Trong kế hoạch phát triển lực lượng tên lửa và pháo binh, Lầu Năm Góc và một số doanh nghiệp quốc phòng Mỹ tiếp tục theo đuổi chương trình ERAMS với mục đích tạo ra một loại đạn pháo tầm xa đầy hứa hẹn với tầm bắn ít nhất 100km. Trong đó, đạn pháo tầm xa XM1155 ERAP trở thành cái tên hàng đầu được chỉ định tham gia dự án.
Tháng 5/2021, quân đội Mỹ đã ký một số hợp đồng về việc nghiên cứu và thiết kế sơ bộ trong khuôn khổ giai đoạn 1 của dự án ERAMS. Những tên tuổi lớn trong ngành kỹ thuật quân sự như Boeing, General Dynamics, Northrop Grumman và Raytheon được xác định sẽ tham gia chương trình ở giai đoạn này.
Bên cạnh đó, dự án cũng thu hút một số nhà thầu phụ được giao phó việc phát triển các cụm lắp ráp riêng lẻ.
| Dự án chủ trương phát triển đạn pháo có động cơ phản lực đầy hứa hẹn. (Nguồn: Top War) |
Tiến độ dự án
Mới đây, tạp chí quân sự Breaking Defense đưa tin, Raytheon đã rút khỏi chương trình ERAMS nhưng không tiết lộ lý do. Các đối tác còn lại là Boeing và hai thành viên ERAMS vẫn tiếp tục tham gia dự án.
Ngoài ra, còn có thông tin cho rằng, đến nay, chương trình đã hoàn thành các công việc cần thiết và trình bày các bản thiết kế sơ bộ về loại đạn XM1155.
Sắp tới, Lầu Năm Góc sẽ chọn lọc ra hai trong số những sản phẩm sáng giá nhất để tiếp tục chuyển sang khuôn khổ của giai đoạn 2. Tuy nhiên, thành phần chủ chốt tham gia ở giai đoạn này đến nay vẫn chưa được xác nhận.
Đặc tính kỹ thuật
Là một phần nghiên cứu của chương trình ERAMS, cấu tạo của một loại đạn đầy hứa hẹn với tầm bắn lớn hơn đã được hình thành. Các nhà khoa học đã kết hợp việc giữ lại một số tính năng nhất định của thiết kế đạn truyền thống với các giải pháp vay mượn từ vũ khí tên lửa.
Hiện nay, lục quân Mỹ được trang bị nhiều loại lựu pháo 155 ly với những tầm bắn khác nhau. Trong đó, đạn ACS M109 với sự hỗ trợ của đạn rocket chủ động hiện có có thể bắn trúng mục tiêu ở cự ly 25-30km.
Riêng loại đạn mới XM1113 có khả năng bắn xa đến 40km. Dưới sự hỗ trợ của pháo tự hành XM1299 với nòng dài có thể phóng ném XM1113 ở cự ly 70km.
Bên cạnh đó, quân đội Mỹ cũng chú trọng tăng cường các đặc tính tầm bắn của pháo có nòng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thách thức này không thể được giải quyết một cách riêng lẻ, mà cần phải có một cách tiếp cận tích hợp giữa các bộ phận/sản phẩm.
Các đặc tính cần thiết chỉ có thể được đánh giá và phát huy bằng một hệ thống pháo chính thức, bao gồm vũ khí, đạn và thuốc kích nổ phóng kiểu mới.
Ban quản lý chương trình ERAMS đã đặt ra các yêu cầu về giải pháp như sau:
Đầu tiên là sự gia tăng các đặc tính năng lượng của đạn, đạt được bằng cách tăng chiều dài của nòng và thể tích của khoang ống, cũng như bằng cách tăng điện tích của thuốc nổ phóng. Đây là những vấn đề hiện đang được giải quyết trong bằng cách sử dụng hai loại vũ khí thử nghiệm.
Hướng thứ hai là cải thiện tính khí động học của đường đạn để có thể sử dụng triệt để hơn năng lượng nhận được. Chương trình ERAMS đã nghiên cứu việc sử dụng các mặt phẳng bổ sung để tạo lực nâng.
Sự cần thiết phải tạo ra lực đẩy sau khi ra khỏi thùng cũng đã được xác nhận. Để giải quyết câu hỏi này, các kỹ sư đã sử dụng nhiên liệu rắn truyền thống hoặc động cơ ramjet.
Các nghiên cứu và thí nghiệm đã chỉ ra rằng, tên lửa sử động cơ phản lực ramjet có tiềm năng lớn nhất trong lĩnh vực đạn đạo. Chúng chủ động đốt cháy oxy từ khí quyển, giúp thu được nguồn cung cấp nhiên liệu trực tiếp lớn hơn các loại tên lửa khác với cùng kích thước và khối lượng. Điều này tạo cơ hội mở rộng quỹ đạo bay và kéo dài thời gian bay lâu hơn.
Ngoài ra, không cần giải quyết vấn đề gia tốc ban đầu của đường đạn. Vào thời điểm đạn phóng ra khỏi nòng, nó đã có tốc độ cao cần thiết để khởi động động cơ phản lực.
Rõ ràng là việc phát triển một loại đạn đáp ứng tất cả các yêu cầu kỹ thuật và vận hành là rất phức tạp. Do đó, Northrop Grumman và Innoveering đã độc lập phát triển và thử nghiệm động cơ ramjet nhỏ gọn tại chân đế.
Sẵn sàng cho giai đoạn phát triển tiếp theo
Dự kiến sau vài năm, khi giai đoạn thứ hai triển khai, xác định được thiết kế ưu việt nhất, Lầu Năm Góc sẽ cho phép ứng dụng trong quân đội. Việc sản xuất các sản phẩm XM1155 dự kiến sẽ chỉ được tung ra vào năm 2025, nâng cao tốc độ sản xuất mong muốn và hoàn thành mục tiêu tích lũy dự trữ.
Được biết, có ba thành viên tham gia chính trong chương trình ERAMS (không bao gồm các nhà thầu phụ) đã chuẩn bị các ý tưởng về đạn XM1155 ERAP. Trong tương lai, Lục quân Mỹ có kế hoạch chọn ra hai đề xuất thành công nhất để phát triển thêm. Hiện vẫn chưa thể dự đoán công ty nào sẽ trúng thầu tham gia đợt kế tiếp.
Theo tiến độ dự kiến, vào năm 2023, quân đội Mỹ sẽ áp dụng một số hệ thống tên lửa và pháo, trong đó sẽ có khẩu đội pháo tự hành XM1299 đầu tiên. Lúc đầu, những khẩu súng này sẽ có thể sử dụng các loại đạn hiện có, bao gồm cả XM1113 mới nhất, và sau đó một phần là XM1155 đầy tiềm năng với uy lực đáng sợ.
Pháo tự hành XM1299 ERCA được lên kế hoạch hoạt động như một phần của các tiểu đoàn pháo binh riêng biệt với các sư đoàn xe tăng. Ở cấp độ này, quân đội sẽ nhận được những cơ hội mới đi kèm với sự gia tăng đáng kể về tầm bắn.
Mỹ tiếp tục chương trình nâng cấp lực lượng tên lửa và vũ khí pháo binh lớn nhất. Một số hệ thống tên lửa và pháo có triển vọng sẽ được áp dụng sớm nhất vào năm 2023, nâng cao tiềm lực của lực lượng mặt đất.
Và trong tương, pháo binh Mỹ với tư cách là một thành phần chủ chốt của lực lượng mặt đất có khả năng tạo ra ưu thế trước đối phương trên chiến trường.