New Zealand ủng hộ mạnh mẽ vai trò trung tâm của ASEAN

Đại sứ New Zealand tại Việt Nam Wendy Matthews. (Nguồn: Zing)

New Zealand và ASEAN có mối quan hệ hữu nghị lâu đời, bắt nguồn từ việc New Zealand là một trong đối tác đối thoại sớm nhất của ASEAN, là đối tác ủng hộ mạnh mẽ vai trò trung tâm của ASEAN trong các vấn đề khu vực.

Vị trí quan trọng của ASEAN trong chính sách đối ngoại và thương mại của New Zealand được thể hiện qua hợp tác sâu rộng xuyên suốt trên các trụ cột chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội của ASEAN.

Chúng ta đã tiến hành trao đổi chính trị thường xuyên và nồng ấm ở cấp cao, hợp tác chặt chẽ về an ninh và kinh tế để khu vực chúng ta an toàn và thịnh vượng hơn. New Zealand đã thiết lập Chương trình phát triển ASEAN, chương trình lớn nhất ngoài khu vực Thái Bình Dương, đóng góp gần 500 triệu đô la New Zealand cho khu vực trong 5 năm vừa qua.

New Zealand có chính sách nhất quán là ủng hộ mạnh mẽ vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực đồng thời duy trì quan hệ chặt chẽ với tất cả 10 quốc gia thành viên. New Zealand và ASEAN cũng là đối tác tự nhiên trên các diễn đàn khu vực và đa phương, chia sẻ cam kết chung là duy trì nguyên tắc và tiêu chuẩn căn bản cho phép các quốc gia dù với mọi quy mô nào đều có tiếng nói.

New Zealand coi trọng quan hệ thương mại và kinh tế, thể hiện trong cam kết chung về một hệ thống thương mại dựa trên luật lệ, mong muốn hội nhập khu vực sâu rộng hơn, và nhận thức về lợi ích của thương mại và phát triển kinh tế bền vững đối với thịnh vượng của người dân chúng ta. ASEAN hiện nay là đối tác thương mại lớn thứ 4 của chúng tôi.

Thương mại hai chiều đạt gần 12 tỷ USD, tăng trưởng hơn 2/3 trong vòng một thập kỷ kể từ khi chúng ta ký kết Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Australia - New Zealand (AANZFTA), dự kiến sẽ còn tăng trưởng hơn nữa. Ngày nay, giao thương hàng tuần của New Zealand với ASEAN còn nhiều hơn giao thương hàng năm vào đầu thập kỷ 70. Chúng tôi tiếp tục hợp tác với các đối tác ASEAN nhằm hỗ trợ thuận lợi hóa kinh doanh và góp phần nâng cao thịnh vượng tại khu vực.

Mặc dù New Zealand có vẻ ở vị trí khá xa trên bản đồ nhưng chúng tôi coi ASEAN như láng giềng thân thiết. Giao lưu nhân dân là một phần quan trọng trong mối quan hệ của chúng ta. ASEAN thường là cửa ngõ cho người dân và doanh nghiệp của chúng tôi tiếp cận tới phần còn lại của Châu Á và thế giới. Tại New Zealand, cộng đồng người nước ngoài và nhập cư đến từ khắp nơi trong khu vực ASEAN có một vị trí quan trọng trong xã hội New Zealand, là một phần của sự đa dạng mà chúng tôi may mắn có được.

Chúng tôi nhận thức rằng trong hơn 5 thập kỷ qua, ASEAN là một chất keo dính đặc biệt đem lại hòa bình, thịnh vượng và ổn định trong một khu vực có sự đa dạng khổng lồ. Chúng tôi ngợi khen những thành tựu đáng kể mà ASEAN đã đạt được trong khoảng thời gian đó.

Năm nay là một cột mốc quan trọng đối với New Zealand và ASEAN khi chúng ta kỷ niệm 45 năm quan hệ đối tác. Đây là dịp để chúng ta tái khẳng định quan hệ đối tác và tái cam kết làm sâu sắc mối quan hệ. Chúng ta đang phải đối mặt với thử thách bất ngờ trong ứng phó với đại dịch Covid-19, điều đó càng cho thấy rõ cần thiết phải tăng cường quan hệ đối tác để đảm bảo rằng khu vực của chúng ta tiếp tục phát triển mạnh mẽ và tự cường.

Khi suy ngẫm về quá trình hợp tác trong 45 năm qua, chúng ta cùng hướng tới tương lai để làm sâu sắc hơn mối quan hệ, cùng hợp tác để phục hồi sau Covid-19. Chúng tôi muốn tập trung vào lĩnh vực mà New Zealand và ASEAN có thế mạnh và lợi ích song trùng. New Zealand sẽ tập trung vào bốn hợp tác lớn với các đối tác ASEAN, đó là Con người, Hòa bình, Thịnh vượng và Trái đất:

Chủ đề Con người nhằm phát huy di sản lâu đời mà New Zealand muốn đóng góp cho việc xây dựng năng lực, tăng cường kết nối, chia sẻ kỹ năng và tri thức trong khu vực. Chủ đề này cho thấy New Zealand coi trọng phát triển con người trong khu vực, đặc biệt là bồi dưỡng lãnh đạo, nhà tư tưởng, nhà doanh nghiệp, giới trẻ trong hiện tại và tương lai.

Chủ đề Hòa bình sẽ củng cố hợp tác nhằm thúc đẩy hòa bình và an ninh khu vực. Chủ đề này sẽ giúp tăng cường đối thoại thường xuyên ở tất cả các cấp đô, hợp tác trên các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống như chống khủng bô, bạo lực cực đoan, chống tội phạm xuyên biên giới, an ninh biên giới, giải trừ quân bị. Chúng tôi sẽ chú trọng đến vấn đề như xây dựng năng lực, lãnh đạo khu vực công, bao gồm cả quản trị tốt và nhân quyền.

Chủ đề Thịnh vượng sẽ giúp làm sâu sắc cam kết của ASEAN và New Zealand về một khu vực thịnh vượng, hội nhập kinh tế, thông qua việc nâng cấp AANZFTA và hoàn tất Hiệp định Dịch vụ Hàng không Khu vực ASEAN – New Zealand. Chúng tôi chú trọng đến một số lĩnh vực trọng tâm như tăng cường kết nối doanh nghiệp, hỗ trợ tạo thuận lợi thương mại, kết nối chuỗi cung ứng, năng lực hoạch định chính sách kinh tế, hỗ trợ thu hẹp khoảng cách phát triển.

Chủ đề Trái đất hướng tới tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như tự cường về môi trường, biến đổi khí hậu, phát triển bền vững. Đặc biệt, chủ đề có mục tiêu hỗ trợ nâng cao năng lực và quản trị về biến đổi khí hậu, tự cường khí hậu cùng các chính sách môi trường như cắt giảm phát thải từ nông nghiệp, thúc đẩy năng lượng tái tạo, cải cách trợ cấp năng lượng hóa thạch.