| Mỹ đang cân nhắc sử dụng máy bay ném bom để thay thế ICBM hạt nhân. (Nguồn: militarywatchmagazine.com) |
Mỹ được cho là đang cân nhắc việc ngừng hoạt động kho tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (Intercontinental Ballistic Missiles - ICBM) bố trí trên bộ - loại tên lửa cuối cùng thuộc loại này ở thế giới phương Tây - do chi phí quá lớn để thay thế kho vũ khí tên lửa Minuteman III thời Chiến tranh Lạnh của nước này.
Chương trình Răn đe chiến lược bố trí trên mặt đất (Ground-Based Strategic Deterrent - GBSD) nhằm thay thế ICBM có chi phí ước tính lên tới 264 tỷ USD và sự thiếu cấp bách của chương trình có nghĩa là nó có thể bị chấm dứt do ngân sách quốc phòng Mỹ ngày càng eo hẹp.
Tư lệnh Bộ Chỉ huy Chiến lược Mỹ - Đô đốc Charles A. Richard - đã tuyên bố vào tháng Giêng là không thể kéo dài tuổi thọ cho Minuteman III do không hiệu quả về chi phí. Chúng đã cũ đến mức trong một số trường hợp, các bản vẽ [kỹ thuật] không còn tồn tại nữa hoặc quá lạc hậu.
Việc từ bỏ lực lượng răn đe chiến lược trên bộ của nước này sẽ vẫn khiến Mỹ còn một kho vũ khí khổng lồ gồm các ICBM phóng từ tàu ngầm, mặc dù người đứng đầu Bộ Tư lệnh Chiến lược Mỹ đã gợi ý rằng, đổi lại, đội máy bay ném bom chiến lược của nước này có thể được giao nhiệm vụ thay thế vì mất kho vũ khí trên mặt đất. Tiết lộ được đưa ra trong buổi thuyết trình trước Ủy ban Vũ trang Thượng viện vào ngày 20/4.
Thực trạng hiện tại của đội máy bay ném bom tầm xa Mỹ có thể làm phức tạp nghiêm trọng những nỗ lực như vậy. Các máy bay ném bom B-1B của nước này hiện không có khả năng hạt nhân, đồng thời phải đối mặt với tỷ lệ sẵn sàng rất thấp và các vấn đề bảo trì ngày càng tăng, dự kiến sẽ dẫn đến việc nghỉ hưu sớm. Máy bay ném bom thời hậu Chiến tranh Lạnh - 20 chiếc B-2 Spirit - có số lượng quá ít và tỷ lệ sẵn sàng rất thấp cũng như đang gặp các vấn đề nghiêm trọng về bảo trì.
Loại máy bay ném bom thứ ba được triển khai - B-52H - là một thiết kế thời những năm 1960, đáng tin cậy nhất và cho đến nay là dễ bảo trì nhất, đang có trong trang bị - mặc dù tuổi của thiết kế giới hạn số lượng vai trò mà nó có thể thực hiện. Có khả năng tăng số lượng B-52 trong biên chế, với một số lượng đáng kể đang được niêm cất và một số nhỏ đã được khôi phục để gọi “tái ngũ”.
Dự kiến, việc máy bay ném bom tàng hình B-21 được triển khai vào cuối những năm 2020 có thể khiến kế hoạch ngừng hoạt động kho vũ khí Minuteman III và phân bổ trách nhiệm lớn hơn cho phi đội máy bay ném bom trở nên khả thi hơn. Máy bay mới dự kiến không chỉ thay thế B-1B và B-2 mà còn tạo thành nhiều phi đội hoàn toàn mới. Giả sử rằng B-21 có tỷ lệ khả dụng cao hơn và dễ bảo trì hơn B-2, nó có thể tạo ra một cuộc cách mạng về năng lực của lực lượng máy bay ném bom Mỹ và bù đắp tốt cho sự mất mát của lực lượng ICBM trên mặt đất.
Việc chuyển một số ngân sách đã được phân bổ cho chương trình GBSD thế hệ tiếp theo sang chương trình B-21 cũng có khả năng đảm bảo rằng một quá trình sản xuất lớn hơn mà nhiều bên đã ủng hộ có thể được thông qua đối với máy bay ném bom mới. Số phận của GBSD cuối cùng vẫn chưa chắc chắn, nhưng những căng thẳng hiện tại về chi tiêu quốc phòng của Mỹ và tình trạng của nền kinh tế Mỹ nói chung có nghĩa là nếu khuyến nghị thực sự được thông qua, sẽ phải trả giá bằng việc hy sinh nhiều chương trình khác.