Ngày 6/2, chỉ hai ngày sau khi Tổng thống Jacob Zuma đưa ra quyết định gây nhiều tranh cãi này để phản đối kết quả cuộc họp giữa “Top 6” - nhóm lãnh đạo cấp cao ANC, Quốc hội Nam Phi đã quyết định hoãn sự kiện đọc Thông điệp Quốc gia đầu năm (SONA) để tạo áp lực lên người đứng đầu Nhà nước. Trải qua 23 năm, SONA luôn dịp để Tổng thống báo cáo trước người dân và Quốc hội về kết quả hoạt động của Chính phủ tnăm qua và phương hướng kế hoạch trong năm tới.
Quyết định hoãn SONA vô thời hạn được Quốc hội đưa ra trước áp lực từ nhiều đảng đối lập và chính những thành viên đảng ANC như Phó Chủ tịch David Mabuza, Tổng thư ký Ace Magashule và ông Cyril Ramaphosa.
Phát biểu trước báo giới hôm 6/2, Chủ tịch Quốc hội Baleka Mbete cho rằng đây là một quyết định tốt nhất để bảo vệ quyền lợi của Quốc hội và đất nước tại thời điểm này. Quyết định này giúp tránh xảy ra tình trạng như tại SONA 2015, mâu thuẫn đạt đến đỉnh điểm khi Quốc hội phải nhờ đến can thiệp của cảnh sát để đưa những thành phần quá khích của đảng đối lập ra khỏi phòng họp.
Chủ tịch Đảng ANC Cyril Ramaphosa. (Nguồn: Newskoop) |
Trong vài tuần tới, Cơ quan Công tố quốc gia sẽ đưa ra phán quyết về cáo trạng buộc tội Tổng thống Zuma nhận hối lộ và tham nhũng trong hợp đồng buôn bán vũ khí vào những năm 1990, cũng như việc cho phép gia đình Gupta tác động đến việc ra quyết định của Chính phủ và chỉ định ký các hợp đồng cấp Nhà nước. Nếu những cáo buộc này là sự thật thì đây sẽ là "gáo nước lạnh" đối với tham vọng tại vị của Tổng thống Zuma.
Đáng quan ngại hơn, những bê bối chính trị của ông Zuma có thể sẽ tiếp tục ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế Nam Phi, cũng như niềm tin của những tổ chức và nhà đầu tư. Thực tế này sẽ buộc Chủ tịch đảng ANC Ramaphosa cố gắng khôi phục nền kinh tế đang đi xuống của Nam Phi và khắc phục hậu quả do tham nhũng dưới thời Tổng thống Zuma.
Theo ông Robert Besseling, Giám đốc phụ trách phân tích rủi ro chính trị của tổ chức EXX Africa, một thoả thuận có thể sẽ được đưa ra với ông Zuma trong vài ngày tới, theo đó ông Ramaphosa sẽ trở thành Tổng thống và truyển tải Thông điệp Quốc gia trước phiên trình bày báo cáo về ngân sách quốc gia diễn ra vào ngày 21/2 tới đây.
Tương tự, Derek Hanekom, một nhà lập pháp ANC, cựu Bộ trưởng Du lịch và là một trong những người chỉ trích Tổng thống Jacob Zuma mạnh mẽ nhất, nhận định mọi việc sẽ sớm được giải quyết trong vài ngày tới.