Ông Patrick Shanahan nói rằng: “Nếu S-400 làmột quyết định mà họ muốn tiếp tục, thì chúng tôi phải loại bỏ công việc của Thổ NhĩKỳ”. Ông Shanahan cho biết thêm, đã gặp các phái đoàn từ các nhà sản xuất hàng không - vũtrụ của Mỹ như Lockheed Martin và United Technologies để thảo luận về các lựa chọn nếuThổ Nhĩ Kỳ tiếp tục mua S-400.
Là một thành viên NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đang tham gia sản xuất các thiết bị của F-35 để sử dụng cho các thành viên trong khối, và có kế hoạch mua 100 máy bay loại này. Quan hệ Mỹ - Thổ căng thẳng khi Thổ Nhĩ Kỳ quyết định mua tên lửa của Nga, các quan chức Mỹ đe dọa sẽ loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình F-35, và ngừng cung cấp máy bay này cho Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận 2 máy bay F-35 và đang sử dụng để huấn luyện phi công và đội kỹ thuật tại căn cứ Luke, bang Arizona.
| Nếu Mỹ không chuyển giao F-35, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tìm mối khác. (Nguồn: getty) |
Trong một diễn biến khác, ngày 2/5, Giám đốc Tập đoàn Vũ khí Rostec của Nga, ông Sergey Chemezov, cho biết Nga sẵn sàng hợp tác để bán máy bay Su-57 nếu việc tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ vào chương trình máy bay F-35 với Mỹ đỗ vỡ. Ông Sergey Chemezov cho biết Su-57 là thế hệ máy bay thứ 5 có chất lượng vượt trội và hứa hẹn sẽ xuất khẩu. Khi được hỏi về khả năng sản xuất S-400 và Su-57 ở Thổ Nhĩ Kỳ, ông Chemezov cho biết Nga sẽ “rất vui mừng đánh giá” bất kỳ đề xuất nào của Thổ Nhĩ Kỳ để nội địa hóa hoặc chuyển giao công nghệ, Nga sẵn sàng ủng hộ mong muốn của Thổ Nhĩ Kỳ phát triển nền công nghiệp quốc phòng cho riêng mình.
Ông nhấn mạnh, bất chấp sức ép chưa từng thấy về thương vụ S-400, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục thực hiện tất cả các điều khoản của hợp đồng, thực tế là Thổ Nhĩ Kỳ không chịu sức ép từ các đối tác của mình, điều đó chứng tỏ sự độc lập trong chính sách đối ngoại của Chính phủ và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi sẽ hoàn tất đầy đủ mọi việc giao hàng trước khi kết thúc năm 2019, thỏa thuận này rất quan trọng cho cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Nga cũng muốn mời Thổ Nhĩ Kỳ tham gia dự án phát triển thế hệ tên lửa mới S-500. Ông Sergey Chemezov cho biết thêm.
| Nga: Rất đáng ngưỡng mộ lập trường tích cực của Thổ Nhĩ Kỳ về S-400. (Nguồn: Memurlar) |
Trong một diễn biến khác, phát biểu trước chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ từ 6-7/5, Tổng Thư ký NATO Stoltenberg cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ là đồng minh của NATO bị tác động mạnh nhất bởi bạo lực, hỗn loạn từ Trung Đông và hứng chịu nhiều cuộc tấn công khủng bố, vì vậy tất cả các quốc gia đồng minh (NATO) sẽ cùng sát cánh quyết tâm chống lại mọi hình thức khủng bố.
Ông cho biết thêm rằng: “Vào tháng 4, tại cuộc họp các ngoại trưởng ở Washington, chúng tôi cũng nhất trí về một gói hành động khả thi để tăng cường an ninh cho khu vực Biển Đen, điều này cho thấy cam kết của NATO đối với việc bảo vệ Thổ Nhĩ Kỳ”. Tổng thư ký NATO cũng đánh giá cao sự đóng góp tích cực của Thổ Nhĩ Kỳ đối với việc phòng thủ chung của Liên minh kể từ khi gia nhập năm 1952 đến nay. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đóng vai trò quan trọng vào nhiệm vụ huấn luyện mới của NATO tại Iraq, cuộc chiến tại Afghanistan, Tây Balkan và Kosovo.
Liên quan đến việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 của Nga, ông Stoltenberg cho biết “các quyết định về mua sắm quân sự là do mỗi quốc gia thực hiện. Nhưng như tôi đã nói, khả năng tương tác của các lực lượng vũ trang là nền tảng cho NATO để thực hiện các chiến dịch và nhiệm vụ của chúng tôi”. Điều quan trọng đối với NATO là các đồng minh mua sắm trang bị phải có khả năng phối hợp với nhau, tôi khuyến khích đối thoại Mỹ - Thổ về khả năng mua tên lửa Patriot của Mỹ.
Trong chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ nhân dịp kỷ niệm lần thứ 25 Đối thoại Địa Trung Hải và chủ toạ cuộc họp Hội đồng Bắc Đại Tây Dương tại Ankara, Tổng Thư ký NATO Stoltenberg sẽ hội đàm với Tổng thống Erdogan và Ngoại trưởng Cavusoglu.