| Các quan chức ngoại giao và quốc phòng của Mỹ cùng Nhật Bản tham gia đối thoại 2+2 ngày 7/1. (Nguồn: AP) |
Sáng 7/1 (giờ Việt Nam), Ủy ban tham vấn an ninh Nhật-Mỹ đã nhóm họp theo hình thức trực tuyến với sự tham gia của Ngoại trưởng Hayashi Yoshimasa cùng Bộ trưởng Quốc phòng Kishi Nobuo của Nhật Bản và Ngoại trưởng Antony Blinken cùng Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin của Mỹ.
Trong tuyên bố chung sau cuộc họp, các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng hai nước đã tái khẳng định cam kết đối với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Hai nước đồng thời thừa nhận vai trò hết sức quan trọng của liên minh Nhật-Mỹ như nền tảng của hòa bình, an ninh và thịnh vượng của khu vực này.
Bên cạnh đó, các quan chức Mỹ, Nhật cũng thừa nhận những thách thức cấp bách đến từ các căng thẳng địa-chính trị, đại dịch Covid-19, các chính sách kinh tế độc đoán và cưỡng bức cũng như khủng hoảng khí hậu, đồng thời tái khẳng định cam kết đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, cũng như các giá trị và nguyên tắc cơ bản.
Theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, tại cuộc họp này, Tokyo nhắc lại quyết tâm nâng cao năng lực phòng thủ nhằm tăng cường quốc phòng và đóng góp cho hòa bình và ổn định của khu vực.
Phía Mỹ hoan nghênh quyết tâm này của Nhật Bản và bày tỏ quyết tâm tối ưu hóa sự bố trí và năng lực của mình ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương như đã đề cập trong báo cáo Đánh giá bố trí Toàn cầu (Global Posture Review) gần đây.
Mỹ cũng tái khẳng định cam kết bảo vệ Nhật Bản theo Hiệp ước Hợp tác và An ninh tương hỗ Nhật-Mỹ bằng cách sử dụng tất cả các năng lực của mình, trong đó có vũ khí hạt nhân.
Cũng tại cuộc họp, các bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao của hai nước đã tái khẳng định sự ủng hộ đối với hoạt động thương mại hợp pháp không bị cản trở và tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có tự do hàng hải, hàng không và các hoạt động sử dụng biển một cách hợp pháp.
Liên quan Trung Quốc, hai bên tỏ quan ngại về các hoạt động của nước này ở Biển Hoa Đông cũng như những động thái liên tiếp của Bắc Kinh làm ảnh hưởng trật tự dựa trên luật lệ.
Nhắc lại sự phản đối quyết liệt của hai nước đối với các tuyên bố chủ quyền bất hợp pháp, các hành động quân sự hóa của Trung Quốc ở Biển Đông, Mỹ-Nhật đồng thời nhấn mạnh rằng, phán quyết của Tòa trọng tài hồi tháng 7/2016 theo Công ước năm 1982 của Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) là phán quyết cuối cùng và có tính ràng buộc về pháp lý đối với các bên.
Về ASEAN, các bộ trưởng tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ đối với sự đoàn kết và vai trò thiết yếu khối cũng như Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP).
Mỹ-Nhật nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường các sáng kiến hợp tác an ninh và xây dựng năng lực với các đối tác ở Đông Nam Á và các quốc đảo Thái Bình Dương.
Phản ứng trước tuyên bố chung của cuộc đối thoại 2+2 giữa Mỹ và Nhật Bản, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân tuyên bố, Bắc Kinh đã trao công hàm phản đối chính thức tới cả hai nước trên.