hội nghị đầu tiên năm 2019 có sự góp mặt của nguyên thủ 43 nước châu Phi.

Ông chủ Điện Kremlin nêu rõ: “Chúng tôi quyết tâm tiếp tục xây dựng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với những người bạn châu Phi và chúng tôi sẵn lòng cùng nhau định hình chương trình nghị sự toàn cầu”.

Trong suốt ba thập kỷ qua, các Ngoại trưởng Trung Quốc luôn chọn châu Phi là điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu năm mới của mình.

Tất nhiên, chính quyền Mỹ nhanh chóng nhận thấy điều này và Tổng thống Joe Biden đang dành sự chú ý nhiều hơn tới các nước châu Phi. Tháng 12/2022, Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Mỹ-châu Phi diễn ra tại Washington D.C và một tháng sau, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen thăm Senegal, Zambia và Nam Phi. Đầu tháng Ba, Ngoại trưởng Antony Blinken công du Ethiopia và Niger. Phó Tổng thống Kamala Harris vừa kết thúc chuyến công du Ghana, Zambia và Tanzania.

Đáng chú ý, Washington và Bắc Kinh đều cố hết sức để khẳng định rằng sự quan tâm của họ không bị chi phối bởi đối phương. Phát biểu tại Ethiopia, ông Tần Cương cho biết: “Châu Phi nên là một pháo đài lớn cho hợp tác quốc tế, không phải đấu trường cho sự cạnh tranh của các thế lực mạnh”. Trong khi đó, trong chuyến thăm Senegal, bà Yellen cũng khẳng định: “Đây không phải là sự cạnh tranh với Trung Quốc mà chúng tôi muốn cam kết sâu đậm hơn với châu Phi”.

Sẽ là không hợp lý nếu nói rằng việc sự quan tâm của Mỹ với khu vực này không liên quan gì đến cạnh tranh chiến lược hiện nay. Tuy nhiên, ngay cả khi nhiều nước châu Phi đang phải đối mặt với vô số thách thức kinh tế, Washington cũng nên thận trọng trong việc đánh giá về vai trò của khu vực, đặc biệt trong tương lai.

(04.04) Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris cùng phu quân tại Sân bay Quốc tế Kotaka, Ghana ngày 26/3 trong khuôn khổ chuyến công du châu Phi vừa qua. (Nguồn: AFP/Getty Images)
Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris cùng phu quân tại Sân bay quốc tế Kotaka, Ghana ngày 26/3 trong khuôn khổ chuyến công du châu Phi. (Nguồn: AFP/Getty Images)

Dự báo của Liên hợp quốc cho thấy dân số thế giới sẽ tăng từ con số 7,7 tỷ hiện nay lên 11,2 tỷ vào năm 2100, với phần lớn sự gia tăng đến từ châu Phi. Đến năm 2030, thanh niên châu Phi dự kiến sẽ chiếm 42% thanh niên toàn cầu. Đến năm 2050, chi tiêu của người tiêu dùng và doanh nghiệp dự kiến sẽ đạt khoảng 16.100 USD. Đó là chưa kể tới nguồn tài nguyên khoáng sản dồi dào tại đây.

Điều này mang lại cơ hội to lớn cho doanh nghiệp toàn cầu và lãnh đạo châu Phi có thể vạch ra một tương lai kinh tế rõ ràng hơn cho mình.

Tuy nhiên, nếu Mỹ hay Trung Quốc mô tả việc tiếp cận với châu Phi được mô tả là “cạnh tranh chiến lược” hoặc “đầu tư chiến lược”, người dân nơi đây có thể nghĩ rằng: “Một lần nữa, đó không phải là về chúng tôi, mà là về bọn họ”.

Trong bối cảnh đó, điều các nước lớn nên làm là lắng nghe, thấu hiểu và giúp đỡ những nhà lãnh đạo, doanh nhân trẻ tại đây theo đuổi ước vọng, hoài bão phát triển…, qua đó thúc đẩy sự phát triển của lục địa nói chung và lợi ích của mình nói riêng.

Tổng thống Pháp tuyên bố: Kỷ nguyên can thiệp của Paris ở châu Phi đã qua

Tổng thống Pháp tuyên bố: Kỷ nguyên can thiệp của Paris ở châu Phi đã qua

Ngày 2/3, bắt đầu công du châu Phi, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhắc lại rằng, Paris không có ý định quay trở lại chính ...

Ngoại trưởng Mỹ đến châu Phi, mang theo 'tâm tư' về Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ đến châu Phi, mang theo 'tâm tư' về Trung Quốc

Ngày 10/3, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Ngoại trưởng nước này Antony Blinken sẽ tới Ethiopia và Niger vào tuần tới.

Phó Tổng thống Mỹ thăm châu Phi: Hứa hẹn đầu tiên

Phó Tổng thống Mỹ thăm châu Phi: Hứa hẹn đầu tiên

Ngày 26/3, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris khẳng định, Mỹ sẽ tăng cường đầu tư cho châu Phi để giúp khu vực này tăng ...

‘Bạn đồng hành’ mới của Phó Tổng thống Mỹ trong chuyến công du châu Phi

‘Bạn đồng hành’ mới của Phó Tổng thống Mỹ trong chuyến công du châu Phi

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris tiết lộ “bạn đồng hành” mới trong chuyến công du châu Phi là danh sách phát 25 bản nhạc ...

Khẳng định lời hứa về quốc phòng, Ấn Độ tỏ rõ ý định muốn 'dấn thân' vào châu Phi

Khẳng định lời hứa về quốc phòng, Ấn Độ tỏ rõ ý định muốn 'dấn thân' vào châu Phi

Ngày 28/3, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh đã nhắc lại cam kết của New Delhi hỗ trợ các quốc gia đối tác ...

(theo Wilson Institute)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Xem nhiều

Đọc thêm

Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Hai sự cố đứt cáp viễn thông ngầm ở Biển Baltic hồi cuối tuần trước đã dấy lên những đồn đoán về hành vi phá hoại cũng như chủ mưu ...
Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11: Xung đột Nga-Ukraine leo thang căng thẳng, giá dầu tăng vọt

Giá xăng dầu hôm nay 22/11, tăng gần 2% khi xung đột Nga -Ukraine gia tăng nhanh chóng khiến thị trường lo ngại về nguồn cung dầu thô.
Siêu cảng Chancay hiện thực hóa con đường Inca

Siêu cảng Chancay hiện thực hóa con đường Inca

Sau tám năm thi công, giai đoạn đầu tiên của khu phức hợp siêu cảng Chancay trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và con đường khánh thành tại Peru.
Tiểu sử Tổng thống Bulgaria Rumen Radev - Nguyên thủ quốc gia đầu tiên được Chủ tịch nước Lương Cường tiếp đón chính thức tại Việt Nam

Tiểu sử Tổng thống Bulgaria Rumen Radev - Nguyên thủ quốc gia đầu tiên được Chủ tịch nước Lương Cường tiếp đón chính thức tại Việt Nam

Từ ngày 24-28/11, Tổng thống Bulgaria Rumen Radev và Phu nhân sẽ thăm chính thức Việt Nam theo lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường.
Báo cáo quốc gia lần thứ hai thể hiện trách nhiệm và nỗ lực của Việt Nam trong thực thi Công ước chống tra tấn

Báo cáo quốc gia lần thứ hai thể hiện trách nhiệm và nỗ lực của Việt Nam trong thực thi Công ước chống tra tấn

Ngày 22/11, Hội thảo 'Giới thiệu Báo cáo quốc gia lần thứ hai của Việt Nam về thực thi Công ước chống tra tấn' được tổ chức tại Hà Nội.
Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Cách đây gần 30 năm, ngày 17/12/1994, tại Thái Lan, lần đầu tiên Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.
Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Hai sự cố đứt cáp viễn thông ngầm ở Biển Baltic hồi cuối tuần trước đã dấy lên những đồn đoán về hành vi phá hoại cũng như chủ mưu phía sau.
Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Haiti: Bạo lực leo thang nguy hiểm, Tổng thống Pháp dính 'vạ miệng' khiến Port-au-Prince nổi giận

Tình trạng bạo lực gia tăng tại thủ đô Port-au-Prince của Haiti đã cướp đi sinh mạng của hơn 4.500 người từ đầu năm tới nay.
ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng, Israel phản ứng mạnh

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng và cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Israel cũng như thủ lĩnh Hamas.
Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Đại sứ Ukraine tuyên bố về Thế chiến III, Tổng thống Zelensky cầu viện phản ứng toàn cầu, Mỹ khẳng định không muốn đối đầu Nga

Ukraine kêu gọi cộng đồng quốc tế đưa ra những kết luận đúng đắn và chấm dứt xung đột ở giữa nước này và Nga trong gần 3 năm qua.
Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Nga tuyên bố tấn công Ukraine bằng vũ khí chưa từng có, không nước NATO nào có thể đánh chặn, Mỹ đã phạm sai lầm lớn

Quân đội Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung Oreshnik để tấn công mục tiêu quân sự ở Dnipro của Ukraine.
Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 22/11.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Nhằm tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi, Mỹ và Trung Quốc đã bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm ngoại giao đường sắt tại đây.
Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử của “kỷ nguyên vươn mình".
Phiên bản di động