Vào tháng 11 năm ngoái, Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ đã gửi thư đến 11 viện bảo tàng do các nhà sưu tầm tư nhân thành lập để yêu cầu họ cung cấp thông tin về thời gian mở cửa, thành phần người tham quan, và vai trò của người sáng lập trong những hoạt động hàng ngày. Hiện, kết quả được thu thập xong.
| Du khách đổ xô đến tại thăm Viện Bảo tàng Grand Avenue ở Los Angeles (Pháp). (Nguồn (theo The Art Newspaper) |
Theo đó, hồi giữa tháng 5 vừa qua, Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ Orrin Hatch đã gửi một bản tóm tắt những phát hiện của ông đến Sở Thuế vụ Mỹ (IRS). Ông viết: “Mặc dù những viện bảo tàng tư nhân đang làm được nhiều việc có ích cho xã hội, nhưng chúng ta cần phải kiểm tra kĩ lưỡng hơn về hoạt động thuế vụ của lĩnh vực này”.
Ở Mỹ có tổng cộng 43 viện bảo tàng nghệ thuật tư nhân. Chỉ riêng 11 bảo tàng trong danh sách của Ủy ban Tài chính Thượng viện đã nắm giữ số tài sản lên tới 1,6 tỉ USD, theo khai báo thuế liên bang của họ vào năm 2013.
Theo ông Hatch, Ủy ban Tài chính Thượng viện phát hiện rằng, các bảo tàng tư nhân hiện đang hoạt động không đồng đều. Chẳng hạn như bảo tàng The Broad tại trung tâm thành phố Los Angeles cho phép khách tham quan miễn phí và đã đón chào khoảng 500.000 khách du lịch kể từ khi khai trương vào tháng 9 năm ngoái.
Trong khi đó, một số bảo tàng khác thì “ít được quảng bá” và “yêu cầu đặt lịch tham quan trước hàng tuần và thậm chí hàng tháng để có thể giới hạn khách tham quan chỉ còn lại những khách hàng quen thuộc”. Hay như phòng trưng bày do tổ chức Linda Pace điều hành tại bang Texas chỉ mở cửa khoảng 20 giờ mỗi tuần. Rick Moore, chủ tịch của tổ chức Linda Pace đã từng tuyên bố, tổ chức này cung cấp “nhiều lợi ích đáng chú ý” cho công chúng và dự định mở rộng không gian trưng bày tại đây lên đến 4.267m2 vào năm 2018.
Ủy ban này khẳng định, cuộc điều tra “không nhằm thu hồi lại quyền miễn thuế hoặc áp đặt thuế lên việc một số nhà sáng lập bảo tàng mà đặt câu hỏi về mối quan hệ giữa nhà sáng lập và bảo tàng của họ.
Trong 15 năm qua, khi giá của các tác phẩm nghệ thuật trên thị trường ngày càng gia tăng, lợi ích của việc thành lập một bảo tàng tư nhân của tăng lên theo. Những nhà sáng lập bảo tàng được phép trừ giá trị của tác phẩm nghệ thuật mà họ hiến tặng khỏi thuế thu nhập cá nhân của họ. Điều này khiến họ được giảm đến 50% số thuế mà họ phải nộp mỗi năm. Ngoài ra, thay vì nhìn bộ sưu tập của mình phải tranh giành không gian trưng bày trong một nơi triễn lãm lớn hơn, những nhà sưu tập tư nhân có thể giữ quyền kiểm soát những tác phẩm nghệ thuật của họ nếu mở bảo tàng riêng.
Tuy nhiên, để giữ được quyền miễn thuế, những bảo tàng tư nhân phải chứng minh được rằng lợi ích mà bảo tàng mang lại cho công chúng phải lớn hơn lợi ích dành cho người sáng lập.
Một nhà sưu tập nói rằng, cuộc điều tra của Ủy ban Tài chính Thượng viện “chắc chắc sẽ có tác động tiêu cực” đối với những nhà sưu tập đang dự định thành lập bảo tàng tư nhân. Tuy nhiên, những người khác lại nói rằng việc điều tra thực chất chỉ nhằm loại bỏ những “con sâu làm rầu nồi canh”. Họ cho rằng, những người có đam mê nghệ thuật thật sự không mở viện bảo tàng tư nhân để trốn thuế.
Cuộc điều tra của Thượng viện đã cảnh cáo những nhà sưu tập rằng có những luật lệ và giới hạn cho phép một người có thể làm gì một khi họ đã chuyển nhượng tài sản của mình cho một tổ chức tư nhân. Được biết, một số viện bảo tàng đang tiến hành một số biện pháp để tránh bị điều tra